ရခိုင္စာပီ

ရခိုင္စာပီလို႔ ေျပာလိုက္ေက ကြိကြိေခ် ေကာက္ေကာက္ေခ် အကၡရာတိကို ၿပီးပနာျမင္တတ္ ကတ္စြာက ရခိုင္သားတိ အေလ့အက်င့္ျဖစ္နီယာ။ အကၡရာနန္႔ စာပီမတူဆိုစြာကို သတိထားေရလူ က နည္းေရ။ ယင္းအတြက္ ဇာမာလဲ ရခိုင္စာပီ ဗမာအကၡရာနန္႔တည္းဗ်ယ္ ရီးနီကတ္ေတဂါးလို႔ တစ္ခ်ိဳ႕က ေျပာကတ္ပန္ယာ။ ေယခါ အရာတစ္တိုင္က မဟုတ္ေ၀း ေဒခ်င့္စြာ ရခိုင္စာလို႔ တုန္႔ျပန္ ကတ္ေတ။ ရယ္ဖို႔ေလ့ေကာင္းယင့္။ ဇာပိုင္ပင္ေျပာေျပာ ေအဂုရိုက္ျပနီေရ အကၡရာကို ရခိုင္က ဗမာထက္ေစာပနာ သံုးနီခစြာေဒါ့ခါ ျငင္းမလြတ္ အမွန္။ ေယဒါေလ့ ေဇာ္ဂ်ီေဖာင့္ကို ဗမာတိက တီထြင္ပစ္ကတ္ေတအတြက္ ေဒခ်င့္စြာ ဗမာအကၡရာဆိုေကေလ့ အကၽြႏု္ပ္ မျငင္းပါ။

ေအနီရာမာ ေျပာခ်င္စြာက အကၡရာနန္႔ စာပီမတူစြာကို ေျပာခ်င္စြာ။ အိန္းဂလိခ်္မာ အကၡရာကို Alphabet လို႔ေခၚေရ စာပီကို Literature လို႔ေခၚေရ။ ေဒခ်င့္ႏွစ္ခုက မတူ။ အကၡရာဆိုစြာ စာပီမဟုတ္၊ စာပီဆိုစြာ အကၡရာ မဟုတ္။ မတူေကေလ့ ခြဲပစ္လို႔မရ၊ ေဒခ်င့္ႏွစ္ခုကိုေပါင္းမ စာပီတစ္ခု ရုပ္လံုးေပၚဖို႔။ Alphabet အကၡရာဆိုစြာ Languageဆိုေရ ဘာသာစကားတစ္ခုက ေပါက္ဖြားလာေရ Literature စာပီကို မွတ္တမ္းတင္ထားဖို႔ Symbol သေကၤတတိ ျဖစ္ကတ္ေတ။ ယင္းအတြက္ လူမ်ိဳးအမ်ားႀကီး ႏိုင္ငံတိအမ်ားႀကီးက အကၡရာတစ္ခုတည္းကို သံုးနီကတ္ေကေလ့ စာပီကမတူ အျခားအျခားစီရာ။

Latin သုိ႔မဟုတ္ Roman လို႔ေခၚေရ အကၡရာကို တစ္ကမၻာလံုးသံုးနီကတ္ေတ၊ Roman အကၡရာကို အသံုးျပဳနီကတ္ေတ ႏိုင္ငံတိကို အေမရိက၊ ယူရို၊ အာယွ၊ အာဖရိက နီရာတိုင္းမာ တြိႏိုင္ေရ။ နိ႔စိုင္ေျပာဆိုနီကတ္ေတ အိန္းဂလိခ်္ဘာသာစကးကုိေလ့ Roman အကၡရာနန္႔ ရီးထားစြာဗ်ယ္။ အိန္ဂလန္၊ အေမရိကန္၊ ျပင္သစ္၊ အီတလီရို႔တိမာ Roman အကၡရာကိုသံုးေရ။ ေဒေကေလ့ေသာ့ English Literature ေရ Italian Literature မဟုတ္။ အဂၤလိပ္စာပီဆိုစြာက အဂၤလိပ္လူမ်ိဳး ႏွလံုးသားနန္႔ ခံစား၊ ရွာဖြီပနာ သိဟိနားလည္ သေဘာေပါက္ထားေရ အေၾကာင္းအရာတိကို အဂၤလိပ္ဘာသာစကားနန္႔ ရီးထားစြာကို ဆိုလိုေရ။ အီတလီစာပီဆိုစြာေလ့ ယပိုင္ဗ်ယ္ အီတလီလူမ်ိဳး႐ို႔ ႏွလံုးသားနန္႔ ခံစားထားေရခံစားခ်က္တိ တြိဟိခ်က္တိ ပညာရပ္တိကို အီတလီဘာစကားနန္႔ မွတ္တမ္းတင္ထားေရ စာပီကို အီတလီစာပီလို႔ေခၚေရ။ ယင္းအတြက္နန္႔ အကၡရာတစ္ျခား စာပီတစ္ျခား။

မေလးယွား၊ အိန္ဒိုနီးယွားရို႔မာေလ့ Roman အကၡရာကိုသံုးေရ၊ လူအမ်ားစုက Roman အကၡရာလို႔ မသိကတ္၊ အိန္းဂလိခ်္ အကၡရာထင္နီကတ္ေတ။ ထင္ခ်င္ပိုင္ထင္ အိန္းဂလိခ်္စာပီေရ မေလးယွား စာပီမဟုတ္စြာကေဒါ့ခါ ေသခ်ာေရ။ မဟုတ္ထင္ေက ေသေသခ်ာခ်ာ ျပန္စိုင္းစားၾကည့္။

ေအနိ႔ရခိုင္အကၡရာနန္႔ ဗမာအကၡရာ တူခ်င္ပိုင္ လူလီပတ္စီ၊ ရခိုင္ဘသာစကားနန္႔ ရီးေရစာသည္ သာလ်င္ ရခိုင္စာပီျဖစ္ေတ။ ဗမာပိုင္ရီးထားစြာေရ ရခိုင္စာပီမဟုတ္။ ယေက ရခိုင္မာ စာပီဟိလား လို႔ မိန္းခ်င္ေရလူတိ ဟိခ်င္ဟိကတ္ဖို႔၊ ဟိေရ ဇာတိေလ့ သိန္ကန္မီရႊန္းလိုက္ရတု၊ ေမဓပညာ ေမာ္ကြန္း၊ ရခိုင္မင္းသမီးဧည့္ခ်င္း၊ တန္ခိုးဆရာထြန္းသာျခင္းတိေရ ရခိုင္စာပီတိျဖစ္ကတ္ေတ။

သွ်ိက္စပီးယားရီးေရ ျပဇာတ္တိ အဂၤလိပ္စာပီမာ အေရးႀကီးေရပိုင္ ေအထက္မာေဖာ္ျပခေရ ကဗ်ာ၊ လကၤာ၊ ဧည့္ခ်င္း၊ သာျခင္းတိကေလ့ ရခိုင္စာပီအတြက္ သွ်ိက္စပီးယား လက္ရာတိထက္ တန္ဖိုးႀကီးေရ။

နိဂံုးခ်ဳပ္အနီနန္႔ေျပာရဖို႔ဆိုေက ဗမာနန္႔အကၡရာတူျခင္း မတူျခင္းေရ ရခိုင္စာပီအတြက္ အေရးႀကီးေရ အရာတစ္ခုမဟုတ္ပဲ ရခိုင္ဘာသာစကားနန္႔ ရီးသားျခင္းရာ ရခိုင္စာပီအတြက္ အဓိကလိုအပ္ခ်က္ျဖစ္ေတ။ ယင္းအတြက္နန္႔ ရခိုင္ဘုန္းႀကီး ရခိုင္သား ရခိုင္သမတိ ရခိုင္ဘာသာစကားနန္႔ စာတိအမ်ားႀကီး ရီးႏိုင္ကတ္ပါစီ။

ရခိုင္စာပီတိုးတက္ပါစီလို႔ ဆႏၵျပဳလ်က္
ေတာဘုန္းႀကီး
 .................................
  (ႏိုင္ငံတကာ ရခိုင္ေက်ာင္းသားရဟန္းေတာ္မ်ားဘေလာ့မွ)