အမွားမလုပ္ဖူးေရလူလို႕ ေလာကမာ မဟိ၊ တခါအမွားလုပ္ဖူးထားေရလူေရ တခါ လည္းအမွားမ လုပ္ဖူးသူနန္႕ စာေက ေနာက္တခါထပ္မမွားဖို႕မတြက္ သတိပိုထားဖို႕ ထင္ေရ။ ယင္းဇူးနန္႕ အမ်ိဳးသားအခ်င္းခ်င္းၾကားမာ ဟိ ခကတ္ေတပဋိပကၡတိကို အယင္ဆံုးျပန္လည္ေျဖယွင္းကတ္ရပါဖို႕။ ယင္းပိုင္ေျဖယွင္းေရနီရာမွာ အမွားလုပ္မိ ဖူးခေရလူကလည္း မွားေၾကာင္းကိုရိုးသားပြင့္လင္းစြာ၀န္ခံရဖို႕ျဖစ္ေတပိုင္ က်န္လူတိကလည္း ၾကည္ျဖဴစြာခြင့္ လႊတ္ႏိုင္ကတ္ရပါဖို႕။ အခ်င္းခ်င္းၾကားမွာ ယံုၾကည္မႈမျဖစ္မနီ တည္ေဆာက္ကတ္ရဖို႕ အခ်ိန္က်နီပါယာ။ လား နီက်လမ္းအတိုင္းလားနီကတ္လို႕ တခုလည္းခရီးမေပါက္၊ အရာမေရာက္စြာကို လက္တိြဒိဌဓမၼ လက္ဟိအေျခ အေန တိက ေဖာ္ျပနီပါယင့္။ ေအယွင့္က ပထမဆံုး၊ အေရးအႀကီးဆံုးနန္႕ ယင္ႏိုင္သမွ်အယင္ဆံုး အေကာင္ အထည္ေဖာ္ကတ္ရဖို႕ အလုပ္ျဖစ္ပါေရ။

အမ်ိဳးသားရီးအတြက္လူတိုင္းမာ တာ၀န္ဟိေရ၊ လူတိုင္း အမ်ိဳးသားရီးမာ ႏိုင္ေရတာ ၀န္ကို ယူကတ္ရဖို႕၊ ကိုယ့္ တိုင္းျပည္၊ ကိုယ့္လူမ်ိဳး ဂနိဇာအေျခအေနကိုေရာက္နီယာ လဲဆိုစြာကို အျပန္အလွန္စိုင္းစားသံုးသပ္ကတ္ ဖို႕လိုေရ၊ ရခိုင္အေရးကို ရခုိင္တိမစိုင္း စကားေက ဇာေအာက္သားေလ့လာစိုင္းစားပီးဖို႕မဟုတ္။ ဇာကုလားေလ့ စိုင္းစား လိမ့္ေမမဟုတ္။ ေအအခ်ိန္မာ မစိုင္းစားႏိုင္၊ မဆင္ျခင္ႏိုင္၊ မသံုးသပ္ႏိုင္၊ ျပန္လည္ျပဳ ျပင္ရီးကိုမလုပ္ ႏိုင္ကတ္ေတ မၾကာေရတနိန္႕မာ ရခိုင္သားတိ ”ေထာက္က်ာ” ေဆာင္းသူေဆာင္း၊ မေဆာင္းေက ”ေမာင္ေရႊရိုး အက” ကဖို႕ ပုသိမ္ထီး၀ယ္ထားလီ ကတ္ပါဖိ။

သူလုပ္ဖို႕လိုလို၊ ကိုယ္လုပ္ဖို႕လိုလို ေစာင့္နီကတ္ရဖို႕အခ်ိန္မဟုတ္ပါယာ၊ ယင္းပိုင္ ေစာင့္ခေရအခ်ိန္ အတိုင္း အတာေက်ာ္လြန္လားခပါယာ။ ယင္းဇုနန္႕ အမ်ိဳးသားရီးအ ေပၚမွာ စစ္မွန္ေရေစတနာအရင္းခံနန္႕ လုပ္ကိုင္နီ ကတ္ေတလူတိ၊ အဖဲြ႕တိကို ျပည္ သူတိအနီနန္႕ ကိုယ္စြမ္းဥာဏ္စြမ္း ဟိသေလာက္ ထိထိေရာက္ေရာက္ပူး ေပါင္းပါ၀င္ကတ္ဖို႕ ေျပာခ်င္ပါေရ။ ယၿပီးေက ရခိုင့္အေရးမာ ငါရုိ႕နန္႕မဆိုင္၊ ငါရို႕ကေက်ာင္း သားရာ၊ ငါရို႕က ၀န္ထမ္းရာ၊ ငါရို႕က လယ္၊ ေတာင္ယာလုပ္နီစြာရာ၊ ငါရို႕ကစက္ရံု မာလုပ္နီစြာရာဆိုၿပီးေက ဖာသိဖာသာ မနီ သင့္ပါဗ်ာလ္။

ကိုယ့္တိုင္းျပည္ ကိုယ့္လူမ်ိဳးကိုအဂင့္ဂင့္ခ်စ္ေတဆိုေက ပါးစပ္ကေျပာနီရံုေလာက္ နန္႕မၿပီးပါ၊ အနီးစပ္ဆံုး၊ လက္ဟိျဖစ္ပ်က္နီေရအေျခအေနတိကို ေလ့လာပနာ အ ေကာင္းဆံုးအေျဖတခုရလာေအာင္ ႀကိဳးပမ္းလုပ္ ေဆာင္ကတ္ဖို႕ အားလံုးမာတာ၀န္ ဟိပါေရ။ကိုယ္တိုင္ကိုယ္က် ပါ၀င္လုပ္ကိုင္ဖို႕ အေျခအေနမပီး သိမ့္ေကေတာင္မွ တာ၀န္ယူလုပ္ေဆာင္နီကတ္ေတ ပုဂိၢဳလ္တိကို ႏုတ္နန္႕ျဖစ္ျဖစ္၊ စာေခ်နန္႕ပင္ျဖစ္ျဖစ္ ေျပာ သင့္ေရလို႕ထင္ပါေရ။ ယင္းပိုင္အေလ့အက်င့္မ်ိဳးတိကို အဂုကပင္ေလ့က်င့္ထားႏိုင္မွ တနိန္႕နိန္႕ တခ်ိန္ခ်ိန္မွာ ဒီမိုကေရစီစနစ္နန္႕ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္ စုပင္ျဖစ္လာလာ၊ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာပိုင္ေရ ရခိုင့္ျပည္သူ႕သမတ ႏိုင္ငံပင္ျဖစ္လာလာ အစိုးရနန္႕ျပည္သူၾကားမာ အျပန္အလွန္ထိမ္းၫွိလားႏိုင္ေရ အေလ့အက်င့္ တခုျဖစ္လား ပါဖို႕။ ယင္းပိုင္ရာမဟုတ္ဘဲ ကိုယ္နန္႕မဆိုင္ဆိုပနာ တံုဏိဘာေ၀နီ ကတ္ဖို႕ဆိုေက ရခိုင္ျပည္သူ႕သမတႏိုင္ငံ ျဖစ္လာေကေတာင္ ရခိုင္အာဏာသွ်င္စနစ္ စနစ္ဆိုးေအာက္က ရုန္းထြက္ႏိုင္ကတ္ဖို႕မဟုတ္ပါ။

တဖက္မာ ယင္းပိုင္ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေတပိုင္ အျခားတဖက္မာလည္း မိမိရို႕လက္ဟိ ေရာက္ဟိနီထိုင္ကတ္ ေတ လူမႈပါတ္၀န္းက်င္အသိုင္းအ၀ိုင္းကနီၿပီးေက ကိုယ့္ တုိင္းျပည္၊ ကိုယ့္လူမ်ိဳးအတြက္ စီးပြါးေရး၊ လူမႈေရး၊ က်မၼာေရ၊ ပညာေရး၊ စိုက္ပ်ိဳး ေရး၊ မြီးျမဴေရး စေရက႑အသီးသီးက အက်ိဳးဟိႏိုင္ေရစြာတိကို ေလ့လာမွတ္ သားကတ္ရပါဖို႕။ ဂနိဆိုေက ရခုိင္သားတိစြာ ကမၻာအႏွံ႕မွာ ေရာက္ဟိအၿခီခ်နီထိုင္နီ ကတ္ပါယာ။ မတူကဲြျပား ျခားနားေရ လူ႕ပါတ္၀န္းက်င္ေပါင္းစံုမာ ဟိလီကတ္ပါဖို႕ထင္ ေရ။

ယေကေလ့ က်ေနာ္ အဓိကဦးစားပီးေျပာခ်င္ေရလူတိကေတာ့ ငါး၊ ပုဇြန္ဖမ္း/ေမြးျမဴ ေရးလုငန္းတိမွာ လုပ္ ကိုင္နီကတ္ေတလူတိနန္႕ စိုက္ပ်ိဳးေရးက႑တိမာ လုပ္ကိုင္နီ ကတ္ေတ ရခိုင္သားတိကို ေျပာခ်င္ပါေရ။ ဇာျဖစ္ လို႕လဲဆိုေက ရခုိင္ျပည္စြာ အားလံုး သိကတ္ေတအတိုင္း ယင္းစီးပါြးေရးႏွစ္ခုကို အမွီျပဳနီကတ္ရလို႕ျဖစ္ပါေရ။ ရခိုင့္ပင္လယ္ျပင္နန္႕ ရခုိင္ၿမီတိ ဟိနီသမွ်ကာလပတ္လံုလည္း အမီွျပဳနီကတ္ရပါဖို႕သိမ့္။

ဥပမာ ထုိင္းႏိုင္ငံထဲက စိုက္ပ်ိဳးေရးၿခံတိမာ လုပ္နီကတ္ေတ ရခိုင္သားတိမကန္ဟိပါ ေရ။ ထိုင္းႏိုင္ငံသားတိ စိုက္ပ်ိဳးေရးက႑မာ ဇာပိုင္စီးပါြးျဖစ္ေအာင္လုပ္ကတ္ေတလဲ။ ႏွင္းဆီပန္း၊ အာလူ၊ စပ်စ္၊ ေကာ္ပီဖူး/ပြင့္၊ မလာဥ အစဟိေရ စိုက္ခင္းတိကို ဇာပိုင္နည္းစနစ္တိနန္႕ လုပ္ကတ္ေတလဲ။ ထုိင္းနန္႕ ရခိုင္ျပည္နန္႕ ရာသီဥတု ယင္း ေလာက္ထိအမ်ားႀကီးမကြာထင္ပါေရ။ ယင္းပိုင္ ကိုယ္ရို႕ေလ့လာမွတ္သားလို႕ရလာ ေရ အသိပညာတိကို ကိုနန္႕နီးစပ္ရာ ရခိုင္ေတာင္သူလယ္သမားတိကို ျပန္လည္ ျဖန္႕၀ီပီးကတ္ပါ။ ဇာအခ်ိန္မာ ရီပီးေရ၊ ဇာအခ်ိန္မာ ေျမဆီထည့္ေရ ယင္းပိုင္စြာေခ် တိက အမႈမဲ့၊ အမွတ္မဲ့ မနီကတ္ပါကဲ့လို႕ တိုက္တြန္းခ်င္ပါေရ။ ေအခ်င့္စြာ ရခုိင္ ျပည္ နန္႕ ရခိုင္လူမ်ိဳးတိုးတက္ဖို႕အတြက္ အဓိကအခန္းက႑တခုျဖစ္ပါေရ။ ရခိုင္ျပည္မာ ရခိုင္လူမ်ိဳး (ခန္႕မွန္း ၈၀ ရာခိုင္ႏႈန္းေလာက္)စြာ ေအလုပ္ငန္းတိနန္႕ အသက္မြီး၀မ္း ေက်ာင္းလုပ္နီကတ္ရစြာကို အားလံုးအသိပါရာ။

ယင္းပိုင္နည္းတူ တျခားတျခား ႏိုင္ငံတကာမာ ေက်ာင္းတက္နီကတ္ေတ ရခိုင္လူငယ္ေခ်တိ၊ အလုပ္အကိုင္ လုပ္နီကတ္ေတလူတိ၊ စီးပါြးေရးလုပ္ငန္းလုပ္နီကတ္ေတ လူတိကလည္း မိမိရို႕အတိြအႀကံဳတိ၊ ယင္းအထဲက ကိုယ့္လူမ်ိဳးအတြက္ အက်ိဳးဟိ ႏိုင္စြာတိကိုေလ့လာမွတ္သားပနာ ျပန္ၿပီးေကျဖန္႕၀ီပီးကတ္ပါ။က်ေနာ္ရို႕ ရခိုင္ လူမ်ိဳး မာ ဂနိအခ်ိန္ထိ တျခာလူမ်ိဳးနန္႕စာက သတင္းအခ်က္အလက္၊ သေဖာထားအျမင္၊ အတိြအႀကံဳဖလွယ္ မႈတိ ေကာင္းအားနည္းနီကတ္ပါသိမ့္ေရ။ ဂနိလက္ဟိ သက္ဟိ ထင္ယွား ဟိနီကတ္ေတလူတခ်ိဳ႕မာ ဘ၀ကို ပီးဆပ္ ပနာ ရထားေရအတိြအႀကံဳတိ ေျပာလို႕မဆံုးေအာင္ဟိကတ္ပါေရ။ ယင္းအတိြအႀကံဳတိစြာ ရခိုင့္သမိုင္း မာ ေနာက္လာဖို႕မ်ိဳးဆက္သစ္တိအတြက္လည္း ကေဂါင္းအေရးႀကီးေရလို႕ က်ေနာ္ျမင္ေရ။ ယေကေလ့ ယင္း ကိစၥတိကို သူရို႕ကလဲြၿပီးေက တေယာက္လည္းမသိ။ ရခိုင္ျပည္ လြတ္ေျမာက္ေရးအတြက္ ဥကၠဌႀကီး ခိုင္မိုးလင္းဦးေဆာင္ပနာ ကရင္ျပည္က ရခိုင္ျပည္ထိခ်ီ တက္ခေရလမ္းေၾကာင္းေရ ကမၻာ့သမိုင္းမာေတာင္ စာ တင္ေလာက္ေတ။

ယင္းခရီးစြာ အာရွတိုက္မွာ အမ်ိဳးသားလြတ္ေျမာက္ေရးအတြက္ တရုတ္ျပည္က ေမာ္ စီတုန္းဦးေဆာင္ေရ လီ ရွစ္ေထာင္(၈၀၀၀)ခရီးကို ခ်ီတက္ပဲြၿပီးေက ဒုတိယခရီးအ ရွည္ဆံုးခ်ီတက္ပဲြျဖစ္ေတ။ ကိုယ္တိုင္ကိုယ္က်ပါ၀င္ခ ေရလူတိ အသက္ရွင္ဟိနီတုန္းမာ ယင္းသမိုင္းေခ်တခုကို လူအမ်ားသိေအာင္၊ တတ္ႏိုင္ေက ကမၻာသူ၊ ကမၻာ သားတိသိေအာင္ ဖြင့္ျပခစီခ်င္စြာကေတာ့ က်ေနာ့ဆႏၵပါ။

က်ေနာ္ ဂုပိုင္ရြီးနီစြာတိကို လူတိကေတာ့ အမ်ိဳးမ်ိဳးထင္ႏိုင္ပါေရ။ တခ်ိဳ႕ကလည္း အေကာင္းျမင္ႏိုင္ေရပိုင္၊ တခ်ိဳ႕ကလည္း ”အလကားပါရာေ၀၊ ငေပါႀကီးရာ” လို႕ ေျပာခ်င္ေျပာ ကတ္ဖို႕။ တခ်ိဳ႕ကလည္း ကဲ့ရဲ႕သၿဂၤ ိဳလ္ျပဳ ခ်င္ျပဳကတ္ပါဖို႕၊ တခ်ိဳ႕ကလည္း ယင္းသူ ကား ဇာတခုလုပ္ႏိုင္လို႕လဲ ဆိုပနာမီးခ်င္ေက မီးကတ္ပါဖို႕။ ယင္းပိုင္ မီးေရလူဟိ ေရဆိုေကေတာ့ခါ ယင္းအမီးကိုေျဖယင္းနန္႕ က်ေနာ္ဖတ္ဖူးေရအေၾကာင္းအရာေခ်တခုနန္႕ တခါ တည္းမွ်၀ီပီး လိုက္ပါမယ္။

ယင္းအေၾကာင္းအရာေခ်ကေတာ့ အေမရိကန္နန္႕ ရုရွားစစ္ျဖစ္ခ်င္ခ်င္ တဖက္နန္႕တဖက္ အေျခအေနလံုး၀တင္းမာနီေရ အခ်ိန္မွာပါ။ ရုရွားရီငုပ္သေဘၤာတိ အစြမ္း ထက္ျမက္လြန္းအားႀကီးလို႕ အေမရိကန္က မ်က္ျဖဴ ဆိုက္၊ ေခါင္းညီးနီရေရအေျခ အေနပါ။ အေမရိကန္တိ ရုရွားရီငုပ္သေဘၤာတိရန္ကို ျပန္ၿပီးတိုက္ခိုက္ခုခံဖို႕ အတြက္ ဇာလုပ္လို႕ ဇာကိုင္ရမွန္းမသိျဖစ္နီပါေရ။ ယင္းပိုင္ျဖစ္နီေရအခ်ိန္မာ အေမရိကန္ လႊတ္ေတာ္မာလည္း ယင္းကိစၥကို အႀကိတ္အနယ္ေဆြးေႏြးကတ္စြာလည္း တရက္ထက္တရက္ အခ်ိန္ရာကုန္လာေရ အေျဖရွာလို႕ မရ ျဖစ္နီပါေရလတ္။

တရက္နိခါ အေမရိကန္ရီတပ္သေဘၤာတိကို ရုရွားစစ္ၿမီျပင္မာ လက္ဟိဦးေဆာင္နီ ေရဗိုလ္ခ်ဳပ္တေယာက္ ယင္းအစည္းအေ၀းကို တက္လာပါေရ။ ယင္းအစည္းအေ၀းမာ အေျဖရွာလို႕မရျဖစ္နီစြာကို သူကအႀကံတခုပီး ပါေရ။ သူပီးေရအႀကံကေတာ့ ” ရုရွားရီငုပ္သေဘၤာတိကို ရီေအာက္ကနီ ရီထက္ကိုအလိုအေလ်ာက္ေပၚတက္ လာေအာင္လုပ္ရဖို႕၊ ယေက ကိစၥျပတ္ယာ” ဆိုပနာ အႀကံပီးလိုက္ပါေရ။ ေယခါ အစည္း အေ၀းခန္းမတခုလံုး မွာ ဟိနီကတ္ေတ သမတကအစ ၀န္ႀကီးတိ၊ အမတ္တိအား လံုးတိမ်က္စိစြာ ယင္းဗိုလ္ခ်ဳပ္ပါးကို တၿပိဳင္တည္း စုၿပံဳေရာက္လာကတ္ပနာ ”ယင္းရု ရွားရီငုပ္သေဘၤာတိကို ရီေအာက္ကနီ ရီထက္ကို အလိုအေလ်ာက္ေပၚလာ ေအာင္ ဇာပိုင္လုပ္ရပါဖို႕လဲ ဗိုလ္ခ်ဳပ္” ဆိုပနာ တေယာက္တေပါက္ ၀ုိင္းမီးကတ္ပါေရလတ္။ ေယခါ ယင္းဗိုလ္ ခ်ဳပ္က ဇာပိုင္ေျဖေရထင္ကတ္ပါလဲ။

ယင္းဗိုလ္ခ်ဳပ္ေျဖလိုက္စြာကေတာ့ -
”ဇာပိုင္လုပ္ရဖို႕လဲဆိုစြာကို ငါ့လာမမီးကဲ့။ ငါစြာ စစ္တိုက္နီေရ ဗိုလ္ခ်ဳပ္တေယာက္ရာ ျဖစ္ေတ၊ သိပၸံပညာသွ်င္ တေယာက္မဟုတ္ပါ။ က်ေနာ့္ စိတ္ကူးနန္႕အျမင္ကို တင္ျပ စြာရာျဖစ္ပါေရ။ လက္တိြလုပ္ကတ္ရဖို႕စြာက သမ တႀကီးအပါအ၀င္ အစိုးရအဖဲြ႕နန္႕ သိပၸံပညာသွ်င္တိရာျဖစ္ေတ” လို႕ေျပာလိုက္ပါေရ။ က်ေနာ္လည္းယင္းပိုင္ က်ေနာ့္ စိတ္ကူးနန္႕အျမင္ေသွ်တိကို တင္ျပရစြာရာျဖစ္ပါေရ။လက္တိြလုပ္ကတ္ရဖို႕စြာက ရခိုင္သားတိုင္းမာ တာ ၀န္ဟိပါေရ။ ရခိုင္လူမ်ိဳးတခုလံုး ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးစီခ်င္ေရဆႏၵနန္႕ တင္ ျပစြာပါရာ။ မွန္စြာကိုေျပာေဂ ရခိုင္ျပည္ ႀကီး လြတ္လပ္ေရးရပါစီ --- လို႕ အက်ိန္ခံ လိုက္ပါယင့္ ----။ ။
အားလံုးက်မၼာ၊ ခ်မ္းသာ၊ ေပ်ာ္ရႊင္ႏိုင္ကတ္ပါစီ။

(ခြန္းတိုင္းသက္သီဘေလာ့မွ)