ရခိုင္ေလွ်ာက္ထံုးမ်ား အမွတ္ (၂၆ မွ ၅၀) ထိ
-------------------------------------------
သူမိုက္႐ို႕စကားကုိ မယံုအပ္ေၾကာင္းေလွ်ာက္ထံုး။

တရံေရာအခါ၌ ျပည့္သွ်င္မင္းဖေလာင္းသည္ ႐ိုးကၽြန္းသို႔ဆင္ဖမ္းမည္ထြက္ေတာ္မူသည္။ မင္းႀကီးသည္
ဆင္ေတာ္နတ္သွ်င္ေနာင္ကိုစီး၍ ဆင္႐ိုင္းကိုဖမ္းအံ့ေသာငွာ ေတာေတာင္အႏွံ႕လွည့္ပတ္လီရာ အစာမြတ္သိပ္၍
ပင္ပန္းေတာ္မူသည္။ ထိုေရာအခါ အမတ္ႀကီးသည္ ရီၿမီ့မင္း႐ို႕ ဆင္ျခင္အပ္ေသာအရာကို ထုတ္ေဖာ္ျပသ၍
မင္းႀကီးထံ ေလွ်ာက္ထားသည္ကား-

အသွ်င္မင္းျမတ္။ ရီၿမီကိုအစိုးရေသာမင္း႐ို႕သည္ ဆင္ထိန္း၊ ျမင္းထိန္း၊ သဘင္သည္၊ မုဆိုး၊ တံငါ႐ို႕ႏွင့္
အကၽြမ္းမ၀င္ရာ၊ ပရံ- သူတပါး႐ို႕ ေသြးေဆာင္ရာအရပ္သို႕လည္းေကာင္း၊ ပရံ- သူတပါး႐ို႕ဆိုလာေသာ
စကား၌လည္းေကာင္း၊ မယံုမလားရာ။ သူတထူးစကားကုိ ယံုေသာအမႈေၾကာင့္ အသက္မြီးယုတ္ေသာ
မုဆိုးတံငါမွတံုလည္း မွားေၾကာင္းထံုးေဟာင္းဟိပါသည္။

မႏူက လက္ပန္းသည္ေယာက်္ားသည္ လက္ပန္းပညာ အဂၤါစံုတတ္သူျဖစ္လွ်က္ ဗလေဒ၀ႏွင့္
ဆိုင္ျပဳိင္ၾကမည္ဟိရာ၌ သ၀န္တိုဟူေသာအမတ္က ဆီး၀ါးပီးလတ္သည္။ ထုိဆီးကိုယံုသျဖင့္ ေပါ့ေလွ်ာ့ေခ်၍
ဗလေဒ၀သတ္ေသာဒဏ္ေၾကာင့္ ပြဲအတြင္း ဓႏူကသီဆံုးရဖူးသည္။

မစၦရိယ- တံငါမူလည္း အခါခပ္သိမ္း မိမိပိုက္ခ်က္ကို အလိုဟိေသာကာလ တံငါတဦးလွည့္ျဖားဥာဏ္ျဖင့္
ငါးအမ်ားကိုေလာင္း၌တင္၍ မစၦရိယ- တံငါအိမ္ဆိပ္သို႔လိုက္လာသည္။ မစၦရိယ တံငါက မည္သည့္အရပ္က
လာသနည္း မီးလတ္ေသာ္ ဂဂၤါျမစ္၀၌ ပိုက္ခတ္ေကာင္း၍ရခေၾကာင္း လွည့္ဖ်ားေျပာလတ္သည္။ ထိုတံငါ
လွည့္ျဖားေျပာေသာစကားကို မစၦရိယ တံငါယံုလတ္၍ မိုးထက္ေစာေစာထ၍ တပည့္ငါးရာႏွင့္လားလီၿပီး
ဂဂၤါျမစ္၀တြင္ ပိုက္ခ်လတ္သည္။ ပင္လယ္၌ လိႈင္းတံပိုးႀကီးစြာျဖစ္လတ္၍ မစၦရိယတံငါႏွင့္ တပည့္ငါးရာ႐ို႕
သီဆံုးၾကရသည္။

အယုဇၩပူရတိုင္း၌ ဒြါရာ၀တီၿမိဳ႕က ဇမၺဴဒီပါကိုအစိုးရေသာ ဒသဘာတိကညီေနာင္တက်ိပ္႐ို႕သည္
ပ်က္ခ်ိန္နီးလတ္ေသာ္ အမတ္ယုတ္ ဂံုးေခ်ာစကားကိုယံုမိၾကသည္။ ညီေနာင္တက်ိပ္႐ို႕သည္ ရီကဇာတ္ရာ၌
အမတ္ယုတ္၏ဂံုးေခ်ာစကားကုိယံုသျဖင့္ အခ်င္းခ်င္းသတ္ပုတ္ၾက၍ သီဆံုးဘူးသည္။

ယင္းသို႔ထံုးေဟာင္းဟိသည္ျဖစ္၍ အမႈတကာကုိ ယုတၱာယုတၱိကို မိမိဥာဏ္ျဖင့္ ဆင္ျခင္ၿပီးမွတဖန္ ပညာဟိ႐ို႕ႏွင့္
ၫိွျပန္ရာသည္။ သူမိုက္အမ်ား ဆိုးေကာင္းေျမႇာက္ျမႇင့္ ႏွိမ့္ခ်ဆိုေသာ္လည္း၊ အက်ိဳးအျပစ္မဟိ၊
ပညာဟိတေယာက္ အျပစ္ကိုေၾကာက္လွ်က္ အက်ိဳးလို၍ဆိုသည္ကိုရာ အလို႐ိွအပ္ပါသည္။ ထိုသိုိ႕
ထံုးေဟာင္းဟိသည္ႏွင့္အညီ ႐ွိပညာဟိ႐ို႕ဆိုခေသာစကားမူလည္း-

အၾကင္သူ၊ လူ႔ပကတိ၊ မမိ႐ွည္ၾကာ၊ မိစၧာဇီ၀၊ လံုးပမ္းၾက၍၊ အစမထင္၊ ခ်စ္သွ်င္ျမတ္ဖ်ား၊ ဘုရားသာသနာ၊
ေရာင္၀ါမ၀င္း၊ အလင္းမေႏွာ၊ သေဘာမကုန္၊ သူ႔ဘံုနတ္ရပ္၊ ၾကမၼာတတ္မင္း၊ ေႏွာင္အိမ္တြင္းသို႔၊ မကင္းဇာတိ၊
မိမိခႏၶာ၊ သူရာယစ္မ်ိဳး၊ ငါးပါးဆုိးလည္း၊ မၫိႈူးမဝကံ၊ ေတာျခဳံပိတ္ေပါင္း၊ တဏွာေခ်ာင္းတြင္၊ ဥေကၡာင္းမြန္းနစ္၊
အသစ္သစ္သာ၊ ၀ိညာဥ္ဧကန္၊ အမွန္တပ္လွ်ဥ္၊ သံေယာဇဥ္လည္း၊ မယွဥ္ေသာအား၊ ကံသံုးပါးမူ၊
တန္းခါးဟင္းလင္း၊ သားခ်င္းခ်င္းျဖင့္၊ ႏွိမ္နင္းတတ္စြာ၊ သတၱ၀ါကို၊ ပညာေ၀ဖန္၊ အျမင္သန္မွ၊ သူ႔ဥာဏ္သူ႔ဂုဏ္၊
မသုန္မဖ်င္း၊ အလင္း၀ိဇၨာ၊ သံသရာ၌၊ ဖီလာမလား၊ သံုးပါးဗိႏၶဳ၊ လဟုသရ၊ အမွတ္အေျခ၊
ညာဏ္ရည္ညာဏ္သြီး၊ ဆိုရီးလိမၼာ၊ သူ႔ပုစၦာကုိ၊ လြယ္ကာေျဖရ၊ တခဏခ်င္း၊ မႄကြင္းသိမူ၊ သူတေယာက္ပင္၊
ခ်ီမြမ္းလွ်င္မွ၊ လူတြင္လူျမတ္၊ နတ္ကားၾကည္ၫို၊ မဂ္ဖိုရေၾကာင္း၊ ဆုမေတာင္းလည္း၊ လံုးေပါင္းၿပီးစီး၊
ဆုရၿပီးတည့္၊ ထံုးမွီးက်မ္းလာ၊ သို႔အရာတြင္၊ ပညာမေျပာင္၊ ေမာဟေဆာင္၍၊ သံေၾကာင္ပဒ၊ ပရမ႐ို႕၊
ေဒါသထူထူ၊ ျငဴစူေစာင္းေျမာင္း၊ မေကာင္းစ႐ိုက္၊ သူမိုက္ကုေဋ၊ သေခၤ်သခ်ၤာ၊ ညီညာေျမႇာက္ျမႇင့္၊ တျဖင့္စုတ္ငဲ့၊
ကဲ့ရဲ႕ခ်ဳတ္ခ်၊ ဆိုျပန္ကလည္း၊ ျမဴမွ်မသန္း၊ မႏြမ္းစီရာ၊ ဥပမာကား၊ ဂဂၤါရီေၾကာ၊ တိုက္လြင့္ေမ်ာသည့္၊
သေဘၤာထိုလမ္း၊ ဆိပ္ကမ္းမျမင္၊ ပင္လယ္ျပင္၌၊ ဇာတြင္ဇာသို႕၊ ေရာက္ဖို႕သနည္း။ အသဲႄကြီလု၊ တ႐ု႐ုႏွင့္၊
ဗိုလ္ထုမ်ားစြာ၊ လူတကာထက္၊ သီတာျမစ္လမ္း၊ သိႏိုင္စြမ္းသည္၊ ေျဖာင့္တန္းမတိမ္း၊ ႐ြက္သိမ္း႐ြက္ဖြင့္၊
ဆိုက္သင့္အရပ္၊ လီကပ္လီေၾကာင္း၊ မေစာင္းရေအာင္၊ ေဆာင္ႏိုင္သူအား၊ တေယာက္သားရာ၊
ထင္႐ွားေက်ာ္ဟိန္၊ မာလိန္ေခၚၾက၊ ထိုႏွင့္ဆေသာ္၊ ဇဂၤလသား၊ တရားဇာမွာ၊ သိႏိုင္ရာလိမ့္၊ မိစၦာ႐ို႕ကံ၊
ေလာဘလွ်ံသည္၊ မငံပညာေဟာ့ရမ္းတည္း။

သူမိုက္႐ို႕လကၡဏာ က်မ္းဂန္လာသည္မွာလည္း-

ေဒါေသာအတၱံ နဇာနာတိ၊ ေမာေဟာဓမၼံ နပႆတိ၊ အတၱသမံနဇာနာတိ၊ ယထာယေဒါေသာ ေယာဗာေလာ
အမႏုႆဗာေလာ။

- ဟူလွ်က္ သူမိုက္႐ို႕စကားကုိ မယံုအပ္ေသာအေၾကာင္း ထံုးေဟာင္းက်မ္းဂန္ႏွင့္ ေလွ်ာက္လတ္ေသာ္
ျပည့္သွ်င္မင္းႀကီးလည္း ၾကည္ၫိုေတာ္မူရကား ေ႐ႊကြမ္းခ်ပ္ကို ပီးသနားေတာ္မူ၏။

ေလွ်ာက္ထံုးအမွတ္ (၂၇)

အက်င့္ပ်က္မိဖုရား သွ်င္ေႏွာင္းအေရးတြင္ ကယ္မေသာေလွ်ာက္ထံုး။

တရံေရာအခါမူလည္း ေျမာက္မိဖုရားသွ်င္ေႏွာင္းသည္ မိမၼစိုးေမာ္လိပ္ ကုလားတေယာက္ကိုဆီးပီး၍ အဂၤါစံုအခါ
ယဥ္ပါးၾကသည္။ ထိုအခါ မိစၧာနတ္ နန္းသို႔၀င္၍ေျခာက္လွန္႔သည္။ လင့္ေကာင္ပိုးငွက္ဆိုးသည္
မင္းစက္ေတာ္ေခၚေသာ အေဆာင္သို႔၀င္၍ျမည္သည္။ မင္းသံုးမင္းေဆာင္က်ိဳးပ်က္သည္။ ထိုအေၾကာင္းကုိ
မင္းႀကီးမီးေတာ္မူရာ အမတ္ႀကီးမဟာပညာေက်ာ္ေလွ်ာက္ထံုးေသာ္ကား-

အသွ်င္မင္းျမတ္။ ဘီးေတာ္ရာဇိႏၵမင္းသည္ ဥယ်ာဥ္သို႔ထြက္ေတာ္မူရာ၊ ရထားေတာ္၀င္႐ိုးက်ိဳးလတ္သည္။
ထုိအေၾကာင္းကို အမတ္ႀကီးစိတၱ၀ရေလွ်ာက္လတ္သည့္ထံုး၌ အဆိုေသာ္ကား-

ရာဇာေဒ၀ီ- မင္းမိဖုရား႐ို႕သည္လည္းေကာင္း၊ ရာဇပုတၱိ- မင္း၏သားသမီးေတာ္႐ို႕သည္လည္းေကာင္း၊ ဟိေနန-
ယုတ္ေသာ၊ ကုေလန- အမ်ိဳးႏွင့္၊ သံခါေသတိေရာ- ယွက္ေပါင္းေဖာ္မိအံ့။ ရေညာ- မင္း၏၊ ပရိေဘာေဂါ-
အသံုးအေဆာင္သည္၊ ဘိဇၨတိ- က်ိဳးပ်က္ယြင္းယိုတတ္၏။ မိစၧာေဒ၀ါဒေယာ- မသမာေသာ မိစၦာနတ္ဆိုး၊
လင့္ေကာင္ပိုးငွက္ဆိုးစသည္႐ို႕သည္၊ ရာဇနိေ၀သနံ- မင္း၏နီရာနန္းေတာ္တိုက္ခန္းသို႔၊ ပ၀ီသတိ-
၀င္ေရာက္တတ္၏။

ဤသို႔ေလွ်ာက္လတ္မူ ထိုမင္းႀကီးရာဇိႏၵသည္ မည္သို႔မဆိုနီေတာ္မူ၍ မင္း၏ပရိယာယ္ျဖင့္ စူးစမ္းေတာ္မူရာ
သမီးေတာ္သု၀ဏၰကုမၼာရီသည္ ေစာင္းသမားႏွင့္ယဥ္ပါးေၾကာင္း သိေတာ္မူ၏။

ဤသို႔ထံုးေဟာင္းလာသည္ကုိေထာက္လွ်င္ ယခုလည္းအေၾကာင္းထင္လာျပန္သည္။ နန္းသူ႐ို႕ သိကၡာမထိန္းဆိုရန္
ဟိေခ်ၿပီထင္ပါသည္ဟုေလွ်ာက္လတ္ေသာ္ မင္းႀကီးလည္းခပ္မဆိတ္နီေတာ္မူ၏။ အေၾကာင္းကုိ စံုစမ္းေတာ္
မူေသာအခါ မိဖုရားႏွင့္ကုလားမွားေၾကာင္းသိေတာ္မူ၏၊ ထိုအေၾကာင္းကို အမတ္ႀကီးသို႔ျပန္ဆိုေတာ္မူရာ
အမတ္ႀကီးေလွ်ာက္ေသာထံုးမူကား-

ဘုန္းက်က္သေရႀကီးျမတ္ေတာ္မူေသာအသွ်င္မင္းႀကီး။ ရွိပညာဟိ႐ို႕ဆိုခေသာ က်မ္းဂန္၌လာဟိသည္မွာ-

ဣတၱိ- မိမၼ႐ို႕သည္၊ ၀ါေမာရာေဂါဒ- ရာဂကိုလံု႔လထုတ္ျခင္း၌၊ ပူရိေသာ- ေယာက်္ားထတ္၊ ေဒြဂုဏံ-
ႏွစ္ဆလြန္၏။ ပဒုရာပိ- စဥ္းလဲျခင္းေကာက္ေသာဥာဏ္၌ကား၊ စတုဂုေဏာ- ေလးဆလြန္၏။ ခေလခလႆ-
ျပဳတတ္ေသာအမႈ႐ို႕၌ကား၊ ဆဂုေဏာ- ေျခာက္ဆလြန္၏။ ကာမဂုေဏာ- ကာမဂုဏ္၌တပ္မက္ျခင္းျဖစ္သည္ကား၊
အဌဂုေဏာ- သွ်စ္ဆလြန္၏။ သဗၺနဒီ- ခပ္သိမ္းေသာျမစ္႐ို႕သည္၊ ၀ကၤ- ေကာက္ေကြ႔လွ်က္ရာ ဟိသည္၏၊
သဗၺ၀နာ- ခပ္သိမ္းေသာေတာသုိ႔၌၊ ကုႆ- သစ္ပင္႐ို႕သည္၊ ၀ကၤ- ေကာက္ေကြ႕၏။ သေဗၺ-
ခပ္သိမ္းကုန္ေသာ၊ ဣတၱိ- မိမၼ႐ို႕သည္၊ ဧကေန၀- မိမိအလိုဟိရာ တေယာက္ေသာသူႏွင့္တြိလွ်င္၊ ၀ဂႍ-
ေကာက္ေကြ႕ေဖာက္ျပန္တတ္၏။ ယင္းသုိ႔ က်မ္းဂန္လာပါသည္။

တရားေတာ္မွာလည္း သစၥာေလးပါးတြင္ သမုဒယသစၥာသည္ တဏွာအျမစ္၊ ထိုသမုဒယသစၥာတဏွာ၏အျမစ္ကို
မျဖတ္ႏိုင္ၾက၍ သတၱ၀ါ႐ို႕သံသရာ႐ွည္သည္။ ထိုသို႔မိုက္မွားလွ်က္ အစဥ္လာခေသာ- အ၀ိဇၨာႏွင့္တဏွာ
မူလသဘာ၀႐ို႕ေၾကာင့္ျပဳၾကေသာ ထိုသူ႐ို႕အျပစ္ကို ထိုသူ႐ို႕ႏွင့္ေပ်ာက္စီရပါမည္။ တရား၌လိမၼာေသာ၊
ပညာဟိေသာသူေတာ္ေကာင္းမည္သည္ သူတထူးျပဳေသာအျပစ္ကိုသိေသာ္လည္း ျပန္၍ျပဳျခင္းမဟိ၊ သူ႔ထုိက္သူကံ
ဟိသင့္ပါသည္ေလွ်ာက္လတ္ေသာ္ ျပည့္သွ်င္မင္းႀကီးလည္း ထုိသူႏွစ္ဦးကို မည္သို႔အျပစ္မပီး၊ မိဖုရားႏွင့္ကုလားကုိ
မာန္ေအာင္ကၽြန္းသို႔ ပုိ႕ထား႐ံုမွ်သာ ျပဳေတာ္မူသည္။

ေလွ်ာက္ထံုးအမွတ္ (၂၈)

မင္း၏သားေတာ္လတ္ သံေတာင္စား အျပစ္က်ဴးလြန္ရာတြင္ေလွ်ာက္ထံုး။

တရံေရာအခါ သားေတာ္အလတ္၊ သံေတာင္စားငစုန္သည္ သံေတာင္႐ြာအသည္သားတေယာက္ကုိ
အသီသတ္လတ္သည္။ ထိုအေၾကာင္းကုိ မင္းႀကီးၾကားသိလီ၏။ ထုိအခါမင္းႀကီးက သံေတာင္စားငစုန္ငယ္သည္
ျပည္သူ႐ို႕အားႏိွပ္စက္သတ္ျဖတ္ရာ မည္သို႔စီရင္ထံုးဟိသနည္းဟု အမတ္ႀကီးမဟာပညာေက်ာ္သို႔ မီးေတာ္မူသည္။
ယင္းေသာအခါ အမတ္ႀကီးေလွ်ာက္ထံုးေသာ္ကား-

အသွ်င္မင္းျမတ္။ သားေတာ္သံေတာင္စားသည္ ခမည္းေတာ္အာဏာကုိၿပိဳင္လွ်က္၊ အာဏာပုိင္ အစိုးရျပဳသည္တရပ္၊ ေနာင္ေတာ္မ်ားမျပဳက်င့္၀ံ့ေသာအမႈကို ျပဳက်င့္သည္ျဖစ္၍ ေနာင္ေတာ္မ်ားကို က်ဴးလြန္သည္လည္းတျပစ္၊ မႉးမတ္ျပည္သူ႐ို႕ကို မခန္႔မေလးဆိုးသြမ္းသည္လည္းတခ်က္၊ ျပည့္သွ်င္မင္းမွတပါး ျပည္သူ႐ို႕ဇိ၀ိတိေႁႏၵကုိ မပိုင္ေခ်။ ႐ွိထံုးဟိလွ်က္မတည္။ ႐ွိထံုးစံေဟာင္းမ်ားကုိဖ်က္၍ က်င့္သည္လည္းတမႈ၊ ဤသို႔အျပစ္ေလးပါးထုိက္ေသာ သားေတာ္ျဖစ္ပါသည္။ ေလွ်ာက္လတ္ေသာ္ စားေက်းၿမိဳ႕႐ြာဥစၥာ ေက်းကၽြန္မ်ားကုိ သိမ္းလတ္သည္။ ၀မ္း၀႐ံုႏွင့္ ၿမံဳ႐ို႕နီရပ္ မရိပ္ေခ်ာင္းညာေ၀လာေတာင္သို႕ သားေတာ္သံေတာင္စားကုိ ပို႔ေတာ္မူသည္။

ေလွ်ာက္ထံုးအမွတ္ (၂၉)

သူဌီးခြန္သာႀကီး သားသမီးအမြီမ ျဖတ္ထံုး။

မင္းဖေလာင္းႀကီးစိုးစံစဥ္ မုိးစဲကၽြန္းတြင္ သူဌီးခြန္သာႀကီးသီလြန္သည္။ ထိုအခါ တမိတည္းသား ေယာက်္ားငါးေယာက္၊ မိကြဲသားသမီးႏွစ္ေယာက္ က်န္ဟိခသည္။ ထိုသားသမီးခုႏွစ္ေယာက္႐ို႕ အမြီခြဲေ၀မႈတရားကုိ တရားသူႀကီးေလးဦးစီရင္ခ်က္ႏွင့္မၿပီးလိုၾက၍ ျပည့္သွ်င္မင္းႀကီးထံ အယူခံမႈ၀င္ေရာက္ ေလွ်ာက္ထားလာၾကသည္။ ျပည့္သွ်င္မင္းႀကီးသည္ အမႈကို ကုိယ္တိုင္ဆံုးျဖတ္ေတာ္မမူ၊ အမတ္ႀကီးမဟာပညာေက်ာ္သုိ႔ လႊဲအပ္ဆံုးျဖတ္စီေတာ္မူသည္။ ထိုအခါ အမတ္ႀကီးစီရင္ဆံုးျဖတ္သည့္ထံုးမူကား-

တရားသူႀကီးတိစီရင္ေသာ ဓမၼသတ္ထြက္၌ အနိမ့္အျမင့္ အခြဲအ၀ီဟူသမွ်တြင္ အမွားတေစရာမ်ားသည္။ ထိုဓမၼသတ္စာကုိ ႐ွိပညာဟိ႐ို႕စြန္႔ခေၾကာင္း က်မ္းဂန္လာသည္။ အမွန္ကိုသိတတ္ဆိုတတ္မွ ပညာဓမၼသတ္မွန္ ျဖစ္သည္။ ထိုစာဓမၼသတ္မ်ားမွာ သညာအကၡရာမွ်ရာ အမွားမ်ား၍ အမွန္နည္းသည္။ အေၾကာင္းမူလည္း၊ အကယ္၍ သူဌီးခြန္သာႀကီးသည္ သူပုန္သူကန္ျပဳလွ်က္ အသွ်င္မင္းႀကီးအားျပစ္မွားလတ္ေသာ္၊ မယားႀကီးသား၊ မယားငယ္သားဟူ၍ အမြီစားဓမၼသတ္ထြက္အလိုက္ ခဲြျခားၿပီး အျပစ္မပီးေခ်၊ သားခ်င္းအတူ သားသီလည္းသီ၊ ရွင္လည္း႐ွင္ေလွ်ာက္၊ မင္းျပစ္ေရာက္ရသည္။ ထိုသို႔ေသာအေၾကာင္းေၾကာင့္ မိဘဆိုးသြမ္းလီရာ သားသမီး႐ို႕ ဇိ၀ိတိေႁႏၵမွတံုေသာ္လည္း ကင္းရသည္။ ထိုသို႕ဆိုးမြီခံရေသာထံုးဟိလွ်က္၊ ေကာင္းမြီ၌လည္း ထိုနည္းအတူရာ ခံယူၾကစီ။ စီရင္လတ္ေသာ္ ႏြီကာလစင္ျဖစ္လွ်က္ မိုးႀကီးသည္းထန္စြာ႐ြာလီေသာေၾကာင့္ ျပည့္သွ်င္မင္းႀကီးက အမတ္ႀကီးသို႔ ပတၱျမားလက္စြပ္တကြင္း တရားဆုခ်ီျမႇင့္ပီးသနားေတာ္မူသည္။

ေလွ်ာက္ထံုးအမွတ္ (၃၀)

ျပည္သူဆင္းရဲသား႐ို႕အမြီကုိ မင္း႐ို႕ ခံသင့္မခံသင့္ေလွ်ာက္ထံုး။

မင္းဖေလာင္းႀကီးလက္ထက္ေတာ္ တရံေသာအခါမူလည္း၊ စစ္တေကာင္းၿမိဳ႕တြင္ သူဌီးဦးစီရာလီ သီလြန္၏။ ထိုေသာအခါ စစ္တေကာင္းၿမိဳ႕စားလာေရာက္ၿပီး ဦးစီးရာလီတြင္ အမြီခံသားၿမီးမဟိေၾကာင္းေလွ်ာက္ထားသည္။ ျပည့္သွ်င္မင္းႀကီးက ျပည္သူဆင္းရဲသား႐ို႕အမြီကုိ မင္းခံစားသင့္သည္၊ မခံစားသင့္သည္ကုိ အမတ္ႀကီးအား မီးေတာ္မူသည္။ ထိုအခါ အမတ္ႀကီးမဟာပညာေက်ာ္ေလွ်ာက္ထံုးေသာ္ကား-

အသွ်င္မင္းျမတ္။ ဘုရားေလာင္းမင္းေကာင္းမင္းျမတ္၊ သာကီ၀င္ႏြယ္ေတာ္စဥ္လာအေၾကာင္း ထံုးေဟာင္းက်မ္းဂန္၌ဟိပါသည္။ ျပည္သူ႐ို႕လုပ္ခြန္ထြက္ ဆယ္ဘို႕တဘို႔ကိုရာ မင္း႐ို႕ဘ႑ာခံထုိက္ေၾကာင္း ႐ွိအမွာဟိပါသည္။ ျပည္သူသာမိက ခတၱိယအစိုးရသည့္ ရီၿမီသွ်င္ျဖစ္လွ်က္ မင္းမ်ိဳးမဟုတ္ေသာသူ႐ို႕၏အမြီကုိ ခံယူထံုးမဟိပါ။ ရီၿမီပိုင္မင္းျဖစ္လွ်က္ ဆင္းရဲသား႐ို႕အမီြကုိခံယူခီေသာ္၊ ၀ိလုပၸႏၷ- လုယက္ဖ်က္ဆီး၍ မင္းမူေသာမင္းမ်ိဳး႐ို႕ ခံယူေသာထံုးလည္း က်မ္းဂန္တြင္ဆိုလွ်က္ဟိပါသည္- ေလွ်ာက္လတ္ေသာ္ ျပည့္သွ်င္မင္းျမတ္အမိန္႔ေတာ္ဟိသည္ကား- “ငါ႐ို႕မွာလည္းသားၿမီးမဟိမူ မင္းဆြီမင္းမ်ိဳး႐ို႕ မင္း႐ိုးမပ်က္ ထီးနန္းတက္ရသည္။ ဆင္းရဲသား႐ို႕မွာလည္း ထုိသုိ႔အေလွ်ာက္ သားၿမီးမဟိမူ၊ ဆြီမ်ိဳးအမြီခံရာသည္။ သူဌီးဦးစီရာလီအမီြကို ဆြီမ်ိဳး႐ို႕ကခံယူစီအမိန္႔ေတာ္ဟိလတ္ေသာ္ ရာဇပလႅင္ေပၚ၌စိုက္ေသာ ကနကၠဒန္ထီးျဖဴပြင့္လီသတည္း။

ေလွ်ာက္ထံုးအမွတ္ (၃၁)

အက်င့္ပ်က္ေသာ တန္ေဆာင္မိဖုရားအေရးတြင္ မင္းအားညႊန္ျပေသာေလွ်ာက္ထံုး။

တရံေရာအခါ တန္ေဆာင္မိဖုရားသည္ ဘိသိက္ေတာ္ဆက္ပုဏၰားကုိ အေနာက္တန္းခါးကေခၚသြင္းၿပီး အေဆာင္ လက္ဖြဲ႕ေတာင္း၏။ ပုဏၰားလည္း မိဖုရားသို႔ လက္ဖြဲ႔ျပဳလုပ္ပီး၏။ ဤသုိ႔အေၾကာင္း မင္းႀကီးၾကားသိေတာ္မူ၏။ ထုိအေၾကာင္းႏွင့္ပတ္သက္၍ မင္းႀကီးမိန္႔ၾကားလတ္သည္ကား-

အေၾကာင္းျဖစ္ၾကသည္၌ မိဖုရားသည္ အဂၤါမဟိသူျဖစ္၏။ ပုဏၰားလည္း ဘိက္သိက္ေတာ္ဆက္ မဂၤလာပုဏၰားအရာပ်က္သည္။ အေနာက္တန္းခါးမႉးႏွင့္ မိမၼစိုးေမာ္လိပ္႐ို႕လည္း ႐ွိထံုးမသိ၊

ယင္းသို႔ေလးဦးေသာသူ႐ို႕ အျပစ္ဟိၾကလတ္ျပီ။ မည္သို႔ျပဳသင့္ေၾကာင္း အမတ္ႀကီးမဟာပညာေက်ာ္သို႔ မီးေတာ္မူသည္။ အမတ္ႀကီးေလွ်ာက္ထံုးေသာ္ကား-

အသွ်င္မင္းျမတ္။ မိဖုရားအဂၤါ (၇) ပါးကို ႐ွိပညာဟိ႐ို႕ဆိုခသည္မွာ-

ရာဇာေဒ၀ီ- မိဖုရားသည္ သီလဇာဂံ- အက်င့္သီလ ေျဖာင့္မွန္ျခင္း။

မံသံ- အသားႏူးညံ့စြာႏွင့္ျပစ္ဆာကင္းျခင္း။

လကၡဏပါဒံ- လက္ၿခီေသးသြယ္ႏူးညံ့ျခင္း။

ေကသမယွံ- ဆံပင္နက္၍ေကာင္းျခင္း။

႐ူပံ- အဆင္းလွျခင္း။

သဒၵံ- အသံသာယာဖြယ္ဟိျခင္း။

ဗသုကာ- မ်ားေသာေမာင္းမ႐ို႕ ခ်စ္ေၾကာက္ဖြယ္ ဟိေသာစကားကုိဆိုတတ္ျခင္း။

ထိုသို႔ ထံုးေဟာင္းေလာကီက်မ္းဂန္ႏွင့္အညီ ျပည့္စံုေသာအဂၤါဟိလွ်င္ မိမၼျမတ္ျဖစ္ပါသည္။ ယခုအသွ်င္မိဖုရားသည္ ဇာဂံ- အက်င့္သီလမမွန္ သြမ္းေသာ့ေခ်သည္။ မိဖုရား၊ မင္းသမီး၊ မင္းသား႐ို႕ သြမ္းေသာ့အမႈ႐ို႕ကုိ ျပဳ႐ိုးထံုးစံမဟိပါ။ အေနာက္တန္းခါးက ေယာက်္ားကို မိမၼထံယူ၍မသြင္းရထံုးဟိပါသည္။ တန္းခါးမႉးႏွင့္ မိမၼစိုးေမာ္လိပ္႐ို႕ မိဖုရားအလိုသို႔ပါသည္မွာလည္း မင္းသုံးေသာေက်းကၽြန္႐ို႕သည္ မင္းခြင့္မရမူလွ်က္ မင္းမိဖုရားအလုိသုိ႔လိုက္၍ အမႈအေပါင္း႐ို႕ကို မေလွ်ာက္မထားရာ။ ႐ွိပညာဟိ႐ို႕ထံုးဟိလွ်က္ လြန္၍က်င့္ေသာသူအား မင္းမသံုးအပ္။

ဘိသိက္ေတာ္မဂၤလာပုဏၰား႐ို႕မွာလည္း ကနံတာ႐ို႕အက်င့္၊ ေသာ့သြမ္းေသာအမႈ၊ ဟူးရာေဗဒင္သင္၍ ဟူးရားတတ္ ပုဏၰားမ်ားကဲ့သို႔ အင္း၊ မႏၲန္၊ လက္ဖြဲ႕ လုပ္ေဆာင္ပီးကမ္းေဟာေျပာမျပဳရ၊ ျပဳက ျပဳသူပုဏၰား၌ သိကၡာမဟိပါၿပီ။ ထိုပုဏၰားသြန္းေသာ ဘိက္သိက္ကိုမခံအပ္။

႐ွိသူေတာ္ေကာင္း႐ို႕ဆိုခေသာ ေလာကီက်မ္းဂန္လာသည္မွာ ရဌ- အၾကင္တိုင္းျပည္၌၊ ရာဇ- မင္းေသာ္ လည္းေကာင္း၊ ရာဇေဒ၀ီ- မိဖုရားေသာ္လည္းေကာင္း၊ ရာဇပုတၱ- သားသမီးတုို႔သည္လည္းေကာင္း၊ ရာဇပေရာဟိ- မင္း၏ပုဏၰားသည္လည္းေကာင္း၊ ရာဇအမေစၥာ- မင္း၏အမတ္သည္လည္းေကာင္း၊ အလီေဒါ ဟီနီဇာဂံ- မဟုတ္မမွန္ယုတ္ေသာအက်င့္ကုိ က်င့္ၾကလတ္အံ့။ တထာ- လာျခင္းမေကာင္းေသာသူ႐ို႕ဟိေသာ၊ ရဌ- အၾကင္တိုင္းျပည္၌၊ ဗဟု- မ်ားေသာသတၱ၀ါ႐ို႕သည္၊ အနီေလာ- ဆင္းရဲဒုကၡႏွင့္ အနီမျမဲ
ေဖာက္လြဲေဖာက္ျပန္ ယူမိယူရာ မသမာေသာ ပညာထြန္းလတ္၍ စည္းစိမ္မတည္၊ အ႐ွည္မေကာင္း ပ်က္စီးလီရာသည္။ ဥတုရာသီ၊ မညီမေျဖာင့္၊ ဓါတ္ေလးပါးေခ်ာက္ခ်ားလွ်က္ ယမုနာစေသာျမစ္၊ ကန္ရီတြင္း၊ ေခ်ာင္းေျမာင္း႐ို႕သည္လည္း ခန္းေျခာက္ကုန္အံ့။ ငံေသာအရာေရာက္ကုန္အံ့။ ပထ၀ီၿမီသည္လည္း တုန္လႈပ္ေႄကြးေၾကာ္အံ့။ မဂၤလာမဟိေသာ တိမ္မိုးဝကိးေလာင္မီးက်ျခင္းစေသာ မေကာင္းသည့္အနိဌာရံုအေပါင္း မေကာင္းေသာအေၾကာင္း႐ို႕သည္ စုေပါင္းက်ေရာက္တတ္ပါသည္။ အသွ်င္မင္းျမတ္။

ဘုန္းပညာက်က္သေရ သံုးပါးျပည့္စံုေတာ္မူေသာ ဘီးဘိုးစဥ္လာ ခမည္းေတာ္႐ို႕ က်င့္ထံုးက်င့္လမ္း႐ို႕သည္ ဘုန္းႀကီးသက္႐ွည္ က်က္သေရေတာ္ထြန္းေၾကာင္း ထံုးေဟာင္းျဖစ္ပါသည္။ သူေတာ္ေကာင္းတရားႏွင့္ အမတ္ႀကီးေလွ်ာက္လတ္ေသာ္ ျပည့္ရွင္မင္းျမတ္ အမိန္႔ေတာ္ရွိျပန္သည္ကား-

ငါ႐ို႕မင္းမ်ိဳးသည္ နိဇဂၤလမင္းမ်ိဳးမဟုတ္၊ မဟာသမၼတ၀ံသ သက်သာကီ၀င္သန္႔စင္ျမင့္ျမတ္ေသာ မင္း႐ိုးမွန္ေပသည္။ အမတ္ႀကီးေလွ်ာက္ေသာစကားလည္း ႐ွိပညာဟိ႐ို႕ထားခေသာ ထံုးေဟာင္းသူေတာ္ေကာင္း စကားမွန္ေပသည္။ က်မ္းဂန္လာသည္မွာလည္း-

သက်႐ုပ္ပုေရသႏၲံ၊ မဟာသိပၸြံနသိကၡတံ။

ကိစၦာ၀ုတၱိအသိပၸႆ၊ ဣတိပုစၦာနတပၸတံ။

ထုိသို႔က်မ္းဂန္ထြက္သည့္အတိုင္း သူေတာ္ေကာင္းစကားျဖစ္လွ်င္ က်င့္အပ္သိအပ္သူသည္ပင္။

သူယုတ္ထားခေသာ မတရားအဓမၼထံုး၊ အဘိဇၨာ၊ ဗ်ာပါဒ၊ မိစၦာဒိဌိ ထုိသုိ႔စေသာအမႈပါေခ်လွ်င္ ပယ္သင့္သည္။
မင္း႐ို႕က်င့္ရာ ကမၻာဦးတရား၌-

ဒါနံသီလံ ပရိစၥာဂံ၊ အဇၨ၀ံမႏၵ၀ံတပံ အေကာခံအ၀ိဟႎသဥၥ၊ ခႏၲီစ အ၀ိေရာဒနံ။

ဤသို႔႐ွိဦးစြာကပင္ တိုင္းျပည္အစိုးရေသာ မင္း႐ို႕က်င့္ထံုး ဘုရားျမတ္စြာေဟာေတာ္မူခေၾကာင္းကုိ အထင္အေပၚ က်မ္းဂန္လာလွ်က္ဟိပါသည္။ သူေတာ္ေကာင္းထံုးကုိယူေသာ္အက်ိဳး၊ သူယုတ္သူမုိက္ထံုးကိုဝကိက္မူ အျပစ္ေရာက္ေၾကာင္းကိုလည္း အဇာတသတ္မင္းသည္ သူယုတ္ႏွင့္ေပါင္းမိေခ်၍ အဘကုိအသီသတ္ၿပီးမွတဖန္ ျမတ္စြာဘုရားသွ်င္ကုိ ျပစ္မွားျပန္သည့္ေနာက္မွ ပညာရွိဇီ၀ကစကားကိုနာခံ၍ ဘုရားႏွင့္တြိရာ ကံႀကီးမွ အနည္းငယ္ခ်မ္းသာလီေၾကာင္း က်မ္းဂန္လာဟိေပသည္။

မိဖုရား၊ ပုဏၰား၊ တန္းခါးမႉး၊ မိမၼစိုး ေမာ္လိပ္႐ို႕သည္ သူယုတ္အက်င့္အၾကံအ၀င္ကို က်င့္ၾကံၾကသူမ်ားျဖစ္သည္။ မင္းမသံုးအပ္ျပီ၊ အမိန္႔ေတာ္ဟိ၍ မိဖုရားကုိဥယ်ာဥ္မွာ ျဖည့္သည္၊ ပုဏၰားကုိ ပန္းတင္အစို႔မွာျဖည့္သည္။ မိမၼစိုးကို သစ္ခုတ္ယာခုတ္အစို႔မွာျဖည့္သည္။ တန္းခါးမႉးကုိ ရီခပ္စီရီအစို႔မွာျဖည့္သည္။ ယင္းသို႔ၿပီးမွ အမတ္ႀကီးေလွ်ာက္ျပန္သည္ကား-

အသွ်င္မင္းျမတ္။ ျပည့္သွ်င္မင္း႐ို႕၌ ဘုန္းတပါး၊ က်က္သေရတပါးဟိပါသည္။ ဘုန္းက်က္သေရ ႏွစ္ပါးစံုဟိေသာမင္းသည္ စည္းစိမ္႐ွည္ေၾကာင္း။ ဘုန္းရာဟိ၍ က်က္သေရမဟိေသာမင္း႐ို႕မွာ စည္းစိမ္တိုရာသည္။ ဘုန္းပညာက်က္သေရႏွင့္ျပည့္စံုေသာ မင္းထိန္းေသာ၊ ရဌ- အၾကင္ တိုင္းျပည္သတၱ၀ါ႐ို႕သည္၊ အတီေသာ- လူဆင္းရဲျခင္းသည္၊ နတၱိ- မဟိ။ ႐ွိပညာဟိအမွာ က်မ္းဂန္လာသည္မွာလည္း-

သဗၺဒါနံ၊ ဓမၼဒါနံ ဇိနာတိ။

သဗၺရသံ၊ ဓမၼရသံ ဇိနာတိ။

တဏွာကၡေယာ သဗၺဒုကၡံဇိေနာတိ။

- ဟူ၍ ယင္းသို႔သူေတာ္ေကာင္း စကားက်မ္းဂန္အလာႏွင့္ အမတ္ႀကီးေလွ်ာက္လီျပန္ရာ ျပည့္သွ်င္မင္းျမတ္လည္း ႀကိဳက္ေတာ္မူလတ္၍ အမတ္ႀကီးသို႔ ေငြထြီးခံသနားေတာ္မူသည္။

ေလွ်ာက္ထံုးအမွတ္ (၃၂)

မင္း၏ပတၱျမားလက္စြပ္ သံုးႀကိမ္တိုင္ျပန္ေရာက္သည္တြင္ မႈခင္းစီရင္ေသာေလွ်ာက္ထံုုး။

တနိေသာအခါ ျပည့္သွ်င္မင္းဖေလာင္းႀကီးသည္ မဟာမုနိဘုရားကို ဖူးေျမာ္ၾကည္ၫိုရန္ထြက္ေတာ္မူသည္။ မင္းႀကီး၀တ္ဆင္ေတာ္မူေသာ ပတၱျမားလက္စြပ္သည္ကၽြတ္၍ ရီထဲသို႔က်လတ္သည္။ လက္စြပ္ကို ငါးတေကာင္ရ၍ၿမိဳသည္။ တလမွ်ဟိလတ္ေသာအခါ ထုိငါးကို တံငါတေယာက္ရသည္။ ငါး၀မ္းမွလက္စြပ္ကို တံငါရသည္။ တံငါေယာက်္ားသည္ ေၾကာက္လန္႔ျခင္းေၾကာင့္ လက္စြပ္ႏွင့္အတူ ငါးကိုပါေဆာင္ယူလာၿပီး မင္းႀကီးထံဆက္သည္။ မင္းႀကီးက အမတ္ပညာေက်ာ္ကိုမီးေတာ္မူရာ အမတ္ႀကီးေလွ်ာက္ထံုးမူကား-

အသွ်င္မင္းျမတ္။ လက္စြပ္ေတာ္ရီသုိ႔က်ေသာအခါ၌ ငါးသည္မ်ိဳယူသိမ္းထားသည္။ ထိုငါးသည္ မိမိအသက္ကုိ
အသီခံလွ်က္ တံငါထံ၀င္ေရာက္သည္။ ထိုငါးမွ လက္စြပ္ကို တံငါရ၍ ဆက္သလာရသည္။ ဤအရာကိုေထာက္၍
မွန္တိုင္းေလွ်ာက္ရပါေသာ္ ဥာဏ္နည္းသူ႐ို႕ ၿငိဳျငင္ရာေသာအေၾကာင္းဟိပါသည္။

အသွ်င္မင္းႀကီး။ ဘုန္းက်က္သေရႀကီးက်ယ္ေၾကာင္းကုိ ျပည္သူအမ်ားသိထင္စီၿပီးမွ ခုႏွစ္လႏွင့္ၿပီးေအာင္
စီစဥ္ပါမည္- ေလွ်ာက္လတ္ေသာ္ ပတၱျမားကိုယူလွ်က္ သားတစ္အတြင္း၌ျမႇဳပ္သည္။ ထိုပတၱျမားသားတစ္ကို
အ႐ြယ္သင့္ေတာ္ေအာင္လွီးၿပီး အျခားသားတတံုးမ်ားႏွင့္အတူေရာ၍ ၾကဲထားလတ္သည္။ ထိုသားတမ်ားကို
က်ီးစြန္မ်ားခ်ီယူၾကလီရာ ပတၱျမားဟိေသာသားတစ္လည္းပါလားသည္။ ဆယ္ရက္ခန္႔ၾကာေသာအခါ ထိုစြန္ငွက္ကုိ
ငွက္ခတ္သား႐ို႕ရဟိသည္။ စြန္၀မ္းမွပတၱျမားကုိရ၍ ငွက္ခတ္သားသည္ စြန္ေကာင္ႏွင့္အတူတကြ ပတၱျမားကို

မင္းထံဆက္သေရာက္လာျပန္သည္။ ယင္းသို႔ေနာက္မွ မထင္႐ွားသူတေယာက္အား ပတၱျမားကုိအပ္၍
ေရာင္းစီသည္။ ကုလားတေယာက္သည္ အသျပာတရာပီးၿပီး ထိုပတၱျမားကုိ၀ယ္ယူသည္။ ထုိကုလားသည္
ပတၱျမားကိုေ႐ႊႏွင့္ကြင္းရန္ ပန္းတိမ္သည္တဦးထံအပ္သည္။ ထုိလက္စြပ္ကြင္း၍ၿပီးလွ်င္ ပန္းထိမ္အိမ္၌
ကုလားသုိ႔မအပ္မွီ သူခုိးခုိး၍ပါလားသည္။ ကုလားသည္ လက္စြပ္ကိုရလိုမႈႏွင့္ မင္းထံေလွ်ာက္ထားလာသည္။
မင္းႀကီးက အမႈကိုအမတ္ႀကီးသို႔အပ္သည္။ အမတ္ႀကီးလည္း အမႈကိုစစ္ဆီးရာ လက္စြပ္အေၾကာင္းကိုသိရသည္။
အမတ္ႀကီးလည္း ၿပီးေအာင္စီရင္မည္ဟုဆုိလွ်က္ ဆိုင္းငံ့၍နီလတ္သည္။

ပန္းတိမ္အိမ္မွ လက္စြပ္ခိုးယူေသာသူသည္ ျမစ္ဆိပ္၌ရီခ်ိဳးေသာအခါ လက္စြပ္ကိုခၽြတ္၍ တနီရာ၌ထားလတ္သည္။
ထိုလက္စြပ္ထားရာအပါး၌ ႄကြက္တြင္းတခုဟိသည္။ ႄကြက္သည္ တြင္းမွထြက္လာၿပီးအစာ႐ွာရာ လက္စြပ္ကုိတြိၿပီး
ယူလားလွ်က္ တြင္းသို႔၀င္လားသည္။ တရားသူႀကီးကၽြန္တေယာက္သည္ ႄကြက္သားစားလို၍
ႄကြက္႐ွာရန္လားသည္။ ထိုသူသည္ အဆိုပါႄကြက္တြင္းကိုတြိ၍ တူးလတ္သည္။ ႄကြက္တြင္းဟိ ပတၱျမားလက္စြပ္ကို
ရလတ္သည္။ ထိုသူသည္ ပတၱျမားလက္စြပ္ကိုမထား၀ံ့သျဖင့္ မိမိသခင္ျဖစ္သူ တရားသူႀကီးထံ
အပ္ႏွံထားလတ္သည္။ တရားသူႀကီးသည္ လက္စြပ္ကုိျမင္လွ်င္ ျပည့္သွ်င္မင္းႀကီးလက္စြပ္ျဖစ္သည္ကိုသိၿပီး
အၾကံျဖင့္ ၀မ္းသာအားရသည္။ အမတ္မဟာပညာေက်ာ္သည္ ခုႏွစ္လႏွင့္ တံငါမႈ၊ ဌက္ခတ္မႈ၊ ကုလား
ပန္းတိမ္မႈမ်ားကို စီရင္မည္ဟု မင္းထံေလွ်ာက္ထားသူျဖစ္သည္။ အထက္အမြီမႈတြင္လည္း ဓမၼသတ္ကိုပယ္၍
ငါ႐ို႕စီရင္ေသာအမႈကိုဖ်က္ခသည္။ တရားသူႀကီးသည္ မဟာပညာေက်ာ္ကုိ အၿငိဳးျဖင့္အ႐ွက္ခြဲရန္
အၾကံျဖစ္လတ္သည္။ သို႔ႏွင့္လက္စြပ္ကို ခုႏွစ္လလြန္ၿပီးမွ မင္းထံဆက္မည္ၾကံလွ်က္ လံုၿခံဳစြာ
ထုပ္သိမ္းထားလတ္သည္။ တရားသူႀကီး အျခားအိမ္သို႔ထြက္လားခိုက္ မယားျဖစ္သူသည္ လက္စြပ္ကို
ထုတ္ယူၾကည့္သည္။ အိပ္ခ်င္သည္ျဖစ္၍ လက္စြပ္ကိုအနီးတြင္ထား၍ အိပ္ေပ်ာ္လားသည္။ ထုိအခိုက္
က်ီးတေကာင္ေရာက္လာၿပီး လက္စြပ္ကိုခ်ီယူလားကာ အသိုက္၌ထားသည္။ တရားသူႀကီးသည္
အိမ္သို႔ျပန္၀င္လာၿပီးလက္စြပ္ကို ၾကည့္႐ႈစစ္ေဆးရာ မိမိထားရာတြင္မတြိ၍ မယားကိုမီးသည္။ မယားလည္း
ကြယ္၍သာဆိုသျဖင့္ လင္မယားရန္႐ွက္တင္ျဖစ္ၾကသည္။ သို႔ေၾကာင့္ လင္မယားကြာယွင္းလိုေၾကာင္း
မင္းႀကီးထံေလွ်ာက္ထားသည္။ မင္းႀကီးလည္းအမႈကို အမတ္ႀကီးသို႔အပ္၍စီရင္စီသည္။ အမတ္ႀကီးသည္
တရားသူႀကီးမယားအား အမႈရင္းကို စံုစိေအာင္စစ္ေဆးမီးျမန္းသည္။ လက္စြပ္ေပ်ာက္လီေသာ
အေၾကာင္းျဖစ္သည္ကိုသိရသည္။

ထိုအခါအမတ္ႀကီးက အမႈကိုစီရင္ပီးပါမည္။ ဆိုင္းငံ့ပါဦးဆို၍နီလတ္သည္။ ထိုေသာကာလ တနိတြင္
ေက်ာင္းသားသူငယ္တဦးသည္ က်ီးသိုက္ကိုျမင္သျဖင့္တက္ၿပီး၊ က်ီးသုိက္ကိုႏႈိက္ရာ လက္စြပ္ကိုရသည္။
ေက်ာင္းသားငယ္သည္ လက္စြပ္ကို ဆရာဘုန္းႀကီးသို႔ပီးအပ္သည္။ ထိုဘုန္းႀကီးလည္း ရတနာျဖစ္သည္၊
မင္းႏွင့္ထိုက္ေသာဥစၥာရာျဖစ္သည္။ မင္းအားဆက္မည္ဟူ၍ ျပည့္သွ်င္မင္းႀကီးထံဆက္သသည္။ မင္းႀကီးလည္း
အမတ္ပညာေက်ာ္ကိုေခၚ၍ လက္စြပ္ရေၾကာင္းျပသည္။ အမတ္ႀကီးသည္ လက္စြပ္ကို သားတစ္၌ထည့္၍
ငွက္စာေကၽြးေသာ လက္စြပ္ရက္ကစ၍ တြက္စစ္ေသာ္ရက္ေပါင္း (၁၉၀) ဟိျပီျဖစ္ေၾကာင္း သိလတ္သည္။ စီရင္ရန္ ရက္ (၂၀) သာလိုေတာ့သည္။ အမႈကိုစီရင္ေတာ့မည့္အေၾကာင္း မင္းႀကီးအားေလွ်ာက္ထားသည္။

အမတ္ႀကီးသည္ ဘုန္းႀကီးအား လက္စြပ္မည္သို႔ရေၾကာင္းမီးေလွ်ာက္လီသည္။ ဘုန္းႀကီးက
တပည့္သူငယ္ရေၾကာင္းေျပာျပသည္။ သူငယ္ကိုမီးရာ က်ီးသိုက္မွရေၾကာင္း အမတ္ႀကီးထံေလွ်ာက္ဆိုသည္။
က်ီးသိုက္ကို သူငယ္ျပ၍သိလတ္လွ်င္ ညအခါ က်ီးဖိုက်ီးမစံုကုိရေအာင္ဖမ္း၍ လက္စြပ္ေတာ္ႏွင့္တူေသာ
လက္စြပ္တကြင္း လုပ္ေဆာင္စီသည္။ ထုိလက္စြပ္ကို က်ီးႏႈတ္သီး၌ ျမဲစြာခ်ဥ္လွ်က္ နံက္ေသာအခါလႊတ္သည္။
က်ီးဖိုက်ီးမပ်ံလားရာသို႔ မင္းေစလုလင္မ်ားကိုၾကည့္စီသည္။ က်ီးဖိုက်ီးမ႐ို႕သည္ စားနီက်ျဖစ္ေသာ တရားသူႀကီး
အိမ္တြင္နားသည္။ တရားသူႀကီးမယားသည္ ေပ်ာက္လားေသာလက္စြပ္ကို က်ီးႏႈတ္သီးတြင္ပါလာသည္ဟူလွ်က္
အုတ္အုတ္က်က္က်က္လိုက္ၾက၍ က်ီးကိုဖမ္းေၾကာင္း အမတ္ႀကီးထံ မင္းေစ႐ို႕ေလွ်ာက္လာသည္။ အမတ္ႀကီးသည္ တရားသူႀကီးလင္မယားကိုေခၚယူၿပီး မီးျမန္းလတ္သည္။ က်ီးႏႈတ္သီး၌ပါလာေသာလက္စြပ္ကို သင္႐ို႕ဇာမွာက
ရသနည္းမီးရာ အိမ္မွာေစေသာကၽြန္ကပီးအပ္၍ ရေၾကာင္းေျပာသည္။ ထိုကၽြန္ကိုအပ္စီ၍မီးစစ္ရာ ႄကြက္တြင္း
တူးရာကရေၾကာင္းေလွ်ာက္ထားသည္။ ထုိႄကြက္တြင္းကိုျပစီ၍သိလတ္ေသာ္ ထုိအရပ္၌
လူမျပတ္ခ်ထားေစာင့္နီစီၿပီး ၾကည့္႐ႈရန္အခိုင္းထားသည္။

ထိုအခါ အထက္ခိုးသားသည္ အေဖာ္မ်ားႏွင့္ရီခ်ိဳးရန္လာျပန္သည္တြင္ သည္အရပ္၌ မိမိလက္စြပ္ခ်ထားရာမွ
ေပ်ာက္လားေၾကာင္း အေဖာ္မ်ားသို႔ေျပာဆိုသည္။ ထုိစကားကို မင္းေစၾကားသိေသာ္ ထိုသူအားေခၚယူလားၿပီး၊

အမတ္ႀကီးထံပီးအပ္သည္။ အမတ္ႀကီးက ထိုသူကိုစစ္မီးသည္။ ေပ်ာက္လားေသာလက္စြပ္ကုိ ဇာကရသနည္း။
မွန္ကန္စြာထြက္ဆိုရမည္ေျပာလတ္ေသာ္ ပန္းတိမ္အိမ္တြင္ ခိုးရာမွရေသာ လက္စြပ္ျဖစ္ေၾကာင္းေလွ်ာက္ထားသည္။
ထုိပန္းတိမ္ကို ေခၚယူ၍မီးရာ သေဘၤာသားကုလားအပ္ေသာပစၥည္းျဖစ္ေၾကာင္း၊ ကုလားကိုမီးရာ-
အသျပာတရာပီး၍၀ယ္ရေၾကာင္းမ်ားကို ေလွ်ာက္ထားၾကသည္။ အမတ္ႀကီးလည္း အေၾကာင္းစံုသိၿပီးျဖစ္ေသာအခါ
ထိုအေၾကာင္းမ်ားကို မင္းႀကီးအားေလွ်ာက္ထားလီၿပီးမွ အမႈကိုစီရင္ထံုးေသာ္ကား-

လက္စြပ္ေတာ္ရီသို႔အက်တြင္ ၿမီလက္မခံ၍ ငါးသိမ္းထားသည္။ ထုိငါးကိုတံငါရသည္။ ထိုတံငါလက္စြပ္ကိုျမင္လွ်င္
မထား၀ံ့၍ မင္းထံဆက္သလာသည္မ်ားမွာ ၿမီပိုင္ရီပိုင္တိုင္းႏိုင္ငံအတြင္း၌ဟိေသာသူ႐ို႕သည္ အစိုးရအသွ်င့္
ကၽြန္တေစသာျဖစ္ၾကသည္။ လက္စြပ္ေတာ္ကို တံငါဆက္၍ရသည့္ေနာက္ပိုင္း ထိုလက္စြပ္ မင္းလက္သို႔မေရာက္
ေပ်ာက္လတ္ေသာ္ တံငါကပီး၍ရေသာေၾကာင့္ လက္စြပ္တန္ဘိုးကို တံငါသို႔ မင္းကပီးသင့္သည္။
တံငါဆက္လာသည့္ေနာက္ ထိုလက္စြပ္သည္ သတၱ၀ါမ်ိဳးစံုထံေရာက္မွ မေပ်ာက္မဆံုး
ဆက္သလာေရာက္ျပန္ရသည္။ တရားက်မ္းဂန္၌ သူေတာ္ေကာင္း႐ို႕ဥစၥာကို ရီမွာပစ္လည္းမနစ္။
မီးမွာပစ္လည္းမခ်စ္- ဟူ၍ဆိုေသာ ႐ွိေဟာင္းပညာဟိ႐ို႕ဆိုေသာစကားဟိသည္။ အသွ်င္မင္းတရားႀကီး
ဘိသိက္ခံေတာ္မူရာ အဂၤါျပည့္စံု တရားေစာင့္ထိန္းေတာ္မူသည္ျဖစ္၍ လူနတ္ၾကည္ၫိုေသာေၾကာင့္
သံုးႀကိမ္တိုင္ေအာင္ လက္စြပ္ေတာ္ကို နတ္႐ို႕ၫႊန္ရာ လူလာ၍ပို႔ဆက္လာရသည္။

ရဟန္းေသာ္ကား တရားႏွင့္ေလွ်ာ္သည္ျဖစ္၍ ပစၥည္းေလးပါးျမဲစီသင့္ပါသည္။ တံငါႏွင့္ငွက္ခတ္သမားမွာ
ကိုယ္ႏွင့္မထိုက္ေသာအရာကို သိတတ္ေသာသေဘာဟိသူျဖစ္၍ မင္းဘ႑ာထိန္းအပ္ေသာ
ကၽြန္ေကာင္းလကၡဏာ၀င္သည္။ တရားသူႀကီးမွာ ႄကြက္ႏွင့္တူသည္။ ပန္းတိမ္မွာ စြန္ႏွင့္တူသည္။ ကုလားမွာ
ငါးႏွင့္တူသည္။ ခိုးသူမွာ က်ီးႏွင့္တူသည္။ ထိုငါးစေသာသတၱ၀ါေလးေကာင္႐ို႕ ဒဏ္ေရာက္သည့္နည္းတူ
ကုလားစေသာ လူေလးဦး႐ို႕ မင္းျပစ္သင့္ရာသည္ဟူ၍ စီရင္လတ္ေသာ္ ႏြီကာလစင္ျဖစ္လွ်က္ မိုးႀကီးသည္းထန္စြာ
႐ြာလီေသာေၾကာင့္ မင္းႀကီးလည္းအားရေတာ္မူ၍ ဆင္ေတာ္မူေသာလက္ေကာက္ကို မဟာပညာေက်ာ္အမတ္သို႔
တရားဆုပီးေတာ္မူလီ၏။

ေလွ်ာက္ထံုးအမွတ္ (၃၃)

ရဟန္းတပါး၏ ေ႐ႊေငြအမြီမႈျဖတ္ထံုး။

တရံေရာအခါ၌ ေက်ာင္းနီပုဂၢိဳလ္ရဟန္းတဦး သီလြန္သည္။ ထိုရဟန္း၌ ေငြအသျပာႏွစ္ေထာင္၊ ေ႐ႊအသျပာတရာ
က်န္ခသည္။ ထိုဥစၥာကို ရဟန္းမိဘဆြီမ်ိဳး႐ို႕ကလည္းရလိုသည္။ ေက်ာင္းနီရဟန္းသာမေဏ႐ို႕ကလည္း ရလိုသည္။
ေက်ာင္းတကာ႐ို႕ကလည္းရလိုသည္။ သံုးဦးသား႐ို႕ အလုအယက္အျငင္းအခံုျဖစ္လွ်က္ မင္းႀကီးထံ
ေလွ်ာက္ၾကသည္။ ျပည့္သွ်င္မင္းက အမတ္မဟာပညာေက်ာ္သုိ႔အပ္လီသည္။ အမတ္ႀကီးစီရင္ေသာထံုးမူကား-

ရတနာသံုးပါးအ၀င္ျဖစ္ေသာရဟန္းသံဃာ႐ို႕၌ ဘုရားသွ်င္ခြင့္ျပဳေသာ္မူသည္မွာဆြမ္း၊ သကၤန္း၊ ေက်ာင္း၊
စတုမဓုစေသာ ဆီး၊ ဤေလးပါးကိုရာ သံုးေဆာင္အပ္ေၾကာင္း၊ ထိုမွတပါး ဂဟာပဏစေသာေ႐ႊမ်ားမွာ
ဘိကၡဳသံဃာသံသရာကုိ ေၾကာက္တတ္ေသာခ်စ္သားရဟန္း႐ို႕၊ နကမၸတိ- မအပ္ျပီ။ ပညတ္ေတာ္မူခေသာ
က်မ္းဂန္ႏွင့္အညီ ကဟာပန- စေသာ ေ႐ႊေငြမ်ားကို ဆည္းပူးထားခသည္မွာ ဘုရားအာဏာေတာ္ကိုဆန္၍
က်င့္သည္။ လူ႐ို႕၌ မင္းအာဏာကိုဆန္ေသာ္ မင္းဒဏ္ထိုက္ရာသည္။ ရဟန္း႐ို႕မွာလည္း ဘုရားအာဏာေတာ္ကို
ဆန္ေသာသူ႐ို႕သည္၊ သာသနပစၥတၱိက- သူယုတ္ရတနာသံုးပါးအ၀င္သံဃာမဟုတ္၊ လူျဖစ္လတ္ျပီ။ လူကဲ့သို႔
သၿဂိဳလ္ရမည္။

ထုိသို႔အမြီ ေ႐ႊေငြစေသာကဟာပဏ႐ို႕မွာ ထိုသူဟိစဥ္ ရဟန္းသံဃာေတာ္အမွတ္ျဖင့္လႉမိၾကသည္။ အလႉမေျမာက္၊
လူခ်င္းပီးသကဲ့သို႔ရာျဖစ္သည္။ မိမိ႐ို႕ပီးေသာဥစၥာထင္႐ွားဟိလွ်င္ အသီးသီးယူၾကစီ။ ထိုသူအေလွ်ာက္
ကူးသန္းေရာင္း၀ယ္႐ွာမွီး၍ရသည့္ ကဟာပဏစေသာ ေ႐ႊေငြဟိရစ္သည္မ်ားမွာ ထိုသူႏွင့္အတူ
နီရင္းစီးပြား႐ွာဘက္ရဟန္း႐ို႕ အမြီကုိလိုလွ်င္ လူ၀တ္လဲ၍ ထုိသူမိဘသားခ်င္း႐ို႕ႏွင့္ ညီမွ်ခြဲေ၀ယူၾကစီ။

ရဟန္းသံုးေဆာင္ထိုက္ေသာ ပစၥည္းေလးပါးမွာ ျမတ္စြာဘုရားပညတ္ေတာ္မူေသာသိကၡာေတာ္ကို

ၾကည္ၫိုေစာင့္ထိန္းေသာ ရဟန္းသံဃာ႐ို႕က ခံယူသံုးေဆာင္စီ။ ေက်ာင္းဒကာမွာ မလပ္စီ။

ယင္းသို႔စီရင္ေသာအခါ အမတ္ႀကီးရွိ မင္းရင္ျပင္၌ ပန္းေပါက္ေပါက္႐ို႕သည္ ၾကဲလွ်က္က်လတ္ေသာ္
ျပည့္သွ်င္မင္းႀကီးလည္း အလြန္ၾကည္ၫိုလွ်က္ ထြက္စည္၀င္စည္ကို အမတ္ႀကီးသို႔ တရားဆုပီးေတာ္မူသည္။

ေလွ်ာက္ထံုးအမွတ္ (၃၄)

ေငြအိုးတြိရာ အ၀ီမညီမႈျဖတ္ထံုး။

တရံေရာအခါ လူတဦးသည္ ေငြအုိးဟိေသာစာၫႊန္းကိုရသည္။ မိမိမလား၊ တေယာက္ကိုလႊတ္လိုက္သည္။
ထိုသူသည္လည္း လူတဦးအား ငါးသျပာပီးမည္ ဆီးျမစ္တူးရန္လိုက္ခေျပာ၍ေခၚလားသည္။ စာၫႊန္းရာအရပ္သုိ႔
ေရာက္ေသာအခါ လူငွားကိုတူးစီသည္။ ထုိအခါ ေငြသျပာသံုးေထာင္ပါဟိေသာေငြအိုးကိုရသည္။ ထုိသူသံုးဦး႐ို႕
ေငြသံုးေထာင္ကုိခြဲေ၀ယူရန္ မညီမၫြတ္ျဖစ္ၾကသည္။ ထိုပုစၦာမႈႏွင့္ မင္းထံေရာက္ၾကလတ္ေသာ္ ျပည့္သွ်င္မင္းက
မဟာပညာေက်ာ္သို႔အပ္၍ စီရင္စီရာ အမတ္ႀကီးစီရင္ေသာ ထံုးေသာ္ကား-

ရီပိုင္ၿမီပိုင္တြင္ ရသမွ်ဥစၥာ မင္းဘ႑ာႏွင့္မကင္း။ ဆယ္ဘို႔တဘို႔ မင္းႏွင့္ထိုက္သည္။ ရေသာသျပာ (၃၀၀၀) မွ
(၃၀၀) အသျပာကို မင္းဘ႑ာဆက္သြင္းသင့္သည္။ ထုိမွက်န္ေသာအသျပာ႐ို႕မွာမူကား-
မည္သည့္အရပ္မွာဟိသည္ ၫႊန္ေသာသူသည္ အမိအဘႏွင့္တူသည္။ ငါးသျပာလုိခ်င္လုိက္ေသာသူမွာ
ကၽြန္ႏွင့္တူသည္။ ထိုသူတကိုယ္ဘိုး ငါးသျပာရသင့္သည္။ ၫႊန္ေသာသူႏွင့္လိုက္ေသာသူ႐ို႕မွာ ဆိုးတူေကာင္းဖက္၊
မကဲြသင့္။ အညီအမွ်ခြဲ၀ီယူၾကစီ။ ဤသို႔စီရင္လတ္ေသာ္ ကနကၱဒန္ထီးျဖဴ အလိုလိုပြင့္သည္။ ထိုအေၾကာင္းကို
ျပည့္သွ်င္မင္းႀကီးသိလတ္ရာ အမတ္ႀကီးကို မယားအတြက္ မိဖုရားလတ္အေဆာင္အ႐ြက္ တရားဆု
ပီးျပန္လီသတည္း။

ေလွ်ာက္ထံုးအမွတ္ (၃၅)

သီဟိုဠ္မင္းက ပေဟဠိသ၀ဏ္စာပို႔ရာေျဖၾကားသည့္ေလွ်ာက္ထံုး။

တရံေသာအခါ သီဟိုဌ္ေကာလမၸမင္းသည္ ရခိုင္မင္းသို႔ပီးပို႔ရန္ ေ႐ႊပီကိုလိပ္၍ အနားတြင္ “မီး၊ ရီ” ဟူေသာ
အကၡရာႏွစ္လံုးကိုရြီးၿပီး၊ ေ႐ႊပီကိုျဖန္႔လွ်က္ ေသခ်ာစြာထည့္လတ္သည္။ ၎င္းေ႐ႊပီကို သံျဖစ္သူအားအပ္ႏွံၿပီး
ရခိုင္မင္းထံပီးပို႔ရန္ေစလိုက္သည္။ သီဟိုဌ္တမန္လည္းလာလတ္ၿပီး ေရာက္လတ္ေသာ္- ရခိုင္မင္းထံ
ေ႐ႊပီကိုဆက္သသည္။ ရခိုင္မင္းလည္း ထိုေ႐ႊပီကိုၾကည့္႐ႈရာ စာတလံုးမွ်မတြိမျမင္ျဖစ္သည္။ ထုိအခါ
ျပည့္သွ်င္မင္းက ေ႐ႊပီကို အမတ္ႀကီးမဟာပညာေက်ာ္သို႔ အပ္ေတာ္မူသည္။ အမတ္ႀကီးလည္း သီဟုိဌ္မင္းသည္
ပညာစမ္းေသာ အမႈသာျဖစ္ေခ်မည္ၾကံလွ်က္ ေ႐ႊပီကိုလိပ္၍ပြတ္သည္။ အတန္ငယ္ပြတ္မိေသာအခါ
အညီအညာျဖစ္ၿပီး စာလံုးအကၡရာႏွစ္လံုးတြိရသည္။ စာႏွစ္လံုးမွာ- မီး၊ ရီ ဤမွ်သာျဖစ္သည္။ အမတ္ႀကီးလည္း
ထိုေ႐ႊပီကို မင္းႀကီးထံျပန္ဆက္သည္။ ထိုအေၾကာင္းကို အမတ္ႀကီးက အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုေလွ်ာက္ထားလတ္သည္

အသွ်င္မင္းျမတ္။ ႐ွိပညာဟိ႐ို႕စကားပံုဆုိထုံးရွိပါသည္။ “မီး” လြန္ေသာ္ျခစ္သည္၊ “ရီ” လြန္ေသာ္ပ်စ္သည္။
ရာဇပ်ိဳ႑တြင္လည္း-

ျပည္ႀကီး၀န္ကို၊ အိုးတန္ဆန္ခတ္၊ မင္းက်င့္၀တ္ႏွင့္၊ ေလွ်ာက္ပတ္သင့္စြာ၊ စီရင္ရာသည္ - ဟု ပါဟိပါသည္။

ဤသို႔အလားတူစြာ သီဟိုဠ္မင္းကပီးေသာ အကၡရာႏွစ္လံုးသည္ ျပည့္သွ်င္မင္းသို႔အမီး။ မီးကဲ့သို႔က်င့္သည္၊
ရီကဲ့သို႔က်င့္သည္။ ျပည့္သွ်င္မင္းသည္ မီးကဲ့သို႔ျပင္းေသာအာဏာျဖင့္က်င့္မူ၊ ျပည္သူပင္ပန္းရာသည္။
ရီကဲ့သုိ႔က်င့္မူ၊ မွဴးမတ္ျပည္သူ မေလးမခန္႔ျပဳရာသည္။

ရီမႀကီး၊ မီးမလြန္က်င့္ရာေသာေၾကာင္း ပီးေသာစာျဖစ္ပါသည္။ ဤသို႔အမတ္ေလွ်ာက္လတ္ရာ

သီဟိုဠ္တမန္႐ို႕လည္း အလြန္ၾကည္ၫိုျခင္းျဖစ္၍ ျပည့္သွ်င္မင္းသို႔ လက္စြပ္ေတာ္ဆယ္ကြင္း၊ အမတ္ႀကီးသို႔ငါးကြင္း
ဆက္သပူေဇာ္သည္။ သီဟိုဠ္ တမန္႐ို႕ျပန္ေသာအခါ ထိုေ႐ႊပီတြင္ နီ-လ၊ ဟူေသာအကၡရာႏွစ္လံုးကို အမတ္ႀကီးက
ရြီး၍ပီးလိုက္ရာ ေဆာင္ယူ၍ျပန္လားၾကသည္။

ေလွ်ာက္ထံုးအမွတ္ (၃၆)

သီဟိုဠ္ကၽြန္း သူဌီး၏အဘုိးလက္ထက္ကျမီေဟာင္းအမႈျဖတ္ထံုး။

တရံေသာအခါ သီဟိုဠ္ကၽြန္း၊ တမၺဴလသူဌီးၿမီးဂုမၻီသတ္လာေရာက္၍ ဘိုးေတာ္တမၺဴလသူဌီးသည္ ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕သို႔
ဘီးေတာ္စလကၤာသူမင္းလက္ထက္ သေဘၤာႏွင့္အေရာင္းအ၀ယ္ေရာက္ပါသည္။ ထုိအခါ အဘိုးတမၺဴလႏွင့္
ေပါင္းထြတ္သေဘၤာဆိပ္သူဌီး အုန္းအာသန္႐ို႕ႏွင့္ ခ်စ္ၾကည္ယံုမွတ္ၾက၍ အသျပာတသိန္းအပ္ႏွံထားခပါသည္။
သူဌီးအုန္းအာသန္အမီြကိုဆက္ခံစားသူ ၿမီးေဒၚတလီကိုပီးသင့္ေၾကာင္း၊ ျပည့္သွ်င္မင္းထံေလွ်ာက္ထားသည္။
ျပည့္သွ်င္မင္းက အမႈကို အမတ္ပညာေက်ာ္သို႔လႊဲအပ္စီရင္စီသည္။ အမတ္ပညာေက်ာ္စီရင္ေသာထံုးေသာ္ကား-

အုန္းအာသန္ၿမီးသူဌီးေဒၚတလီကိုမီးၾကည့္ရာ အပ္သည္မအပ္သည္ကုိမသိ၊ မင္းဆယ္ဆက္ေျမာက္
ႏွစ္တရာေက်ာ္ဟိခပါျပီ။ အစဥ္အဆက္လည္းေျပာသံမၾကားဘူးပါဆိုသည္။ သီဟိုဠ္ဂုမၻီသတ္က လူႀကီးႏွစ္ဦး
ယံုမွတ္ပီးအပ္ၾကေသာကာလ သ၀န္သကလဟူေသာေတာင္ထိပ္ဟိ ေညာင္ပင္ရင္းတြင္ ႏွစ္ဦးလက္မွတ္စာကို
ေက်ာက္ဖ်ာႀကီး၌ရြီး၍ ထုိေညာင္ပင္ႀကီးေျမာက္ဘက္နားတြင္ ၪမႇပ္ႏွံထားခေၾကာင္း၊ အဘိုးသူဌီးရြီးမွတ္ထားေသာ
မွတ္စာပါေၾကာင္းတင္ျပသည္။

ထိုၫႊန္ရာသို႔ လားေရာက္႐ွာေဖြစီရာ ေက်ာက္ဖ်ာမဟိ၊ ေညာင္ပင္ကိုကား ခုတ္သည့္အငုတ္ဟိလွ်က္တြိရသည္။
ယင္းေသာအခါ ေပါင္းထြတ္သေဘၤာဆိပ္အႀကီးကိုေခၚ၍ သ၀န္သကလေတာင္ထိပ္၌ေညာင္ပင္ကို
မည္သည့္ကာလက မည္သူခုတ္လွဲသည္၊ ထုိေတာင္က ေက်ာက္ခဲေက်ာက္ဖ်ာကို မည္သူယူဘူးသည္ကို မီးလတ္၍
သေဘၤာဆိပ္အႀကီးျပန္ေျပာသည္မွာ- သူဌီးေဒၚတလီအဘ႐ွာအလင္ တိုက္တည္ေသာအခါ ေက်ာက္ဖ်ာႀကီးတခု
ယူဘူးပါသည္။ ေညာင္ပင္မွာ သေဘၤာသား႐ို႕ ထင္းခုတ္ယူေၾကာင္းထြက္ဆုိသည္။ ေက်ာက္ဖ်ာကုိ
သေဘၤာဆိပ္တြင္ ခင္းလွ်က္ထားခေၾကာင္းထြက္ဆိုသည္။ ထိုေက်ာက္ဖ်ာကိုလားေရာက္ၿပီး လွန္ၾကည့္ရာ
သူဌီးႏွစ္ဦးလက္မွတ္စာကို တြိရသည္။

ယင္းေသာအခါ အပ္ထားခသည္မွန္ျပီ။ မင္းဆယ္ဆက္၊ ႏွစ္ေပါင္း (၁၀၀) ေက်ာ္ၾကာေသာ္လည္း
မင္း႐ိုးမင္းဆက္ရာ ဆက္ေတာ္မူသည္၊ ထီးက်ိဳးစည္ေပါက္မဟုတ္၊ က်မ္းဂန္လာသည္မွာ ကပိလ၀ွေယ-
ကပိလ၀တ္ျပည္၌၊ စတုရာသီတိသဟႆရာဇိေနာ- သွ်စ္ေသာင္းေလးေထာင္ေသာမင္း႐ို႕သည္၊ ေဘရိသတၱ
ေကာနာမ- ထီးက်ိဳးစည္ေပါက္မည္သည္ကား၊ နတၱိ- မဟိ၊ ရာဇဂဟ- ရာဇၿဂိဳဟ္ဟ္ျပည္၌လည္းေကာင္း၊
မိဓိလနဂေရ- မိဓိလာျပည္၌လည္းေကာင္း၊ ဧ၀ေမ၀- ထုိ႔အတူလွ်င္တည္း။ ေ၀သာလိယံပန-
ေ၀သာလီျပည္၌မူကား၊ အဇာတသတ္တိုက္ခိုက္ဖ်က္ဆီးသျဖင့္လည္းေကာင္း၊ ပါဋလိပုတ္ျပည္၌ ပဥၥကမင္းကို
ခိုးမွဳငနႏၵာတိုက္ခိုက္ဖ်က္ဆီးသျဖင့္လည္းေကာင္း၊ ထီးက်ိဳးစည္ေပါက္ဟိေၾကာင္းလာသည္။ ဤရကၡပူရတိုင္း၌လည္း
႐ွိမင္း႐ို႕လက္ထက္ လုယက္ဖ်က္ဆီးသျဖင့္ မင္းၾကမ္းမ်ိဳးျခားဆယ္ဆက္ျဖစ္ဘူးသည္။ ဘီးေတာ္မင္းေစာမြန္
လက္ထက္လည္း ျပည္ထမ္းပိုးက်ိဳးဘူးသည္။

ယင္းသို႔အေၾကာင္းဝကံေသာကာလ႐ို႕၌ရာ အမႈ႐ို႕ကိုပလပ္စီရာသည္။ မင္း႐ိုးမင္းမ်ိဳးမပ်က္ စိုးဆက္႐ွည္ၾကာ
ကမၻာပတ္လံုးၾကာလွ်င္လည္း၊ ထုိျပည္ထီးက်ိဳးစည္ေပါက္မဟိ။ သာကီ၀င္မင္းမ်ိဳးမွန္သည္။ အပ္ႏွံလုယက္၊
ခိုး၀ွက္သမွ်အမႈပ စီမဆိုသင့္။ သို႔ရာတြင္ ထိန္းသူထင္႐ွားဟိ၍ ေတာင္းၾကပီးၾကလွ်င္ သေဘာတူ အပီးအယူႏွင့္
ညီစီသင့္သည္။ ထိန္းရင္းအပ္ရင္းသူခ်င္းမဟုတ္လီ။ သားတဆက္ၿမီးတတန္ထိန္းသိမ္းလွ်က္ ႏွစ္ေပါင္းတရာေက်ာ္
ထုိဥစၥာေပ်ာက္ဆံုးလွ်င္လည္း ပီးေလွ်ာ္ရမည္ပင္ျဖစ္သည္။ တေသာင္းသျပာကိုထိန္းသူရစီ။ ကိုးေသာင္းသျပာကို
သီဟိုဠ္ျပည္ သူဌီးဂုမၻီသတ္သို႔ပီး၍ အထက္ကအဘိုးႏွစ္ဦးထားခေသာ သက္သီလက္မွတ္ေက်ာက္စာကို
ဖ်က္သိမ္းၾက- စီရင္လတ္ေသာ္ ႏြီကာလပင္ျဖစ္လွ်က္ မိုးသည္းထန္စြာ႐ြာလီ၏။ သူဌီးႏွစ္ဦးၾကည္လင္ေက်နပ္ၾက၍
သျပာတေထာင္စီကို အမတ္ႀကီးသို႔ပူေဇာ္ၾက၏။ ျပည့္သွ်င္မင္းႀကီးကလည္း ပတၱျမားလက္စြပ္တကြင္း
အမတ္ႀကီးသို႔ တရားဆုပီးေတာ္မူ၏။

ေလွ်ာက္ထံုးအမွတ္ (၃၇)

သူဌီးတဦး ၿမီျမၽဳပ္အသျပာခိုးခံရမႈကို ေဖာ္ထုတ္စီရင္ေသာျဖတ္ထံုး။

တရံေသာအခါ သူဌီးတဦးသည္ ေငြသျပာတေသာင္းကို ၿမီ၌ျမႇဳပ္ႏွံ၀ွက္ထားသည္။ ဤသို႔ထားသည္ကို
လူတဦးသိျမင္၍ တူးေဖာ္ယူသည္။ သူဌီးလည္းထားသည့္ဥစၥာကို ၾကည့္ျမဲၾကည့္႐ႈရာ မျမင္မတြိ။ ထုိ႕ေၾကာင့္
ေခ်ာင္းတြင္ငါး႐ွာနီသူႏွစ္ဦးကိုေခၚ၍ ႐ိုက္ႏွက္စစ္မီးသည္။ ထိုတံငါႏွစ္ဦးလည္းယူသည္မွန္၏။
ျမစ္လယ္သုိ႔ခ်မိပါသည္ဆို၍ ထုိသူႏွစ္ဦးကို မင္းထံသို႔ပို႕ဆက္သည္။ မင္းႀကီးသည္ ထုိသူႏွစ္ဦး၌ ႐ိုက္ႏွက္ေသာ
ဒဏ္ရာကိုျမင္လွ်င္ ဆင္ျခင္ေတာ္မူသည္။ သူဌီးထံ ထုိသူ႐ို႕ဆိုေသာစကားကို အမွန္မယူသာ။ ေၾကာက္လန္႔၍
ဆုိသည္လည္းျဖစ္ႏုိင္၏ဟုဆင္ျခင္ကာ အမတ္ႀကီးမဟာပညာေက်ာ္သို႔အပ္ေတာ္မူသည္။ အမတ္ႀကီးစီရင္ေသာ
ထံုးမူကား-

ထိုႏွစ္ေယာက္ထားေသာေႏွာင္အိမ္သို႔ လိမၼာေရးျခားဟိသူတေယာက္ကိုေျပာဆိုမွာထားလွ်က္ အျပစ္ဟိဟန္ျပဳ၍
သြင္းထားသည္။ ဆယ္ရက္ခန္႔ဟိေသာ္ ထိုသူကို လႊတ္စီ၍မီးလီရာ ထိုသူႏွစ္ဦး႐ို႕ယူသည္မဟုတ္ေၾကာင္း
ေလွ်ာက္လတ္သည္။ အမတ္ႀကီးသည္ မဟုတ္ေၾကာင္းသိေသာအခါ ထိုသူႏွစ္ဦးကိုလႊတ္စီၿပီး၊ ယံုေလာက္ေသာ
သူထံ၌အပ္ႏွံထားသည္။ ေငြသွ်င္သူဌီးနီေသာ အရပ္အနီး၀န္းက်င္ေက်း႐ြာမ်ားသို႔ မင္းေစတမန္မ်ားလႊတ္လွ်က္
ေထာက္လွမ္းၾကည့္႐ႈစီသည္။ တမန္႐ို႕ၾကည့္႐ႈလီရာ လူတဦးသည္သဘင္ခံလွ်က္ အလႉႀကီးပီးနီသည္ကို
တြိခရေၾကာင္း အမတ္ႀကီးထံေလွ်ာက္ထားသည္။ အမတ္ႀကီးသည္ ထိုသူကိုေခၚစီ၍မိတ္ဆြီဖြဲ႕သည္။
မိတ္ဆြီျဖစ္လာေသာအခါ အသျပာတေထာင္တန္ေသာလက္စြပ္တကြင္းကုိ သျပာငါးရာႏွင့္ေရာင္းပီးပါဟုအပ္သည္။
ထိုသူလည္းယူလားၿပီး အျခားသူမ်ားထံျပသည္။

အသျပာတေထာင္တန္ေၾကာင္းေျပာဆိုသည္။ ထိုသူလည္း တေထာင္တန္သည္ကို ငါးရာႏွင့္ရေခ်ျပီဟူ၍
ခိုး၍ရထားေသာသူဌီးေငြသျပာငါးရာကို လက္စြပ္ေရာင္းရေငြသျပာျပဳလွ်က္ အမတ္ႀကီးသို႔ပီးသည္။ အမတ္ႀကီးသည္
ထုိသူပီးအပ္ေသာသျပာကို သူဌီးအားေခၚ၍ျပသည္။ သူဌီးက မိမိသျပာေငြမ်ားစစ္မွန္ပါေၾကာင္း
ေလွ်ာက္ထားထြက္ဆိုသည္။ အမတ္ႀကီးသည္ မိတ္ဆြီဟန္ျပဳခေသာသူအားေခၚယူစစ္ဆီးသည္။ ထိုသူလည္း
ယူမိသည္မွန္ေပေၾကာင္းထြက္ဆုိေလွ်ာက္ထားသည္။ ထိုအခါ အမတ္ႀကီးစီရင္ထံုးေသာ္ကား-

ငါး႐ွာသူႏွစ္ေယာက္ကုိ သူဌီးက နာၾကင္စြာ႐ိုက္ပုတ္ၿပီး သူခိုးျဖစ္သည္ဟု ပို႔အပ္လာေသာအျပစ္
အသျပာတေထာင္ေလွ်ာ္ပီးစီ။ ထိုခိုးသူ အလႉပီးမည္ဟိလွ်င္ အရပ္အနီးအႀကီးဦးကိုင္႐ို႕က ထိုသူ၏လကၡဏာကုိ
မၾကည့္။ ႐ွိႏွင့္မတူ။ ဤသူဥစၥာဇာကရသည္။ ဇာကုန္ကိုေရာင္း၍ ႏွစ္လမၾကာ အျမတ္စြန္းရသည္။
မစူးမစမ္းနီၾကလတ္သည္မွာ အလိုပါရာေရာက္သည္။ လႉ၍ကုန္သမွ်ကို လုပ္သူကုိင္သူ စားေသာပရိတ္သတ္႐ို႕က
ပီးေယာ္စီ။ ခိုးသူမွာမင္းဒဏ္ခံစီ။ ဤသို႔စီရင္ေသာအခါ ေျမာက္ဦးနတ္နီေသာ ေညာင္ပင္တ႐ြက္မလြတ္
ကန္ေတာ့လတ္သည္။ ျပည့္သွ်င္မင္းႀကီးက တရားဆု ဆင္ေပါက္ႏွစ္စီး၊ အမတ္ႀကီးသို႔ ပီးေတာ္မူသည္။၁၀၄

ေလွ်ာက္ထံုးအမွတ္ (၃၈)

သံတြဲၿမိဳ႕ကုိ မည္သူ႕အားစားစီသင့္ေၾကာင္းေလွ်ာက္ထံုး။

အခါတပါး၌ျပည့္သွ်င္မင္း ဖေလာင္းႀကီးတြင္ သမက္ေတာ္သံတြဲစားသီလြန္သည္။ ထိုအခါျပည့္သွ်င္မင္းႀကီးသည္
သံတြဲၿမိဳ႕ကို အမတ္သံကိုင္ေနာင္အားပီးမည္ဟိေသာအခါ အမတ္ႀကီးမဟာပညာေက်ာ္ေလွ်ာက္ထံုးမူကား-

သံတြဲၿမိဳ႕သည္ အစြန္အဖ်ား၊ ျပဴတလုိင္း႐ို႕ႏွင့္အနီးအစပ္၊ အမတ္သံကိုင္ေနာင္မွာ လက္႐ံုးရည္သာဟိသည္။
အေျမာ္အျမင္ႏွလံုးရည္ဟိသူမဟုတ္။ ႐ွိသူေဟာင္းစကားတြင္လည္း၊

ျပဴကိုအေျမႇာက္၊ တလိုင္းကုိအေကာက္၊ ကုလားမွာမီးေပါက္ - ဟု

ဆို႐ိုးဟိပါသည္။ တတိုင္းတျပည္သို႔ သံတမန္ေစေသာအမတ္၊ တိုင္းစြန္ျပည္ဖ်ားထားေသာအမတ္၊ ထိုႏွစ္ဦးမွာ
လက္႐ံုးရည္ကား တန္႐ုံသာလုိပါသည္။ ႏွလုံးရည္ေသာ္ကား၊ လြန္တိုင္းအက်ိဳးဟိေၾကာင္း က်မ္းဂန္ထြက္သည္မွာ-

ရာဇူနံ- မင္း႐ို႕၏ဓနံဥစၥာမည္သည္ကား၊ အမေစၥာဗလံ- ပညာဟိေသာအမတ္လွ်င္တည္း။

ယင္းသို႔ထံုးေဟာင္းႏွင့္အညီ သူအေကာက္အေကြ႔လာခေသာ္ ေကာက္လိမ္ဆန္းၾကယ္ေသာဥာဏ္ႏွင့္
ႏွိမ္ႏွင္းခ်ိဳးဖ်က္ႏိုင္မွ ေအာင္ရာသည္။ ႏွလံုးရည္ဟိေသာသူ၌ လက္႐ံုးရည္မွာ အလြန္ဟိေအာင္ျပဳပ်င္ႏိုင္ေၾကာင္း
အႆတမင္းအမတ္ နႏၵိေသနကဆိုေသာစကား နိပါတ္ေတာ္၌ထင္႐ွားဟိပါသည္။

သံတြဲၿမိဳ႕စားထားရန္ အမတ္ေတာ္ေလးၿမိဳ႕စားသည္ ေလးထုေတာင္ေပၚသား၊ တရားမဟိ၊ သူ႔စည္းစိမ္ကို
ဖ်က္ဆီးတတ္လွ်က္ အလြန္ဆိုးသြမ္းယုတ္မာအႏိုင္ျပဳက်င့္ႏွိပ္စက္တတ္ေသာ အမ်ိဳးကိုေသာ္လည္း၊
ယဥ္ေက်းမႈႏွလံုးရည္လက္နက္႐ို႕ျဖင့္ ယဥ္ေက်းစီတတ္ေသာ ပညာဗလဟိသူျဖစ္ပါသည္။ ဤသည္ကုိေထာက္၍
ေလးၿမိဳ႕စား၀ႏၵသူကုိ သံတြဲစားပီး၍ ၀ႏၵသူသားေက်ာ္သူကုိ ေလးၿမိဳ႕စားပီးေတာ္မူလွ်င္ သင့္လွပါသည္
အသွ်င္မင္းျမတ္။ လက္႐ံုးရည္မွာ သူမိုက္အတတ္၊ ႏွလံုး၏အေစကၽြန္သာျဖစ္သည္။ ႏွလံုးရည္ဟိေသာသူအား
အမႈအေပါင္းၿပီးကုန္ပါသည္- ေလွ်ာက္လတ္ေသာ္ မင္းႀကီးလည္းႀကိဳက္ေတာ္မူ၍ ေလးၿမိဳ႕စား၀ႏၵသူကို
သံတြဲၿမိဳ႕စားအရာပီးေတာ္မူသည္။ ထိုသို႔ပီး၍တႏွစ္ခန္႔ဟိလွ်င္ ပုသိမ္ဟိုင္းႀကီးတြင္ဟိေသာ တလိုင္း၊ ျပဴလူဆိုး
(၅၀၀၀) သံတြဲၿမိဳ႕သို႔၀င္ေရာက္ကာ ကၽြန္ခံလာရသည္။

စစ္ခ်ီရာတိတ္နိမိတ္မ်ားအေၾကာင္းေလွ်ာက္ထံုး။

မင္းဖေလာင္းႀကီးလက္ထက္ တရံေရာအခါ၌ စစ္ခ်ီထြက္နိမိတ္မ်ားအေၾကာင္း၊ အာကာသတိတ္၊ နီလ၊ နကၡတ္၊
တိမ္ခိုး၊ မီးခိုး႐ို႕ကို ျပည့္သွ်င္မင္းႀကီးက မီးေတာ္မူလတ္ေသာ္ အမတ္ႀကီးမဟာပညာေက်ာ္ေလွ်ာက္ထံုးမူကား-

အသွ်င္မင္းျမတ္။ တျပည္သို႔စစ္ထြက္ေသာအခါ၌ ရွိက မီးေလာင္သည္ကိုျမင္လတ္ေသာ္ အရိတၱတိတ္၊
ထုိစစ္ခ်ီတက္၍ စစ္ၿပိဳင္လတ္မူ စစ္သူႀကီးရန္သူလက္သို႔ေရာက္အံ့။ လက္ယာဘက္ကမ္းေလာင္၍ျမင္မူ-
ဂဇအႆတိတ္၊ ဆင္ေကာင္း၊ ျမင္းေကာင္း တဖက္ရန္သူလက္ေရာက္အံ့။ လက္၀ဲဘက္ကမ္းေလာင္၍ျမင္မူ-
ယကၡ၀ႏၲတိတ္၊ ထုိစစ္ေအာင္ျမင္ၿပီးျပည့္စံုအံ့။ ေနာက္ကမီးေလာင္၍ျမင္မူ- သကာလာဘတိတ္
ထိုစစ္ခ်ီရာအလံုးစံုၿပီးေျမာက္၍ ထုိျပည္ႏွင့္တကြ သမီးကညာရတနာအေပါင္း ဆက္သ၀ပ္လွ်ိဳးက်ိဳးႏြံလွ်က္
၀င္လာအံ့။

စစ္ထြက္ေသာအခါ ရဲလံေနာက္သို႔လဲေသာ္ ျပည့္သွ်င္မင္းသီအံ့။ ရန္သူေသာ္လည္းပ်က္အံ့။ ႐ွိသုိ႔လဲေသာ္-
ထုိျပည္မင္းသီအံ့။ ျပည္တပါးေသာ္လည္းစစ္ျပဳ၍နီလတ္မွ ခ်ီအံ့။ အလံက်ိဳးေသာ္ ရန္သူႏိုင္အံ့။
ကုိယ္ခံ၍ၿပီးလာရအံ့။ စစ္ထြက္ေသာအခါ၌ စစ္သူႀကီးစီးေသာျမင္း၊ အသံျပင္းစြာျမည္မူ၊ စစ္သူႀကီး
ရန္သူ႔လက္နက္ထိအံ့။

စစ္သူႀကီးစီးေသာဆင္ျမင္း႐ို႕သည္ ျပဴ၍ အျခားကိုထုိးေသာ္၊ ကန္ေက်ာက္နင္းက်ိဳးေသာ္ စစ္သူႀကီး
က်က္သေရတိုးတက္အံ့။ ထုိစစ္ၿပီးကုန္ေအာင္ျမင္အံ့။ စစ္ထြက္ေသာအခါ လက္၀ဲလက္ယာခ်ီလားလတ္ေသာ္
ရဲမက္တပ္အပိုင္းအနင္းျပတ္၍ခ်ီမူ ထုိစစ္ပ်က္ၿပီးရအံ့။ စစ္သူႀကီးေဆာင္းေသာထီးမွအသံုးအေဆာင္႐ို႕ကို
လီပြီေဆာင္ယူလတ္မူ ထိုစစ္မၿပိဳင္ရ၊ ႏွစ္ျပည္ေထာင္ သင့္တင့္ေျပာဆိုၾက၍ သာယာမႈျငိမ္းခ်မ္းေျပလည္ၾကအံ့။
စစ္သူႀကီးအသံုးအေဆာင္က်ိဳးပ်က္ေပ်ာက္ဆံုးလတ္ေသာ္၊ ထုိစစ္သူႀကီးမယားေသာ္လည္းေကာင္းသီအံ့။
ေယာက်္ားတပါးႏွင့္ေသာ္လည္းေကာင္းနီအံ့။ အိမ္ေသာ္လည္းမီေလာင္အံ့။

စစ္ထြက္ေသာအခါ စစ္သူႀကီးေသာ္လည္းေကာင္း၊ စီးေသာဆင္ျမင္းေသာ္လည္းေကာင္း လဲေသာ္၊ ထုိစစ္သူႀကီး
အိမ္သို႔မျပန္လာဘဲသီလတ္အံ့။ စစ္ထြက္ေသာအခါ၌မိုး႐ြာေသာ္ ထုိစစ္ငတ္မြတ္ယွားပါး၊ သူရဲဗိုလ္ၿခီ၊
ဆင္ျမင္းသီေပ်ာက္နာဖ်ားမ်ားအံ့။ စစ္ထြက္ရာ လူသီလက္၀ဲကျမင္မူ စစ္မဟိ၊ တဖက္ရန္သူျပန္လီအံ့။
လက္ယာျမင္ေသာ္ ကိုယ့္ရဲမက္သူရဲေကာင္း၊ သူ႔လက္သုိ႔ေရာက္အံ့။ စစ္သူႀကီးၫိႈးငယ္ရအံ့။ နိမ့္ေသာၿမီၾကမ္း၊
ရီထြက္ေသာၿမီ။ စေသာအမႈကို မသိေသာသူ႐ို႕အား စစ္သူႀကီးမခန္႔ရာ။ ဤကား စစ္ႀကီးစစ္ထြက္
တိတ္နိမိတ္ပရိယာယ္။

တိမ္ပရိယာယ္။ စစ္ထြက္ေသာအခါ တိမ္သည္နီလွ်က္ လူ႐ုပ္သ႑ာန္လက္စြဲကိုင္ျပလတ္မူ ထိုနိ
မရပ္မဆိုင္းရာသည္။ တိမ္သည္ တမိုးလံုးမည္းပုတ္၍ျမင္လတ္ေသာ္ ထိုစစ္ႀကီးစြာတုိက္ရအံ့။ တိမ္သည္
မိမၼ႐ုပ္ကဲ့သုိ႔ အ၀တ္ၪခံသည့္သ႑ာန္ျမင္လတ္မူကား ရန္ကိုႏိုင္အံ့။ တိမ္သည္ လူ႐ုပ္ကဲ့သို႔ ဥေကၡာင္းမပါ
ျမင္လတ္မူကား- စစ္သူႀကီးလက္နက္ထိအံ့။ တိမ္သည္ ျခေသၤ့ကဲ့သို႔အ႐ုပ္သ႑ာန္ျမင္ေသာ္ စစ္ေအာင္အံ့။
တိမ္သည္ ႏြား႐ုပ္ကဲ့သို႔ျမင္လတ္မူကား- စစ္မျပဳိင္ခင္ပ်က္အံ့။ တိမ္သည္ နဂါး႐ုပ္သ႑ာန္ျမင္လတ္မူကား-
စစ္ျပဳိင္လီ အာင္အံ့။ တိမ္သည္ ႃမြီကဲ့သို႔ျမင္မူကား- ထိုစစ္႐ွည္ၾကာအံ့၊ အစားယွားပါးအံ့။ တိမ္သည္
သတိုးစစ္သည္တန္ဆာကဲ့သို႔ဆင္လွ်က္ သ႑ာန္လူ႐ုပ္ျမင္လတ္မူကား- ထြက္၍မလိုက္ရာ။
သူအလာခံ၍တိုက္လွ်င္ ေအာင္အံ့။

တိမ္သည္ ေက်း႐ုပ္သ႑ာန္ျမင္လတ္မူကား- ရဲမက္၀ေျပာသာယာအံ့။ တိမ္သည္ ဥေဒါင္း႐ုပ္သ႑ာန္
ျမင္လတ္မူကား- စစ္သူႀကီးက်က္သေရဟိအံ့။ ဆင္ျမင္းလန္႔ေသာ္ စစ္မၿပိဳင္ရာ။ တိမ္သည္ စိမ္းစိမ္းႏွင့္၀ါ၀ါ
ေရာလွ်က္ျမင္လတ္ေသာ္ ကုန္သည္႐ို႕ျပန္႔ေျပာသာယာအံ့။ တိမ္သည္ အစိမ္းအျပာတန္းလွ်က္ျမင္လတ္ေသာ္
ဆန္စပါးပြားအံ့။ အနာအဖ်ားနည္းအံ့။ တိမ္သည္ အစိမ္းႏွင့္အျဖဴ ေထာင္လွ်က္လိႈင္းသ႑ာန္ျမင္လတ္ေသာ္
တိုင္းတပါးက တမန္ေရာက္အံ့။ တိမ္သည္ ပုဏၰားသ႑ာန္ျမင္လတ္ေသာ္ မင္းဆြီမင္းမ်ိဳးကိုျပစ္မွားအံ့။ တိမ္သည္
မိေခ်ာင္း႐ုပ္သ႑ာန္ျမင္လတ္ေသာ္ မင္းဆြီမင္းမ်ိဳးၫိႈးငယ္မသာမယာဟိအံ့။ တိမ္သည္ လဖိုင္ကဲ့သို႔
အ႐ုပ္ျမင္လတ္ေသာ္ မင္းမိဖုရားသမီး႐ို႕ အျခားသူႏွင့္ေႏွာအံ့။ တိမ္သည္ နက္နက္မဲမဲတန္းလွ်က္
ထိုအတြင္း၌ဆီးေရးသကဲ့သုိ႔ အစင္းတပိုင္း အေကြ႔အေကာက္တပိုင္းျမင္လတ္ေသာ္ မိုးေကာင္းအံ့၊ ႃမြီမ်ားအံ့။
တိမ္သည္ နည္း၍အေျပာက္အေျပာက္ျမင္လတ္ေသာ္ ၾကမ္းပိုး၊ အိမ္ေမွ်ာင္၊ ပိုးဟပ္၊ ႄကြက္၊ တက္တီတူးမ်ားအံ့။
တိမ္သည္ အစိမ္းအတန္႔အတန္႔ျမင္လတ္ေသာ္ မုိးဦးမေကာင္း၊ မိုးလယ္မိုးေႏွာင္းေကာင္းအံ့။ တိမ္သည္
အျဖဴဆီးေရးသကဲ့သုိ႕ျမင္လတ္ေသာ္ ဆင္ျဖဴရအံ့။ တိမ္သည္ ထီးကဲ့သို႔ အမိုးအထြတ္အစံုႏွင့္ အျဖဴတစိ
ျမင္လတ္ေသာ္ တျပည္မင္းလက္ကလက္ေဆာင္အံ့။ တိမ္သည္ ျမဴကဲ့သို႔ အတက္က်ိဳးလွ်က္ျမင္လတ္ေသာ္ နန္းက ျပည့္သွ်င္မင္းဆင္း၍ၿပီးရအံ့။ တိမ္သည္ တံခြန္ကဲ့သို႔ အျပာျမင္လတ္ေသာ္ မင္းကိုအမတ္ပုန္စား၍ အမတ္သီအံ့။
တိမ္သည္ တံခြန္ၾကက္လွ်ာကဲ့သုိ႔ျမင္လတ္ေသာ္ ခုိးသူထူ၍ မင္းကိုျပစ္မွားအံ့။ တိမ္သည္ အျဖဴ၌အျပာကြက္
လိႈင္းသ႑ာန္ျမင္လတ္ေသာ္ မိဖုရားႀကီး ဘုန္းက်က္သေရတိုးအံ့။ တိုင္းတပါးကမိတ္ဆြီ ၀င္ေရာက္ဆက္သလာအံ့။

တိမ္သည္ တမုိးလံုး သွ်ဥ့္မ်က္ႏွာသြီးကဲ့သို႔နီနီတြတ္တြတ္ အကန္႔အကန္႔ျမင္လတ္ေသာ္ ထုိျပည္တိုင္းလံုးသတၱ၀ါ
ဥပါဒ္ႀကီးစြာေရာက္အံ့။ စစ္ႀကီးေပၚအံ့။ အိမ္ရွိမင္းသီအံ့။ တိမ္သည္ နီ၍လည္းေကာင္း၊ ေတာင္ကဲ့သို႔
အလံုးအဆိုင္းျဖစ္လတ္ေသာ္ တျပည္ကသူလွ်ိဳေရာက္လာအံ့။ တိမ္သည္ လွီသ႑ာန္ေမွာက္လွ်က္ျမင္လတ္ေသာ္
လားေသာလူ႐ို႕ပ်က္စီးအ့ံ။ တိမ္သည္ အျပာတြင္အျဖဴေျပာက္ျမင္လတ္ေသာ္ ျပည့္သွ်င္မင္းက်က္သေရတိုးအံ့၊
မူးမတ္ၫိႈးငယ္အံ့။ တိမ္သည္ ဆင္႐ုပ္၊ က်ား႐ုပ္၊ ကၽြဲ႐ုပ္၊ သမ၀ိ႐ုပ္၊ ယုန္႐ုပ္၊ လင္းတ႐ုပ္၊ နဂါး႐ုပ္၊ မိေခ်ာင္း႐ုပ္၊
လပိုင္႐ုပ္မ်ားသ႑ာန္ကဲ့သို႔ျမင္လတ္မူ ဇဂၤါးလတိတ္၊ သတၱ၀ါအေပါင္း႐ို႕ ျပည္အမႈမ်ားအံ့။ တိုင္းျပည္ေသာကဟိအံ့။
တိမ္သည္ ဆင္ခၽြန္းကဲ့သို႔ႏွစ္ခုဆိုင္းလွ်က္ျမင္လတ္ေသာ္ ဆင္သီျမင္းေပ်ာက္မ်ားအံ့။ တိမ္သည္
လွီသ႑ာန္ကဲ့သို႔တည့္မတ္စြာျမင္လတ္ေသာ္ ျပည္သူသာယာ၀ေျပာအံ့။ တိမ္သည္ အနက္အျပာ အတန္႔အတန္႔
ေထာင္လွ်က္ျမင္လတ္ေသာ္ မီးေလာင္အံ့။ တိမ္သည္ အျဖဴတြင္ အလယ္နိမ့္၍ အနားႏွစ္ဘက္ေထာင္လွ်က္၊
အဖ်ားအစိမ္းေရာင္ျမင္လတ္ေသာ္ မင္း (--)။ တိမ္သည္ သက္တန္႔ပမာကုိင္းညြတ္လွ်က္ ႏွစ္ခုအလယ္၌
အျဖဴအနားႏွစ္ဖက္ အဖ်ားျခင္းဆက္၍ျမင္လတ္ေသာ္ မင္းယာယီလားေသာ္ ဥပါဒ္ေရာက္အံ့။ တိမ္သည္
ခရမ္းသီးသ႑ာန္ ႏွစ္လံုးၿပိဳင္လွ်က္ အနီတစိျမင္လတ္ေသာ၊ မူးမတ္ျပည္သူ႐ို႕ အခ်င္းခ်င္းအမ်က္လို၍
ရန္႐ွက္တင္အံ့။ တိမ္သည္ ပန္းပြင့္ကဲ့သို႔ျမင္လတ္ေသာ္ မရဘူးေသာလာဘ္လာဘရအံ့။ တိမ္သည္
ဥေဒါင္း႐ုပ္ကဲ့သို႔ျမင္လတ္ေသာ္ မင္းမွာသားရအံ့။ မင္း၌ေရာဂါရအံ့။ တိမ္သည္ တိမ္ျဖဴလ၀န္းကဲ့သုိ႔
သ႑ာန္အတြင္း၌ရပ္လွ်က္ျမင္လတ္ေသာ္ ျပည့္သွ်င္မင္းအသက္႐ွည္အံ့။ တိမ္သည္ ကၽြဲေကာင္ကဲ့သို႕
ျမင္လတ္ေသာ္ မရဘူးေသာလာဘ္လာဘရအံ့။ တိမ္သည္ ၿမီကအနက္သပိတ္လံုးပမာ သုံးလံုးထြက္က
ထိုသံုးလံုးအတြင္း၌ က်ိတ္ခိုးအျပာထြက္သည္ကုိ ျမင္လတ္ေသာ္ ၿမီ၌ဟိသမွ် အပင္အသီးပ်က္အံ့။ ၀

တိမ္သည္ ေတာင္ကဲ့သို႔နီ၍ ထုိတိမ္ထက္လွ်ပ္တ၀င္း၀င္းျမင္ေသာ္ မစၦိမာက်ိတ္မည္၏။ မင္းႏွင့္ျပည္သူ
သတၱ႐ုျဖစ္အ့ံ။ တိမ္သည္ အျပာႏွင့္အ၀ါေရာလွ်က္ အက်ားအက်ားနီသည္ကုိျမင္လတ္ေသာ္ ထုိနိ၌
လွ်ပ္တ၀င္း၀င္းစြပ္ေသာ္ အာကာသက်ိတ္မည္၏။ ျပည့္သွ်င္မင္းယာယီလားရအံ့။ ျပည္သူျပည္သား
ဥပါဒ္ႀကီးစြာေရာက္အံ့။ ဤကား တိမ္ပရိယာယ္တည္း။

နီပရိယာယ္။ နီတြင္ အနီသန္း၍ျမင္လတ္ေသာ္ ျပည္သူဥပါဒ္ျဖစ္အံ့။ နီတြင္ အ၀ါတန္း၍ျမင္လတ္ေသာ္
သူဌီးသူႄကြယ္သီေပ်ာက္ပ်က္စီးအံ့။ နီတြင္အျဖဴလႊမ္း၍ နီရယ္ျပဳသည္ကိုျမင္လတ္ေသာ္ သူရဲေကာင္းသီအံ့။
နီတြင္အထက္ကား အနီ၊ ေအာက္ကားအ၀ါ၊ အလယ္မွာ အမဲသန္းလွ်က္နီသည္ကိုျမင္လတ္ေသာ္ စစ္ခ်ီလြန္၍
ထုိစစ္ပ်က္အံ့။ နီတြင္ လူၿခီကဲ့သို႔ျမင္မူကား စစ္မေအာင္ရာ။ နီတြင္ ၀က္႐ုပ္သ႑ာန္ျမင္လတ္ေသာ္ ခိုးသူမ်ားအံ့။
နီတြင္ အထက္ေအာက္အနီ၊ အလယ္အမည္းသန္းသည္ကိုျမင္လတ္ေသာ္ မင္းသားမင္းသမီးသီအံ့။ နီမွာ
အလယ္အမည္း၊ အနားႏွစ္ဖက္ အျဖဴသန္းသည္ကိုျမင္ေသာ္ ျပည့္သွ်င္မင္းခရီးမလားရာ။ လားလွ်င္
ဥပါဒ္ေရာက္အံ့။ နီသည္ မင္ကဲ့သို႔ခဲ၍ ပတ္လည္အနီအ၀ါမီးေရာင္ကဲ့သုိ႔ျဖစ္ေသာ္ မင္းကုိအမတ္ပုန္စားအံ့။ နီတြင္
ၾကက္ၿခီခတ္ျမင္ေသာ္ မင္းအနာေရာက္အံ့။ နီ၌ တံခြန္ၾကက္လႊာကဲ့သို႔ျမင္ေသာ္ မိဖုရား၊ မင္းသား၊
မင္းသမီး႐ို႕သီအံ့။ နီတြင္ ရဲလံကဲ့သုိ႔ျမင္ေသာ္စစ္ေရာက္အံ့။ နီသည္ျဖဴ၍ နီအထက္ အ၀ါေရာင္ထြက္ေသာ္
အစာယွားပါးငတ္မြတ္အံ့။ နီသည္ အထက္အနီ၊ ေအာက္အမဲျမင္လတ္ေသာ္ မိုးေခါင္အံ့။ နီသည္ အလယ္တြင္ျဖဴ၍
အနားပတ္လည္နီလွ်က္မီးလွ်ံေရာင္ကဲ့သုိ႔ျမင္ေသာ္ မိုးသည္းအံ့။ နီတြင္ အလယ္တြင္အနီ၊ အနီးအနားေလးခ်က္
အဖ်ားထြက္၍ျမင္ေသာ္ မိုးသီးမ်ားစြာက်အံ့။ နီသည္ အလယ္တြင္အျပာ၊ အနားေလးခ်က္ အနီအကြက္၍ျမင္ေသာ္
မိဖုရားႀကီး ေယာက်္ားတပါးႏွင့္ေရာေႏွာအ့ံ။ ဂိမႏၲဥတု၌ နီ၀ါ၍ထြက္ေသာ္ ပထ၀ီဓါတ္ ထိုရာသီ၌မင္းမူသည္။
ပူျပင္း၏။ ကမၻာနာေက်ာက္၊ ၀က္သက္ထူအံ့။ ဦးေခါင္းႏွင့္၀မ္း သတၱ၀ါ႐ို႕၌အနာေရာက္အံ့။ ၀သႏၲဥတု၌
နီျဖဴ၍ထြက္ေသာ္ ထိုရာသီ၌အာေပါဓါတ္အဓိက မင္းမူသည္။ လူနာဖ်ားနည္းအံ့။ မုိးေကာင္းအ့ံ။ ေဟမႏၲဥတု၌
နီတြင္ထြက္ေသာ ေတေဇာဓါတ္ ထုိရာသီ၌မင္းမူသည္။ အခ်မ္းနည္းအံ့။ သတၱ၀ါ႐ို႕ ၿခီႏွင့္ဦးေဂါင္းအနာေရာက္အံ့။
အပြင့္အသီးနည္းအံ့။ အေတာင္ဟိေသာ သတၱ၀ါဥပါဒ္မ်ားအံ့။ ထိုရာသီသံုးပါး၌ နီသည္ အျပာႏွင့္အနက္
ေရာင္ေရာလွ်က္ထြက္ေသာ္ ထိုရာသီသံုးခု၌ ပင္၀ါေယာဓါတ္ အဓိကမင္းမူသည္။ ျပည့္သွ်င္မင္းယာယီ မလားရာ။
ပိုးမႊားထူအ့ံ။ ဆင္ျမင္းကၽြဲႏြားဥပါဒ္ေရာက္အံ့။ မိုးရီခါးအံ့။ သစ္ပင္တကာအနာမ်ားအံ့။ ထိုဥတုသံုးပါးတြင္
နီ၀န္းတျခမ္းျဖဴ၊ တျခမ္းစိမ္းျမင္လတ္ေသာ္ ထိုနိ မုိးသည္းထန္စြာရြာအံ့။ နီနီ႐ံု အ၀န္းနီလတ္မူလည္း
ထိုနိမိုးသည္တခဏ႐ြာအံ့။ နီသည္ လေရာင္ကဲ့သို႔ျဖဴ၍၀န္းလွ်က္ အစိမ္းအနီအေရာင္မ်ားစြာျမင္လတ္ေသာ္ မင္းကို
ျပည္သူ႐ို႕ပူေဇာ္အံ့။ နီထြက္ရာ ၾကယ္တလံုးအပါး၌နီလွ်က္ပါလာေသာ္ ျပည့္သွ်င္မင္းသီအံ့။
နီသည္အစိမ္းအျပာအိမ္ဖြဲ႕လတ္ေသာ္ အမတ္ႀကီးသီအံ့။ နီသည္ တြတ္တြတ္နီ၍၀င္လတ္ေသာ္ အနာေရာက္အံ့။
နီသည္ ျဖဴ၍ အနက္က်က္သေရျမင္လတ္ေသာ္ မင္းယာယီနီမေကာင္းအံ့။ နီသည္
အခိုးသံုးသြယ္ျဖာထြက္သည္ကိုျမင္လတ္ေသာ္ တျပည္ကစစ္ေရာက္အံ့။ နီ၀န္းတြင္ အျပာေရာင္ႏွစ္ထပ္
ျမင္လတ္ေသာ္ ထုိၿမိဳ႕ထုိ႐ြာပ်က္အံ့။ မင္းတပါးသို႔ၿပီးရလီအံ့။ နီ၀န္းတြင္ လကဲ့သုိ႔ျမင္လတ္ေသာ္
အခ်င္းခ်င္းစစ္ျဖစ္အံ့။ နီတြင္ ခင္ပုတ္ငွက္သ႑ာန္ျမင္လတ္ေသာ္ ခိုးသားဓါးျပထ၍ သြီးေခ်ာင္းစီးအံ့။ နီသည္
တိမ္ျပာတျခမ္းအုပ္လွ်က္ထြက္လတ္ေသာ္ မိဖုရားကုိျပစ္မွားလီအံ့။ နီႏွစ္စင္းထြက္သည္ကိုျမင္လတ္ေသာ္
မုန္တိုင္းႀကီးစြာလာအံ့။ မိဖုရားသီအံ့။ နီသည္ အမဲေရာင္ျမင္လတ္ေသာ္ မီးေလာင္အံ့။ နီသည္ အလယ္ျဖဴ၍
အနားနီသည္ကုိျမင္လတ္ေသာ္ သေႏၶမိမၼ႐ို႕ပ်က္အံ့။ နီထြက္ေသာအခါ ျခေသၤ့႐ုပ္၊ ကၽြဲ႐ုပ္၊ ဆင္႐ုပ္၊ ျမင္း႐ုပ္၊
၀က္႐ုပ္၊ ဆိတ္႐ုပ္မ်ားသ႑ာန္ျမင္လတ္ေသာ္ ထိုျပည္ၿမိဳ႕ရြာမသာ ဖီးႀကီးစြာျဖစ္အံ့။ ဤကား နီပရိယာယ္တည္း။

လပရိယာယ္။ ၾကာသပတီးၾကယ္ လသို႔ျမင္လတ္ေသာ္ တုိင္းျပည္ေခ်ာက္ခ်ား၍ စပါးေျပာင္းပဲပ်က္အံ့။ လ၌
အစိမ္းတ၀က္ဟိ၍ျမင္လတ္ေသာ္ မင္း၌အနာေရာက္အံ့။ လဆန္း၌ ေတာင္သို႔ေစာင္းမူ မိုးေခါင္အံ့။
အနာအဖ်ားထူအံ့။ ေျမာက္သုိ႔ေစာင္းေသာ္ မီးေလာင္အံ့။ မိုးေႏွာင္းေကာင္းအံ့။ လျပည့္နိ၌ တျခမ္းျမင္လတ္ေသာ္
သူပုန္သူကန္မ်ားအံ့။ လေမွာက္၍ျမင္လတ္ေသာ္ မင္းသီအံ့။ လဆန္းကို လျပည့္ကဲ့သို႔ အရစ္ကုန္၀င္လွ်က္
ျမင္လတ္ေသာ္ ျပည္သတၱ၀ါဥပါဒ္ေရာက္အံ့။ လျပည့္၌ လငယ္၍ျမင္လတ္ေသာ္ ငတ္မြတ္ၾကအံ့။ လႀကီး၍
ျမင္လတ္ေသာ္ ျပည္သူ၀ေျပာသာယာအံ့။ လအလယ္မည္း၍ျမင္လတ္ေသာ္ ငတ္မြတ္ယွားပါး ၿမိဳ႕႐ြာပ်က္အံ့။
လသည္ မူေယာစည္ကဲ့သို႔ အလယ္ႀကီးသည္ကိုျမင္လတ္ေသာ္ ထိုျပည္သာယာအံ့။ လတြင္ အလယ္၌
အေပါက္ႏွင့္ျမင္လတ္ေသာ္ မင္းကိုသူတပါးလက္ေဆာင္ဆက္ေရာက္အံ့။ လထူသည္ကုိျမင္လတ္ေသာ္ မိဖုရား၌
သားေကာင္းရအံ့။ လဆန္းႀကီး၍ေပၚလာေသာ္ ပုဏၰား႐ို႕ဥပါဒ္ျဖစ္အံ့။ လဆန္းငယ္၍ေပၚေပါက္လာေသာ္
မႉးမတ္ဥပါဒ္ေရာက္အံ့။ လဆန္းအျမင္၌ လ႐ွည္၍ေပၚလာေသာ္ သူဌီးသူႄကြယ္၊ ကုန္သည္႐ို႕ ဥပါဒ္ေရာက္အံ့။
လသည္ မွန္ကဲ့သုိ႔ျမင္လတ္ေသာ္ ရဟန္း႐ို႕ဥပါဒ္ျဖစ္အံ့။ လအနားကိုလည္း ငါးၾကင္းကဲ့သို႔ အခိုးထြက္သည္ကို
ျမင္လတ္ေသာ္ ျပည္ထဲခ်မ္းသာအံ့။ လဆန္းလကြယ္ လႏွစ္ခုထပ္လွ်က္ျမင္လတ္ေသာ္ ျပည့္သွ်င္မင္းႀကီး
အနာႀကီးစြာေရာက္၍သီအံ့။ လထြက္ေသာအခါ တိမ္နီလရွိနီသည္ကုိျမင္လတ္ေသာ္ ကုန္းရီလားသမွ်ခရီးသည္႐ို႕
ခ်မ္းသာအံ့။ လအခိုးထြက္သည္ကိုျမင္လတ္ေသာ္ မင္းႏွင့္ျပည္ သူ႐ို႕စစ္ျဖစ္အံ့။ ေသာက္ၾကာၾကယ္ လႏွင့္တြိေသာ္
မင္း႐ို႕မိဖုရား တျခားသူႏွင့္ေရာေႏွာအံ့။ လမြန္းတည့္တြင္ျမင္လတ္ေသာ္ ျပည္သတၱ၀ါခ်မ္းသာ၍ အလႉဒါနမ်ားအံ့။

လမြန္းလြဲမွ တြိလတ္ေသာ္ ျပည့္သွ်င္မင္းမွာ သမီးကညာေရာက္အံ့။ လ၀င္ခါနီးတြိလတ္ေသာ္ တိုင္းျပည္သတၱ၀ါ
ပူဆာၫိႈးႏြမ္းအံ့။ လ ႏွစ္စင္းၾကယ္တြိလတ္ေသာ္ မင္းဥပါဒ္ေရာက္အံ့။ လႏွင့္အဂၤါၾကယ္တြိလတ္ေသာ္ မင္းကို
တုိင္းျပည္စြန္ဖ်ားသူျပစ္မွားအံ့။ ဗုဒၶဴးၾကယ္ လႏွင့္တြိလတ္ေသာ္ ငတ္မြတ္ယွားပါးမုိးေခါင္အံ့။ လ၌က်ိပ္ခိုးထြက္ေသာ္
ျပည္ပ်က္အံ့။ လကို ေရာတိဏိၾကက္တိုက္ႏွင့္တြိလတ္ေသာ္ တရားဟိေသာမင္းေကာင္းေပၚအံ့။ ဆိုင္းတန္းႏွင့္
ၾကက္တိုက္လကိုတြန္း၍လားမူ ျပည္ပ်က္အံ့။ ၾတတၱိတာၾကယ္ႏွင့္လတြိေသာ္ ငလွ်င္လဆက္လႈပ္အံ့့။ ေရ၀တီနကၡတ္
လႏွင့္တြိလတ္ေသာ္ မင္းမိဖုရားသီအံ့။ သေဘၤာၾကယ္ လႏွင့္တြိေသာ္ စၾကာ၀ေတးမင္းေသာ္လည္း ခႏၶာကင္းအံ့။
ေဖ်ာက္ဆိတ္ၾကယ္ႏွင့္ ၾကက္တုိက္အၾကား လလားေသာ္ ငလွ်င္ႀကီးစြာလႈပ္အံ့။ သေဘၤာႏွင့္ ပုႏၷဖုသွ်အၾကား
လလားေသာ္ ဆင္ျမင္းကၽြဲႏြားသီေပ်ာက္မ်ားအံ့။

ေရ၀တီ၊ ဟသတ၊ သတဘိသွ်၊ အသလီႆ၊ ျပဳဗၺာသဠ္ ထုိနကၡတ္႐ို႕ လႏွင့္လက္ယာလွည့္လားၾက၍
တြိၾကလတ္ေသာ္ စစ္ႀကီးေရာက္အံ့။ လမင္းလက္ယာ ၀ိသာခါ၊ အနဳရာဓလား၍တြိၾကလတ္ေသာ္ ျပည္႐ြာပ်က္အံ့။
လမင္း လက္ယာသြာတိ မာသနကၡတ္လား၍တြိၾကလတ္ေသာ္ မင္းႀကီးဥေကၡာင္းဆီးရအံ့။ မာဃ၊ မူလနကၡတ္ႏွင့္
တြိၾကေသာ္ ရီနီသတၱ၀ါဥပါဒ္ေရာက္အံ့။ ၀ိသာခါႏွင့္နဂါးတြိၾကေသာ္ ငတ္မြတ္ယွားပါးလီအ့ံ။ စနီၾကယ္၊
အဂၤါၾကယ္တြိၾကမူကား ျမင္ေသာျပည္အျပစ္၊ ထိုမင္း ငါးလႏွင့္ပ်က္စီးအံ့။ စနီအဂၤါျပန္၍ ဟသတ မူလေရ၀တီ႐ို႕
နကၡတ္ (၇) ခုႏွင့္ယွဥ္ေသာ္ မိုးေခါင္အံ့။ စစ္ေရာက္အံ့။ ဤကားလပရိယာယ္။

နကၡတ္ပရိယာယ္။ စိၾတနကၡတ္အေရာင္ၫိႈးေသာ္ စမၸာနဂိုရ္ျပည္ မျငိမ္မ၀ပ္ဟိအံ့။ သြာတိနကၡတ္အေရာင္ၫိႈးေသာ္
ဓည၀တီျပည္မျငိမ္မ၀ပ္ဟိအံ့။ အႏူရာဓနကၡတ္အေရာင္ၫိႈးေသာ္ သင္းတြဲျပည္မျငိမ္မ၀ပ္ဟိအံ့။ ေဇဌနကၡတ္
အေရာင္ၫိႈးေသာ္ ကေမၻာဇျပည္မျငိမ္မ၀ပ္ဟိအံ့။ မူလနကၡတ္အေရာင္ၫိႈးေသာ္ တကၠသိုလ္ျပည္ မျငိမ္မ၀ပ္ဟိအံ့။
ျပဳဗၺာသဋ္နကၡတ္အေရာင္ၫိႈးေသာ္ ပဥၥလရာဇ္ျပည္မျငိမ္မ၀ပ္ဟိအ့ံ။ ဥတၱရာသဋ္နကၡတ္အေရာင္ၫိႈးေသာ္
ဓမၸာျပည္မျငိမ္မ၀ပ္ဟိအ့ံ။ ၀ိသာခါနကၡတ္အေရာင္ၫိႈးေသာ္ ေ၀သာလီျပည္မျငိမ္မ၀ပ္ဟိအ့ံ။ သတဘိသွ်နကၡတ္
အေရာင္ၫိႈးေသာ္ ေကာသမၻီျပည္မျငိမ္မ၀ပ္ဟိအ့ံ။ ျပဳဗၺဘျဒပိုဒ္နကၡတ္အေရာင္ၫိႈးေသာ္ ရာဇၿဂိဳဟ္ျပည္
မျငိမ္မ၀ပ္ဟိအ့ံ။ သရ၀ဏ္နကၡတ္အေရာင္ၫိႈးေသာ္ ေမာရျပည္မျငိမ္မ၀ပ္ဟိအ့ံ။ မနသိဌနကၡတ္အေရာင္ၫိႈးေသာ္
သီဟိုဠ္ျပည္၊ သွ်မ္းျပည္မျငိမ္မ၀ပ္ဟိအံ့။ ေရ၀တီနကၡတ္အေရာင္ၫိႈးေသာ္ ဣႏၵပတၱနဂိုရ္ျပည္ ကုသီနာ႐ံုျပည္
မျငိမ္မ၀ပ္ဟိအံ့။ အသ၀နီနကၡတ္အေရာင္ၫိႈးေသာ္ ပုဂံျပည္မျငိမ္မ၀ပ္ဟိအ့ံ။ ဘရဏီနကၡတ္အေရာင္ၫိႈးေသာ္
ကပိလ၀တ္ျပည္မျငိမ္မ၀ပ္ဟိအံ့။ ၾတတၱိကာနကၡတ္အေရာင္ၫိႈးေသာ္ ႐ံုျပည္မျငိမ္မ၀ပ္ဟိအံ့။ မိဂသိနကၡတ္
အေရာင္ၫိႈးေသာ္ ယြန္းျပည္မျငိမ္မ၀ပ္ဟိအံ့။ ပုႏၷဖုသွ်နကၡတ္အေရာင္ၫိႈးေသာ္ ကလိဂရာဇ္ျပည္ မျငိမ္မ၀ပ္ဟိအ့ံ။
အသလီႆနကၡတ္အေရာင္ၫိႈးေသာ္ ဇင္းမယ္သထံုမျငိမ္မ၀ပ္ဟိအံ့။ မာဃနကၡတ္အေရာင္ၫိႈးေသာ္ အျမ၀တီျပည္
မျငိမ္မ၀ပ္ဟိအံ့။ ျပဳဗၺဖလဂုနိနကၡတ္အေရာင္ၫိႈးေသာ္ ဗာရာဏသီမျငိမ္မ၀ပ္ဟိအံ့။ ဥတၱရဖလ၀ုနိနကၡတ္
အေရာင္ၫိႈးေသာ္ မိထီလာျပည္မျငိမ္မ၀ပ္ဟိအံ့။ အသ၀နီနကၡတ္အေရာင္ၫိႈးေသာ္ ျပဳဗၺာ၀တီျပည္ မျငိမ္မ၀ပ္ဟိအံ့။
ဖုသွ်နကၡတ္အေရာင္ၫိႈးေသာ္ ပဲခူးျပည္မျငိမ္မ၀ပ္ဟိအံ့။ ဤကားနကၡတ္ပရိယာယ္။

ၾကယ္ပရိယာယ္။ ၀ိသာခါနကၡတ္ အဂၤါၾကယ္ထိလတ္ေသာ္ လူနာလူဖ်ားမ်ားအံ့။ အဂၤါၾကယ္
အေရာင္ထိုး၍ထြန္းေသာ္ မင္း၏သားႀကီးသမီးႀကီး႐ို႕သီႀကီပ်က္စီးအံ့။ ေရာဟဏီႏွင့္ေဖ်ာက္ဆိပ္ထိၾကေသာ္
လီျပင္းစြာလာအံ့။ သြာတိႏွင့္မိၾတထိၾကေသာ္ ရာဟုၿဂိဳဟ္စီးမူ နံေရာက္တိုင္းျပည္မီးသို႔ပူရအံ့။ ငတ္မြတ္ယွားပါးအံ့။
ေယာက်္ားတေယာက္ကို မိမၼတက်ိတ္႐ွာလတၱံ႕။ ၾကယ္တံခြန္ အရွိမ်က္ႏွာကထြက္ေသာ္ ထုိအရပ္ပ်က္အံ့။
ေတာင္ဘက္ကထြက္ေသာ္ ေတာင္ဘက္မ်က္ႏွာဟိ တိုင္းျပည္ၿမိဳ႕႐ြာစည္ကားအံ့။ အေနာက္က
ၾကယ္တံခြန္ထြက္ေသာ္ အေနာက္မ်က္ႏွာတိုင္းျပည္ၿမိဳ႕ရြာ မသာဟိအံ့။ အေနာက္မ်က္ႏွာကသူပုန္ေပၚအံ့။
ေျမာက္ဘက္မ်က္ႏွာကၾကယ္တံခြန္ျမင္မူ ျပည့္သွ်င္မင္းဥပါဒ္ကင္းအံ့။ တိုင္းျပည္၀ေျပာစည္ပင္အံ့။
ရက္စဥ္ၾကယ္ကိုနိမွတ္၍ ၾကယ္ထြန္းသည့္ၾကယ္နံေရာက္ရာ တိုင္းျပည္ၿမိဳ႕႐ြာစည္ပင္အံ့။ ဤကား
ၾကယ္ပရိယာယ္တည္း။

ၿမီပရိယာယ္။ ထိုမွတပါးလည္းၿမီအဂၤါမူ- ျဖဴေသာၿမီပုဏၰား ႏြားႏို႔အစာလိုအံ့။ အနံ႔ေသာ္ကားၾကာတံဆိပ္
အနံ႔ဟိအံ့။ ထုိၿမီတြင္နီေသာ္ဘုန္းႀကီးအံ့။ ေက်းကၽြန္မ်ားအံ့။ နီေသာၿမီကားၿမီမင္းတည္း၊ ပိေတာက္ပန္းသင္းေသာ
အနံ႕ဟိ၏။ ထမင္းအရသာစားလိုအံ့။ ထုိၿမီထက္နီေသာ္မင္းျဖစ္အံ့။ အဆင္းမဲေသာၿမီကား ၿမီကၽြန္တည္း၊
သီရည္သီရက္ကိုအစာလို၏။ အန႔ံၫွီနံ႔ရ၏။ ထုိၿမီထက္မနီရာ။ ဥယ်ာဥ္လယ္ယာသာလုပ္ရအံ့။
အဆင္း၀ါေရာင္ဟိေသာၿမီကား အနံ႔ေသာ္ ပူပုပ္နံ႔ဟိအံ့။ အစာေသာ္ကား ဆင္သားလိုအံ့။ ရဟန္းနီအပ္၏။
အေရာင္မ်ားေယာင္ဟိေသာၿမီကား ေကသပံသုေသေလာဒကၿမီမည္၏။ အစာေသာ္ကား သားတလိုအံ့။ ၿမိဳ႕တည္၍

မနီရေသာၿမီ။ အနံ႔ေသာ္ကား ပဒုမာၾကာအနံ႔ဟိ၏။ ထုိၿမီ၌ လျပည့္၀န္းပမာ မ်က္ႏွာကဲ့သို႔ဟိ၏။ ညီၫြတ္ေသာ
ၿမီဒူးေလးကိုင္းကဲ့သို႔ဟိေသာၿမီ၊ ႏြားေခါင္းပမာဟိေသာၿမီ၊ လတျခမ္းကဲ့သုိ႔ဟိေသာၿမီ၊ ထုိၿမီသံုးရပ္သည္
စီးပြားခ်မ္းသာ၊ ဥစၥာတိုးတက္က်က္သေရဟိအံ့။ လိပ္ကုန္းကဲ့သို႔ဟိေသာၿမီ၊ အိုးကင္းေမွာက္ထားေသာ
ပမာဏဟိေသာၿမီ။ ျမင္းေခါင္းပမာဏဟိေသာၿမီ၊ လွ်လွ်လံုးလံုးဟိေသာၿမီ။ ၾကက္ပမာဟိေသာၿမီ။
ဘီလူး႐ုပ္ပမာဟိေသာၿမီ၊ နဂါးက်စ္ကဲ့သို႔ဟိေသာၿမီ။ ထုိၿမီ (၇) ရပ္၌မနီအပ္။ စီးပြားခ်မ္းသာမဟိ။
အနာအဖ်ားထူအံ့။ ျဖဴေသာၿမီ၊ နီေသာၿမီ၊ ျပာေသာၿမီ၊ ထုိၿမီသံုးရပ္၌လည္း လက္ယာနိမ့္၍ လက္၀ဲျမင့္ေသာၿမီ၊
မႉးမတ္နီေသာ္ မင္းျဖစ္အံ့။ သူဆင္းရဲနီေသာ္ စီးပြားတိုးတက္အံ့။ အရွိျမင့္၍ အေနာက္နိမ့္ေသာၿမီ၌နီေသာ္လည္း
စဥ္းလဲ၀န္တို ဂံုးေခ်ာေကာက္က်စ္တတ္အံ့။ အထက္ျမင့္၍ အနားနိမ့္ေသာၿမီ၌နီေသာ္ ရန္မ်ားအံ့။ ထုိၿမီ၌
ေက်ာက္ခါးကဲ့သုိ႔ဟိအံ့။ ေတာင္ကျမင့္၍ေျမာက္ကနိမ့္ေသာ ၿမီ၌နီေသာ္ ထုိေအာက္ပလႅင္ကဲ့သုိ႔ဟိ၏။
ေတာင္ကအင္းဟိအ့ံ၊ ေျမာက္ကေရစီးအံ့။ အရွိကအုိင္ဟိအံ့။ ၿမီမဂၤလာ ေ႐ႊေငြမ်ားအံ့။ အမႈတကာကိုႏိုင္အံ့။
အနားပတ္လည္ျပန္႔၍ အလယ္နိမ့္ေသာၿမီ၌နီေသာ္ ထုိၿမီေအာက္ေက်ာက္ဟိ၏။ အေကာင္းအဆိုးမ်ားအံ့။
ဤကားၿမီပရိယာယ္။ ယင္းသို႔အေၾကာင္း ႐ွိပညာဟိ႐ို႕ဆိုခသည္ေလာကီမႈ၌ ယၾတာရသ၀တီ
က်မ္းထြက္ဟိပါသည္။ ယင္းသို႔အေၾကာင္း တိနိမိတ္႐ို႕ကိုလည္း အေၾကာင္းဆိုက္အံ့ေသာ တုိင္းျပည္႐ို႕ကသာ
ဆင္ျခင္ျခင္းဟိေၾကာင္း စာေဟာင္းၫႊန္လွ်က္ဟိပါသည္။ ထုိအေၾကာင္းထင္လတ္ေသာ္ မင္းကိုျပျခင္း၊ မိဖုရား၊
မင္းသား၊ မႉးမတ္၊ ရဟန္း၊ ပုဏၰား၊ ျပည္သူစေသာ၊ ကၽြဲႏြားဆင္ျမင္းစေသာ သတၱ၀ါ႐ို႕ျဖစ္ရာအေၾကာင္း
ခြဲေ၀စိတ္ျဖာသိတတ္မွ အျဖစ္အပ်က္ၫွိႏိႈင္းပါသည္။ ေလာကီမွာ မွန္တိုင္းသိခ်င္ေသာ၊ ေလာကုတၱရာမႈမွာလည္း
ျမတ္စြာဘုရားဆံုးမေတာ္မူေသာတရားကို အမွန္သိ၍က်င့္ေဆာက္တည္ျခင္း။ ယင္းသို႔စံုမွ ေလာကီေလာကုတၱရာ
ႏွစ္ျဖာတတ္ပြန္၊ သူေတာ္မြန္ဟူ၍ က်မ္းဂန္ထြက္ပါသည္။ တေၾကာင္းတံုလည္း ရန္သူကိုေအာင္ႏိုင္ေသာ
အမတ္အဂၤါကိုဆိုခေသာ ေသနဂၤပ်ိဳ႕အလာေသာ္ကား-

ဆဒၵန္ေျပာင္မုန္၊ ရဲဟုန္ႏွင့္ခ်ိဳး၊ ခၽြန္ခၽြန္ထိုးသို႔၊ အက်ိဳးဟိသင့္၊ ႐ို႕ခြင့္မသာ၊ မဂၤလာေအာင္ၿမီ၊ အနီသင့္ရာ၊
ဗိုလ္ပါဆင္ျမင္း၊ သိမ္းသြင္းမပ်က္၊ ရဲမက္မၿပိဳင္၊ ရန္ကိုႏွိပ္ႏြံ၊ အၾကံပညာ၊ သည္ရာျဖစ္ခ၊ လူရဲမယွား၊
လက္႐ံုးအားမွာ၊ အမွားအမွန္၊ အလြန္အၾကဴး၊ အ႐ူးအဂၤါ၊ မိစၦာအက်င့္၊ နိမ့္ျမင့္႐ံုးႏိုင္၊ အပိုင္ခဲခက္၊
လက္နက္ဗိုလ္ၿခီ၊ အသီအဆံုး၊ ထံုးမျပဳေလာက္၊ ထြင္းေဖာက္ေျမာက္ျမား၊ ဂုဏ္ကိုးပါးစံု၊ ပညာလံုမွ၊ ဗိုလ္ပံုမပန္း၊
ဥာဏ္စြမ္းနဂၣိ၊ တြင္းျပင္ဟိက၊ ႀကီးဘိသခင္၊ ဆင္ျမင္းရထား၊ ၿခီသည္အားႏွင့္၊ ေလးပါးအစံု၊ ေရာက္လာတံုသည္။
ပိုက္ၪခံၿပီးစီး၊ စစ္သူႀကီးသို႔၊ ထံုးမွီးလိမၼာ၊ သုိ႔ကိုရာလွ်င္၊ စစ္အင္ေလးမည္၊ အပ္သည္႐ွိ႐ိုး၊ ရန္ခ်ိဳးႏိုင္သည္၊
ပညာရည္ေၾကာင့္၊ ေ႐ႊျပည္သာယာ၊ ၀တႎသာသို႔၊ ပမာတူမွ်၊ အႆကမင္း၊ စစ္တြင္း႐ႈံးမည္၊ သို႔သည္စကား၊
သိၾကားစင္လွ်က္၊ ပ်က္သည့္ထံုးမွန္၊ နႏၵိေသန၊ အႆကမတ္၊ ညီၫြတ္ျပည့္စံု၊ ပညာလံု၍၊ ဗိုလ္ပံုရန္ျငိမ္၊
ကလိဂၤရာဇ္၊ သူ႕စစ္ႏြမ္းၫိႈး၊ အက်ိဳးမဟိ၊ ပန္းႏွယ္ရိ၍၊ ကဓိကစက္၊ ေၾကညက္ဘရမ္း၊ အမတ္သြမ္းႏွင့္၊
မင္းၾကမ္းတသြန္း၊ မာန္တံခြန္ကို၊ ကဲလြန္စတင္၊ ကိုယ္သွ်င္ကိုယ္၀ယ္၊ အလမၸါယ္သုိ႔၊ အႏၲရာယ္ေရာက္၊
ၿပီးေပါက္လမ္းမွား၊ သီေပ်ာက္ျငားလည္း၊ တရားမရ၊ မင္းပါပ။

ထုိသို႔ဆိုခၿပီးေသာ ႐ွိပညာဟိ႐ို႕စကားလည္းဟိပါသည္။ ယင္းသို႔ ထံုးေဟာင္းသက္သီႏွင့္ အမတ္ႀကီးေလွ်ာက္လီရာ
ျပည့္သွ်င္မင္းႀကီး အမိန္႔ေတာ္ဟိသည္ကား-

မင္း၊ မိဖုရား၊ မင္းသား၊ မင္းသမီး၊ ဆြီေတာ္၊ မ်ိဳးေတာ္မွစ၍ အမတ္ၿမိဳ႕စား၊ ေက်းစားအတြင္း
သံုးအျပင္သံုးသမွ်႐ို႕သည္ အမတ္ႀကီး မဟာပညာေက်ာ္စကားကိုနာခံၿပီးမွ ေလွ်ာက္တင္ခြင့္ဟိသည္မ်ားကို
ေလွ်ာက္ထားစီ- ပညတ္ေတာ္မူသည္။ အမတ္ႀကီးသည္လည္း မင္း၊ မိဖုရား၊ မင္းသား၊ မႉးမတ္၊
ျပည္သူဟူလွ်က္မျခား၊ အမႈလားကိုရာ ရွိေနာက္တိုင္းထြာျပသဆံုးမ၍ မင္းထံေလွ်ာက္ခြင့္မ်ားကို
ေလွ်ာက္လတ္ေသာ္ မည္သူတေယာက္ၫိႈးျခင္းမဟိ၊ အမတ္ႀကီးစကားကိုနားေထာင္ၾကလီ၍
ထုိျပည္သာယာျငိမ္းအီးသည္။

မွတ္ခ်က္။ ။ ဤစစ္ခ်ီရာ တိတ္နိမိတ္မ်ားေလွ်ာက္ထုံးသည္ ရွိအထက္ကာလမ်ားကပင္ ရခုိင္စဥ္လာ
သုံးစြဲလာၾကေသာ ေလာကီမွဳဆုိင္ရာ ယၾတာဃ၀တီက်မ္းမွထုတ္ႏွဳတ္ၿပီး မင္းဖေလာင္းႀကီးလက္ထက္အခါ
မင္းမီးေသာေၾကာင့္ အမတ္ႀကီးမဟာပညာေက်ာ္ေလွ်ာက္ထားျခင္းျပဳခသည္။

ေလွ်ာက္ထံုးအမွတ္ (၃၉)

သားေတာ္သံေတာင္စားငစုန္ အျပစ္က်ဴးလြန္ရာတြင္ေလွ်ာက္ထံုး။

အခါတပါး၌ မင္းဖေလာင္းႀကီး၏သားေတာ္ သံေတာင္စားငစုန္သည္ ျမံဳ႐ို႕အရပ္က လင္းကဲ၊ ျမံဳ၊ သက္႐ို႕ႏွင့္
ပူးေပါင္း၍ျခားနားၿပီးေသာ္ ဒါဂါၿမိဳ႕စားေကာင္းၫြန္႔သူကုိ အလိုသို႔ျပည့္လွ်င္ ျပည္ပိုင္အမတ္ႀကီးခန္႔မည္။
ဤသို႔အေၾကာင္းကို ဒါဂါၿမိဳ႕သို႔ လူေစလႊတ္ေျပာဆိုစီသည္။ ထိုအခါ ေကာင္းၫြန္႔သူၾကံသည္ကား-
ေတာသတၱ၀ါကုိလိုလွ်င္ အိမ္သတၱ၀ါႏွင့္ရင္းႏွီးဖမ္းရသည္။ သားေတာ္ငစုန္သည္ ဆိုးသြမ္းေသာအၾကံျဖင့္
မသင့္ရာကို ၾကံဘိသည္။ သို႔ေသာ္ ဆိုလာေသာစကားကို အလိုတူမျပဳက အက်ိဳးမဲ့အက်ိဳးယုတ္ရာ ျဖစ္ေခ်မည္။
သို႔ေၾကာင့္ အလိုသို႔ပါဟန္ျပဳၿပီး ဖမ္းမည္ၾကံသည္။ သို႔ႏွင့္ သံေတာင္စားငစုန္က ေစေသာသူအား သင့္လွပါသည္။
ရဲမက္လက္နက္မ်ားလည္း အသင့္ပင္ျဖစ္ပါသည္။ မည္သည္ကိုမွ် စိုးေတာ္မမူပါႏွင့္။ လက္ေဆာင္ပ႑ာ
ေလွ်ာက္စာႏွင့္ လူထည့္လိုက္သည္။ ထုိအေၾကာင္းကို ျပည့္သွ်င္မင္းႀကီး ၾကားသိေတာ္မူ၍
အမတ္မဟာပညာေက်ာ္ကိုမီးေတာ္မူသည္။ ထိုအခါအမတ္ႀကီး ေလွ်ာက္ထံုးေသာ္ကား-

အသွ်င္မင္းျမတ္။ ။ ဒါကာၿမိဳ႕စားေကာင္းၫြန္႔သူ ဘီဘိုးအစဥ္အမ်ိဳး မွဴး႐ိုးမတ္မ်ိဳးျဖစ္ပါသည္။ ထီးနန္းမင္းဆက္
အ၀ီးအနီးထားသမွ် မည္သည့္ကာလတြင္မွ် သူပုန္သူကန္လူဆိုးလူသြမ္း႐ို႕ႏွင့္ေပါင္းဖက္၍ အသွ်င္မင္းအား
မိုက္မွားဘူးသည္မဟိပါ။ ခမည္းေတာ္ဘုရားလက္ထက္ ကုလားျပည္ကို သိမ္းယူၿပီးေသာကာလျပန္ၾကေသာအခါ
ဒါကာၿမိဳ႕စားေကာင္းၫြန္႔သူ အဘသတိုးျဖဴအမတ္သည္ စီးေသာလွီ၌ စစ္ခ်ီစဥ္က ပီးသနားေတာ္မူေသာ
ေပါင္းျဖဴကိုဆင္လွ်က္စီးသည္။ ထိုအခါ ခမည္းေတာ္ဘုရားက စစ္ခ်ီသာ ငါပီးေတာ္မူသည္။ စစ္ျပန္လွ်င္
သိမ္းသင့္လွ်က္မသိမ္း။ သတိုးျဖဴသည္ မာန္ေျမာက္၍လြန္သူျဖစ္သည္။ မ်က္ေတာ္မူလွ်က္ အျပစ္ႏွင့္
မာန္ေအာင္သုိ႔ ပို႔ထားေတာ္မူသည္။ တႏွစ္ေက်ာ္နီရေသာအခါ အရွိျပဴတလိုင္းမင္း႐ို႕က ေစလႊတ္ေခၚစီရာ
မွဴးေကာင္းမတ္ေကာင္း႐ို႕အဂၤါႏွင့္ စံုညီစြာပီးလိုက္ေသာစာမူလည္း၊ မတ္ေကာင္း႐ို႕အဂၤါႏွင့္ စံုညီစြာ
ပီးလိုက္ေသာစာမူလည္း၊ ၀ိေဒဟရာဇ္အမတ္- မေဟာသဓာကို ပဥၥာလရာဇ္မင္းကေခၚေသာ္
ေက်းဇူးသစၥာသွ်င္မွစ၍ သားၿမီးဆက္ကာမွန္သမွ်စိုးမိုးလွ်င္ ေက်းဇူးသစၥာေစာင့္အပ္ေၾကာင္း
ထံုးေဟာင္းႏွင့္ေလွ်ာ္စြာ စာပီးလိုက္ပါသည္။ အမ်ိဳးအ႐ိုးကုိ ဒါဂါၿမိဳ႕စားေကာင္းၫြန္႔သူ ဖ်က္မည္မဟုတ္ပါ။
အေၾကာင္းဆိုက္ရာတြင္ ဥာဏ္ဆင္၍ ဒါကာစားၾကံသည့္အမႈသာ ျဖစ္ပါသည္။ အျပစ္ပီးထားေသာသားေတာ္
သံေတာင္စားသည္ လင္းကဲ၊ ျမံဳ၊ သက္႐ို႕ႏွင့္ ပူးေပါင္းဆိုးသြမ္းသည့္အရာမွာလည္း အေရးမဆိုေလာက္ပါ။
အမတ္ေတာ္ ဒါကာစားေကာင္းၫြန္႔သူတေယာက္ႏွင့္ ၿပီးကုန္ပါလိမ့္မည္ေလွ်ာက္လတ္ရာ ျပည့္သွ်င္မင္းႀကီးလည္း
မင္းသို႔မဆုိ နီေတာ္မူသည္။

ယင္းသို႔အမတ္ႀကီးေလွ်ာက္သည္ကို ဒါဂါၿမိဳ႕စားေကာင္းၫြန္႔သူၾကားသိလီရာ ငါ၌အေရးေရာက္ၿပီးၾကံလွ်က္
သံေတာင္စားမွာေသာနိေရာက္လတ္ေသာ္ ရဲမက္လက္နက္ဗိုလ္ၿခီစည္းၾကပ္လွ်က္ သံေတာင္စားဟိရာသို႔
ခ်ီလားသည္။ တြိေသာအခါ ဒါကာစားဆိုသည္ကား အသွ်င္မင္းသား တပ္ဦးခ်ီေတာ္မူပါ။
ကၽြန္ေတာ့္ေနာက္ကကြပ္၍ စစ္အားပီးပါမည္။ ဆိုလတ္ေသာ္ သံေတာင္စားလည္း အားရ၍ခ်ီလားလီသည္။ သက္၊
ၿမိဳ၊ လင္းကဲ႐ို႕မွာ ေတာင္ၿခီသာကၽြမ္း၍ လွီမႈရီမႈ မကၽြမ္းၾကေခ်။ မယူျမစ္၀သို႔ေရာက္ေသာ အခါကာလ ဒါဂါစားက
မိမိလူ႐ို႕ကုိ အသင့္ထားၿပီးေသာ္ ၿမိဳ႕ႏွင့္လည္းနီးျပီ၊ သံေတာင္စားႏွင့္တိုင္ပင္ရန္ဟိသည္ဆိုလွ်က္၊
တပ္ဦးသို႔လာခသည္။ ေရာက္လွ်င္ ဒါဂါစားက သံေတာင္စားသို႔ေျပာသည္။ “အသွ်င့္သားတိုင္ပင္ရန္
ကၽြန္ေတာ့္လွီသို႔တက္ပါ” ဆိုသည္။ သံေတာင္စားလည္း ယံုမွတ္ေသာႏွလံုးျဖင့္ ေနာက္ပါလူအတန္သာေခၚ၍
ဒါဂါစားလွီသို႔တက္သည္။ ထိုေသာအခါ ဒါဂါစားက မိမိလွီမ်ားကုိ ရွိေနာက္ထား၍ ပိတ္ဆို႔ထားစီသည္။
ထိုသို႔စီစဥ္ၿပီးေသာ္ ေသာင္းေသာင္းျငာ၀ိုင္းလွ်က္ သံေတာင္စားကုိ ဖမ္းဆီးလိုက္သည္။ ျမစ္ရီလည္းတက္ျပီျဖစ္္၍
ၿမိဳ႕ေတာ္သို႔ ထြက္ခ်ီလားၾကရာ နံနက္အခ်ိန္ဆိုက္ေရာက္ၾကသည္။ ဒါဂါစားသည္ နန္းေတာ္သုိ႕၀င္ၿပီး
သံေတာင္စားကို မင္းႀကီးထံဆက္သသည္။ သံေတာင္စားလူမ်ားျဖစ္ေသာ သက္ေခါင္းအႀကီး၊
ၿမိဳလင္းကဲေခါင္အႀကီးႏွင့္ ေနာက္ပါလူအမ်ားကိုလည္း ဒါဂါစားသမက္ေသာင္းတီးစားက
ဖမ္းဆီးဆက္သလာျပန္သည္။ ယင္းေသာအခါ အမတ္ႀကီးမဟာပညာေက်ာ္ေလွ်ာက္သည့္ထံုးကား-

အသွ်င္မင္းျမတ္။ ဘုရားသွ်င္တကာျဖစ္ေတာ္မူေသာဗိမိၼသာရမင္းႀကီး မိဖုရား၌ အဇာတသတ္မင္းကို
ပဋိသေႏၶစြဲယူေသာကာလ မေကာင္းေသာ တိနိမိတ္ထင္သျဖင့္ အႀကိမ္ႀကိမ္ သေႏၶကိုဖ်က္ေၾကာင္း
မင္းႀကီးသိေတာ္မူသည္။ ထိုေရာအခါ အမိန္႔ေတာ္ဟိသည္ကား- “သွ်င္မိဖုရား သံသရာ၀ဋ္ဒုကၡဟိေသာ
လူသတၱ၀ါ႐ို႕သည္ မိႀကီးဘႀကီးဆြီမ်ိဳးစေသာသူအား အျပစ္ထိုက္ျငားေသာ္လည္း အမိ်ဳးေစာင့္ေသာတရားကုိ

သူေတာ္ေကာင္း႐ို႕မဖ်က္ရာေခ်။ မိဖုရားကမြီးဖြားေသာသားသည္ တရားမေစာင့္ အ၀ဇာတသားျဖစ္ခ၍
ငါ့အားမွားလိုေသာ္လည္း ငါသာသီစီရာသည္။ သူ႕အားမွားေသာအသိျဖင့္ တရားမလြတ္ ေကာင္းလီရာ”
ဤသို႔မိန္႔ေတာ္မူေၾကာင္း က်မ္းဂန္ထင္႐ွားထြက္ဟိပါသည္။ ထိုမွတပါးလည္း မင္း႐ို႕ဘုန္း
လက္႐ံုးက်က္သေရေတာ္ခုႏွစ္ပါး၊ လူ႐ို႕အားမည္သည္ကို က်မ္းဂန္ဆိုသည္မွာ-

ရာဇူနံ- မင္း႐ို႕၏၊ ဓနံ- ဥစၥာမည္သည္ကား၊ အမေစၥာဗလံ- ပညာဟိေသာ အမတ္အားလွ်င္တည္း။ ပုရိသာနံ-
ေယာက်္ား႐ို႕၏၊ ဓနံ- ဥစၥာ မည္သည္ကား၊ အတိဂုေဏာ- ပညာဂုဏ္လွ်င္တည္း။ ဣတၱိနံ- မိမၼ႐ို႕၏၊ ဓနံ-
ဥစၥာမည္သည္ကား၊ ႐ူပဇာဂံအဆင္းအက်င့္တည္း။ သပၸါနံ- ႃမြီ႐ို႕၏၊ဓနံ- ဥစၥာမည္သည္ကား၊ ၀ိသံ-
အဆိပ္လွ်င္တည္း။ ဘိကၡဴနံ- ရဟန္းရေသ့႐ို႕၏၊ ဓနံ- ဥစၥာမည္သည္ကား၊ သီလံ- သီလအစဟိေသာကိုယ္က်င့္

တရားလွ်င္တည္း။ မဂၤလာတရားဦးတြင္လည္း မာတာပိတာ- မိဘ႐ို႕သည္၊ ပုတၱဒါရသ-
သားသမီး႐ို႕၌လည္းေကာင္း၊ ပုတၱဒါရသ- သားသမီး႐ို႕သည္၊ မာတာပိတာ- မိဘ႐ို႕၌လည္းေကာင္း၊
ဥာတကာနဥၥ- ဆြီမ်ိဳးသားခ်င္း႐ို႕၌လည္းေကာင္း၊ သဂၤဟ- ေကၽြးမြီးပီးကမ္းမစသင့္သည္။

တေၾကာင္းမူလည္း မဟာရာဇာ- အသွ်င္မင္းျမတ္၊ မာတာပိတာစ- မိဘ႐ို႕ကိုလည္းေကာင္း၊ ဂု႐ုစ- ဆရာသခင္
ေက်းဇူးသွ်င္႐ို႕ကုိလည္းေကာင္း၊ ညာတကာနဥၥ- ဆြီမ်ိဳးသားခ်င္း႐ို႕ကိုလည္းေကာင္း၊ အမေစၥစ-
မင္းအက်ိဳးကိုလို၍ေဆာင္တတ္ေသာ အမတ္ကိုလည္းေကာင္း၊ ဥမၼတၱေကာစ- အ႐ူးကိုလည္းေကာင္း၊ ဘိကၡဳစ-
သံသရာဖီးကုိ႐ႈေလ့ဟိေသာ ရေသ့ရဟန္းကုိလည္းေကာင္း၊ ပ႑ိေတာစ- ပညာဟိသူေတာ္ေကာင္းကို
လည္းေကာင္း၊ သတၱႏၷေမ၀- ထုိခုႏွစ္ပါးေသာသူ႐ို႕အား၊ ရာဇာ- မင္းသည္၊ ေဒါသိ- အမ်က္ဟိသျဖင့္၊
ဇီ၀ိတိေႁႏၵ- သီစီေသာပ်က္စီးျခင္းကို၊ နပေႆယ်- မျပဳအပ္။ ထိုသို႔အေၾကာင္း ထံုးေဟာင္းသက္သီ
က်မ္းဂန္ဟိသည္။

သားေတာ္သံေတာင္စားမွာ- ဇမၺဳပတီမင္းႏွင့္တူပါသည္။ သားေတာ္ကုိပါေအာင္ ေခၚေဆာင္ယူႏိုင္ေသာ
ဒါကာစားမွာ သၾကားတမန္ႏွင့္တူပါသည္။ အသွ်င္မင္းျမတ္တံုေသာ္ကား ဘုရားသွ်င္ႏွင့္ဥပမာတူပါသည္။
ယင္းသို႔အေၾကာင္း ထံုးေဟာင္းဟိသည့္အတိုင္း ျပည့္သွ်င္မင္းႀကီး မတိမ္းမေစာင္းရေခ်။ ေလာကီေလာကုတၱရာ
ႏွစ္ျဖာေသာအက်ိဳးဟိလွ၍ ဘုရားစေသာသူေတာ္ေကာင္း ပညာဟိခ်ီမြမ္းစီရာ မႉးေကာင္းမတ္ေကာင္း ပညာဟိစံုစြာ
ပညာဗလအားႀကီးေသာ အမတ္ႀကီးေလွ်ာက္လတ္ေသာ္ျပည့္သွ်င္မင္းႀကီးက “ငစုန္ငယ္သည္
အလိမၼာမဟိသူျဖစ္သည္။ လိမၼာေအာင္သြန္သင္ျပသဆံုးမ စီခိုင္းသိမ္းထားလီေလာ့” အမိန္႔ေတာ္ဟိ၍
အမတ္ႀကီးမဟာပညာေက်ာ္သို႔ အပ္ေတာ္မူလုိက္သည္။

ဒါဂါစားေကာင္းၫြန္႔သူကိုမူကား သားေတာ္သံေတာင္စားအေဆာင္အ႐ြက္ အ၀တ္တန္ဆာပီးေတာ္မူသည္။
ဒါဂါစားသည္ သနားေတာ္ျမတ္ကုိရာ ခံယူသည္။ မေဆာင္မသံုး၊ ျပည့္သွ်င္မင္းႀကီးသို႔ ျပန္လည္ဆက္သၿပီး
ေလွ်ာက္ထားသည္ကား-

အသွ်င္မင္းျမတ္။ မူးမတ္ေက်းကၽြန္ကုိ သဒၶါေတာ္မူ၍ သားေတာ္သမီးေတာ္႐ို႕နည္း ပီးသနားေတာ္မူေသာ္လည္း၊
အသွ်င့္သားေတာ္အေဆာင္ႏွင့္တူေအာင္ မသံုးေဆာင္အပ္ပါ။ မူးမတ္အသံုးအေဆာင္မွ်ကုိသာ
သံုးေဆာင္ထိုက္ပါသည္။ လြန္၍ျပဳေခ်ေသာ္ အလိမၼာမဟိေသာသူ႐ို႕ကို တန္ဆာေဆာင္၍ မာန္ျမင့္တတ္ပါသည္။
သနားေတာ္ကိုခံရလွ်င္ သံုးေဆာင္ရသကဲ့သို႔ တေထ၀တူျဖစ္ပါသည္။ ႐ွိပညာဟိထားခေသာထံုးလည္းျဖစ္ပါသည္။
ဤသုိ႔ေလွ်ာက္လတ္ေသာ္ မင္းသားအေဆာင္အ႐ြက္ကို ျပန္သိမ္းေတာ္မူသည္။ အမတ္ႀကီး႐ို႕နည္း
အေဆာင္အ႐ြယ္ ပီးသနားေတာ္မူသည္။ သားေတာ္သံေတာင္စား သက္၊ လင္းကဲ၊ ၿမိဳ၊ အႀကီးေခါင္းမ်ားကိုလည္း
အသက္မသတ္။ ကုသိုလ္ေတာ္ရတနာပံုဘုရားမွာ လွဴေတာ္မူသည္။

ေလွ်ာက္ထံုးအမွတ္ (၄၀)

႐ံုျပည္ ပသီကုလားမင္းအား မင္းႀကီး၏ဘုန္းေတာ္ကိုသိစီေသာ အစီရင္ေလွ်ာက္ထံုး။

တရံေသာအခါ ႐ံုျပည္ပသီ ကုလားမင္းက ရကၡပူရတိုင္း၌ သာကီ၀င္မင္းဖေလာင္းႀကီးသည္
ဘုန္းက်က္သေရပညာႏွင့္ျပည့္စံုသည္။ အမတ္ပညာဟိမ်ားသည္။ ဤသို႔ၾကားသိရသည့္အတိုင္း

မွန္သည္မမွန္သည္ကိုသိလိုေပသည္။ သုိ႔ႏွင့္ အေရး၌လိမၼာေသာ ကုလားအမတ္တေယာက္ကုိ
စံုစမ္းစီရန္ေစလႊတ္သည္။ ကုလားအမတ္ဒါကုစီသည္ စံုစမ္းရန္ေရာက္လာသည္။ ထုိကုလားအမတ္သည္
ဆက္သရန္ လက္ေဆာင္ေတာ္ပတၱျမားခုႏွစ္လံုးပါဟိေၾကာင္း ပတၱျမားအထုပ္ကိုျပသည္။ ထိုေသာအခါ
မဟာပညာေက်ာ္အမတ္က ငါ႐ို႕အသွ်င္ကို အတိုင္းတိုင္းအျပည္ျပည္က ဆက္ေရာက္သမွ် သဘင္ႀကီးစြာခံၿပီးမွ
သြင္းျမဲျဖစ္သည္။ ထိုသို႔ေျပာၿပီး ပတၱျမားထုပ္ကို သံတဲတြင္အေစာင့္အနီႏွင့္ထားလွ်က္နီစီသည္။ ၿပီးေသာ္မွ
အမတ္ႀကီးမဟာပညာေက်ာ္သည္ မင္းထံ၀င္၍ေလွ်ာက္ထားသည္။

အသွ်င္မင္းျမတ္။ ကုလားမ်ိဳး႐ို႕တြင္ ပသီကုလားသည္ အေကာက္အလိမ္အညစ္ထူလွပါသည္။ ယခုလာသူ
ဒါကုစီသည္ ပသီကုလား၊ သင္း႐ို႕အသွ်င္လည္း ပသီလူမ်ိဳးျဖစ္ပါသည္။ မည္သို႔ေစေၾကာင္းဆက္ရန္
လက္ေဆာင္လည္း မည္သို႔ပါေၾကာင္းမ်ားကို သိေအာင္ျပဳၿပီးမွ ရွိေတာ္သုိ႔၀င္စီပါမည္- ေလွ်ာက္လတ္ေသာ္
မင္းႀကီးလည္း သေဘာႀကိဳက္ေတာ္မူသည္။ ယင္းေသာအခါ အမတ္ႀကီးသည္ အထုပ္ကိုၾကည့္႐ႈသည္။
ေ႐ႊခ်ည္ျဖင့္ ယက္သည့္ပမာ လံုၿခံဳစြာထုပ္ထားသည္ကို ျမင္တြိသည္။ အမတ္ႀကီးေတြးၾကံသည္ကား-

ဤကဲ့သို႔ ထည့္႐ိုးမဟိသည္ကို ထည့္ခသည္။ ထုိအထုပ္၌ အေၾကာင္းထူးပါသည္။ ဤသို႔ဆင္ျခင္လွ်က္
အၾကံျပဳသည္ အဘိုးတေထာင္တန္ေသာ ပရိကပါရာဟူေသာပိတ္အုပ္ကို ခ၀ါသည္သို႔ အစုတ္အျပတ္မပါျပၿပီးေသာ္
ခ၀ါသည္မျမင္မီ ကတ္ေက်းႏွင့္ ခံုၫွင္းခန္႔ကိုက္ျဖတ္လိုက္သည္။ ပိတ္အုပ္ကိုေခါက္သိမ္းၿပီး ခ၀ါသည္သို႔
ပီးအပ္လုိက္သည္။ ခ၀ါသည္လည္း ပိတ္အုပ္ကိုယူခၿပီး အိမ္သို႔ေရာက္လွ်င္ ဖြတ္ေလွ်ာ္၍လွန္းသည္။
ပိတ္အုပ္တြင္ပါဟိေသာအေပါက္ကို တြိျမင္ေသာအခါ အလြန္ေၾကာက္လန္႔လားသည္။ သေဘၤာဆိပ္သို႔လားၿပီး
အေပါက္ဖာတတ္ေသာသူကို႐ွာရာ သေဘၤာမွ အပ္လွ်ိဳသမားတေယာက္ရ၍ ဖာစီသည္။ မူလအထည္
သားႏွင့္တူေအာင္ဖာၿပီးမွ အမတ္ႀကီးသို႔အပ္သည္။ ထုိအခါအမတ္ႀကီးသည္ ကိုက္ယူထားေသာပိတ္စကိုျပၿပီး
မီးသည္။ မည္သူဖာသည္ကို အမတ္ႀကီးမီးရာ ခ၀ါသည္က ဖာသူကုိျပသည္။ အမတ္ႀကီးၾကံျပန္သည္ကား
“မရမာကိုျပာဒါ၊ကုလားမွာမဲနာ” ႐ွိသူေဟာင္း႐ို႕ဆို႐ိုးဟိသည္။ ထုိကုလားကိုေခၚ၍မီးရမည္။ ခ၀ါသည္ကိုေျပာလွ်င္
ခ၀ါသည္လည္း ကုလားကိုေခၚ၍ပီးသည္။ အမတ္ႀကီးသည္ ကုလားကိုမီးသည္။ ကုလားကအမတ္
ဒါကုစီယူလာေသာအထုပ္ကို သူၪခပ္ပီးရေၾကာင္း၊ ၎င္းအထုပ္တြင္ အဘိုးမထိုက္ေသာ ပတၱျမားအပ်က္
ခုႏွစ္လံုးပါေၾကာင္းေျပာျပသည္။ ထိုအခါ အမတ္ႀကီးက သေဘၤာကုလားအား ဤသို႔မီးေၾကာင္းကို
တပါးေသာသူကိုမွ် မသိစီႏွင့္ေျပာၿပီး အသျပာတရာပီး၍ သံတဲမွ ေက်ာက္ထုပ္ကို တိတ္တဆိတ္ယူစီသည္။
အမတ္ႀကီးသည္ ေက်ာက္ထုပ္ႏွင့္ျပည့္သွ်င္မင္းႀကီးထံ၀င္သည္။ ေက်ာက္ထုပ္ကိုဖြင့္ရာ
ခ်က္ေက်ာက္ပတၱျမားခုႏွစ္လံုးကို တြိသည္။ အမတ္ႀကီးသည္ ထိုခ်က္ေက်ာက္ပတၱျမားခုႏွစ္လံုးကို ဖယ္ထုတ္ၿပီး၊
သျပာတေထာင္စီတန္ေသာ ျပည့့္သွ်င္မင္းပတၱျမားခုႏွစ္လံုးကို ထည့္သည္။ ထိုသို႔ထည့္ၿပီး ကုလားအား အထုပ္ကို
မူလအတိုင္းျခဳပ္စီသည္။ ထုိ႔ေနာက္ ၎င္းအထုပ္ကို ထားျမဲအတိုင္း သံတဲတြင္ျပန္၍ထားစီသည္။ ထုိသို႔
အေကာက္ဥာဏ္ျပဳလာေသာအမႈကို အေကာက္ဥာဏ္ျဖင့္ျပဳ၍ေဆာင္စီၿပီးမွ ကုလားအမတ္ဒါကုစီကုိ
အတြင္းေတာ္သို႔သြင္း၍ အထုပ္ကိုဖြင့္စီသည္။ အထုပ္တြင္ အဘိုးမ်ားစြာထိုက္ေသာ ေက်ာက္ေကာင္းခုႏွစ္လံုးကို
ကုလားအမတ္ျမင္တြိသည္။ အလြန္လည္း အံ့ၾသျခင္းျဖစ္သည္။ ခိုဒါအသွ်င္အမွန္ျဖစ္ေပသည္ဟူ၍ ကုလားအမတ္
ေၾကာက္လန္႔႐ိုေသစြာႏွင့္ မကာဘုရား၊ ကုလား႐ို႕ အထြတ္အထိပ္မွန္ေပသည္ဆိုလွ်က္ အႀကိမ္မ်ားစြာ
ဘာသာရွိခိုးျခင္းျဖင့္ရွိခိုးသည္။ ထိုကုလားအမတ္ဒါကုစီျပန္ေသာအခါ မင္းႀကီးက အစ္ကို႐ို႕ အသွ်င္႐ံုမင္းသို႔လည္း
ပတၱျမားခုႏွစ္လံုး ပီးလိုက္မည္။ ေက်ာက္ေကာင္းခုႏွစ္လံုးကို ကုလားသို႔ျပၿပီးေသာ္ အမတ္ႀကီးသို႔ ထိုေက်ာက္ကို
အပ္ေတာ္မူသည္။ အမတ္ႀကီးလည္း မင္းအပ္ေသာပတၱျမားခုႏွစ္လံုးကို ကုလားအမတ္ႀကီးဒါကုစီရွိတြင္
ေကာင္းမြန္စြာထုပ္သည္။ ကုလားမဟိသည့္ေနာက္အခါ ကုလားတြင္ပါရင္း ခ်က္ေက်ာက္ခုႏွစ္လံုးကို
ထုိအထုပ္ႏွင့္တူေအာင္ထုပ္စီၿပီးမွ ထိုအထုပ္ကို ကုလားအမတ္သို႔အပ္သည္။ ကုလားအမတ္လည္း အထုပ္ကို
ေကာင္းမြန္စြာေဆာင္ယူ၍ျပန္သည္။ ႐ံုျပည္သုိ႔ေရာက္၍ ႐ံုမင္းထံအထုပ္ကိုဆက္သသည္။ ထုိအထုပ္ကိုဖြင့္ၾကည့္ရာ
ပီးလုိက္ရင္း ခ်က္ေက်ာက္ခုႏွစ္လံုးကိုတြိရသည္။ ႐ံုမင္းက အမတ္ဒါကုစီအား အေၾကာင္းကိုမီးသည္။ ထုိအခါ
ကုလားဒါကုစီက သိျမင္ခရသည့္အတိုင္း စံုလင္စြာေလွ်ာက္ထားသည္။ ကုလားမင္းက မကာဘုရား
ခိုဒါအသွ်င္အမွန္ပင္ျဖစ္သည္။ ဖူးေျမာ္သင့္သည္။ ထုိသို႔ၿပီးလွ်င္ ႐ံုမင္းကိုယ္တိုင္ လက္ေဆာင္ပ႑ာအမ်ား
သေဘၤာအစင္းတရာႏွင့္ လာေရာက္ဖူးေျမာ္သည္၊

ေလွ်ာက္ထံုးအမွတ္ (၄၁)

႐ိုးကၽြန္းမွ သွ်င္ေယာင္ေစတီဖ်က္မႈတြင္ေလွ်ာက္ထံုး။

တရံေရာအခါ ပုဂံၿမိဳ႕နီဆိုသူ ရဟန္းတဦးေရာက္လာသည္။ ႐ိုးကၽြန္းအမရာေတာင္တြင္နီသည္။ ထိုရဟန္းအား
႐ိုးကၽြန္းသား႐ို႕ ၾကည္ၫိုလွ်က္ ကိုးကြယ္နီၾကသည္။ စည္းေခ်ာင္းစားသတိုးေအာင္သည္ ထိုအမရာေတာင္သို႔
သမင္လိုက္မည္လားသည္။ ထုိရဟန္းႏွင့္တြိၿပီး ႏွီးေႏွာေျပာဆိုရင္းႏွွီးၾကသည္။ သတိုးေအာင္သည္
ထုိမွျပန္လာၿပီးေသာအခါ အမတ္ႀကီးထံ၀င္ေရာက္ခစားၿပီးေလွ်ာက္ထားသည္။ ပုဂံသားရဟန္းတပါး
ယိုးကၽြန္းအမရာေတာင္မွာ တြိခရေၾကာင္း၊ တရားဓမၼႏွင့္ သူေတာ္ေကာင္းလကၡဏာ ၾကည္ၫိုဘြယ္ရာ
ဟိပါေၾကာင္းႏွင့္ေလွ်ာက္သည္ကို မင္းႀကီးက အမတ္မဟာပညာေက်ာ္သို႔မီးသည္။ ထိုအခါ မဟာပညာေက်ာ္
ေလွ်ာက္ထားသည္ကား-

အသွ်င္မင္းျမတ္။ စည္းေခ်ာင္းစားသတိုးေအာင္သည္ သူေတာ္ေကာင္းကိုသိႏိုင္မည့္ ပညာဟိအံ့မထင္ပါ။
႐ွိသူေတာ္ေကာင္း႐ို႕စကားတြင္ အမႈတကာကို ယုတၱိယုတၱာႏႈိင္းၫိွမသိတတ္သူအား မႏူႆဗာလသူမိုက္၊
သူမုိက္အဂၤါေလးပါးဟိေၾကာင္း၊ ေလးပါးဟူရာ၌- ေမထုန္မွီ၀ဲျခင္း၊ အိပ္စက္ျခင္း၊ ၀စၥာစားျခင္း၊
သက္မြီးဥစၥာ႐ွာေဖြျခင္း။ ထိုအေၾကာင္းမွ်ႏွင့္ရာ နီေလ့ဟိသူသည္သူမိုက္။ ထုိသူမိုက္႐ို႕သည္ အစားမတတ္ အ၀စား၊
ခရီးမသိ အေရာက္လား၊ စကားမတတ္ စရုိက္ေျပာ၊ က်ိဳးျပစ္မသိ ဆိုမိဆိုရာဆိုတတ္ပါသည္။ ယင္းသို႔
ထံုးေဟာင္းစကားဟိပါသည္။ စည္းေခ်ာင္းစားအမတ္သတိုးေအာင္သည္လည္း၊ ပညာဟိထံ ဆည္းကပ္သည္မဟိ။
သူယုတ္႐ို႕ႏွင့္ေရာေႏွာေပါင္းသင္း၊ သားငါးထိုးသတ္ ေသာက္စားမူးယစ္၊ ေပ်ာ္႐ႊင္မႈမ်ားျပဳလွ်က္ နီေလ့ဟိသူရာ
ျဖစ္ပါသည္။

စည္းေခ်ာင္းစားတြိခေသာသူသည္ စည္းေခ်ာင္းစားႏွင့္တူေသာသူရာ ျဖစ္တန္ရာပါသည္။ ေလွ်ာက္လတ္ေသာ္
မင္းႀကီးမည္သို႔မဆိုနီေတာ္မူသည္။ ထိုမွမ်ားမၾကာမီ ၎င္းသူသည္ အမရာေတာင္ထိပ္၌ဟိေသာ ဓါတ္ေတာ္ဇာတီကို
တူးၿဖိဳသည္။ ထုိ၌ ႐ွိမင္း႐ို႕ဌာပနာခေသာ ေ႐ႊေငြ႐ို႕ကိုအကုန္ယူ၍ ထြက္ၿပီးေၾကာင္းသိ၍ ႐ိုးကၽြန္းသား႐ို႕လည္း
ထိုသူကုိေဆာင္ယူခၿပီး ေ႐ႊေငြမ်ားႏွင့္အတူ မင္းႀကီးထံပီးဆက္ၾကသည္။ ထုိအခါ အမတ္ႀကီးက
မင္းထံေလွ်ာက္ေလွ်ာက္ထားျပန္သည္ကား-

အသွ်င္မင္းျမတ္။ တရားက်မ္းဂန္လာသည္မွာ ဗုဒၶါ ကုေစၦန၊ ဓမၶာ ကုစၦန၊ သံဃာ ကုစၦန။ ထုိသံုးပါးေသာ
ရတနာျမတ္႐ို႕အား ျပစ္မွားေသာသူသည္ အျပစ္သံသရာ၀ဋ္ ေလးစြာခံရမည့့္သူျဖစ္ပါသည္။ ထုိသူယုတ္မာအား
သူေတာ္ေကာင္း႐ို႕ ေယွာင္ယွားအပ္ေၾကာင္း က်မ္းဂန္လာပါသည္။ ယခုအမႈ၌ သူယုတ္မာ
သူေတာ္ေကာင္းထင္မွတ္ၿပီး ႐ိုးကၽြန္းသား႐ို႕ ဆည္းကပ္ေပါင္းဖက္ၾကသည္ေၾကာင့္ ႐ွိမင္း႐ို႕ေကာင္းမႈပ်က္စီးျခင္း
ျဖစ္ရပါသည္။ သွ်င္ေယာင္ျပဳသူႏွင့္ ႐ိုးကၽြန္းသား႐ို႕မွာ သူခုိးႏွင့္လက္ခံသူအလား ေလာကပမာတူျဖစ္ပါသည္။
သင္း႐ို႕ႏွစ္ဦးလံုးပင္ သံသရာ၌အျပစ္ထိုက္ရာသည္။ ဤအရာတြင္ ဆရာျပဳသူဖ်က္ဆီး၍ ပ်က္လီေသာ
ဓါတ္ေတာ္ဇာတီကို အထက္နည္းတူ ေကာင္းမြန္သပၸါယ္လီေအာင္ ထိုသွ်င္ေယာင္ယူလာေသာ ေ႐ႊေငြဌာပနာမ်ားကို
ထည့္ျမဲထည့္၍ ႐ိုးကၽြန္းသား႐ို႕ကို တည္လုပ္စီရပါမည္။ ထုိဓါတ္ေတာ္ဇာတီ ၿပီးစီးေျမာက္လတ္ေအာင္လည္း
အမတ္စည္းေခ်ာင္းစားက ႀကီးၾကပ္ရပါမည္။ ထုိပုဂံသားသွ်င္ေယာင္ကို အမ်ားသိစိမ့္ေသာငွာစာထိုး၍ မိမိနီရပ္သို႔
ႏွင္ထုတ္လိုက္ရပါမည္- ေလွ်ာက္လတ္ေသာ္ ျပည့္သွ်င္မင္ႀကီးလည္းႀကိဳက္ေတာ္မူ၍ အမတ္ႀကီး
ေလွ်ာက္တင္သည့္အတိုင္း အသီးသီးစီရင္သည္။ စည္းေခ်ာင္းစားသတိုးေအာင္လည္း ေနာက္ေနာင္မေတာ္သမွ်
အမတ္ႀကီးဆံုးမေတာ္မူပါ ၀န္ခ်ၿပီး ၀တ္စံုတန္ဆာႏွင့္ ကန္ေတာ့သည္။

ေလွ်ာက္ထံုးအမွတ္ (၄၂)

ကုလားမ်ာလီ မီးေခ်ာင္းစားအရာေတာင္းျခင္းႏွင့္ မိဖုရားႀကီးလာဘ္စားမႈေလွ်ာက္ထံုး။

တရံေရာအခါ၌ မီးေခ်ာင္းစားသီလြန္သည္။ ထုိမီးေခ်ာင္းစားအရာကို ေခါင္းထုပ္ကၽြန္းနီ ကုလားမ်ာလီက
သျပာတေထာင္ပီးၿပီး၊ မိဖုရားႀကီးထံေတာင္းခံသည္။ မိဖုရားႀကီးလည္း သျပာတေထာင္ယူၿပီး၊
မင္းႀကီးထံေလွ်ာက္သည္။ ထိုအခါမင္းႀကီး အမိန္႔ေတာ္ဟိသည္ကား- “နံက္မင္းပြဲခံရာ၌ ကုလားမ်ာလီကို
ေလွ်ာက္စီေလာ့” ထိုသို႔အမိန္႔ေတာ္ဟိသည္ေၾကာင့္ ကုလားမ်ာလီသည္ နံနက္မင္းပြဲခံရာ

၀င္ေရာက္ေလွ်ာက္ထားလာသည္။ ယင္းေသာအေၾကာင္းကုိ အမတ္ႀကီးမဟာပညာေက်ာ္ေလွ်ာက္သည္ကား-

အသွ်င္မင္းျမတ္။ ရခိုင္ႏွင့္ကုလားသည္ လူခ်င္းသာတူသည္။ စိတ္ခ်င္းမတူပါ။ ရခိုင္႐ို႕ မိ႐ိုးဖလာအယူအက်င့္မွာ
ဘုရား၊ တရား၊ သံဃာ ရတနာသံုးပါးကို အျမတ္ျပဳ၍ ကုိးကြယ္ဆည္းကပ္ၾကပါသည္။ သုိ႔ျဖင့္ သာသနာေတာ္
အရွည္ဆက္ၿပီး မပ်က္မစီးတည္တ့ံလာခပါသည္။ ယင္းသို႔ ရခုိင္ႏွင္ကုလား အယူမတူေခ်။ ကုလား႐ို႕သည္
႐ုပ္ပြားဆင္းတု၊ ဓါတ္ေတာ္မြီေတာ္မ်ားကို အဥၥလီ-လက္အုပ္ခ်ီမိအံ့၊ လက္ကိုျဖတ္၍ပစ္စီ၊ ယင္းသို႔
ကုလားဘုရားအမွာ က်မ္းဂန္ဟိသည္ဆိုေသာအယူႏွင့္ နီသူမ်ားျဖစ္ပါသည္။ ရခိုင္႐ို႕ မင္းက်င့္၀တ္
သဂၤဟတရားေလးပါး၌လည္း ျမတ္စြာဘုရားအယူေတာ္ကို ျပည္သူ႐ို႕အားၫႊန္ျပဆံုးမတတ္မွ
မင္းေကာင္းမင္းျမတ္ဟူ၍ ရခိုင္႐ို႕ဘုရားဗုဒၶဘာသာက်မ္းဂန္လာပါသည္။ ကုလားနီရပ္ေက်း႐ြာမွာ
ရခိုင္ကိုမႉးမတ္တင္လွ်င္ ကုလားအယူကြယ္၍ ရခုိင္အယူသို႔ေရာက္ေအာင္ ေသြးေဆာင္ပါသမွ်သည္
မင္းမႉးမင္းမတ္၌ အက်ိဳးလိုရာေရာက္ပါသည္။ မင္း၌လည္း သဂၤဟတရားတည္ပါသည္။ ယင္းသို႔မဟုတ္
ရခိုင္႐ို႕ၿမိဳ႕ေက်း႐ြာမ်ားမွာ ကုလားကိုမႉးမတ္ထားလတ္ေသာ္ ကုလားအယူသို႔ပါေအာင္ ေသြးေဆာင္ျပဳလီရာ ရခိုင္မွာ
ဗုဒၶဘာသာတရားကြယ္လြတ္၍ ကုလားအက်င့္အယူသို႔ပါလတ္ေသာ္ ျပည္သူအားသနားျခင္းမဟိ၊
ထိုမင္းအစိုးရေသာတိုင္းႏိုင္ငံ၌ မိုးမမွန္၊ အသီးအပြင့္မညီ၊ အရသာမဟိ၊ ဥတုရာသီမေျဖာင့္၊
ဓါတ္ေလးပါးေျခာက္ျခားေၾကာင္း ႐ွိပညာဟိ႐ို႕ အမွာဟိပါသည္။ မ်ာလီကို ေက်းစား႐ြာစားပီးေတာ္မူလိုလွ်င္
တိုင္းျပည္ေတာ္အတြင္း ကုလားၿမိဳ႕႐ြာအမ်ားဟိပါသည္။ မိမိ႐ို႕အက်င့္အမူ တူရာသဘာ၀ခ်င္းညီေသာ
ေက်း႐ြာမ်ားကိုရာ ေက်းစား႐ြာစားပီးရပါမည္။ အသွ်င္မိဖုရားလည္း သိကၡာေတာ္ခုႏွစ္ပါးစေသာ သာဓုနရတရားကို
လႊတ္ေတာ္မမူသင့္ပါ။ ေလွ်ာက္လတ္ေသာ္ ျပည့္သွ်င္မင္းႀကီးကလည္း မိဖုရားႀကီးသည္ တခါတရားလြတ္ေခ်သည္။
အမတ္ႀကီးက အက်ိဳးအေၾကာင္းျပသ၍ဆံုးမေလွ်ာက္ထားရမည္။ အမိန္႔ေတာ္ဟိသည္။ မိဖုရားႀကီးလည္း
႐ွက္ျခင္းႀကီးစြာျဖင့္ ကုလားမ်ာလီသို႔ ေငြသျပာတေထာင္ျပန္ပီးၿပီးလွ်င္ အမတ္ႀကီးကုိေခၚစီသည္။
အမတ္ႀကီးေရာက္လတ္ေသာ္ ေနာက္ေနာင္မေလွ်ာ္သမွ် သမီးအမွတ္ထား၍ဆံုးမပါ။ အမိန္႔ေတာ္ဟိၿပီးေသာ္
အမတ္ႀကီးသို႔ု ၀တ္စံုတန္ဆာ ဆုပီးေတာ္မူသည္။

ေလွ်ာက္ထံုးအမွတ္ (၄၃)

မိမၼတဦး၏သေႏၼသွ်င္ယိုးစြပ္မႈျဖတ္ထံုး။

တရံေသာအခါ၌ ေတာနီရဟန္းတဦးကို မိမၼတေယာက္သည္ နိစဥ္မပ်က္ဆြမ္းပို႔လႉသည္။ ထုိမိမၼသည္
ဆြမ္းပို႔ထားၿပီး၊ ေက်ာင္းျခံစည္း႐ိုးျပင္ဘက္ဟိ သစ္ပင္ေအာက္တြင္ အျမဲအိပ္လွ်က္နီၿပီးမွ အိမ္သို႔ ျပန္လာေလ့
ဟိသည္။ ကာလအတန္ၾကာလတ္ေသာအခါ ထိုမိမၼ၌ပဋိသေႏၶဟိသည္။ ထိုမိမၼလည္း အ႐ွက္ရအခက္ဝကံလီရကား၊
နီးရာဖမ္းဆြဲရလီေတာ့သည္။ သေႏၶသွ်င္အျဖစ္ ရဟန္းကိုပင္ စြဲစြပ္သည္။ ေတာနီ္ရဟန္းကလည္း မဟုတ္မမွန္
မွားယြင္းေၾကာင္းျငင္းဆိုသည္။ သို႔ႏွင့္ အမႈမွာ ေအာက္ၿခီတြင္မၿပီးႏိုင္ဘဲ ျပည့္သွ်င္မင္းႀကီးသုိ႔တိုင္
ေရာက္လာသည္။ မင္းႀကီးလည္း အမႈကုိ အမတ္မဟာပညာေက်ာ္သို႔အပ္သည္။ ထိုအခါ
အမတ္ႀကီးစီရင္ေသာထံုးမူကား-

မိမၼ႐ို႕တြင္ ပဒုမနီ၊ စိတၱရနီ၊ သခၤါရနီ၊ ဟတၱရနီဟူ၍ ေလးမ်ိဳးဟိသည္။ ထိုေလးမ်ိဳး၌ ဟတၱရနီ၊ စိတၱရနီ၊
မိမၼႏွစ္မ်ိဳးသည္ ေဒြဣတၱိဇဂကုလဲ- ယုတ္ေသာမိမၼမ်ိဳးျဖစ္သည္။ ဟတၱရနီ ကုလယကၡဇာတကံ၊ စိတၱရနီ
ကုလဗ်ဂၣဟီနံဟူ၍ ႐ွိပညာဟိ႐ို႕ အမွာဟိသည္။ ဟတၱရနီမိမၼေသာ္ကား- ယကၡာ- ဘီလူးစိတ္ႏွင့္တူ၍
အစားလြန္၏။ စိတၱနီမိမၼေသာ္ကား ဗ်ဂၣာက်ားစိတ္ႏွင့္တူ၍ အအိပ္လြန္၏။ ယင္းသို႔ေလာကီ က်မ္းဂန္လာသည္။
ဤမိမၼေသာ္ကား စိတၱရနီလကၡဏာပင္ရွိေခ်သည္။ အအိပ္လြန္ရာေသာအေၾကာင္းဟိမည္။ ဥာဏ္ျဖင့္
အမတ္ႀကီးဆင္ျခင္သည္။ အမႈကိုလည္း ၿပီးေအာင္စီရင္မည္။ ဆြမ္းကိုလည္း ပို႔ျမဲပို႔စီဆို၍ မိမၼဆြမ္းမျပတ္ပို႔သည္။
ဆြမ္းပို႔ၿပီးေသာ္ ယခင္နီရာ၌ပင္ အိပ္ျမဲအိပ္၍ နီျပန္သည္။

အမတ္ႀကီးသည္ ထိုမိမၼဆြမ္းပို႔ရာေနာက္သုိ႔လုိက္ၿပီး အေထာက္ေတာ္မ်ားကို လွ်ိဳ႕၀ွက္ေထာက္လွမ္းစီသည္။
အေထာက္ေတာ္ျဖစ္သူလည္း ထိုမိမၼေနာက္မွလိုက္၍ လွ်ိဳ႕၀ွက္ၾကည့္႐ႈသည္။ ထိုအခါ ဆြမ္းပို႔အၿပီး
သစ္ပင္ေအာက္၌ အိပ္လွ်က္ဟိေသာမိမၼအား ထုိသစ္ပင္ေပၚ၌နီေသာ ေမ်ာက္ထီးႀကီးသည္ ဆင္းလာခၿပီး၊
စပ္႐ွက္မႈျပဳသည္ကို မ်က္၀ါးထင္ထင္တြိျမင္ရသည္။ ထိုအေထာက္ေတာ္သည္ မိမိတြိျမင္ခရသည့္အျဖစ္ကို

အမတ္ႀကီးသို႔ တင္ျပေလွ်ာက္ထားသည္။ အမတ္ႀကီးသည္ ထိုမိမၼအားေခၚစီၿပီး ေရာက္လာေသာအခါ
အမတ္ႀကီးက “ဟဲ့ မိမၼ ေက်ာင္းကဆြမ္းပို႔၍အျပန္ နင္အိပ္နီေသာသစ္ပင္ထက္၌ နင့္လင္ဟိသည္။ မြီးေသာအခါ
မ်က္ႏွာတြင္အမြီးေပါက္၍ ေမ်ာက္ေခါင္းကဲ့သို႔ပါလိမ့္မည္ဆို၍ ထိုမိမၼကုိျပန္စီသည္။ သေႏၶလစိ၍ဖြားေသာ္
သူငယ္မွာေခါင္းမွာ ေမ်ာက္ေခါင္း၊ ၿခီလက္မွာ လူ႔ၿခီလူ႔လက္၊ ဖြားျမင္သည္။ ထုိအေၾကာင္းကို
ျပည့္သွ်င္မင္းႀကီးၾကားသိေတာ္မူလတ္ေသာ္ အမတ္ႀကီးသို႔ တရားဆု သျပာတေထာင္ပီးေတာ္မူသည္။
ထုိေတာနီရဟန္းအားလည္း ပစၥည္းေလးပါးဒါယကာ ျပည့္သွ်င္မင္းႀကီးခံေတာ္မူသည္။

ေလွ်ာက္ထံုးအမွတ္ (၄၄)

ယိုးဒယားအမတ္ေဟာင္း ကံသာၿမိဳ႕စားအား ခ်ီေျမၽာက္ကယ္မသည့္ေလွ်ာက္ထံုး။

တရံေရာအခါ ပဲခူးမင္းေက်ာ္ထင္ေနာ္ရထာသည္ ယိုးဒယားၿမိဳ႕ကို လားေရာက္တုိက္ခိုက္သည္။ ယိုးဒယားမင္း
ဗ်ာသာတိရာဇာ၏အမတ္ ဘြန္ေစာမႈိင္းသည္ လက္လြတ္ထြက္ၿပီးရသည္။ အမတ္ဘြန္ေစာမိႈင္းသည္ ေျမာက္ဦးၿမိဳ႕
မင္းဖေလာင္းႀကီးၿခီေတာ္ရင္းသို႔ ေရာက္ဟိခိုလႈံသည္။ ျပည့္သွ်င္မင္းႀကီးသည္ အမတ္ဘြန္ေစာမိႈင္းအား
အ၀တ္အစားနီအိမ္မ်ားပီးၿပီး၊ အမတ္မဟာပညာေတာ္ႏွင့္အတူ ထြက္၀င္ခစားစီ။ အမိန႔္ဟိသည္။ ထိုမွ
ေနာက္ငါးလခန္႔ၾကာလတ္ေသာ္ ယိုးဒယားအမတ္ ဘြန္ေစာမိႈင္းအရည္အခ်င္းကို အမတ္ႀကီးသိဟိလီရာ-
ေလွ်ာက္ထားေသာထံုးမူကား-

အသွ်င္မင္းျမတ္။ ယိုးဒယားအမတ္ဘြန္ေစာမိႈင္းသည္ လက္႐ံုးရည္ထက္ ႏွလံုးရည္ေကာင္းဟိသူျဖစ္သည္။
ေမာဟတရားအားႀကီးသူ မဟုတ္ပါ။ မူးမတ္ေကာင္း႐ို႕ လကၡဏာဟိအဂၤါစံုေသာ မင္းသံုးရန္လိမၼာေသာဥာဏ္ဟိသူ
ျဖစ္ပါသည္။ ေလွ်ာက္လတ္ေသာ္ ျပည့္သွ်င္မင္းကလည္း ထိုသူ႔ႏွလံုးရည္ကို ငါလည္းသိေတာ္မူၿပီးျဖစ္သည္။
အမိန္႔ေတာ္ဟိ၍ အမတ္ဒါကာစားသမီးကိုယ္လုပ္ေတာ္မင္းၫိုကိုထုတ္၍ ပီးျမားေတာ္မူၿပီး၊ ကံသာၿမိဳ႕ကိုလည္း
စားစီေတာ္မူသည္။ တႏွစ္ခန္႔ဟိေသာအခါတြင္ ကံသာၿမိဳ႕ေျမာက္ဘက္ တလခရီးတြင္ဟိေသာ ကပၸိ႐ုပီၿမိဳ႕မင္းကို
ယဥ္ေက်းေအာင္ ႏွလံုးရည္ျဖင့္ျဖည္ေျဖာင္း၍ ကံသာၿမိဳ႕စားဘြန္ေစာမိႈင္းႏွင့္ မိတ္ဆြီျဖစ္ၾကသည္။
ကပိၸ႐ုပီမင္းမာရသြန္သည္ သမီးနာလိမလႅာကိုဆက္သြင္း၍ ဒါးမက်ိဳး၊ လွံမက်ိဳးပဲ ကပၸိ႐ုပီမင္းၿခီေသာ္ရင္းသို႔
၀င္ေရာက္လာရသည္။

တနိေသာအခါ ပဲခူးမင္းေက်ာ္ထင္ေနာ္ရထာကေစဟန္ႏွင့္ လူႏွစ္ေယာက္သည္ ကိ်မ္တလီလမ္းကလာၾကသည္။
ေတာင္ခြင္စားကေခၚေခ်ေသာ္- အတြိမခံ၊ စာကိုပစ္ခ်ခၿပီး ထြက္ၿပီးသည္။ ေတာင္ခြင္စားသည္ ထိုစာကိုယူခၿပီး
ျပည့္သွ်င္မင္းထံဆက္သသည္။ ထိုစာကုိထည့္ေသာ စာထုပ္တံဆိပ္လက္မွတ္ကိုၾကည့္ၿပီး ဖြင့္ၿဖီ၍ၾကည့္႐ႈရာ
စာတြင္ပါသည္ကား-

အမတ္ဘြန္ေစာမိႈင္းသည္ ေက်းဇူးသစၥာကုိေစာင့္သိ႐ိုေသစြာ အမႈေတာ္ထမ္းေဆာင္၍ ရကၡပူရတုိင္းကုိ
အလိုေတာ္ျပည့္လွ်င္ ပိတ္ခလုံၿမိဳ႕စားသနားေတာ္ခံစိမ့္မည္။ မင္း႐ို႕စကား ဆင္စြယ္ပမာေဖာက္ျပန္ျခင္းမဟိ
ပကတိထားေတာ္မူ၍ ရကၡပူရတုိင္းသို႔ ေစေတာ္မူလိုက္သည္။ သံုးႏွစ္ေက်ာ္ဟိျပီ၊ မည္သို႔အေၾကာင္းအရာ
မည္သည့္ရက္လခ်ီေသာ္မူကား အေရးေတာ္ကုန္မည္။ ထုိျပည္၌ မူးမတ္ၿမိဳ႕စား မည္သူ႐ို႕ႏွင့္
ေပါင္းဖက္ညီၫြတ္မိသည္မ်ားကို ႏွလံုးရည္ျပည့္၀သည့္အတိုင္း ေစလူေရာက္ခ်ိန္သင့္လွ်က္ မေရာက္မလာသည္မွာ
မေပါက္မေရာက္မေစသာ၍ရာ ၾကာသည္။ ယိုးဒယားမင္းအမတ္ျဖစ္ေသာ္လည္း၊ မႉးေကာင္းမတ္ေကာင္း႐ို႕
အဂၤါပည့္စံုသူျဖစ္၍ ပညာအေလွ်ာက္ ယံုၾကည္ေစသံုးေတာ္မူသည္။ အမႈကိုဥာဏ္ျဖင့္ၾကံၿပီးေသာ္
မွာေတာ္မူရင္းအမႈစကားေရာက္ေအာင္ေလွ်ာက္တင္ေစလႊတ္မွ ပညာဟိအဂၤါေျမာက္မည္။ ယင္းသို႔
စာတြင္ပါလာသည္ကို ၾကားေတာ္မူလီရာ အမတ္ႀကီ မဟာပညာေက်ာ္ျပည့္သွ်င္မင္းထံေလွ်ာက္ထံုးမူကား-

အသွ်င္မင္းျမတ္။ မင္းႏွင့္အမတ္႐ို႕၌ ၀ကၤတရိေတဒ- ၾကံနည္းျဖင့္ ၾကံရာေသာအေၾကာင္းသည္လည္း
ဥပၸကပ္ဥာဏ္- ဥပါယ္တမည္ျဖင့္စဥ္းလဲ၍ အမွာအတာ စကားေရာက္ေပါက္ဟိသည္ဟူလွ်က္ တိုင္းျပည္၌ဟိေသာ
မလိုသူ႐ို႕ကိုသီစီေၾကာင္း စကားအမွာအထားစာပီးခ်၍ၾကံျခင္း။ ပေယာဂဥာဏ္ျဖင့္ အင္းမႏၲာန္၊ ဆီး၀ါး၊ ယၾတာျပဳ၍
ထိုသူအား သီစီမႈၾကံျခင္း ထိုသို႔ႏွစ္မ်ိဳးဟိပါသည္။ တေၾကာင္းမူလည္း- အၾကည္ေတာ္
ေက်ာ္ထင္ေနာ္ရထာမင္းသည္ တပါးႏိုင္ငံ၌ မင္းျပဳလွ်က္ စစ္မက္အလိုႀကီးစြာ သတၱ၀ါအေပါင္း သီႀကီေပ်ာက္ဆံုး

လက္႐ံုးမာနေထာင္လႊား၊ မတရားအက်င့္အၾကံ၊ ဘုရားစေသာသူေတာ္ေကာင္း႐ို႕ မႏွစ္လိုေသာ
အယူႏွင့္နီလတ္ေသာ္ ထုိမင္းအား မိမိတိုင္းသူျပည္သား႐ို႕ကလည္းေကာင္း အျခားတိုင္းတပါးသား႐ို႕ကေသာ္
လည္းေကာင္း၊ ၿငိဳျငင္ၾက၍ပ်က္ဆီးစီလိုျခင္းဟိ၍ ႏွလံုးျဖင့္ဖန္လီေသာဥာဏ္။ “ၪခံထဲခဲပစ္” ျပဳေသာ
အေၾကာင္းလည္း ဟိရာပါသည္။ ယင္းသို႔ေသာ အေၾကာင္းတခုႏွင့္ စာသာျဖစ္ပါသည္။ ကံသာၿမိဳ႕စားဘြန္ေစာမိႈင္း
ေက်းဇူးသစၥာေတာ္ကို ေဖာက္ျပန္စဥ္းလဲသျဖင့္ ထုိစာတြင္ပါသည့္အတိုင္း က်င့္ၾကံ၀င္ေရာက္လာသူမဟုတ္ပါ။
ေလွ်ာက္လတ္ေသာ္- ျပည့္သွ်င္မင္းႀကီးလည္းႀကိဳက္ေတာ္မူ၍ ကန္သာၿမိဳ႕စားအမတ္ဘြန္ေစာမိႈင္းကိုေခၚ၍မွ်ပင္
မီးေတာ္မမူ “သၼိသံ” ဟူေသာ အမည္ကိုထပ္၍ ပီးပို႔သနားေတာ္မူသည္။

ေလွ်ာက္ထံုးအမွတ္ (၄၅)

ငယ္ကၽြန္ငလံုးတင္ အမ္းၿမိဳ႕စားေတာင္းရာေလွ်ာက္ထံုး။

တရံေရာအခါ အမ္းစားခ်စ္သူသီလြန္၍ ျပည့္သွ်င္မင္းငယ္ကၽြန္ငလံုးတင္က အမ္းစားအရာကို
မင္းထံေလွ်ာက္ေတာင္းသည္။ ျပည့္သွ်င္မင္းက အမတ္ႀကီးမဟာပညာေက်ာ္ကိုဆိုေခ်ေတာ့ အမိန္႔ေတာ္ဟိလီရာ
ငလံုးတင္လည္း အမတ္ႀကီးထံလာ၍ အေၾကာင္းကိုဆိုလာသည္။ အမတ္ႀကီးက ယခုစားနီေသာ
ခြန္ေသရသေဘၤာကင္းသာေကာင္းသည္။ အမ္းစားအရာႏွင့္မေတာ္- ယင္းသို႔ဆိုလိုက္သည္ကို ငလံုးတင္မနီ၊
ငယ္ကၽြန္ျဖစ္ေသာဂုဏ္ကိုကိုးစားလွ်က္ နံနက္မင္းပြဲခံေသာအခါ ေလွ်ာက္ျပန္သည္။ ျပည့္သွ်င္မင္းက အမတ္ႀကီးကို
မီးေတာ္မူရာ အမတ္ႀကီးေလွ်ာက္သည္ကား-

အသွ်င္မင္းျမတ္။ ရီၿမီကိုအစိုးရေသာမင္း႐ို႕၌ အနီးအ၀ီးမ႐ြီးသာ၊ ျပည္က်ိဳးမင္းက်ိဳး ႏွစ္မ်ိဳးသိတတ္သူအား
မင္းနီးပါး၌လည္းေကာင္း၊ အ၀ီးေက်း႐ြာစားပီးရာ၌ လည္းေကာင္း၊ ျပည္က်က္သေရဟိ၍ ျပည့္သွ်င္မင္း၌ ပစၥဳပၸန္
သံသရာႏွစ္ျဖာေသာ အက်ိဳးဟိလွသည္ပင္ျဖစ္သည္။ မလိမၼာေသာသူ႐ို႕ က်ိဳးျပစ္မသိ၊ မိမိစိတ္ႀကိဳက္
မင္းလိုလိုက္သည္ဟူလွ်က္ ျပည္သူ႐ို႕ထံ၊ ထုပ္ခြန္ဘ႑ာမ်ားစြာယူငင္၊ ျပည့္သွ်င္ႏွလံုးသင့္စီရန္ ခ်ီျမႇင့္ပီးကမ္းျခင္း
ျပဳလီက ျပည္႐ြာမသာယာ၊ သတၱ၀ါပင္ပန္းေခ်က ထုိသူေၾကာင့္ မင္းအပါယ္လားရာသည္။ တေၾကာင္းမူလည္း
သူတေယာက္ကိုသဒၵါေတာ္မူ၍ တုိင္းျပည္ၿမိဳ႕႐ြာ၊ ျပည္သူ႐ြာသားအပ်က္မခံေကာင္းပါ။ ငယ္ကၽြန္ေတာ္
ငလံုးတင္သည္ ပညာဟိႏွင့္ေပါင္းဖက္ျခင္းမဟိ၊ ၾကက္တိုက္အန္ခတ္၊ ေစာင္းျငင္းပတၱလား၊
ေသာက္စားေပ်ာ္႐ႊင္မႈႏွင့္သာ နီမိနီရာ၊ ဆိုမိဆိုရာ ပညာမဟိပါ။ ထုိသူအား တၿမိဳ႕တ႐ြာစားေခ်ေသာ္ ၿမိဳ႕႐ြာပ်က္၍
သတၱ၀ါပင္ပန္းျခင္းသို႔ ေရာက္မည္အမွန္ျဖစ္ပါသည္။ အပါးေတာ္တြင္ရာ ၀မ္းစာ၀႐ံုပီးလွ်က္ ထားသင့္ပါသည္။
ေလွ်ာက္လတ္ေသာ္ ျပည့္သွ်င္မင္းလည္းႀကိဳက္ေတာ္မူ၍ ငလံုးတင္ကို စားျမဲသေဘၤာကင္းႏွင့္သာ
ထားေတာ္မူသည္။ အမ္းစားနီရာကိုမူကား ကံသာၿမိဳ႕စားသၼီသံ၏ညီ ျဗဲကြန္ဆိုင္ကို ျဗသမြန္အမည္ႏွင့္
ၿမိဳ႕စားပီးေတာ္မူသည္။

ေလွ်ာက္ထံုးအမွတ္ (၄၆)

ထား၀ယ္သား တေထာင္ခန္႔ခို၀င္လာရာေလွ်ာက္ထံုး။

တရံေရာအခါ ထား၀ယ္စား အေလာမႈတတ္ၫြန႔္သည္ေယာက်္ား၊ မိမၼလူေပါင္းတေထာင္မွ်ႏွင့္ ၀င္ေရာက္လာသည္။
ထိုေသာအခါအမတ္ႀကီး မဟာပညာေက်ာ္ေလွ်ာက္ထားသည္ကား-

အသွ်င္မင္းျမတ္။ တတ္ၫြန္႔႐ို႕သည္ ႐ွိဘီးေတာ္မ်ားလက္ထက္ မရိမ္ေခ်ာင္းနီ ျမံဳကိုးေခါင္းအမ်ိဳးသား႐ို႕
ျငိမ္သက္စြာမနီ၊ ၿမိဳ႕႐ြာကိုတိုက္ဖ်က္၊ လုယက္ဆိုးသြမ္းယုတ္ၾကမ္းေသာအက်င့္ေၾကာင့္ ထုိအရပ္က
သင္း႐ို႕ကိုေခၚ၍ ဘီေတာ္ဒသရာဇာမင္းက မာန္ေအာင္ကၽြန္းတြင္ ခ်ထားေတာ္မူရာ တႏွစ္ခန္႔ဟိေသာအခါတြင္
ထြက္လားလီ၍ ယိုးဒယားႏွင့္ ပဲခူးႏွစ္ျပည္အၾကားတြင္နီလီရာ ျမံဳကိုထား၀ယ္တြင္သည္။ ယင္း႐ို႕ႏွင့္တူေသာ
ဇာတိရင္းဥပမာေသာ္ကား- ေတာ၌ႀကီးျပင္းေသာသတၱ၀ါကို၊ လူယူ၍မြီးထားလတ္ေသာ္
တပါးေသာအေကာင္ျဖစ္လွ်င္ ယဥ္ေက်းေပ်ာ္ပိုက္ၾကသည္ပင္၊ ေတာၾကက္အမ်ိဳးသည္ကား လံုစြာထားမွနီပါသည္။
မလံုလြတ္ေခ်မူ ေတာသုိ႔သာလားသည္။

ထုိ႕အတူ ျမံဳ၊ ထား၀ယ္၊ ပသွ်ဳး၊ ေလးတူး၊ ခ်င္း၊ လင္းကဲ၊ ကခ်င္ အမ်ိဳးသား႐ို႕သည္ ေတာၾကက္ႏွင့္တူပါသည္။
တိုက္ယူလုယက္စားေသာက္မျပဳရေသာ္ အ႐ွည္နီမည့္လူမ်ိဳးမဟုတ္ပါ။ လူနီၿမိဳ႕႐ြာအနီးအပါးထားေခ်မူ
သင္း႐ို႕ေသြးေဆာင္ရာပါ၍ လူဆိုးေၾကာင့္ လူေကာင္းပ်က္တတ္ပါသည္။ သင္း႐ို႕ခ်ည္းတစုတည္း
အုန္းကၽြန္းမွာခ်ထား၍ အုန္းသီးဘ႑ာကိုရာ သင္း႐ို႕က ႏွစ္စဥ္ဆက္သြင္းစီရမည္။ ေလွ်ာက္လတ္ေသာ္
ျပည့္သွ်င္မင္းႀကီးလည္း ႀကိဳက္ေတာ္မူသည္။ ျမံဳ၊ ထား၀ယ္႐ို႕ကို အုန္းကၽြန္းမွာခ်ထားသည္။

ေလွ်ာက္ထံုးအမွတ္ (၄၇)

ခမည္းေတာ္နန္းေဟာင္းရာ ဖ်က္သင့္မဖ်က္သင့္ေလွ်ာက္ထံုး။

အခါတပါး၌ ဒါဂါၿမိဳ႕စားထံသို႔ ကုလားသူဌီးအစလင္ဆိုသူ ေရာက္လာသည္။ ထုိသူဌီးသည္ အထက္မင္းပါႀကီးသည္
ကုလားဘဂၤါတဆယ့္ ႏွစ္ၿမိဳ႕႐ို႕ကိုသိမ္းယူစဥ္ ဒါဂါၿမိဳ႕၌ နန္းေတာ္ေဆာက္လုပ္စံေတာ္မူခေသာ ၿမီနီရာေဟာင္းတြင္
တုိက္ေဆာက္လိုသည္။ သို႔ေၾကာင့္ ဒါဂါစားသို႔ ေ႐ႊသျပာတေထာင္ပီးၿပီး ထိုၿမီကို ရလိုေၾကာင္းေျပာသည္။
ဒါဂါစားက ဘုရားခမည္းေတာ္စံခေသာ နန္းေတာ္နီရာျဖစ္သည္။ နီေတာ္မဆို၀ံ့သိမ့္၊ သူဌီးေ႐ႊသျပာတေထာင္ကို
မင္းႀကီးထံဆက္သ၍ ေလွ်ာက္တင္ဦးမည္။ ယင္းသို႔ဆိုၿပီး ျပည့္သွ်င္မင္းႀကီးထံေလွ်ာက္ထားလာသည္။
မင္းႀကီးကားမည္သို႔မွ်မဆို၊ မဟာပညာေက်ာ္သို႔ရာ ၾကည့္ေတာ္မူသည္။ ထိုေသာအခါအမတ္ႀကီး
ေလွ်ာက္ထံုးေသာ္ကား-

အသွ်င္မင္းျမတ္။ ႐ွိကာလ၌ ၀ါသုေဒ၀မင္းသည္ အယုဇၩပူရတိုင္း ဒြါရာပတိၿမိဳ႕တြင္မင္းျပဳသည္။ ဇဗၺဴဒီပါ
တကၽြန္းလံုးကိုလည္း အုပ္စိုးေတာ္မူရသည္။ သို႔ျဖစ္လွ်က္ ထိုမင္းပ်က္ခ်ိန္နီးလတ္ေသာ္ အမ်ိဳးမေစာင့္၊
မဂၤလာတရား လြတ္လီေသာေၾကာင့္ ထိုမင္း သီျခင္းမလွသီရသည္။ ေ၀သာလီၿမိဳ႕တြင္လည္း ျဗဟၼဏရာဇာမင္း၏
အႏြယ္ေတာ္ေျခာက္ဆက္ ေနာက္သရဘန္မင္း၏အႏြယ္ တဆယ့္ေျခာက္ဆက္အဆံုး ျဗဟၼသိဒၶိမင္းသည္
ပ်က္ခ်ိန္နီးလတ္ေသာ္ မိဘဘိုးဘီးအသံုးအေဆာင္ကိုဖ်က္၍ ႐ွိမင္း႐ို႕ အလားအနီအစား အေျပာမတူ၊
႐ွိထံုးလြတ္ေသာေၾကာင့္ ကပ္ဥပါဒ္ဆိုက္ေရာက္ပ်က္စီးဘူးပါသည္။

ဓည၀တီၿမိဳ႕တည္ မာရယူမင္းအႏြယ္ ငါးဆယ့္ေလးဆက္အဆံုး၊ မင္းငယ္ေပ်ာ္လွစည္သူသည္
က်ိဳးျပစ္မသိတတ္ေသာ သူယုတ္မာ႐ို႕စကားကိုနာ၍ ဘီးေတာ္ဘိုးေတာ္ ခမည္းေတာ္႐ို႕အားျပစ္မွားလွ်က္
ကန္သံုးဆင့္ၿမိဳ႕ဟူ၍ တည္ၿပီးေသာ္ ႐ွိမင္း႐ို႕လုပ္ခေသာ အခမ္းအနား၊ ဘုရား၊ ပုထိုး၊ ဂူေက်ာင္း၊
ဇရပ္မ်ားကိုဖ်က္ဆီး၍ အမတ္မိုက္႐ို႕ႏွင့္ ေပါင္းဖက္ေပ်ာ္ပါးနီသည္။ အမ်ိဳးမေစာင့္ တရားမဟိလီျခင္းေၾကာင့္
ျပည္သူ႐ို႕ၿငိဳျငင္ျခင္းဟိလတ္ေသာအခါ အမတ္သံုးေယာက္ပုန္စား၍ ထုိမင္းလြန္ရသည္။ တိုင္းျပည္ကို ပုန္စားသူ
အမတ္သံုးေယာက္႐ို႕ အုပ္စိုးၾကသည္။

လူ႐ို႕၌ မိႀကီးဘႀကီး႐ို႕လုပ္ေဆာင္ထားခေသာ အခမ္းအနား၊ အေဆာက္အဦး႐ို႕ကို မဖ်က္ေကာင္းလွပါ။
ဖ်က္ဆီးေခ်ေသာ္ အက်ိဳးမဟိ။ အျပစ္သာေရာက္ပါေၾကာင္း ထံုးေဟာင္းသက္သီဟိပါသည္။ ထုိသို႔ အမတ္ႀကီး
ေလွ်ာက္လတ္ေသာ္ ျပည့္သွ်င္မင္းႀကီး အမိန္႔ေတာ္ဟိသည္ကား-

ခမည္းေတာ္ဘုရား ကုလားျပည္ကိုခ်ီေတာ္မူေသာကာလ စံေတာ္မူခေသာစခန္း၊ နန္းေတာ္ရာမ်ားတြင္
ေက်း႐ြာခ်ထားေတာ္မူခသည့္အတိုင္း မပ်က္စီရ။ ႀကီးက်ယ္ေအာင္ကိုရာျပဳစီ။ စစ္တေကာင္း၊ ဒါဂါၿမိဳ႕မ်ားတြင္
တည္ထားခသည့္ ၿမိဳ႕နန္းမ်ားကိုလည္းမပ်က္မစီးစီရ။ ေကာင္းမြန္စြာ အေစာင့္အနီႏွင့္ထားစီ။ ယင္းသုိ႔
အမိန္႔ေတာ္ထားပညတ္ေတာ္မူၿပီး၊ ဒါဂါစားဆက္ေသာေ႐ႊသျပာတေထာင္ကိုလည္း ျပန္ပီးေတာ္မူသည္။
ဒါဂါစားကလည္း ထိုေ႐ႊကို သူဌီးႀကီးသုိ႔ျပန္ပီးၿပီး၊ အဓြန္႔႐ွည္တည္တန္႔ေအာင္ နန္းေတာ္ရာတြင္
ေက်ာက္ေမာ္ကြန္းတိုင္ စိုက္ထားသည္။

ေလွ်ာက္ထံုးအမွတ္ (၄၈)

ျပင္ၿမိဳ႕ေဟာင္း ဖ်က္သင့္မဖ်က္သင့္ေလွ်ာက္ထံုး။

တရံေရာအခါ ပဲခူးမင္းေက်ာ္ထင္ေနာ္ရထာခ်ီလာသည္ဟု ၾကားလတ္ေသာ္ ျပည့္သွ်င္မင္းဖေလာင္းႀကီးသည္
ျပင္ၿမိဳ႕ႀကီးကုိ ေကာင္းမြန္ခိုင္ခန္႔ေအာင္ျပဳလုပ္စီသည္။ တန္းခါး၊ ျပအိုး၊ က်ံဳး၊ ေျမာင္းမ်ားကိုလည္းျပဳလုပ္ရမည္ဟု
အမိန္႔ေတာ္ဟိသည္။ လုပ္ေဆာင္ၾကေသာအခါ၌ လက္ဆီးကန္ႏွင့္အိုင္႐ို႕အၾကား ၿမိဳ႕တထပ္ဆီးကာလွ်က္
လုပ္ရသည္။ ေက်ာက္အုတ္မလံုမေလာက္ဟိသည္။ ျပည့္သွ်င္မင္းႀကီးက ပန္းစီ်းေျမာင္းဖ်ား ေတာင္ဘက္၌
ၿမိဳ႕ႏွစ္ထပ္ဟိသည္မွာ ျပင္ၿမိဳ႕သည္ ရီကာလုပ္ေဆာင္ထားခေသာ အရာသာျဖစ္သည္။ ၿမိဳ႕တံတိုင္း အ၀င္မဟုတ္။
ျပင္ၿမိဳ႕ကိုဖ်က္၍ယူစီ။ အမိန္႔ေတာ္ဟိလတ္သည္။ ထုိအခါအမတ္ႀကီး မဟာေက်ာ္ေလွ်ာက္ထံုးမူကား-

အသွ်င္မင္းျမတ္။ ဘီးေတာ္၊ ဘိုးေတာ္၊ ခမည္းေတာ္႐ို႕ သင့္ေလွ်ာ္တင့္အပ္ေသာ အမႈ၊ လုပ္ေဆာင္ထားခသမွ်ကို
မဖ်က္ဆီးေကာင္းပါ။ တေၾကာင္းတံုလည္း လူ႐ို႕၌ အသွ်င္အထြတ္အထိပ္ျဖစ္ေသာ မင္းဧကရာဇ္႐ို႕စံေတာ္မူရာ ၿမိဳ႕၊
နန္း၊ ထီး၊ ဗဟိုရ္စည္၊ နာရီ၊ ထိုေလးပါး႐ို႕သည္ စတုစက္ထြန္းရာမဂၤလာခ်ည္းျဖစ္၍ အေဟာင္းအႏြမ္းဟူသမွ်ကို
႐ွိမင္း႐ို႕သံုးေဆာင္ဘူးသည့္ထံုးမဟိ၊ မသံုးေဆာင္သင့္ပါ။ ဥပမာေသာ္ကား- အပင္ထက္၌ ပြင့္ေသာပန္းသည္
ထိုအပင္က ႄကြီလီမူ တဖန္ထိုအပင္သို႔ ထုိပန္းပြင့္မေရာက္ႏိုင္ျပီကဲ့သို႔ ႐ွိသူ႐ို႕လုပ္ေဆာင္ထားသမွ်ကို
မိမိနီရာတြင္သာ ေဟာင္းႏြမ္းဆြီးၿမိစီရာသည္။ ေနာက္သားယူ၍ မဂၤလာမျပဳအပ္။ တေၾကာင္းမူလည္း ရီျမင္းသနင္း
မင္း႐ို႕က်င့္ရာ အဓိပတိသံုးရပ္ဟိပါသည္။

မင္းစက္ေတာ္မူေသာ က်က္သရီ နန္းေတာ္ေဆာင္။

သဘင္ခံရာ ရာဇပလႅင္ဟိေသာ နန္းေဆာင္။

ေဘရီစည္ႀကီး ဗဟိုရ္ဟိေသာ နန္းေဆာင္။

ထိုသံုးရပ္ အဓိပတိ႐ို႕သည္လည္း ျပည့္သွ်င္မင္းဟိလွ်က္ မဆိတ္မညံအပ္ပါ။ ယင္းသို႔ ထံုးေဟာင္းသက္သီႏွင့္
အမတ္ႀကီးေလွ်ာက္လတ္ေသာ္ ျပည့္သွ်င္မင္းလည္း ႀကိဳက္ေတာ္မူ၍ ထင္းမီးသမား ကုလားတေသာင္း႐ို႕ကို
အဥၥနနဒီျမစ္ဖ်ား၌ဟိေသာ ေက်ာက္႐ို႕ကို ေဆာင္ယူစီၿပီးမွ လက္ဆီးကန္ႏွင့္အိုင္ႏွစ္ခုအၾကား၊ ၿမိဳ႕႐ိုး၊ သူရဲၿပီး၊
သူရဲခို၊ ျပအိုး၊ တန္းခါးဟိသမွ်မေကာင္း ေဟာင္းႏြမ္းပ်က္ဆီးသည္မ်ားကိုလုပ္ေဆာင္၍ သူရဲလက္နက္အစံု၊
ၾကည္းရီအျပည့္စည္းၾကပ္ၿပီး ေမာ္တင္ေၾကာင္း၌လည္း ဒါဂါစားကုိ သေဘၤာႏွစ္ဆယ့္ငါးစင္းႏွင့္ေစာင့္ၾကပ္နီစီသည္။
ညီေတာ္ကုလားတန္စားကုိလည္း ကိုယ္ရံေတာ္သူရဲငါးေသာင္းပီးေတာ္မူ၍ အမတ္ကိုယ္ရံေတာ္ႀကီးႏွင့္
ေတာင္စဥ္ေခ်ာင္းေပါက္တိုင္း၌ ပိတ္ဆို႔နီစီသည္။

ေလွ်ာက္ထံုးအမွတ္ (၄၉)

ဒီလီၿမိဳ႕ကို တိုက္ယူသင့္မသင့္ေလွ်ာက္ထံုး။

တရံေရာအခါ ေမာက္သူဇာၿမိဳ႕စားဥတၱမေက်ာ္ေခါင္က ဒီလီၿမိဳ႕ကုလားပသီမင္းသည္ ျပည္သူ႐ို႕ကို
ႏွိပ္စက္ျပဳက်င့္ေလ့ဟိသည္။ တိုင္းျပည္ၿမိဳ႕ဳ႕႐ြာ မသာမယာ၊ ၿမိဳ႕႐ြာပ်က္ျပားလွ်က္ ဆူပူေသာင္းက်န္းဟိပါသည္။
ဒီလီၿမိဳ႕ကို တိုက္ယူေတာ္မူလွ်င္ အလြယ္ႏွင့္ရပါမည္ဟူ၍ ျပည့္သွ်င္မင္းဖေလာင္းႀကီးထံ ေလွ်ာက္ထားလာသည္။
ထိုေရာအခါ အမတ္ပညာဟိ မဟာပညာေက်ာ္ေလွ်ာက္ ထံုးေသာ္ကား-

အသွ်င္မင္းျမတ္။ ႐ွိဘီးေတာ္ဘိုးေတာ္မင္းမ်ားလက္ထက္ ကုလားႏိုင္ငံ ဒီလီၿမိဳ႕သည္ရကၡပူရ တုိင္းအပိုင္မဟုတ္ေခ်။
အေနာက္မ်က္ႏွာ ေမာက္သူဇာၿမိဳ႕။ အေနာက္ေျမာက္ဘက္ ဘိလတ္ၿမိဳ႕တြင္အဆံုး။ ယင္းသို႔ ေက်ာက္စာသမိုင္း
ရာဇ၀င္အထင္အ႐ွားဟိပါသည္။ ဘီးေတာ္မင္းေစာမြန္လက္ထက္ အရွိဘက္မင္းေစာ္ကဲႀကီးသား မင္းဆြီသည္
ျမတ္စြာဘုရား သာသနာေတာ္မွအပျဖစ္ေသာ အက်င့္အယူကိုရာႏွစ္လိုေသာမင္းျဖစ္၍ သူေတာ္ေကာင္းပညာဟိ႐ို႕
စကားကိုမနာမယူ၊ သူယုတ္မာ႐ို႕စကားကိုရာနာယူေသာေၾကာင့္ တရားလြတ္လွ်က္ ႐ွိကအၿငိဳးမေျပမကုန္သည္ျဖစ္၍
မင္းဆြီသား မင္းရဲေက်ာ္စြာ လာေရာက္ဖ်က္ဆီးေသာအခါ ဘီးေတာ္မင္းေစာမြန္သည္ ထြက္ၿပီးေယွာင္နီရေသာ
ကာလ အေနာက္ဘဂၤါတဆယ့္ႏွစ္ၿမိဳ႕ကိုရာရလွ်က္ အုပ္ခ်ဳပ္နီရသည္။ ထိုေသာကာလ ဒီလီမင္းကပင္ အရွိဘက္
ျပဴ၊ တလိုင္း႐ို႕ကိုတိုက္ခိုက္စီ၍ မင္းေစာမြန္ကို နန္းတင္သည္။ ယင္းသို႔ေက်းဇူးေၾကာင့္ ဘဂၤါတဆယ့္ႏွစ္ၿမိဳ႕ကို

ဒီလီမင္းအပိုင္ပီးအပ္ခသည္။ သို႔ေၾကာင့္ မင္းတဆယ့္ႏွစ္ဆက္၊ ႏွစ္ေပါင္းတရာေက်ာ္ ဘဂၤါတဆယ့္ႏွစ္ၿမိဳ႕႐ို႕ကို
ကုလားမင္းပိုင္ျဖစ္ဟိခပါသည္။

ဘုရားခမည္းေတာ္ မင္းပါႀကီးလက္ထက္ေရာက္မွသာ ႐ွိ႐ိုးအတိုင္း ဘဂၤါတဆယ့္ႏွစ္ၿမိဳ႕႐ို႕ကို သိမ္းယူေတာ္မူသည္။
ထိုသည့္အခါ တရားမဟိေသာမင္းကဲ့သို႔အလြန္ျပဳေသာ္ ဒီလီၿမိဳ႕တိုင္ေအာင္ အလြယ္ႏွင့္ရမည္ကိုသိေတာ္မူလွ်က္
မသိမ္းမယူ။ ၀ိလုပၸႏၷနိ ဇဂၤလမင္းကဲ့သို႔မျပဳသင့္၊ အမိန႔္ေတာ္ဟိ၍ ႐ွိအစဥ္ ႏိုင္ငံေတာ္ကိုရာ သိမ္းယူျပန္ခ့ဲပါသည္။

အသွ်င္မင္းျမတ္။ လုယူတိုက္ဖ်က္၊ သတ္ျဖတ္ၫွင္းဆဲ၊ လက္ႏိုင္သမွ်ျပဳေသာအမႈ႐ို႕သည္ သူေတာ္ေကာင္း၊
မင္းေကာင္း၊ အမတ္ေကာင္း႐ို႕ အေလ့မဟုတ္ပါ။ သူယုတ္မိစၦာ၊ ပညာကင္းေသာသူ႐ို႕အေလ့ရာျဖစ္ပါသည္။
ဥပမာထံုးေသာ္ကား- သူယုတ္႐ို႕အက်င့္အၾကံသည္ ခြီးႏွင့္တူသည္။ ခြီး႐ို႕သည္ မိမိတပ္စြမ္းေသာ
အမွဳကိုျမင္လွ်က္မူ ႐ွက္ျခင္းမဟိ။ ေဒါသျပင္းစြာ ႏိုင္တတ္ႏွိပ္စက္တတ္ေသာအက်င့္ဟိျခင္း၊ ခင္မင္ေသာေၾကာင့္
အမ်ိဳးေစာင့္ျခင္းမဟိ၊ က်ီး႐ို႕မွာမူကား- အေၾကာင္းဆိုက္ေရာက္လတ္ဟိမူ၊ မိမိ႐ို႕အမ်ိဳး၀ိုင္းအံုစု႐ံုးလွ်က္၊
အမ်ိဳးသားခ်င္း ႏွိက္စက္ေလ့မဟိ။ ေကာင္းလည္းအတူ၊ ဆိုးမူအမွ် ျပဳေလ့ဟိျခင္း၊ ယင္းသို႔ပမာ
လူမိစၦာမ်ိဳး႐ို႕သည္လည္း၊ ခြီးကဲ့သို႔ ႏိုင္ထက္ျပဳေလ့ဟိပါသည္။ ႐ွိပညာဟိ႐ို႕ဆိုခေသာအေၾကာင္းမွာလည္း-

ရီမဟိေသာကန္၊ ဆန္မဟိေသာစပါး၊ တရားမဟိေသာမင္းမ်ိဳး၊ အခိုးမဟိေသာမီး၊ ထိုေလးခုသည္
အလားတူေၾကာင္း ထံုးေဟာင္းဟိရာ၌ ရီမဟိေသာကန္သည္ သတၱ၀ါ႐ို႕ မွီခိုုရာမဟိျခင္းေၾကာင့္ မစည္ကားရာ။
ဆန္မဟိေသာ စပါးဖ်င္း႐ို႕သည္လည္း အသံုးမဟိစြန္႔ရသည္။ တရားမဟိေသာမင္းမူလည္း ဆိုမိဆိုရာႏွင့္
တိုင္းျပည္မစည္ကားရာ၊ အခိုးမဟိေသာ မီးဟူသည္ကား တန္ဘိုးဟိသည္မဟိသည္မသိ၊ အဆိုးအေကာင္းမခြဲျခား၊
ေလာင္မိေလာင္ရာေလာင္တတ္ျခင္း။ ယင္းသို႔ အနိဌေလးပါးတူေၾကာင္း ထံုးေဟာင္းဟိပါသည္။

တေၾကာင္းမူလည္း ဥတၱမေက်ာ္ေခါင္နီရပ္ ေမာက္သူဇာ၊ ကုလားမင္းနီရပ္ ေဒလီႏွင့္ အနီးအစပ္ ျဖစ္ၾက၍
ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ေက်းကၽြန္အမႈထမ္းခ်င္းေသာ္လည္းေကာင္း၊ ရန္႐ွက္တင္ၾကရာ ေဒါသအေလွ်ာက္
ပ်က္စီးစီလိုလွ်က္ ေလွ်ာက္လာသည့္အေၾကာင္းလည္း ျဖစ္ရာပါသည္။ ေမာက္သူဇာၿမိဳ႕စား မတရားေသာစကားကို
ေလွ်ာက္လာသူအား ထုိအရပ္၌ထား၍ သင့္မည္မဟုတ္ပါ။ အမတ္ႀကီးေလွ်ာက္လတ္ေသာ္ ျပည့္သွ်င္မင္းႀကီးလည္း
ႀကိဳက္ေတာ္မူ၍ ေတာင္ခြင္စားေဇာ္တသူကို ေတာင္ခြင္ကႏႈတ္၍ ေမာက္သူဇာၿမိဳ႕စားပီးေတာ္မူသည္။
ကင္းစားခ်င္းဖုိကုိလည္း ကင္းေက်းကႏႈတ္၍ ေတာင္ခြင္စားအရာပီးေတာ္မူသည္။ ကင္းေခ်ာင္းသား႐ို႕ေသာ္ကား
တိန္းနီဆိုတိုင္းနာေသာသူမ်ားျဖစ္၍ ေမာက္သူဇာၿမိဳ႕စားဥတၱမေက်ာ္ေခါင္ကို ကင္းစားအရာ၌ထားေတာ္မူသည္။

ေလွ်ာက္ထံုးအမွတ္ (၅၀)

ဆင္ကဲႀကီးသီလြန္ရာတြင္ေလွ်ာက္ထံုး။

တရံေရာအခါ အမတ္ေတာ္ဆင္ကဲႀကီး ေဇယ်ဗိုလ္ကြယ္လြန္သည္။ မွဴးမတ္႐ို႕အေၾကာင္းကို ျပည့္သွ်င္မင္း
သိေတာ္မူလို၍ အမတ္တြင္ သက္ဟိသက္မဲ့ဟိသမွ် ပစၥည္းစာရင္းယူရမည္။ အမိန္႔ေတာ္ဟိလတ္သည္။ သို႔ႏွင့္
စာရင္းယူၾကသည္။ စာရင္းယူေသာအခါ ေက်းကၽြန္၊ ကၽြဲႏြား၊ လယ္ယာဥယ်ာဥ္ႏွင့္ မူးမတ္အေဆာင္အ႐ြက္မ်ား
စာရင္း။ ၎င္းျပင္ ေ႐ႊသျပာခုႏွစ္ဆယ္၊ ေငြသျပာတေထာင္ရေၾကာင္း ျပည့္သွ်င္မင္းႀကီးထံေလွ်ာက္လတ္ေသာ္
အမိန႔္ေတာ္ဟိသည္ကား “ဆင္ကဲႀကီးေဇယ်ဗိုလ္သည္ ဘီဘိုးဆင္းသက္၍ ဆင္ကဲအမတ္ႀကီးအရာႏွင့္လာသူ၊
ခမည္းေတာ္ဘုရား လက္ထက္ေတာ္ကသည္ ယခုတိုင္အထိအသက္သွ်စ္ဆယ္ေက်ာ္မွ သီလြန္သည္။
သျပာဥစၥာမဟိသည့္အရာမွာ မည္သို႔အေၾကာင္းအရာဟိသည္ကိုေလွ်ာက္ထားရမည္” အမိန္႔ေတာ္ဟိလတ္သည္။
ထိုအေၾကာင္းကို အမတ္ႀကီးမဟာပညာေက်ာ္ေလွ်ာက္ထံုးမူကား-

အသွ်င္မင္းျမတ္။ သာကီ၀င္မင္း မင္းသုဓမၼရာဇာ၊ ပညာပ႑ိေတာစေသာမင္းေကာင္း႐ုိ႔၌၊ လာေဘာဓနံ-
ေ႐ႊေငြသျပာမ်ားကို မတရားသျဖင့္မယူျခင္း။ နသဘာသဘင္မဟုတ္ သြမ္းေသာအေလ့ကိုမျပဳျခင္း။
မုသာ၀ါဒစေသာအမႈ႐ို႕ကုိ မဆိုျခင္း၊ တထာဂတာ- အလာအလား၊ အစားအအိပ္ အေျပာအဆိုအနီတတ္ေသာ
ရာဇေညာ- မင္း႐ို႕စိုးေသာႏိုင္ငံသည္ အလြန္သာယာဘြယ္ဟိ၏။ သူေတာ္ေကာင္း႐ို႕၌လည္း အေပါင္းသင့္ရာ
သူေတာ္ခ်င္းခ်င္း၊ သူယုတ္႐ို႕၌လည္း သင္းပင္းသင့္စြာ သူယုတ္မာခ်င္း။

ယင္းဆိုခၿပီးေသာ ႐ွိပညာဟိစကား။ မင္းခ်စ္အပ္ေသာသူ တက်ိပ္ေလးေယာက္ေသာအမတ္ေကာင္းသည္-

၁။ မင္းအပါယ္မွလြတ္ေအာင္ ေျပာဆုိတတ္ေသာသူ

၂။ အက်င့္သီလပညာဟိေသာသူ

၃။ မင္း၏အသက္ကိုေစာင့္ေသာသူ

၄။ မင္း၏အက်ိဳးကိုေဆာင္႐ြက္တတ္သူ

၅။ မင္း၌အမႈဟိေသာအခါ အေဖာ္ရေသာသူ

၆။ မင္း၏ရန္သူကို ေအာင္တတ္ေသာသူ

၇။ ၿမိဳ႕႐ြာကို စည္ပင္ေအာင္ျပဳတတ္ေသာသူ

၈။ မင္းအကုသိုလ္၌ေပ်ာ္ပိုက္၍ ေကာင္းက်ိဳးမမိေလွ်ာ့ရာ ေကာင္းစြာေလွ်ာက္တတ္ေသာသူ

၉။ တည္ၾကည္သိမ္မြိေသာသူ

၁၀။ အမႈႀကီးငယ္ကို ၿပီးေအာင္စီရင္ႏိုင္ေသာသူ

၁၁။ သူတပါးမလား၀ံ့ေသာခရီးကို လားႏိုင္ေသာသူ

၁၂။ သူရဲေကာင္းေသာသူ

၁၃။ အျမိန္အရသာကုိ ေကာင္းစြာခ်က္တတ္ေသာသူ

၁၄။ တုိင္းတပါးမွာဟိေသာသူ႐ို႕အား၊ ေရာက္ေအာင္ေသြးေဆာင္ယူႏိုင္ေသာသူ

ထိုသူ႐ို႕အား မင္းျပစ္မေရာက္ရာ။

ရန္ေအာင္ေသာ အေၾကာင္းေလးပါးမူကား

၁။ သစၥံ- မွန္ေသာစကားကုိဆိုျခင္း

၂။ ဓမၼံ- တရားသျဖင့္က်င့္ၾကံျခင္း

၃။ ၀ီရိယံ- ပညာ၀ီရိယဟိျခင္း

၄။ လံု႔လေခမံ- ပညာလံု႔လဟိျခင္း။

မေပါင္းအပ္ေသာသူ ငါးေယာက္မွာကား

၁။ အအိပ္ၾကဴးေသာသူ

၂။ ယစ္မ်ိဳးဝကိက္ေသာသူ

၃။ မုိက္ေသာသူ

၄။ အမ်ိဳးမေစာင့္ေသာသူ

၅။ စဥ္းလဲေကာက္က်စ္ေသာသူ

စကားအရာ အဂၤါေလးခ်က္မူကား-၁၄၄

၁။ သူဘာသိတ၀ါစာ- ေကာင္းေသာစကားကိုဆိုတတ္ျခင္း

၂။ ပီယ၀ါစာ- တရားႏွင့္ညီေသာစကားကုိ နာဘြယ္ခ်စ္ဘြယ္ျဖစ္ေအာင္ဆိုတတ္ျခင္း

၃။ သစၥ၀ါစာ- မွန္ေသာစကားကုိရာဆိုတတ္ျခင္း

၄။ ဓမၼ၀ါစာ- တရားႏွင့္ေလွ်ာ္ေသာစကားကိုရာ ဆိုတတ္ျခင္း။

ဂတိေလးပါးမူကား

၁။ ဆႏၵာဂတိ- အမွားအမွန္မ႐ြီးမူလွ်က္ ထုိသူအလိုသို႔လိုက္တတ္ျခင္း

၂။ ေဒါသာဂတိ- အမ်က္ေဒါသေနာက္သုိ႔လိုက္တတ္ျခင္း

၃။ ေမာဟာဂတိ- မိမိမိုက္၍မွားျခင္း

၄။ ဘယာဂတိ- ဖီးကိုေၾကာက္၍လိုက္နာျခင္း

စေသာ နည္းနာ႐ို႕ႏွင့္အညီ အမတ္ေတာ္ဆင္ကဲႀကီးသည္ မူးေကာင္းမတ္ေကာင္းအဂၤါႏွင့္ ျပည့္စံုေသာသူ
ျဖစ္ပါသည္။ မတရားနည္းျဖင့္ ေ႐ႊေငြကိုမ႐ွာမွီးသည္ေၾကာင့္ ပစၥည္းဥစၥာနည္းပါးရသည္ျဖစ္ပါေၾကာင္းႏွင့္
ေလွ်ာက္လတ္ေသာ္- ျပည့္သွ်င္မင္းလည္းႀကိဳက္ေတာ္မူ၍ အမတ္ေတာ္ဆင္ကဲႀကီးကို တိုက္ေတာ္ကေငြထုတ္၍
သၿဂိဳဟ္ေတာ္မူသည္။


(ရကၡိတ႐ို႔ဆံုရပ္ၿမီဘေလာ့မွ)