ေအအမ္ပီ ေၾကာင့္ရခိုင့္စာပီ အညြန္.ေခ် တညြန္. စထြက္လာရေရ ဆိုေက တေယာက္ေလ့ျငင္းဖို.မထင္ပါ။ ေယေကေလ့ ရခိုင္စာ၊ ရခိုင္ စာပီဆိုစြာ ဇာေလး ဟုမိန္းလာစရာ ဟိပါသည္။ ေဒ မိန္းခြန္း ကို သမိုင္းအေထာက္နန္.ေတာင္ ေျဖစရာ မလိုပါ။ ရခိုင္သားက ရခိုင္စာကို ရခိုင္စကား ျဖင့္ရီြးသားျခင္းကိုရခိုင္စာဟုေခၚပါသည္ဟုနလဗိန္းတံုးအေျဖပီးလိုက္ေကပင္လံုေလာက္ပါသည္။ဤနိန္ရာတြင္ရခိုင္သားက ရခိုင္စာကို ရခိုင္စကား ျဖင့္ ရီြးသားျခင္း ဟုဆိုျခင္းမွာ ရခိုင္တျပည္လုံးကိုဆိုလိုျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ရခိုင္တျပည္လံုးဟုဆိုသည္မွာ မိမိေဒသ အလိုက္ေျပာေသာ စကားျဖင္. ရီြးသားကတ္္ရန္ဆိုလိုျခင္းျဖစ္ပါသည္။ေအအမ္ပီ တြင္ တခ်ုိဳ.ရခိုင္သားမ်ား သည္ ရခိုင္စာရာ ရီီြးရမည္ဟု ဥပေဒ မရိွေၾကာင့္ ေစာဒက တက္ကတ္ပါသည္။ ယပိုင္ဆိုေက အကြ်န္ မီးခြန္းတစ္ခုမီးခ်င္ပါသည္။ စစ္ေတြျမိဳ့ လမ္းမၾကီးမွာ ဖင္ပေျပာင္နန္.လမ္းမေလ်ွက္ရဟုဥပေဒဟိပါသလား။ ငပလီကမ္းျခီ သဲျဖဴထက္မွာ တဒံုးဖလင္ မအိပ္ရ ဟု
ဥပေဒဟိပါသလား။မဟိပါ၊ ဥပေဒ ထုတ္စရာက လိုပါလာ၊ မလို္ဟုရိုးသားစြာ ထင္မိပါသည္။ ဥပေဒ ထုတ္မွလိုက္နာဖို.ဟုဆိုေသာ အေတြးအေခၚ သည္အလုပ္မျဖစ္ေသာအရာတစ္ခုျဖစ္လိမ့္မည္ဟု အကြ်န္ယံုၾကည္ပါသည္။ အရာေျပာစရာ တစ္ခုက်န္ပါသည္။ ငရို.အေသ်ွခါကပင္ ျမန္မာစာသင္လာစြာ အဂုမ ရခိုင္စာကိုဓားျမတိုက္တိုက္လို.ရီြခိုင္းနီေရဂါ ဟုဆင္ျခီပီးျခင္းျဖစ္သည္။ေဒခ်င့္သည္ နားလည္ပီးလို. ရေသာ excuse ျဖစ္ပါသည္။ေယေကေလ့ ေဒဆင္ျခီကိုေလ့လာဆန္းစစ္ ၾကည့္မည္ ဆိုပါက ဆင္ျခီပီးသူတြင္ မိမိစာကို အထင္ေသးေသာ၊မိမိစကားကိုႏိွပ္ခ်ေသာ၊မိမိကိုယ္ကိုယံုၾကည္မွုမရိွေသာ စေသာ elements တိႏွင့္ ရခိုင္အသိုင္းအ၀ိုင္း အေပၚ ိုအလြန္တရာမွ Self Esteemႏိွမ္က်နိန္သည္ကိုတိြျမင္ရပါမည္။ေဒေအအမ္ပီတြင္ ျမန္မာစကားနန္.ရီိြးရီြး ရခိုင္စကားနန္.ရီြး အားလံုးနားလည္ပါသည္။ေယေကေလ့မိမိ identity မေပ်ာက္ရေအာင္၊ရခိုင္တိနိ္န္ေရနီရာမွာ တစိေခ်ေလာက္အားနာဗနာ ရခိုင္စာရာရီြးသင့္ေရမဟုတ္ပါေလာ။( ရခိုင္စာရာရီြးသင့္ေရဟုဆိုရာတြင္မိမိေဒသ အလိုက္ေျပာေသာ စကားျဖင္. ရီြးသားကတ္္ရန္ဆိုလိုျခင္းျဖစ္ပါသည္ )စစ္ေတြျမိဳ့လမ္းမၾကီးထက္မွာ နျခင္းေၾကာင္ေတာင္ ဖင္ပေျပာင္နန္.လမ္းမေလ်ွာက္သင္.ပါ။ ဥပေဒမရိွေသာ္လည္း ငပလီကမ္းျခီ သဲျဖဴထက္မွာ နျခင္းေၾကာင္ေတာင္ တဒံုးဖလင္ မအိပ္သင့္ပါ။ အကြ်န္၏ နိဒါန္းရွည္လားပါသည္။အဂု အကြ်န္၏ ေခါင္းစဥ္အတိုင္းရခိုင္သားတိ တကိုယ္ေကာင္းဆန္လာ မဆန္လာေလ့လာ ဆန္းစစ္ၾကည့္ကတ္ပါမည္။ တျခားလူမ်ဳိးတိ ရခိုင္လူမ်ဳိးအေပၚထင္ျမင္ယူဆထားမူမ်ား မွန္မမွန္ေ၀ဖန္သံုးသပ္ကတ္ပါမည္။

အပိုင္(၂)
ရခိုင္စကားေျပာ၊ ရခိုင္စာနန္.ရီြးပါဟုတိုက္တြန္းျခင္းေရ တကိုယ္ေကာင္းဆန္လာ
-----------------------------------------------------------------------------
အကြ်န္သည္ ရခိုင္စကားေျပာ၊ ရခိုင္စာနန္.ရီြးပါဟု AMP မန္ဘာမ်ားအားတိုက္တြန္းေျပာဆိုဖူးပါသည္။ ယပိုင္ေျပာဆိုတိုင္း အကြ်န္.အား ကေကာင္းတကိုယ္ေကာင္းဆန္ေၾကာင္း၊ ႏိုင္ငံ ၾကီးမွာ နိန္ျပီး flexible မျဖစ္ေၾကာင္း စေသာ ပုဒ္ထီး၊ပုဒ္မတိ
အမ်ဳိးမ်ဳိး တပ္ကတ္ပါသည္။ဤနိန္ရာတြင္ရခိုင္သားက ရခိုင္စာကို ရခိုင္စကား ျဖင့္ ရီြးပါဟုတိုက္တြန္းျခင္း Flexible မျဖစ္လို.ဆိုျခင္းသည္Curative Education နန္. Social Pathology ေလ့လာသင္ၾကားနိန္ေသာ အကြ်န္မွာ လိုင္းေျပာင္းရဖို.ပိုင္
က်နိန္ပါသည္။ ျမန္မာျပည္မွာ တလနိန္ျပီး ရခိုင္ျပည္ျပန္ လာေရခါ ျမန္မာစကားေျပာျခင္းသည္ Flexible စာလံုးနန္.ဆီနန္.ရီပိုင္ တခုလည္းမဆိုင္ပါ။ ျမန္မာျပည္တြင္တစ္ႏွစ္နိန္ျပီး ရြာကိုအလယ္ေရာက္လာေသာ အကြ်န္သူငယ္ခ်င္းတစ္ေယာက္သည္ ံ
ျမန္မာစကား ၾကိြ.ပါေအာင္ ေျပာသည္ကို အကြ်န္ၾကံဳဖူးခသည္။ဤနိန္ရာတြင္ မသိနားမလည္၍ (၀ါ) ျမန္မာ မိူင္းတိုက္ခံထားရေသာေၾကာင့္ ျပဴမူေရ ေဒပိုင္အျပဴအမူတိကို အကြ်န္နားလည္ခြင့္လြတ္ႏိုင္ပါသည္။ ေယေကေလ့ ရခိုင္ပညာတတ္အသိုင္းအ၀ိုင္းလို.
သမုတ္ခံရေရ၊ အမ်ဴိးသားရီးအတြက္လုပ္ကတ္ေတလူတိကပင္ ယင္းပိုင္အျပဴအမူတိလုပ္နိန္စြာကို အကြ်န္နားမလည္ႏိုင္ေအာင္ Odd ျဖစ္ရပါသည္။ ရခိုင္စကားေျပာ၊ ရခိုင္စာနန္.ရီြးပါဟုတိုက္တြန္းျခင္းေရတကိုယ္ေကာင္းဆန္ေရ လို.အကြ်န္မထင္ပါ။
အကြ်န္ေရ ဆယ္တန္းေအာင္လို. ဒဂံုသကၠသိုလ္ တက္ေရာက္နိန္တုန္းထိ အိမ္ကိုစာထည့္ေရခါ ျမန္မာပိုင္ရီြးထည့္ေၾကာင့္ရိုးသားစြာ၀န္ခံပါသည္။ ယင္းအခါက အကြ်န္မသိနားမလည္လို.ျဖစ္သည္။ ရန္ကုန္နိန္စဥ္တြင္း ရြက္ႏုျပန္ခ်ိန္၊ ရခိုင္စာပီခရီး၊ ရခိုင္
အကၡရာေပၚေပါက္လာပံု ႏွင့္ အသြင္ေျပာင္းလာပံု စသည့္ စာအုပ္တိနန္.ထိတိြ.ျပီးေရေနာက္ အကြ်န္ ရခိုင္ သားတေယာက္အနိန္နန္. ရခိုင္တိဘားကို စာရီြးေရခါ ျမန္မာပိုင္ရီြးစြာအဆံုးသတ္လားပါသည္။ မိမိကိုယ္ကိုလည္း ကေကာင္းရွက္မိပါသည္။
ယင္းေနာက္ အကြ်န္၏ မိသားစုနန္. သူငယ္ခ်င္းတိကို အကြ်န္ဘားကိုစာထည့္ပါက ရခိုင္စာျဖင့္ရိီြးထည့္စီခ်င္ေၾကာင့္ယက္ျပတ္တိုက္တြန္းေျပာဆိုဖူးပါသည္။ ေအာင္းျမင္မူတိလည္းရခပါသည္။ ရခိုင္ပိုင္ရိီြးထားေရစာတိအကြ်န္ဘားကိုေရာက္လာေရခါ
ဖတ္ရစြာ အဂြင့္ဂြင့္အားရဘားရက်ပါသည္။ဥပေဒမဟိေကေလ့အကြ်န္ ရခိုင့္က်င့္၀တ္တစ္ခုအကြ်န္လိုက္နာခပါသည္။

ရခိုင္စကားေျပာ၊ ရခိုင္စာနန္.ရီြး လို. ရခိုင္ျပည္တိုးတက္ဖိုးလား
------------------------------------------------------------------
ရခိုင္စကားေျပာ၊ ရခိုင္စာနန္.ရီြး လို. ရခိုင္ျပည္တိုးတက္ဖိုးလား။ အကြ်န္ရက္ျပတ္အမိန္းခံရေသာမိန္းခြန္းျဖစ္ပါသည္။ ရခိုင္စကားေျပာ၊ ရခိုင္စာနန္.ရီြးလို.ရခိုင္ျပည္လံုး၀လံုး၀မတိုးတက္ႏိုင္ပါ။ ေဒနိန္ရာတြင္အျပန္အလွန္မီးခြန္တစ္ခုမီးခ်င္ပါသည္။ ျမန္မာ
စကားေျပာ၊ ျမန္မာစာနန္.ရီြးလို.ရခိုင္ျပည္တိုးတက္လာဖို.လား။ ျမန္မာစာကိုႏွစ္ေပါင္း ၂၂၀ လံုးအသံုးျပဴလာေသာရခိုင္ျပည္သည္ကမၻာအဆင္းရဲဆံုးေတာင္မကသိမ့္လို. ျမန္မာ့အဆင္းရဲဆံုးျပည္နယ္ဆုကို ထထိုက္တတန္ဆြတ္ခူးထားပါသည္။
ရခိုင္ျပည္တိုးတက္ဖို.ဆိုေက ထိေရာက္ျပတ္သားေသာ ႏိုင္ငံရီးရာမဟာဗ်ဳဟာ၊စီးပြားရီးရာမဟာဗ်ဴဟာ၊ လူမူရီးရာမဟာဗ်ဴဟာ နန္.ရခိုင္တိ ကြ်န္စိတ္ေပ်ာက္ဖို.လိုအပ္ပါသည္။ေဒပိုင္ၾကီးက်ယ္ေသာဗ်ဴဟာတိကိုအကြ်န္ကေကာင္းနားမလည္လို.(၀ါ)
အကြ်န္.ရီြးခ်င္ေရေခါင္းစဥ္ကရြင့္ပါမလားခ်င္လို. အကြ်န္မေဆြးေႏြးလိုပါ။ယေကေလ့ ရခိုင္တိစနစ္တက် သြတ္သြင္းခံထားရေသာ ကြ်န္စိတ္ကို ဖယ္ပလိုက္ဖို.၊လြင္.ပလိုက္ဖို.အတြက္ရခို္င္စာပီက တန္းထ(တံတား)အျဖစ္အေထာက္အကူျပဳပါလိမ့္မည္။
စကားမဟိ။စာပီမဟိေရလူမ်ဳိးကိုကမၻာကမေျပာေက့ ဖြတ္ကေတာင္ အထင္ၾကီးေလးစားမည္မဟုတ္ပါ။အက်ဳိးဆက္တိအျဖစ္ လူမ်ိဳးတမ်ိဳးအနိန္နန္.ရပ္တည္ဖို.ခက္ခဲ့ပါလိမ့္မည္။ယင္းပိုင္ခက္ခဲ့လာခါ အကြ်န္ရို.ျပည္ဖ၀ါးတျပားေခ်ကို ငလိမ္ေတာင္တိ
လက္သို. ရီစက္ခ်ရ ပါလိမ့္မည္။ဇာစာကိုမဆို အရီြးအသား၊ေျပာဆိုကြ်မ္းက်င္ပါက ကေကာင္း ေကာင္းပါသည္။ွ ရခိုင္ဆရာေတာ္သွ်င္ဥတၱမသည္ ဘာသာစံုကြ်မ္းလို.အရွတခြင္ျခီဆန္.ႏိုင္ခသည္။ေယေကေလ့ ဆရာေတာ္သည္ ရခိုင္တိဘားကိုစာရိီြးေရခါ ရခိုင္ပိုင္ရီြးလာ၊ မရီြးလာအကြ်န္မသိပါ။မရီြးဆိုပါက ရခိုင္ပိုင္ရီြးေအာင္ အသ်ွင္အားအကြ်န္တိုက္တြန္းရပါလိမ့္မည္။

ယေက သံတြဲနန္. ဂြက ရခိုင္သားတိ ကိစၥဘေစာင္ပ်င္ဖို.
......................................................................
အကြ်န္နိဒါန္းမွာေျပာခေရပိုင္ ရခိုင္စာရာရီြးသင့္ေရဟုဆိုရာတြင္မိမိေဒသ အလိုက္ေျပာေသာ စကားျဖင္.
ရီြးသားကတ္္ရန္ဆိုလိုျခင္းျဖစ္ပါသည္။သံတြဲနန္.ဂြကရခိုင္သားတိျမန္မာတိပိုင္ေျပာပါသည္။ေဒခ်င့္တစ္ေယာက္အမွားေလ့သင့္မဟုတ္ပါ။ အဂၤလိပ္တိအၾကာၾကီးအုပ္ခ်ဳပ္ခေသာ အိုင္ရာလန္ ႏိုင္ငံ( Republic of Ireland) သည္ တႏိုင္ငံလံုး အိမ္းဂလိန္.(ခ်္)( English) စကားေျပာပါသည္။ ေယေကေလ့ အဂုေနာက္ပိုင္း Irish အစိုးရက မဟာဗ်ဳဟာ တစ္ရပ္ကိုခ်မွတ္ျပီးေက Irish ဘာသာစကားနန္.
စာပီကို မူလတန္းကစျပီးသင္ယူခိုင္းနိန္ပါသည္။ အကြ်န္သည္ သံတြဲနန္. ဂြက ရခိုင္သားတိ ရခိုင္စကားေျပာရ မည္၊ ရခိုင္စာနန္.ရီြးရမည္ဟုမဟာဗ်ဴဟာခ်ဖို.ေတာင္းဆိုနိန္စြာမဟုတ္ပါ။ အကြ်န္ရန္ကုန္တြင္ အလုပ္ လုပ္နိန္ခါက သံတြဲက ရခိုင္သူငယ္ခ်င္းတစ္ေယာက္နန္.ခင္မင္ဖူးသည္။ အလြန္တရာ ပြင့္လြင့္ျပီးခ်စ္ဖို.ေကာင္းပါသည္။ သူျမန္မာစကားေျပာေက အကြ်န္.ထက္ အဆတစ္ရာေလာက္၀ဲပါသည္။ အကြ်န္.မွာအရီးမတစ္ေယာက္ ဂြသူျဖစ္ပါသည္။ အရီးမေျပာေသာစကားသည္ ျမန္မာစကားနန္.လံုး၀အတိအက် မတူပါ။ရခိုင္ေ၀ါဟာရ တိပါ၀င္ နိန္ပါသည္။ အကြ်န္ဆိုလိုခ်င္သည္မွာ ယင္းပိုင္ကြဲျပားနိန္ေသာ ရခိုင္ေဒသိယ စကားမ်ားနန္.ရခိုင္စာကိုရီြးသားကတ္ရန္ တိုက္တြန္းျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ယင္းပိုင္ဆိုေက ရခိုင္စာပီ သည္ တစ္မ်ဳိးတဖံုဆန္းသစ္လာလိမ့္မည္။ ရခိုင္စာပိီကို စံတစ္ခု သတ္မွတ္ဖိုးဆိိုေကေလ့ သင့္ေတာ္ေရ အလုပ္တစ္ခုဟုျမင္ပါသည္။ယင္းစံကို ရခိုင္သားအားလံုးလိုက္နာေက အလုပ္ျဖစ္ပါသည္။ ေယဒါေလ့သင့္ ထိုစံအား ေဒခ်င့္က ေျမာက္ပိုင္းသံုး၊ ေဒစြာက ေတာင္းပိုင္းသံုးစသျဖင့္ အဖ်က္သေဘာျဖင့္မဆာမ ေ၀ဖန္ရီး လုပ္နိန္ပါက ရခိုင္စာပီ သည္ အဆံုးတြင္ တြင္းဆံုးက်လားပါလိမ့္မည္။သံတြဲနန္. ဂြက ရခိုင္သားတိကလည္း ျမန္မာစကားပိုင္ေျပာ ျမန္မာပိုင ္ရီြးေရပိုင္ ရခိုင္ပိုင္ေျပာ ရခိုင္ပိုင္ရီြးဖို.အားထုတ္သင့္ပါသည္။ ေပ်ာက္နိန္ေသာ ရခိုင္စာပီပတၱျမားအႏွစ္အား တူေဖာ္ရန္ ရခိုင္တမ်ဳိးသားလံုး တက္ညီလက္ညီ လက္တြဲကတ္စီခ်င္ေၾကာင့္ရိုးသားစြာ အၾကံျပဳအပ္ပါသညါ။

ရခိုင္သားတိ Flexible မျဖစ္လား ၊ Racist ျဖစ္လာ
------------------------------------------------------------------
ရခိုင္မဟုတ္ေရ လူအဖြဲ.အစည္းတိ( အထူးသျဖင့္ ျမန္မာ ) က ရခိုင္လူမ်ိဳးမ်ားအား Flexible မျဖစ္ေၾကာင္း၊ မ်က္ကန္း မ်ဳိးခ်စ္တိျဖစ္ေၾကာင့္ စသျဖင့္ထင္ျမင္စြပ္စဲကတ္ပါသည္။ထိုစြပ္စဲခ်က္၊ ထင္ျမင္ခ်က္တိကိုေလ့လာဆန္းစစ္ၾကည့္မည္ဆိုပါက ဆင္
တစ္ေကာင္ ယဥ္ေက်း သိမ္ေမြ.မူကို ေတာ၀က္ရိုင္းတစ္ေကာင္က မင္းရိုင္းေရ Flexible ျဖစ္ဖို.လိုေရ လို. စာလာခ်ပံုနန္. တူပါသည္။ ရခိုင္ျပည္သည္ အဂုမွအမိ၀မ္းမွ ျပဳတ္ဟုက်လာေသာတိုင္ျပည္မဟုတ္ပါ။ သမိုင္းအေထာက္အထားတိအရ 2666 B.C.
ကပင္ စလာေသာ ရခိုင္ျပည္၊ရခိုင္လူအဖြဲအစည္း အားယင္းပို္င္ထင္ျမင္ခ်က္လာပီးျခင္းသည္ တရားလြန္ပါသည္။ယင္းက့ဲသို.ဆားမရ ရီမရ စြပ္စဲြခ်က္တိကို စြပ္စဲြသူရို.ကိုယ္တိုင္ ျပန္လည္ဆန္းစစ္သင့္ပါသည္။အကြ်န္ရရိုးသသားေျပာရေက ရခိုင္လူမ်ဳိးပိုင္
ယဥ္ေက်းသိမ္ေမြးေသာ၊ ေဖာ္ေရြေသာ။Flexible ျဖစ္ေသာ၊စိတ္ရင္း၊ေစတနာေကာင္းေသာ လူမ်ုဳိး အကြ်န္မတိြဖူးပါ။အကြ်န္သည္ ကမၻာႏိုင္ငံေပါင္းမ်ားစြာေရာက္ဖူး၍ လူမ်ုိဳးေပါင္းမ်ားစြာနန္. နိန္ဖူးပါသည္။သမိုင္းကိုၾကည့္ဖို.လား ၾကည္.ကတ္ပါ။



(တတိယ ပိုင္းေစာင့္ဖတ္ကတ္ပါ။)

(ဘုရင္မာရယုဘေလာ့မွ)