“ေတာ္လွန္ေရးဆိုစြာ ကိုယ့္တိုင္းျပည္ကိုယ့္လူမ်ိဳး နယ္ခ်ဲ႕လက္ေအာက္ကလြတ္ေျမာက္ဖို႔အတြက္ လက္နက္ကိုင္တိုက္ပဲြ၀င္စြာျဖစ္ေတ။ တနည္းအားျဖင့္ ကယ္တင္ဖို႔ျဖစ္ေတ။ မတရားစိုးမိုးဗိုလ္က်၊ အႏိုင္က်င့္ညႇင္းပန္း၊ သိမ္းယူအျမတ္ထုတ္၊ အက်င့္ယုတ္ကို ဖယ္ထုတ္စြာျဖစ္ေတ။ ငါ႐ို႕တိစြာ ရီျခားၿမီျခားတိုင္းတပါးမွာလာေရာက္ၿပီးေက ဒုကၡဆင္းရဲခံေတာ္လွန္နီကတ္ေတ။ ရခိုင္ျပည္ေတာ္လွန္ေရးစြာ ရခိုင္ျပည္မွာဟိသင့္ေရ မွန္ေရ။ ေယေကလည္း နီရာေဒသပေယာဂေၾကာင့္။ ရည္မွန္းခ်က္ကိုနားလည္ကတ္ရဖို႔။ ခံယူခ်က္ၿမဲရဖို႔။ လက္ဟိႏိုင္ငံေရးအနီအထားႏွင့္ ျမန္မာလူမ်ိဳးေရး၀ါဒီမ်ားကိုသုတ္သင္ရာမွာ တဦးခ်င္းတေယာက္ခ်င္းတဖြဲ႕ခ်င္းထက္ ဘတူအဖိႏွိပ္ခံလူမ်ိဳးမ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္းလက္တဲြတိုက္ခိုက္စြာက ပိုေကာင္းေရ”
“အစားဆင္းရဲ၊ အ၀တ္လွ်ိဳ႕တဲ့၊ နီရာထိုင္ခင္းပံုမွန္မဟိစြာ ေတာ္လွန္ေရးသမားတေယာက္အတြက္ မေျပာပေလာက္ေတဒုကၡအျဖစ္ ခံယူႏိုင္ရဖို႔။ တမ်ိဳးသားလံုးလြတ္ေျမာက္ခ်င္ေက ကိုယ့္တိုင္းျပည္ကိုကယ္တင္ခ်င္ေက ဇြဲမာန္သတၱိဟိရဖို႔။ ကိုယ္က်ိဳးစြန္႔ရဖို႔။ ေယမွရာ ေတာ္လွန္ေရးသမားေကာင္းပီသဖို႔”
၁၉၇၃-ခုႏွစ္ ဇႏၷ၀ါရီလ (၇) ရက္နိ ၀မ္းခစခန္း၌ စာရြီးသူအပါအ၀င္ရဲေဖာ္ခုႏွစ္ဦး လူသစ္အျဖစ္စတင္ေရာက္ေသာနိ။ ညစာထမင္းစားနီတုန္း ႏုတ္ဆက္စကားျဖစ္သည္။ ႏွဖူးက ေခၽြးတျပစ္ျပစ္စီးနီသည္။ မ်က္ႏွာျပင္ႏွင့္တကိုယ္လံုးမွာ မီးသြီးမ်ားပယ္က်ံနီသည္။ ၀မ္းသာမႈမ်ားက မ်က္ႏွာထက္တြင္ ေပၚနီသည္။
ထမင္းစားပြဲမွာ စားစရာငပိရည္၊ တို႔စရာသဖန္းသီးအျပင္ ဇာလည္းမဟိ။ ငပိရည္ႏွင့္ရခိုင္သား။ ရခိုင္သားႏွင့္ငပိရည္။ အ႐ိုးခံအမွန္ေျပာရေက ေအာ့အံမိသည္။ ေတာ္လွန္ေရးအတြက္ အသက္ပီးဖို႔ ဆံုးျဖတ္ထားၿပီးမွ အစားအေသာက္ဇီဇာေၾကာင္နီလို႔မျဖစ္။ ေတာ္လွန္ေရးအတြက္မီးသြီးဖုတ္နီေသာ ဥကၠဌႀကီးခိုင္မိုးလင္း၏စိတ္ဓါတ္ကို ႀကည္ညိဳသည္။ မိမိကိုယ္ကို ႏွစ္သိမ့္ရသည္။ ယင္းပိုင္ႏွင့္ ေတာ္လွန္ေရး၏ပထမညည့္ကို ကုန္လြန္စီခသည္။
ေနာက္တနိနီထြက္ခ်ိန္ (၉) ခ်က္တီးခန္႔။ ေကာ္မူးရာ ၀မ္းခစခန္း၏အေမွာင္ကို ထိုးေဖာက္ထြက္လာေသာေရာင္ျခည္မ်ားက သြယ္တန္းလွ်က္ဟိသည္။ က်ီးငွက္မ်ား ထိုပင္ေဒပင္ တပင္ထက္တပင္ ပ်ံသန္းဆူညံနီကတ္သည္။
စာရြီးသူႏွင့္ရဲေဖာ္မ်ားသည္ နီဆာလႈံယင္း ျဖစ္ေၾကာင္းကုန္စင္ ေျပာဆိုနီကတ္သည္။ ညီေခ်႐ို႕ ေဒကိုလာကတ္ဟု ဥကၠဌႀကီးကလွမ္းေခၚလိုက္သျဖင့္ အကၽြန္႐ို႕ သြက္သြက္ေခ်ေရာက္လားသည္။ မင္းက ဘုန္းႀကီးလူထြက္ဆိုေက အစားအေသာက္ ဆင္းရဲဒါဏ္ခ်က္ခ်င္း ခံႏိုင္ခ်င္မွခံႏိုင္ဖို႔။ က်င့္သားရေက စိတ္ဓါတ္ခိုင္လာဖို႔ ခံႏိုင္ရည္ဟိလာဖို႔ေသခ်ာေရ။
“ငါ့နာမည္ ခိုင္မိုးလင္း”
“မိုးလင္းေက နီမထြက္လား”
“ထြက္ပါေရ ဥကၠဌႀကီး”
“နီထြက္ေက နီေရာင္မျမင္လား”
“ျမင္ပါေရ”
“နီေရာင္ျမင္ေက အေမွာင္မေပ်ာက္လား”
“ေပ်ာက္ပါေရ”
“ရခိုင္ျပည္ကို ျမန္မာတိအုပ္ခ်ဳပ္နီေရ။ မေကာင္းဆိုးရြားတည္းဟူေသာ အေမွာင္ထုဖုံးလႊမ္းထားေရ။ အေမွာင္ထုကြယ္ေပ်ာက္ဖို႔ နီထြက္ဖို႔လို႔ေရ။ မိုးလင္းလို႔နီထြက္ေက အေမွာင္ေပ်ာက္ေတ။။ ေအနိေအရက္ကစၿပီးေက နီေရာင္လို႔ မင္း႐ို႕ကိုမင္း႐ို႕မွတ္ထား” ဟု စာရီြးသူႏွင့္အဖြဲ႕အား နာမည္ကင္ပြန္းတပ္ပီးပါသည္။
ဥကၠဌႀကီးခိုင္မိုးလင္းသည္ အလြန္႐ိုးေျဖာင့္၏။ အရပ္မွာ (၅) ေပ (၁၁) လက္မ။ အသက္အရြယ္အားျဖင့္ ငယ္ပင္ငယ္ေသာ္လည္း မိန္းမမလိုက္။ ေရႊမမက္ေငြမမက္။ တပည့္မမြီး။ လက္ေအာက္ငယ္သားမ်ားကိုဆက္ဆံရာတြင္ တန္းတူရည္တူဆက္ဆံသည္။ ခန္႔ျငားလွပသည့္ ဥပဓိ႐ုပ္ဟိသည္။ မည္သည့္အလုပ္မဆို ျပတ္သားတိက်သည္။ ယံုၾကည္ခ်က္ႏွင့္အတူ ကာယဥာဏစြမ္းအားျဖင့္ မွန္မွန္ကန္ကန္ေဆာင္ရြက္သည္။ တိုင္းျပည္ႏွင့္လူမ်ိဳးအေပၚသစၥာဟိသကဲ့သို႔ ေအာက္လက္ငယ္သားမ်ားကိုလည္း ငဲ့ညွာသည္။ ထူးကဲေျပာင္ေျမာက္ေအာင္ ဆံုးမပီးႏိုင္သည္။
ေကာ္မူးရာစုေဆာင္းေရးအျဖစ္ လူအင္အား (၅၀) ဟိသည္ႏွင့္ မဟာမိတ္ကရင္စခန္း၌ အၿခီခံစစ္သင္တန္းပီးသည္။ ယုန္းလုပ္ငန္း၊ လက္ႏွိပ္စက္သင္တန္း၊ မိုင္းသင္တန္း၊ လက္နက္ႀကီးသင္တန္း၊ ဆက္သြယ္ေရးသင္တန္းႏွင့္ သူနာျပဳသင္တန္းစသည္မ်ားကိုသင္ၾကားရာ သင့္ေတာ္ေရပိုင္မြမ္းမံပီးသည္။
(၁၉၇၄) ခုႏွစ္တြင္ ရဲေဖာ္သစ္မ်ားအဆက္မျပတ္ေရာက္လာ၍ အင္အားေကာင္းလာသျဖင့္ သင္တန္းကို ပထမ၊ ဒုတိယ၊ တတိယ၊ စတုတၳစသည္ျဖင့္သတ္မွတ္၍ ကရင္တပ္မေတာ္၌ တက္ေရာက္သင္ၾကားစီသည္။ (၁၉၇၄) ခုႏွစ္မွာပင္ ျမ၀တီ၊ သကၤန္းညီေနာင္၊ မဲပလဲစခန္းမ်ားကို မဟာမိတ္တပ္မ်ားႏွင့္ပူးတြဲ၍ စစ္ဆင္ေရးျပဳလုပ္သည္။ ရခိုင္တပ္မေတာ္မွာ အင္အားရာေက်ာ္လာသည္ႏွင့္အမွ် ေအာင္လံထူ၊ အေလးျပဳသစၥာဆိုရသည္။ စစ္အင္အားကိုလည္း ပိုမိုလႈပ္လွ်ားသည္။ အယင္ ႐ိုင္ဖယ္ေသနတ္မွ ေခတ္မွီေမာင္း ျပန္ေသနပ္မ်ားကို တပ္ဆင္ပီးသည္။ ရိကၡာမ်ားကိုလည္း ကရင္မဟာမိတ္တပ္ရင္းမွ လိုေလေသးမဟိထုတ္ပီးသည္။ ရခိုင္ျပည္လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္ကို စစ္ေၾကာင္းႀကီးေလးေၾကာင္းျဖင့္ မဟာမိတ္ (KNU) တပ္မေတာ္ႏွင့္အတူ ကရင္ျပည္ေဒသတေလွ်ာက္ ထိုးစစ္ဆင္တိုက္ခိုက္သည္။
စစ္ေၾကာင္းလားရာေဒသတေလွ်ာက္ ႐ိုးသား၍သနားဖို႔ေကာင္းေသာ ကရင္ျပည္သူမ်ားအား စီးပြားေရး၊ က်န္းမာေရး၊ လူမႈေရးအဆင့္ျမင့္မားလာစီရန္ ပီးသင့္သည့္အကာအကြယ္ကိုပီး၊ မသိနားမလည္သည္မ်ားကို သင္ၾကားပိုခ်ျပဳလုပ္ရသည္။ တရြာ၀င္တရြာထြက္ တိုက္ယင္းခိုက္ယင္း၊ လွည့္ယင္းလည္ယင္း၊ စည္း႐ံုးယင္း ကရင္ျပည္တြင္ ရခိုင္စစ္သည္မ်ားကို ကရင္ျပည္သူမ်ားက ယံုၾကည္အားထားလာသည္။ တမ်ိဳးတည္းတဆြီတည္းပမာ ခ်စ္ခင္ရင္းႏွီးလာသည္။ ရခိုင္စစ္တပ္မ်ား ကရင္ကၽြန္းရြာမ်ားေရာက္သည္ႏွင့္ ဆန္ဖြတ္ထင္းခြဲ၊ ေမာင္းေထာင္းအလုပ္၀င္လုပ္သည္။ လုပ္အားပီးသည္။ သို႔ျဖင့္ ကရင္ျပည္တြင္ ရခိုင္ရဲေဖာ္မ်ားအတြက္ အစားအေသာက္မယွား။ ပီးကမ္းခ်င္သူမ်ားသည္။ လက္ကမ္းႀကိဳဆိုသည္။ သားႏွင့္အမိ၊ ေမာင္ႏွင့္ႏွမ၊ တမိတည္းသားပမာ ခ်စ္ခင္သည္။
ကရင္ျပည္တြင္ မဟာမိတ္ (KNU) ႏွင့္ စစ္ဆင္ေရး ေဒသတေလွ်ာက္ ၿမိဳ႕သိမ္းတိုက္ပြဲ၊ ရင္ဆိုင္တိုက္ပြဲ၊ ေျပာက္က်ားတိုက္ပြဲ၊ စခန္းသိမ္းတိုက္ပြဲ၊ မရြီမတြက္ႏိုင္ေအာင္တိုက္ခရသည္။ မိုးလင္းရာဇာစစ္ေၾကာင္းမွ ရခိုင္ျပည္လြတ္လပ္ေရးတပ္မေတာ္၏ ရဲေဖာ္ (၃၁) ဦး အသက္ပီးခရသည္။ ကရင္ရခိုင္ ခ်စ္ၾကည္ေရးမ႑ိဳင္ကို သြီးခင္း၍စိုက္ထူခသည္။ ကရင္ႏွင့္ရခိုင္သမိုင္းတြင္ကား မွတ္တိုင္အျဖစ္ ထင္ရွားၿပီးျဖစ္သည္။
၁၉၇၆-ခုႏွစ္ ဇြန္လ (၅) ရက္ ေသာ္လဲထားစခန္း
ရဲေဘာ္႐ို႕ ငါ႐ို႕ရခိုင္တပ္မေတာ္ေရ မဟာမိတ္နယ္ၿမီ ေဒသခံမ်ားႏွင့္ပူးေပါင္း၍ ရန္သူျမန္မာလူမ်ိဳးေရး၀ါဒီတိကို သုတ္သင္လာစြာ (၂) ႏွစ္ေက်ာ္ (၃) ႏွစ္ထဲေရာက္ပ်ာ။ ရဲေဘာ္႐ို႕အသိ။ စစ္ေရးႏိုင္ငံေရး၊ တိုက္ခိုက္ေရး နီရာတိုင္းမွာ ေအာင္ပြဲခံနီတုန္း။ ေနာက္ထပ္လည္း ဆက္ေအာင္ခန္႔သိမ့္။ ဦးတည္ခ်က္၊ ရည္မွန္းခ်က္က်န္သိမ့္ေရ။ ယင္းရည္မွန္းခ်က္မွာ ရခိုင္ျပည္ ရခိုင္လူမ်ိဳးလြတ္ေျမာက္ေရးႏွင့္ ရခိုင့္အခ်ဳပ္အခ်ာအာဏာ ရခိုင္ျပည္သူ႔လက္၀ယ္ ျပန္ေရာက္ေရးျဖစ္ေတ။ ငါ႐ို႕ရခိုင္တပ္မေတာ္မွာ လံုးလံုးတာ၀န္ဟိေရ။ ယင္းေၾကာင္း (၁၉၇၆) ခုႏွစ္ ဇြန္လ (၂၀) ရက္နိကို ရခိုင္ျပည္သို႔ျပန္ဖို႔နိအျဖစ္ သတ္မွတ္ေတ။ ရဲေဖာ္အားလံုး လက္ခုတ္လက္၀ါးတီးေထာက္ခံသည္။
ဆက္လက္ၿပီးေျပာခ်င္စြာက ငါ႐ို႕ရဲေဘာ္႐ို႕အားလံုး မိုင္ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာကို ေက်ာ္ျဖတ္ရဖို႔။ ဆင္းရဲ၊ ပင္ပန္း၊ ငတ္ျပတ္ျခင္းႏွင့္ ရင္ဆိုင္ရဖို႔။ ရန္သူႏွင့္လည္း တိုက္ပြဲတိအမ်ားႀကီးတိုက္ရဖို႔။ ဇာပိုင္ပင္အခက္ခဲဟိဟိ သတၱိမြီးကတ္ရဖို႔၊ ဇဲြဟိရဖို႔။ ခံႏိုင္ရည္ဟိရဖို႔။
ေအအက်ပ္အတည္း၊ အခက္အခဲ၊ ပင္ပန္းဆင္းရဲကို မ်ိဳးခ်စ္စိတ္၊ တိုင္းျပည္ကိုကယ္တင္လိုစိတ္ႏွင့္ ေက်ာ္ျဖတ္ရဖို႔။ အခက္အခဲတိကို ခံႏိုင္ရည္မဟိသူ၊ ခံႏိုင္ရည္မဟိလို႔ ယူဆသူ၊ ေတြေ၀နီလူတိ အခုကပင္ထြက္က်န္လိုက္ကတ္။ ရန္သူဘားမွာ လံုး၀ဒူးမေထာက္၊ လက္မေျမႇာက္ရ။ ရခိုင္လက္နက္ ရခိုင္လက္ထဲမွာဟိရဖို႔။ စိတ္ပ်က္သူ၊ စိတ္ဓါတ္က်လူတိ လက္နက္ကိုအပ္။ ထြက္စာတင္။ စားစရိတ္လမ္းစရိတ္ (၅၀၀၀) ထုတ္ပီးလိုက္မည္။ အားလံုးသေဘာေပါက္ နားလည္ကတ္ယင့္လား။
“ဟုတ္ပါေရ”
“စိတ္ပ်က္ေတလူဟိလာ”
“မဟိပါ”
“ရခိုင္ျပည္ကိုခ်ီတက္ကတ္ဖို႔မဟုတ္လား”
“ခ်ီတက္ပါဖို႔”
“စစ္ေၾကာင္းသတ္မွတ္မည္။ နားေထာင္”
“စစ္ေၾကာင္းနာမည္ - မိုးလင္းရာဇာစစ္ေၾကာင္း”
“မိုးလင္းရာဇာစစ္ေၾကာင္း”
“မိုးလင္းရာဇာစစ္ေၾကာင္း”
၀န္းက်င္တခုလံုးကို ရခိုင္လြတ္ျပည္လြတ္ေျမာက္ေရးပါတီ၊ မိုးလင္းရာဇာစစ္ေၾကာင္းအသံက လႊမ္းမိုးလားသည္။ ရဲေဖာ္အားလံုး ရဲစိတ္ရဲမာန္ ဇာတိမာန္ျဖင့္ ၀မ္းေျမာက္ကတ္ရသည္။
သီမင္းႏွင့္မိုးလင္းရာဇာစစ္ေၾကာင္း
အခါသမယမွာ အေမွာင္အားေကာင္းခ်ိန္ လမိုက္ညျဖစ္သျဖင့္ စၾကၠာ၀ဠာတခြင္လံုး ၾကည္လင္ျခင္းမဟိ။ ေငြစင္ၾကယ္ေခ်တိ တိမ္တိုက္မ်ားေနာက္ကြယ္မွ ပုန္းလွ်ိဳ႕၀ွက္လွ်ိဳ႕ေဂါင္းျပဴလွ်က္ဟိ၏။ အကာလ၀န္းက်င္ အလင္းဟူ၍မဟိ၊ အေမွာင္ပကတိ ႀကီးစိုးလွ်က္ဟိ၏။ ၀န္းက်င္တခုလံုး ၿငိမ္ဆိတ္လွ်က္။ အေတြးမ်ားျဖင့္အိပ္မေပ်ာ္။ သိလာရသည္က နက္ဖန္ခါ။ ျပန္ရဖို႔ယာေထာ - ရင္ထဲကအသိ။
ရင္းႏွီးမႈ၊ ခင္မင္မႈ၊ ခ်စ္ခင္မႈ၊ တြယ္တာမႈသံေယာဇဥ္မ်ားျဖင့္ ညည့္ဦးပိုင္းႏႈတ္ဆက္ခရသည့္ ရဲေဖာ္ရဲဖက္၊ သီေဖာ္သီဖက္၊ သူငယ္ခ်င္းမ်ား၊ ကရင္ျပည္သူမ်ား၊ အထူးသျဖင့္ ရင္ထဲမွာ ႏႈိးဆြခံစား၊ သံေယာဇဥ္ပြားမိသည့္အမိုး၊ ေနာ္ဖလဲထူး၊ ဖထီးေစာေက်ာ္၊ ေဒးမူးေနာ္ခ်ိဳေအး။
မလႊဲသာ၊ ခြဲခြာရမည့္အသိတရား။ စီးက်သည့္မ်က္ရည္။ ပူေလာင္သည့္ႏွလံုးသား။ မ်က္ႏွာကိုလက္အုပ္ၿပီးငိုသံမ်ားက စာရြီးသူ၏ႏွလံုးသားကို ဒါးပါးပါးႏွင့္လွီးျဖတ္လိုက္ေတပိုင္ ခံစားရပါေရ။
“မငိုပါကဲ့ - ေဒးမူ။ အမိုးဖထီး - မငိုပါကဲ့”
“အမိုး၊ ဖထီး၊ ေဒးမူ၊ မ်က္ရည္က်စြာကိုျမင္ေက မခ်ိေအာင္ခံစားရေရ။ ကုသိုလ္ကံေထာက္မလို႔ သီကံမေရာက္ သက္မေပ်ာက္ေက ေဒးမူ႐ို႕ပါးကို အေရာက္ျပန္လာခပါေမ”
ေျပာရာေျပာရသည္ ရင္ထဲမွာ ထိမ္းမႏိုင္ခဲမရ။ က်လာသည့္မ်က္ရည္။ အံုပုန္းလူမသိ။ စစ္သားႀကီးက မ်က္ရည္သုတ္လို႔ တပ္ရင္းထဲျပန္လာလတ္ရသည္။ ဆိတ္ၿငိမ္ေသာအေမွာင္က တစထက္တစလႊမ္းမိုးလာကာ ပုရစ္သံ၊ ပုဇဥ္းသံ၊ ေတာတိရိစၦာန္သံပင္မၾကားရ။ အပ္က်စြာကိုပင္ ၾကားဖို႔ထင္သည္။
အိပ္မရလီ စိတ္ကဂေယာက္ဂယက္ျဖစ္လီ။ အေတြးသံသရာ ၀ဲခ်ာလည္လွ်က္ ညည့္ဦးယံ တေမွးေခ်လည္းအိပ္မေပ်ာ္။ မိုးစင္စင္လင္းလတ္သည္။ တပ္မွဴးတပ္ဗိုလ္မ်ားအမိန္႔အတိုင္း ကိုယ့္အထုပ္ကိုယ္ထမ္း။ ကိုယ့္လက္နက္ကိုယ္ကိုင္။ လားရဖို႔ခရီးစဥ္အတိုင္း စီစဥ္ကတ္ရသည္။
(၁၉၇၆) ခု ဇြန္လ (၂၀) ရက္။
ေဒတသက္မိလို႔ရလီဖို႔မဟုတ္။ ကရင္ျပည္နယ္ေသာ္လဲထာစခန္းမွ ထိုင္းႏိုင္ငံဖက္သို႔ စက္ဘုတ္ျဖင့္ မိုးလင္းရာဇာစစ္ေၾကာင္းကူးသည္။
အတိတ္သည္ အရိပ္ကဲ့သို႔ စိတ္အယဥ္၀ယ္ နစ္ေမ်ာခ်င္တိုင္းႏွစ္ေမ်ာနီလိမ့္မည္။ အၿငိဳးႀကီးေရ ဇြန္လမိုးကလည္း မၫွာမတာ တၿဂိဳင္ၿဂိဳင္းရြာသည္။ ေအပိုင္ပင္လည္း အၿငိဳးႀကီးပါလား မိုးမင္းႀကီး။ စိတ္ထဲရင္ထဲမွာ ကိုယ့္တိုင္းကိုယ့္ျပည္ျပန္ရဖို႔စြာေတာင္ ၀မ္းမသာ။ တခုခုက်န္ခေရပိုင္ ဟာလာဟင္းလင္းႀကီး။ ေဆာင္းညည့္အိမ္မက္လည္းမဟုတ္။ က်န္လိုက္ခဖိ ကရင္ျပည္။ လြမ္းက်န္ခဖိ ေဒးမူ။ ခြင့္လႊတ္ကတ္ပါ၊။ ႏွစ္သိမ့္ပါရစီ။
ထိုင္းႏိုင္ငံမွ ျမန္ႏိုင္ငံသွ်မ္းျပည္ဟိရာသို႔တည့္တည့္ ၿခီက်င္တမ်ိဳး၊ ကားစီး၍တဖံု၊ ဗိုလ္မွဴးႀကီးခြန္လံုဖစခန္းသို႔ ဦးတည္းထြက္ခြာသည္။ မိုးစုန္းစုန္းခ်ဳပ္မွ မိုးလင္းရာဇာစစ္ေၾကာင္းေရာက္သည္။ ႏွစ္ရက္နားၿပီးေနာက္ နိမရြီးညည့္မေယွာင္ ေတာ၊ ေခ်ာင္း၊ ေျမာင္္၊ ျမစ္၊ ျပား၊ ျပင္၊ ၿခံဳ၊ ေဂ်ာက္၊ ေတာင္ေစာက္ေတာင္ျမင့္၊ ေတာင္စြယ္ေတာတန္း အေကြ႕အေကာက္၀ကၤဘာေပါင္းေသာင္းေျခာင္ေထာင္ကိုေက်ာ္ျဖတ္ယင္း သွ်မ္းျပည္ေတာင္ပိုင္း၊ ေမအိုးရြာနား၊ ပအို႔ျဖဴခြန္စံသိန္းစခန္းသို႔ေရာက္သည္။
ေမအိုးရြာပအိုးစခန္းတြင္ မိုးလင္းရာဇာစစ္ေၾကာင္း (၅) ရက္မွ် အနားယူသည္။ ယင္းစခန္းမွ သံလြင္ပအိုးစခန္းသို႔ ခ်ီတက္သည္။ သံလြင္ျမစ္ကိုစက္ဘုတ္ျဖင့္ကူးရသည္မွာ ေတြးၾကည့္လွ်င္အသဲယားသည္။ ခရီးကပန္း၊ လမ္းကၾကမ္းး။ သမင္ေတာက္သံ၊ ဂ်ီေဟာက္သံ။ ေတာဘယံမွာ၊ ေတာင္ဘယံမွာ။
တိုင္းျပည္ႏွင့္လူမ်ိဳးအက်ိဳးအတြက္ တာ၀န္က်ီကတ္ရမည္။ တပ္မွဴးတပ္ဗိုလ္မ်ားအမိန္႔ နာခံရမည္။ ဇြဲသတၲိ၊ လံု႔လ၀ိရိယဟိကတ္ရမည္။ ဗူးကိုမြိရာ သစ္ကိုေဂါင္းအံုးဆိုစြာ ေတာ္လွန္ေရးသမားအတြက္ ျပႆနာမဟုတ္။
ရန္သူကိုအထင္ေသးလို႔မျဖစ္။ စစ္ေၾကာင္းကို တပ္စုတပ္စိတ္ျဖန္႔၍ ခရီးႏွင္ရသည္။ ဟုိပုန္းၿမိဳ႕နယ္ ဆီဆိုင္ၿမိဳ႕နယ္သို႔ေရာက္ေသာခါ ရဲေဘာ္ႏွစ္ေယာက္ေပ်ာက္နီသည္။ ခိုင္ေက်ာ္ဇံဟိန္းႏွင့္ ခိုင္သံမဏိႏွစ္ေယာက္ သီသည္ရွင္သည္မသိရ။ သူ႐ို႕ႏွစ္ေယာက္ေရာက္မလာႏိုင္၍ စိတ္မေကာင္းဘဲ သွ်မ္းျပည္ေတာင္ပိုင္းမွ အလယ္ပိုင္းသို႔ ဆက္လက္ခ်ီတက္ကတ္ရသည္။
အထူးသျဖင့္ ေလးက်ား-မိုင္းကိုင္ ကားလမ္းကိုျဖတ္ၿပီးမွ သွ်မ္းျပည္အလယ္ပိုင္းသို႔ ေရာက္မည္ဟုသိရသည္။ ေဒသခံႏွင့္မဟာမိတ္မ်ားေျပာျပခ်က္အရ သီမင္းတမန္ကားလမ္းအျဖစ္ နာမည္ႀကီးသည္။ ေတာ္လွန္ေရးသမားမ်ားကို ဒုကၡအပီးဆံုးကားလမ္းဟုဆိုသည္။
မိုးလင္းရာဇာစစ္ေၾကာင္း၏ခံယူခ်က္က ေကြ႕ေယွာင္လို႔ရေကေကြ႕ေယွာင္။ တြိေကရင္ဆိုင္။ ေနာက္ဆုတ္ဖို႔လံုး၀မဟိ။ လွ်ိဳ႕၀ွက္ခ်က္ကို အသီထိန္းသိမ္းရမည္မွာ တပ္မွဴးတပ္ဗိုလ္ အားလံုးနားလည္ၿပီးေသာအလုပ္။ မိုးႀကိန္းႀကိန္းရြာသည္။ လီျပင္းတိုက္သည္။ နိႏွင့္ညဥ့္၊ ညဥ့္ႏွင့္နိ၊ မိုးရြာလီထ၊ အခ်မ္းအပူမဟိ။ ရန္သူလႈပ္လွ်ားမႈအနီအထားကို သံုးသပ္ရသည္။ ရန္သူ၏ငိုက္ကြက္ကိုရွာရသည္။ ရန္သူေပ်ာ့ကြက္ကိုစီးရသည္။ ရန္သူတိ ကတုတ္ထဲမွာ အအိပ္ၾကဴးနီပံုရသည္။ ဖင္ထဲႄကြက္၀င္လို႔ေတာင္ႏိုးဖို႔မဟုတ္။ သီမင္းတမန္ကားလမ္း ျဖတ္ကူးရာတြင္ ေသနပ္တခ်ိန္းလည္းမေဖာက္ခရလို႔ စိတ္ထဲမွာ အခဲမႀကီ။ သွ်မ္းျပည္အလယ္ပိုင္း မိုးဟိန္းစခန္းကို ေကာင္းေကာင္းမြန္မြန္ေရာက္သည္။
သွ်မ္းျပည္အလယ္ပိုင္းမွ ေျမာက္ပိုင္းသို႔ခ်ီတက္ရာတြင္ ျမန္မာစစ္တပ္ကို တိမ္းေယွာင္ရေရပိုင္ ကြန္မ်ဴနစ္ပါတီကိုလည္း လမ္းလႊဲခရသည္။ ငါးခူလည္းစူး ငါးေၾကးလည္းစူး ကြန္မ်ဴနစ္တိက ၀င္ေရာက္ၿခီယႈပ္သည္။ သွ်မ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္း ကခ်င္တပ္မဟာ (၄) ဗိုလ္မွဴးႀကီး ေဇာ္ဘန္စခန္းကိုအေရာက္ အခက္အခဲေျမာက္မ်ားစြာျဖင့္ ခ်ီတက္ခရသည္။
ကခ်င္တပ္မဟာ (၄) တြင္ ရက္ေပါင္း (၃၀) ခန္႔အနားယူၿပီးသည္။ ရဲေဘာ္အားလံုး တက္ႄကြတုန္းျဖစ္သည္။ အီးျခင္းပူျခင္း၊ ငတ္ျခင္းမြတ္ျခင္းကို ဂရုမစိုက္။ ရခိုင္ျပည္သို႔ မိုးလင္းရာဇာစစ္ေၾကာင္းေရာက္ေရးသည္ရာ ပဓာန။
ဆက္လက္ၿပီးထြက္ခြာရာ သိႏၷီၿမိဳ႕နယ္အတြင္း ရန္သူစစ္ေၾကာင္းေနာက္မွလိုက္သည္။ ရန္သူစစ္ေၾကာင္းကို နားလွည့္ပါးလွည့္ ေယွာင္ကြင္းႏိုင္ခသည္။ ရန္သူ၏စစ္ဆင္မႈ အဆံုးသတ္ျပန္လည္ဆုတ္ခြာလားၿပီးမွသာလွ်င္ မိမိဦးတည္ရာ ကခ်င္ျပည္ဖက္သို႔ ခ်ီတက္ခရသည္။
ေရႊလီျမစ္အနား ေရႊပေလာင္ရြာ၀န္းက်င္၌စခန္းခ်ၿပီး ေခတၱထမင္းစားသည္။ ေဒသခံကခ်င္တပ္မွ ရန္သူျမန္မာစစ္တပ္အမွတ္မွား၍ မဆင္မျခင္ပစ္ခတ္ျခင္းေၾကာင့္ မိုးလင္းရာဇာစစ္ေၾကာင္းမွ ဆီးတပ္ၾကပ္တဦးက်ဆံုးသည္။ စစ္ေၾကာင္းရဲေဘာ္အားလံုး စိတ္မေကာင္း။ ေဒါသလည္းျဖစ္သည္။ ၿခီမုန္းပစ္ရန္လည္း အဆင္သင့္ဟိသည္။ ပစ္ခတ္ထြက္ၿပီးလားေသာ ကခ်င္တပ္မွာလည္း ၿမီလွ်ိဳးမိုးပ်ံေပ်ာက္လားခသည္။ က်ဆံုးလားေသာ ဆီးတပ္ၾကပ္ႀကီးအေလာင္းကိုၾကည့္၍ ႏွေျမာသည္။ ၀မ္းနည္းပက္လက္ျဖစ္ရသည္။ စိတ္မေကာင္းစြာျဖင့္ သြီးေသာက္ရဲေဖာ္အားသင္းၿဂိဳဟ္ၿပီး ေရႊလီျမစ္ကိုျဖတ္၍ ကခ်င္တပ္မဟာ (၃) ဌာနခ်ဳပ္သို႔ေရာက္သည္။
ကခ်င္တပ္မဟာ (၃) ဌာနခ်ဳပ္တြင္ ဗမာျပည္ကြန္မ်ဳနစ္ပါတီတပ္ရင္း (၁၉၂) မွ တပ္ဖြဲ႕တဖြဲ႕သည္ ရခိုင္တပ္ႏွင့္ စိစပ္ေဆြးေႏြးလိုေၾကာင္း အေၾကာင္းၾကားလာသည္။ ဥကၠဌႀကီးခိုင္မိုးလင္းမွ တဦးတည္းမဆံုျဖတ္ဘဲ တပ္မွဴးတပ္ဗိုလ္မႈး တာ၀န္ခံမ်ားႏွင့္အတိုင္ပင္ျပဳၿပီး ခရီးလားနီဆိုက္ မေဆြးေႏြးသင့္ေၾကာင္းတင္ျပသျဖင့္ အစီအစဥ္ကိုပယ္ဖ်က္လိုက္သည္။ ကခ်င္တပ္မဟာ (၃) မွ ကခ်င္တပ္မဟာ (၂) သို႔ခရီးဆက္သည္။
ကခ်င္တပ္မဟာ (၂) ႏွင့္ ရခိုင္ရဲေဘာ္မ်ား
မိုးလင္းရာဇာစစ္ေၾကာင္း နိမအားညမအား ကရင္ျပည္မွ သွ်မ္းျပည္ေတာင္ပိုင္းေျမာက္ပိုင္း၊ အလယ္ပိုင္းကို ေတာလမ္းခရီးသတ္သတ္ နိရက္ဆက္ဆက္ျဖတ္ေက်ာ္လာသည္မွာ ကခ်င္ျပည္နယ္ တပ္မဟာ (၄) (၃) (၂) အထိဆက္တိုက္ျဖစ္သည္။ ရဲေဖာ္မ်ားမွာလည္း ခရီးပမ္းလွ်က္ဟိသည္။ စိတ္ဓါတ္ေရးရာခိုင္တုန္းျဖစ္ေသာ္လည္း ကာလေဒသပေယာဂတည္းဟူေသာ ၀ိေရာဓိကိုမွီ၍ ကခ်င္တပ္မဟာ (၂) တြင္ အနားယူရန္ ဥကၠဌႀကီးခိုင္မိုးလင္းစီစဥ္သည္။
အိမ္သွ်င္ ကခ်င္တပ္မဟာ (၂) မွလည္း ရခိုင္တပ္အား အပိုအလိုမဟိျပဳစုသည္။ တာ၀န္ယူ ဒိုင္ခံေကၽြးသည္။ ရခိုင္တပ္မေတာ္ကို ႀကိဳက္သေလာက္နီဖို႔ စီစဥ္ပီးသည္။ အစားအေသာက္၊ အနီအထိုင္၊ အ၀တ္အစား၊ ဆီး၀ါးမက်န္ကူညီသည္။ အထူးသျဖင့္ ကခ်င္ရဲေမမ်ားက အနီးကပ္ျပဳစုသည္။ လိုသည္ထက္ပို၍ အခြင့္အလမ္းပီးသည္ဟုဆိုႏိုင္သည္။ ရခိုင္ရဲေဖာ္မ်ားပင္ပမ္းခသမွ် အေညာင္းေျပရသည္။ ကခ်င္တပ္မဟာ (၂) က ဧည့္၀တ္က်ီပါသည္။ သို႔ေသာ္ တိုင္းျပည္ႏွင့္လူမ်ိဳးအတြက္ဆိုေရအသိစိတ္က ႏွလံုးသားလႈံ႕ေဆာ္မႈကို အရည္ေပ်ာ္စီသည္။
ကခ်င္တပ္မဟာတြင္ (၃) လ ခန္႔အနားယူၿပီး မိုးလင္းရာဇာစစ္ၾကာင္းခရီးဆက္သည္။ တေတာ၀င္ တျပန္သန္း၊ ရက္ခ်င္းနိခ်င္း ခ်င္းတြင္းျမစ္ႏွဖူးသို႔ေရာက္သည္။ ခ်င္းတြင္းျမစ္၀န္းက်င္တေလွ်ာက္သည္ ေတာ႐ိုင္းသတၲ၀ါ က်ားဆင္ေတာင္ႏြား၊ ႀကံ့႐ိုင္းအစဟိသည္မ်ား က်က္စားရာျဖစ္သည္။ တဖက္ကရန္သူကို သတိထားနီရေရပိုင္ ေတာေကာင္မ်ား၏အႏၲရာယ္ကိုလည္း ထည့္တြက္ရသည္။
ကံေကာင္းေထာက္မ၍လားမသိ လီသွ်ဴးလူမ်ား ေတာဆင္လိုက္၍ ထြက္ၿပီးလာကတ္သည္။ သူ႐ို႕မွာ ေလာင္းပါသျဖင့္ သူ႐ို႕ႏွင့္အတူ တနီကုန္ကူးခတ္ရသည္။ ျမစ္ဆိပ္တြင္ စခန္းခ်အိပ္ရန္စီစဥ္နီဆိုက္ ဟိမ၀ႏၲာေတာင္မွေတာ႐ိုင္းဆင္မ်ား အုပ္စုလိုက္ဆင္းလာသျဖင့္ ေတာဆင္႐ိုင္းမ်ားႏွင့္ တိုက္ပြဲျဖစ္ရသည္။ အာ႐ုဏ္က်င္းသည့္တိုင္ ဇာသူလည္းမအိပ္၀ံ့။
မိုးလင္းေသာအခါ ခရီးျပန္ဆက္ရသည္။ ပထမတြင္ ေခ်ာင္း၊ ေျမာင္မ်ားကိုျဖတ္ရသည္။ ထိုေနာက္ ရပ္ေစာက္ေတာင္မ်ားကိုတက္ရသည္။ ေတာင္ကမ္းပါးမ်ားကို ပတ္ရသည္။ အထက္မွေအာက္သို႔ငံုၾကည့္လိုက္လွ်င္ အသဲယားသည္။ ဤေတာင္တန္းတေလွ်ာက္ အတက္သတ္သတ္ ေတာင္ေပါင္းမ်ားစြာတက္ရသည္။ အအီးဒါဏ္က သြီးမဟိပ်ာလားထင္ရသည္။ ေတာင္ထိပ္ေရာက္မွ ဟိမ၀ႏၲာ စာရမတီေတာင္တန္းျဖစ္ေၾကာင္း သိသည္။
စာရာမတီေတာင္တန္းမွ အႏၲာရာယ္
စာရာမတီေတာင္ ဟိမ၀ႏၲာေတာင္ နာဂေတာင္တန္းကို အေခ်ခါ ေက်ာင္းသားဘ၀တြင္ သင္ဖူးပါသည္။ ဤေတာင္တန္းႀကီးမ်ားသို႔ တႀကိမ္တေခါက္ ေရာက္ဖူးလိမၼည္ဟုမထင္မိခ။ အိမ္မက္ေတာင္မမက္ဖူး။ လူ႔ဘ၀ကားဆန္းၾကယ္ပါ၏။ ကမၻာႀကီးအက်ဥ္းေခ်ဟု စကားအျဖစ္ေျပာဖူးသည္။ ေျပာမယံု၊ ႀကံဳမွသိဆိုသည္အတိုင္း စာရာမတီေတာင္ထိပ္ကို ေရာက္နီပါပ်ာကား။ လႈိင္းႀကီးလွီေအာက္၊ ေတာင္ႀကီးဖ၀ါးေအာက္။ ကုိယ္တြိလက္တြိျဖစ္သည္။
စာရာမတီေတာင္ထိပ္မွ ေအာက္သို႔ၾကည့္လိုက္လွ်င္ ေတာင္ေၾကာေတာင္စြယ္ ဂ်ိဳင့္၀ွမ္းအသြယ္သြယ္႐ို႕၌ ျဖဴေဖြးေသာျမံဳဆိုင္းမ်ား ၿပီးလြင့္နီသည္ကိုျမင္ရသည္။ ႏွင္းခဲမ်ားက မိုးရြာသည္သို႔ တေျဖာက္ေျဖာက္က်သည္။ ပင္ယံေဗာင္းဖ်ားမွ ငွက္ျမည္သံ၊ ေဒါင္းတြန္သံ၊ ေတာဆင္အူသံ၊ က်ားဟိန္းသံမ်ားက စိတ္ဂေယာင္ေခ်ာက္ခ်ားျဖစ္စီသည္။
အထူးသျဖင့္ မသထီအသည္းယားမိသည္မွာ ႄကြတ္ေျပာက္၊ ႄကြတ္က်ား၊ အမႊီးစုတ္ဖြားခူေကာင္၊ ပိုးတံုးေကာင္၊ ေဘာက္ဖတ္၊ ပိုးမ်ိဳးစံု၊ ဇာနီရာ ဇာေဒသကလာ၍ သြီးလာစုပ္သည္ကိုမသိ။ သြီးစုပ္ၿပီးဖူးဖူးေရာင္မွ သိသည္။ ၿခီေထာက္မွာ။ အတြင္းေပါင္မွာ။ ေနာက္ကုန္း၊ လက္၊ ဂုတ္ဆစ္၊ လိုင္ဖင္း၊ မ်က္ႏွာ၊ တကိုယ္လံုးတြယ္ကပ္သြီးစုပ္ထားသည္။ ယား၍လက္ႏွင့္ပြတ္လိုက္မွ အတံုးလိုက္အေကာင္လိုက္ ေအာက္သို႔က်သည္။ ႄကြတ္ (သို႔မဟုတ္) ျခင္၊ ယင္၊ မွက္ တခုခုျဖစ္နီသည္။
စာရာမတီေတာင္၌ လားယင္းလာယင္း အတက္အဆင္းအအနိမ့္အျမင့္ အေကြ႕အေကာက္မ်ားကိုေက်ာ္ယင္း ေတာ႐ိုင္းတိရိစၦာန္မ်ားကိုေယွာင္ယင္းတိမ္းယင္း သြီးစုပ္ဖုတ္ေကာင္မ်ားကိုဖယ္ယင္း ရက္သတၲတပါတ္ၾကာသည္။ ညည့္ေရာက္တိုင္း မအိပ္၀ံ့။ ေတာေကာင္မ်ားကလည္းေပါ။ ခုခံသင့္သည္ကိုခုခံ။ တိုက္ခိုက္သင့္သည္ကိုတိုက္ခိုက္။ ေမာင္းထုတ္သင့္သည္ကို ေမာင္းထုတ္ရသည္။
စာရာမတီေတာင္ထိပ္မွ ပတ္ကြိဳင္ေတာင္တန္းသို႔ ၿမီပံုကြန္ပက္ကိုေထာက္လွ်က္ စစ္ေၾကာင္းဦးတည္ေမာင္းရသည္။ လမ္းတေလွ်ာက္ မွတ္မိသရိကိုေတြးမိသည္။ တ႐ုတ္ျပည္သူ႔သမၼတႏိုင္ငံေဂါင္းေဆာင္ ေမာ္စီတုန္းႀကီးသည္ လီသွ်စ္ေတာင္ကို ရိကၡာအျပည့္အစံုျဖင့္ေက်ာ္ျဖတ္၍ သမိုင္းတြင္အထင္ကရျပဳခသည္။ ကမၻာ့အေက်ာ္အေမာ္လည္းျဖစ္ခသည္။ အခု မိမိ႐ို႕လားနီေသာခရီးသည္လည္း မိုင္ေပါင္းမ်ားစြာဟိနီပ်ာ။ ေျဖာင့္ေသာလမ္းမဟုတ္။ အေကြ႕အပတ္မ်ားသည္။ အတက္အဆင္း၊ အနိမ့္အျမင့္၊ ေခ်ာင္းအလီလီ၊ ေျမာင္အလီလီေက်ာ္ျဖတ္၍ ရက္မွလက်ဴး၊ လမွႏွစ္ကူးဖို႔ပ်ာ။ လီသွ်စ္ေတာင္ခရီးထက္ပင္ ရွည္ဖို႔ၾကမ္းဖို႔ထင္ပါသည္။
စာရာမတီေတာင္ထိပ္မွ ပတ္ကြိဳင္ေတာင္တန္းသို႔ စစ္ေၾကာင္းတခုလံုးခ်ီတက္ရာ (၇) ရက္ခန္႔ၾကာသည္။ လူရွည္ေတာင္၊ ပတ္ကြိဳင္ေတာင္မ်ားျဖစ္သည္။ ၿမီပံုကိုေထာက္ၾကည့္လွ်င္ စစ္ကိုင္းတိုင္း ခႏၲီးၿမိဳ႕အထက္ပိုင္းဟု ခန္႔မွန္းရသည္။ ယင္းပတ္၀န္းက်င္အနားတ၀ိုက္တေလွ်ာက္ ရြာငယ္တဲငယ္မ်ားကိုတြိရသည္။ လူနီသည့္ေဒသျဖစ္ေၾကာင္းသိ၍ ရဲေဖာ္မ်ားအားလံုး သတိ၀ိရိယမလြတ္စီရန္ တပ္မွဴးတပ္ဗိုလ္မ်ားက အသိပီးသည္။ ခႏၲာကိုယ္တြင္ အ၀တ္မ၀တ္ေသာ နာဂရြာမ်ားျဖစ္သည္ကို ရြာေရာက္မွသိသည္။
မိုးလင္းရာဇာစစ္ေၾကာင္းႏွင့္ နာဂေတာင္မင္း
နာဂမ်ားကိုင္ေဆာင္ေသာ လက္နက္မ်ားမွာ လွံခၽြန္ဆူးခၽြန္ ဓားခၽြန္ဒုတ္ခၽြန္မ်ားျဖစ္သည္။ ခႏၶာကိုယ္တြင္ အ၀တ္၀တ္ေလ့မဟိ။ ရြာ၏အႀကီးအကဲကို ေတာင္မင္းဟုေခၚသည္။ ေတာင္မင္း၀တ္ရံုမွာ တိရိစၦာန္မ်ား၏မဒုန္းကဲ့သို႔ ရွည္လွ်ားေသာအ၀တ္ပံုစံ ေတာေကာင္မ်ား၏အမႊီးအမွ်င္သားရီမ်ားျဖင့္ ျပဳလုပ္ထားဟန္တူသည္။ လမ္းလားေသာအခါ တပည့္တေယာက္ႏွစ္ေယာက္က ထမ္းရသည္။ ထိုင္ေသာအခါ ခႏၶာကိုယ္ေအာက္ပိုင္းကိုပတ္ထားသည္။
စစ္ေၾကာင္းအစာရီစာျပတ္လတ္မႈေၾကာင့္ ေတာင္မင္းအား ကခ်င္မွပါလာေသာ နာဂႀကိဳက္သည့္ ဘိန္းကိုေကၽြး၍ ရိကၡာေတာင္းစားရသည္။ ၄င္း႐ို႕မွာ ဟိသည့္ရိကၡာကိုထုတ္ပီးသည္။ တဖက္ႏွင့္တဖက္ ၿခီဟန္လက္ဟန္ျပ၍ေျပာဆိုရသည္မွာ ရယ္စရာျဖစ္သည္။ ၿပိန္းဥေျမာက္ဥ၊ ေျပာင္းဖူး၊ သူ႐ို႕စားေသာ အစားအစာဟူသမွ်ကို ေကၽြးသည္။
လူသားစားသည္။ မိမိႏွင့္တရြာတည္းနီထိုင္သူမ်ားကို မစား။ တျခားရြာမွလူမ်ားကို စားသည္။ စာရီြးသူႏွင့္စစ္ေၾကာင္းကို အမဲသားအလား ထင္ပံုရသည္။ သတ္စားရန္ အမ်ိဳးမ်ိဳးႀကိဳးစားသည္။ ၄င္း႐ို႕၏လက္နက္ျဖင့္ မယွဥ္ႏိုင္ေၾကာင္း ေတာေကာင္မ်ားကိုပစ္ျပမွ ယံုသည္။ တကိုယ္လံုးမွာ အ၀တ္အစားမဟိေသာ္လည္း တဦးႏွင့္တဦး ေဟာေဟာယမ္းယမ္း၊ ေစာ္ကားေမာ္ကားမဟိ။ အိမ္ၿခံမ်ားဟိသည္။ အိပ္လွ်င္ မီးဖြာမ်ားေဘးတြင္အိပ္သည္။ ပုဆိုးဟူ၍ မည္မည္ရရမဟိ၊။ ေတာင္ႏြားသားရီမ်ားကို ခ်မ္းလွ်င္ခ်ံဳသည္။ ထူးဆန္းသည္မွာ ဆြီမ်ိဳးသားခ်င္း တဦးဦးသီလွ်င္ၿမီမျမႇဳပ္။ မိမိအိမ္ၿခံထဲတြင္စင္ေဆာက္၍ ၄င္းစင္ထက္တြင္ တင္ထားသည္။ ညည့္အခါတြင္ ေတာင္ႏြားက်ားသတၲ၀ါမ်ား မၾကာမၾကာလာေရာက္ေၾကာင္းသိရသည္။ စာရြီးသူကိုယ္တိုင္နားခ်ိန္တြင္ပင္ က်ားသတၲ၀ါမ်ား လာေခ်ာင္းျခင္းခံရသည္။
အ၀တ္အစားမဲ့ေလးရြာေျမာက္ (ထြိ) ရြာမည္ေသာ နာဂရြာတြင္ မိုးလင္းရာဇာစစ္ေၾကာင္း (၂) ရက္အနားယူစဥ္ ထူးဆန္းအံ့ဖြယ္ျဖစ္ရပ္တခုႀကံဳသည္။ ေျပာမယံု ၾကံဳဖူးမွသိ။ ပံုျပင္လည္းမဟုတ္၊ လက္တြိျဖစ္ပါသည္။
ရြာသားမ်ားႏွင့္ နတ္ဆရာဟုထင္မွတ္ရေသာလူတဦးက နာဂပ်ိဳအမ်ိဳးသမီးတဦး၊ နာဂေယာက်ၤားတဦးကို ၀ိုင္း၀န္းေခၚေဆာင္လာသည္။ နတ္ဆရာမွာ ဓါးတလက္ကိုင္ထားသည္။ နတ္ဆရာက လူပ်ိဳႏွင့္အပ်ိဳႏွစ္ဦးအား (၇) ေခါက္ တိတိလွည့္ပတ္လွ်က္ ပါးစမွရြတ္ဆိုသည္မွာ ဆုေတာင္းျခင္းျဖစ္ႏိုင္သည္။ ၿပီးေနာက္ ပထမဆံုး လူပ်ိဳ၏လိုင္ဖင္းကို ဓားႏွင့္လွီးသည္။ သြီးစက္မ်ားပန္းထြက္လာသည္။ ေအာ္သံကၽြီးသံမ်ားလည္းမဟိ။ ရြာသူရြာသားလူအုပ္မ်ားက လက္ခုပ္လက္၀ါးတီးသည္။ ထို႔ေနာက္ လိုင္ပင္းလွီးထားေသာ သီဆံုးၿပီးလူငယ္အေလာင္းကို ေတာင္ယာအႏွံ႔ ခြန္အားဟိသူႏွစ္ဦးယူေဆာင္၍ သြီးစက္ခ်သည္။ သြီးစက္တစက္မက်န္ေသာအခါ လူငယ္၏ေဂါင္းကိုျဖတ္လွ်က္ ႏွီးျဖင့္ျပဳလုပ္ထားေသာ ခရင္းေတာင္း၌ထည့္၍ ရြာအ၀င္သစ္ပင္ႀကီးထက္တင္ၿပီး သစ္ကိုင္းမွာ ခ်ိတ္ဆြဲထားလိုက္သည္။ ေဂါင္းမပါေသာ ကိုယ္ခႏၶာကိုယ္ကို လက္၀ါးကပ္တိုင္၌ ခ်ိဳင္ေႏွာင္ထားသည္။ ထို႔အတူ နာဂအမ်ိဳးသမီးကိုလည္း သြီးပယ္က်ံနီေသာဓားျဖင့္ (၇) ႏွစ္ေခါက္တိတိ ပါးစမွ တျပစ္ျပစ္ရြတ္ယင္း ေနာက္ဆံစုကိုကိုင္၍ လိုင္ဖင္းကိုဓားျဖင့္ျဖတ္လိုက္သည္။ ျမင္ရသည္မွာ အသဲယားသည္။ သီဆံုးလားေသာနာဂမိမၼပ်ိဳအား နာဂလူငယ္ကဲ့သို႔ ေတာင္ယာထဲ၌ သြီးစက္ခ်သည္။ သြီးစဲသည္ႏွင့္ လိုင္ဖင္းကိုျဖတ္ခ်၍ နာဂလူငယ္ကဲ့သို႔ ေဂါင္းကိုသစ္ပင္ႀကီးထက္တြင္၄င္း၊ ကိုယ္ခႏၶာကို လက္၀ါးကပ္တိုင္တြင္၄င္း ခ်ိဳင္ေႏွာင္ထားလိုက္သည္။
ယင္းကဲ့သို႔ျပဳလုပ္သည္မွာ ေတာင္ယာနတ္ကို ပူေဇာ္ပသျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း၊ ေတာင္ယာနတ္ကို ပူေဇာ္ပသမွ အသီးအႏွံပြားမ်ားေၾကာင္းသိရသည္။ အ၀တ္မဲ့နာဂရြာ (၁၀) ရြာ၊ သစ္ခက္စည္းရြာ (၁၀) ရြာ၊ ပ်ိဳင္ခ်ပ္၀တ္ (၉) ရြာ ခရစ္ယာန္ဘာသာ၀င္မ်ားကမူ အ၀တ္စည္းသည္။ တခ်ိဳ႕နာဂမ်ားမွာ ျမန္မာစကားေကာင္းေကာင္းနားလည္ၿပီး ဆက္ဆံေရးအဆင္ေျပသည္။ ေဖာ္ရြယ္ကူညီသည္။
ရက္ေပါင္း (၄၀) ေက်ာ္မွ် နာဂရြာမ်ားကိုျဖတ္၍ ခရီးႏွင္ၿပီးေနာက္ အိႏၵိယႏိုင္ငံ မီဇူလူမ်ိဳးသမၼတတဦးကိုလည္း အထူးအဆန္းတြိရသည္။ မီဇူသမၼတႀကီးေနာက္တြင္ မီဇူလူပ်ိဳ (၃၀၀) ခန္႔ဟိ၍ ၄င္း႐ို႕ႏွင့္ မိတ္ဆြီဖဲြ႕ရသည္။ မီဇူလူမ်ိဳးမ်ား၏အာဂႏၶဳအျဖစ္ (၇) ရက္ခန္႔နားၿပီးေနာက္ ေမလ (၂၄) ရက္နိ ခ်င္းျပည္နယ္ဖက္သို႔ ခရီးထြက္သည္။ ျပည္ခ်စ္ပါတီဦးႏုတပ္မွ ခြဲထြက္လာေသာ ၀ီလ်ံေဂါင္းေဆာင္သည့္ ခ်င္းအမ်ိဳးသားအင္အား (၁၃) ဦးပါ၀င္သည္။ ၄င္း႐ို႕မွာ ထိုင္းႏိုင္ငံမွ လိုက္လာျခင္းျဖစ္သည္။
ခ်င္းအမ်ိဳးသားအဖြဲ႕ႏွင့္ ရခိုင္တပ္မေတာ္
ျပည္ခ်စ္ပါတီ (၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ေဟာင္းဦးႏုအဖြဲ႕) မွ ခြဲထြက္လာေသာ ခ်င္းအမ်ိဳးသားကို ၀ီလ်ံဆိုသူက ဦးေဆာင္သည္။ ၀ီလ်ံခ်င္းတပ္ဖြဲ႕မွာမူ ဗိုလ္မွဴးႀကီး၊ ဒုဗိုလ္မွဴးႀကီး၊ ဗိုလ္မွဴးအဆင့္ဟိသူမ်ား၍ ထမင္းခ်က္ရဲေဘာ္အဆင့္မဟိ။ တဦးႏွင့္တဦးလည္း စည္းလံုးညီၫြတ္မႈမဟိ။ မၾကာမၾကာ ရန္သူ႔ထံထြက္ၿပီး သစၥာေဖာက္လားသျဖင့္ (၆) ဦးေလာက္က်န္သည္။
ခ်င္းအမ်ိဳးသား၀ီလ်ံအဖြဲ႕ သစၥာေဖာက္ထြက္ၿပီးလားျခင္းသည္ မိုးလင္းရာဇာစစ္ေၾကာင္းအတြက္ေသာ္၄င္း၊ ၀ီလ်ံအတြက္ေသာ္၄င္း စိုးရိမ္မကင္းျဖစ္ရသည္။ ရန္သူစစ္ေၾကာင္းကို သတင္းပီးပို႔ျခင္းႏွင့္တူသည္။ မိုးလင္းရာဇာစစ္ေၾကာင္းလမ္းခရီးအတြက္ မဟာျပႆနာႀကီးျဖစ္သည္။ ထိပ္တိုက္ရင္ဆိုင္တိုက္ပြဲႀကီးကိုျဖစ္စီမည့္ သီမင္းအႏၲရာယ္ျဖစ္သည္။ ၾကံဳလည္းၾကံဳရသည္။
ခ်င္းအမ်ိဳးသားေဂါင္းေဆာင္၀ီလ်ံက ဥကၠဌႀကီးခိုင္မိုးလင္းကို အားမငယ္ရန္ အေကြ႕အေကာက္ေယွာင္ပံုေယွာင္နည္း၊ လမ္းခရီးကိုသူသိေၾကာင္း။ ဥကၠဌႀကီးႏွင့္တကြ ရဲေဘာ္အားလံုး ေဘးမသီရန္မခရန္ ၀န္ခံခ်က္ပီးသည္။ ခ်င္းအမ်ိဳးသားပင္ျဖစ္ေသာ္လည္း စကားေျပာကၽြြမ္းသည္။ နား၀င္ခ်ိဳေအာင္ေျပာတတ္သည္။ ခ်င္းအမ်ိဳးသား၀ီလ်ံ၏တင္ျပခ်က္ကို ဥကၠဌႀကီးခိုင္မိုးလင္း အလြန္ယံုၾကည္အားကိုးသည္။ ခ်င္းျပည္မွျဖတ္သန္းၿပီး ရခိုင္ျပည္သို႔ခ်ီတက္ရန္ ဆံုးျဖတ္ထားပံုရသည္။ စစ္ေၾကာင္းကို ခ်င္းျပည္သို႔ခ်ီတက္စီသည္။
ခ်င္းရြာခ်င္းလူမ်ိဳးမ်ားထံမွ ရန္သူ႔အနီအထားကို စံုစမ္းသည္။ တရြာ၀င္တရြာထြက္ ခရီးဆက္သည္။ အမည္မသိရြာတရြာသို႔ ၀င္လိုက္သည္ႏွင့္ ရြာသားမ်ားအၿခီပ်က္အနီပ်က္ ေၾကာက္ရြံ႕နီသည္ကို အကဲခတ္မိသည္။ ေၾကာက္စိတ္မႊမ္နီေသာရြာသားမ်ားကို တခုလည္းမီးလို႔မရ။ ခ်င္းဘာသာျဖင့္ ၀ီလ်ံအဖြဲ႕ကမီးသည္။ မ်က္စိပ်က္မ်က္ႏွာပ်က္ သြီးဆုတ္သည္ကလြဲ၍ အေျဖမရ။ ဥကၠဌႀကီးခိုင္မိုးလင္းသည္ ရြာသားမ်ား၏အရိပ္အျခည္ကို အကဲခတ္မိပံုရသည္။ ရခိုင္ကြန္မန္ဒိုတပ္ဖြဲ႕အား သတိ၀ိရိယျဖင့္လားရန္မွာသည္။ အားလံုးကိုသတိထားရန္ေျပာသည္။
ယင္းရြာအနား နန္းတေလးေခ်ာင္းကိုမေရာက္ခင္ ရွိၿပီးပြိဳင့္အား စတင္ထြက္ခြာစီသည္။ မိနစ္ (၂၀) ခန္႔အၾကာတြင္ ေတာငွက္မ်ားလန္႔ျဖတ္ပ်ံသံ၊ ခ်ဥ့္ေအာ္သံမ်ားၾကားရသည္။ ရွိတြင္လားနီေသာရဲေဖာ္မ်ားကို ရပ္ဆိုင္းထားရန္ အခ်က္ျပလိုက္သည္။ စာရြီးသူက စစ္ေၾကာင္းတခုလံုးကို လက္ကာျပသည္။ လမ္း၏၀ဲယာတဖက္တခ်က္တြင္ ကတုတ္က်င္းမ်ား၌ ရန္သူတခ်ိဳ႕အိပ္ငိုက္နီသည္။ အရက္ယစ္နီ၍လားမေျပာတတ္။ (၅) ကိုက္ေလာက္ရာ၀ီးသည္။ မျမင္။
တပ္စိတ္မွဴးထြန္းခိုင္ကို လက္ၫိႈးထိုးျပယင္း လက္ဦးမႈယူလိုက္သည္။ “ေ၀ါ-ေဒါင္း-ဘုန္း-ဂ်ိန္း” ဟူေသာေပါက္ကြဲသံမ်ားႏွင့္အတူ ၿမီျပင္သို႔လွဲခ်လိုက္သည္။ သူ႔ဖက္ကိုယ့္ဖက္ပစ္ခတ္သံမ်ား လက္နက္ႀကီး၊ လက္နက္ငယ္အသံမ်ားဆူညံၿပီး ေတာတန္းတေလွ်ာက္ ေၾကာက္ေကာင္းထမန္းျမည္ဟိန္းလားသည္။ အိႏၵိယနယ္စပ္ဖက္သို႔ အတင္းတိုက္ေဖာက္ထြက္ခရသည္။ အိႏၵိယနယ္စပ္၌ တပ္မ်ားကို ျပန္လည္စုစည္းစီးစစ္ေသာအခါ တပ္ခြဲမွဴးဗိုလ္ႀကီးေက်ာ္ဟန္တေယာက္ ေပ်ာက္ျခင္းမလွေပ်ာက္နီသည္။ သီသည္ရွင္သည္ ရန္သူဖမ္းမိသည္မသိရ။ တပ္ခြဲမွဴးဗိုလ္ႀကီးေက်ာ္ဟန္တဦးရာက်န္သျဖင့္ စိတ္မေကာင္းေကလည္း ခရီးဆက္လက္ထြက္ခြာခရသည္။
အိႏၵိယနယ္စပ္ ကသည္းမဏိပူရျပည္နယ္သို႔ ခ်ီတက္ရသည္။ အိႏၵိယနယ္ထဲသို႔ေရာက္လားသျဖင့္ အိႏၵိယနယ္ေစာင့္စစ္သားမ်ားကို ေက်ာ္ျဖတ္ခြင့္ေတာင္းသည္။ အိႏၵိယစစ္တပ္ေဂါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ေဆြးေႏြးၿပီး အျပန္တြင္၀င္တိုက္သျဖင့္ မိုးလင္းရာဇာစစ္ေၾကာင္းမွ အႏၵိယတပ္ဖြဲ႕ကိုခုခံရသည္။ ရခိုင္တပ္ဖြဲ႕အနီျဖင့္ အိႏိၵယစစ္တပ္ကိုလံုး၀မတိုက္လို။ အိႏိၵယစစ္တပ္မွ ေလးႀကိမ္တိုင္တိုင္ ၀င္ေရာက္တိုက္ခိုက္သည္။ ခုခံတိုက္ခိုက္ယင္း ခ်င္းေတာင္တန္းကို ျပန္လည္ဆုတ္ခြာရသည္။
ခ်င္းေတာင္တန္းမွ ရခိုင္ျပည္သို႔ ဒုတိယအႀကိမ္ခ်ီတက္
ရခိုင္ကြန္မန္ဒိုတပ္ဖြဲ႕ႏွင့္ စစ္ေၾကာင္းတပ္မွဴးတပ္ဗိုလ္႐ို႕သည္ ခ်င္း၀ီလ်ံ၏ခ်င္းျပည္မွ ျဖတ္သန္းလားေရးအဆိုကို အထူးေ၀ဖန္စဥ္းစားသည္။ ဥကၠဌခိုင္မိုးလင္းထံ မီဇူအမ်ိဳးသမီး၏သတင္းပီးပို႔ခ်က္ကို တင္ျပရန္စီစဥ္သည္။ ဥကၠဌႀကီးခိုင္မိုးလင္းက ခ်င္း၀ီလ်ံကို အလြန္အကၽြံယံုၾကည္သည္။ ၀ီလ်ံေျပာသမွ် အေလးထားသည္။
ျမန္မာစကားကိုေျပာတတ္ေသာ မီဇူအမ်ိဳးသမီး၏သတင္းပီးခ်က္မွာ အစ္ကို႐ို႕ အရွိမွာ ရြာတရြာဟိေရ။ ယင္းရြာထဲမွာ ျမန္မာစစ္သားအမ်ားႀကီး၊ စစ္ကားအစီး (၄၀) တြိခေရ။ မီဇူျပည္နယ္စပ္အတိုင္း ေရာက္ေအာင္လားပါ။ မီဇူျပည္ဆံုးေက ရခိုင္လူမ်ိဳးတိနီေရ ထရိပူရျပည္ကိုေရာက္လိမ့္မည္။
ဥကၠဌႀကီး ကၽြန္ေတာ္ခ်င္းလူမ်ိဳးပါ။ ခ်င္းျပည္မွာဆိုေက က်ေနာ္မသိေရေဒသမဟိ။ ရန္သူေဒဖက္ကလာေက ထုိဖက္ကိုေယွာင္ဖို႔ အကၽြန္ေတာ့္တာ၀န္ထား။ တခုလည္းမပူပါကဲ့။ က်ေနာ္အသက္ႏွင့္ရင္းလို႔ ကာကြယ္ပီးပါမည္ဟု ခ်င္း၀ီလ်ံကေျပာသည္။
စာရြီးသူကိုယ္တိုင္ ခ်င္း၀ီလ်ံသည္ မိမိ၏အိမ္သို႔ျပန္ရန္ အကၽြန္႐ို႕ရခိုင္တပ္မေတာ္ကိုအသံုးခ်နီသည္ဟု သံသယျဖစ္မိသည္။ ရန္သူသည္ ရွိရြာကျဖတ္ေစာင့္နီမည္ကို ေသခ်ာေပါက္သိသည္ဟုယူဆရသည္။
ဥကၠဌႀကီးခိုင္မိုးလင္းက ခ်င္း၀ီလ်ံတပ္ကို ရွိမွတက္ရန္အမိန္႔ပီးသည္။ ဟုတ္ပါယင့္ဟု တခြန္းေျပာၿပီး ခ်င္းလူမ်ိဳးေျခာက္ဦး ရွိကဦးေဆာင္လားသည္။ စာရြီးသူႏွင့္ မိုးလင္းရာဇာစစ္ေၾကာင္းက ဥကၠဌႀကီးထံ အက်ိဳးအေၾကာင္းယွင္းျပလို၍ ခ်င္း၀ီလ်ံေနာက္လိုက္၍ မတက္သိမ့္။
“ကြန္မန္ဒိုတပ္ဖြဲ႕ အယင္လာ”
“ေဒေကာင္တိ ဇာလုပ္နီကတ္ေတလဲ”
ေဒါသသံက ဥကၠဌႀကီးအမိန္႔တြင္ပါနီသည္။ ဥကၠဌႀကီးကိုအေလးျပဳၿပီး မီဇူအမ်ိဳးသမီးထံမွ သတင္းပို႔ခ်က္ကိုတင္ျပလိုက္သည္။ ေၾကာက္၍ေျပာသည္အထင္ျဖင့္ ဆံုးမမည္ပ်င္ေသာအခါ ေနာက္သို႔ (၄-၅) လွမ္းဆုတ္လိုက္ရသည္။ တဖန္ထပ္မန္၍ ဒုဗိုလ္ခိုင္မာယုတင္ျပေသာအခါ လက္၀ါးေစာင္း (၅) ခ်က္ အပီးခံရသည္။ ဥကၠဌႀကီးက ရွိၿပီးကြန္မန္ဒိုခ်ီတက္ဟု အမိန္႔ပီးသည္။ အမိန္႔ကိုဖီဆန္၍မရ။ နာခံရသည္။
အမိန္႔ကိုနာခံတတ္ေသာ ရွိၿပီးကြန္မန္ဒိုမ်ားခ်ီတက္သည္။ ရွိမွပါေသာ ခ်င္း၀ီလ်ံတပ္ကိုပင္ ေက်ာ္တက္ရသည္။ နာရီ၀က္ပင္မၾကာလိုက္ အသင့္ေစာင့္နီေသာရန္သူမ်ား ဖန္တီးထားေသာသတ္ကြင္းကို ဆင္းမိသည္ႏွင့္တၿပိဳင္နက္ -
ဘံုး-ဘံုး-ေဘာင္း-ေဘာင္း--ဒိုင္း-ဒိုင္း-ဒိုင္း--ဘုန္း-ဂ်ိန္း-ေဘာင္း ဟူေသာအသံမ်ား၊ ဆူသံညံသံ၊ အမိန္႔ပီးသံ၊ ဟိန္းသံေဟာက္သံမ်ားက ကမၻာပ်က္ေယွာင္။
ရန္သူက်ည္ဆန္ ကိုယ့္က်ည္ဆန္မ်ားက သစ္ပင္း၊ ၿမီျပင္မ်ား၌ ေပါက္ကြဲလွ်က္ဟိသည္။ ရန္သူသတ္ကြင္း (၁၀) ကိုက္ေလာက္ရာ ၀င္မိသည္ျဖစ္၍ တိုက္ယင္းခိုက္ယင္း လြတ္ေအာင္႐ုန္းရသည္။ မိမိ႐ို႕မွာလည္း ေပါက္သည့္ႏွဖူးမထူးပ်ာဟု ဆံုးျဖတ္လိုက္သည္။ ပစ္ဆုတ္ပစ္တက္္လုပ္ရသည္။ ေယွာင္ေကြ႕ဆုတ္လုပ္ရသည္။
ခ်င္း၀ီလ်ံႏွင့္အဖြဲ႕ ခ်င္းျပည္သို႔ထိုးေဖာက္၀င္ေရာက္လားသည္။ သီသည္ရွင္သည္ကိုမသိရ။ ရန္သူတပ္ဖြဲ႕မ်ားမွာ ခ်င္းေတာင္တန္းတေလွ်ာက္ အခ်ိတ္အဆက္မိမိျဖင့္ အျပည့္ေစာင့္နီသည္။ ခ်င္း၀ီလ်ံ၏စကားကိုယံုၾကည္မိေသာေၾကာင့္ တိုက္ပြဲမွာ ဆင္ကန္းေတာတိုးျဖစ္ရသည္။ စစ္ေရးတကြက္မွားပ်ာဟု ေကာက္ခ်က္ခ်မိသည္။
အေၾကာင္းကမထူးပါယာ။ နိတိုက္ပြဲညည့္တိုက္ပြဲ ေသနပ္သံမစဲ။ အအိပ္ပ်က္၊ အစားပ်က္၊ ရိကၡာျပတ္၊ ဆီး၀ါးျပတ္။ ကံၾကမၼာက မိမိ၏လက္ထဲမွာျဖစ္သည္။ ခ်င္းရြာအနားသို႔ ခ်ဥ္းကပ္ၾကည့္သည္။ လံုး၀၀င္၍မရ။ တိုက္ပြဲျဖင့္ဆုတ္ခြာရသည္။ ေတာင္ေၾကာေတာက္ေလွ်ာက္ၾကည့္လိုက္လွ်င္ တြန္းဇံၿမိဳ႕နယ္၊ တီးတိန္ၿမိဳ႕နယ္ ကေလးၿမိဳ႕နယ္မ်ားဟုထင္မွတ္ရေသာ မီးေရာင္မ်ားကို ညည့္အခါျမင္ရသည္။ လား၍ကားမရ။ ရန္သူကျဖတ္ေလးျဖတ္ ထိုးစစ္ဆင္ထားသည္။ စားနပ္ရိကၡာျပတ္သျဖင့္ ထမင္းမစားရသည့္ရက္က မ်ားလာသည္။ ခ်င္းေတာင္တန္းတေလွ်ာက္ သစ္ဥသစ္ဖုမ်ားရွာဖြီ၍ အဟာရျဖစ္စားရသည္။ သစ္ဥသစ္ဖုမတြိလွ်င္ ပင္ႏုရြက္ႏု၊ အင္ဖူး၊ နပ်ိဳးဖူး၊ ေျပာင္းစိအေျခာက္မ်ားကို ေတာင္ယာေဟာင္းမွ ေကာက္စားရသည္။ တခါတရီ ေတာင္ယာေဟာင္းမ်ားတြင္ အသင့္ေစာင့္နီေသာ ရန္သူမ်ားႏွင့္တိုက္ရသည္၊။ ၿပီးရသည္က အေညာင္း။
မိုးလင္းရာဇာစစ္ေၾကာင္း ထိုတဖြဲ႕ေဒတဖြဲ႕ ဖ႐ိုဖရဲျဖစ္နီသည္။ ဤသို႔ျဖင့္ ခ်င္းျပည္နယ္ ဖလမ္း၊ တီးတိန္အေရာက္တြင္ စာရြီးသူမွတ္တမ္းအရ အပါးကပ္လွံစြပ္ထိုးတိုက္ပြဲ (၉) ပြဲ၊ အနီးကပ္ ရင္ဆိုင္တိုက္ပြဲ အပြဲ (၃၀)၊ ေနာက္ဆံုးဖိုင္နယ္ပြဲေျမာက္ (လႈိင္ပံု) ရြာ၌ ရန္သူစစ္တပ္ အဆမတန္မ်ားသျဖင့္ အေရးနိမ့္ခရသည္။
ခ်င္းျပည္ကေနဒီေတာင္တန္းတြင္ မ်ိဳးခ်စ္ရခိုင္ဗိုလ္၊ အၾကပ္တပ္သားအမ်ားအျပား၊ အစုလိုက္အၿပံဳလိုက္က်ဆံုးသည္။ ရန္သူဖက္မွလည္း ရာႏွင့္ခ်ီ၍လစန္႔ေကာင္သည္။ အေလာင္းမ်ားမွာ ျမင္မေကာင္း႐ႈမေကာင္း။ အနိဌာ႐ံုလူသတ္ကြင္း။
လႈိင္းပံုရြာတိုက္ပြဲမွ လူစုကြဲခရာ စာရြီးသူႏွင့္အတူ ဥကၠဌႀကီးခိုင္မိုးလင္း၊ အတြင္းေရးမွဴး ခုိင္ဘေက်ာ္၊ ဗိုလ္သိန္းႏိုင္၊ ဒုဗိုလ္သီဟ၊ ဒုဗိုလ္ေက်ာ္ထူး၊ အရာခံဗိုလ္မိုးဟိန္း၊ တပ္ၾကပ္ႀကီးျမေမာင္၊ မိုးတိမ္ပ်ံခိုင္သန္းေက်ာ္၊ ဆီးမွဴးခိုင္မင္းလတ္၊ စုစုေပါင္း (၁၁) ဦးမွ်ရာစုမိသည္။ ရိကၡာျပတ္၊ အစာငတ္။ ရန္သူကိုေယွာင္ကြင္းၿပီးရသည္။ ညည့္အေမွာင္ကိုအားကိုးရသည္။ ေဂ်ာက္ကမ္းပါးယံမ်ားကို စမ္းတ၀ါး၀ါးေလွ်ာက္ရသည္။ အေမွာင္သည္ပင္အေကာင္းဆံုး။ ဧရမမတ္ေစာက္ေသာ ေတာင္ထိပ္တခုကိုတက္သည္။ ေတာင္ထိပ္ကိုေရာက္သည္ႏွင့္ ဘယ္ညာေလ့လာၾကည့္သည္။ ျဖတ္ခနန္းမီးေရာင္တခုကို တြိရသည္။ ရန္သူျဖစ္ႏိုင္ေရပိုင္ လူစုကဲြလားေသာ မိမိလူလည္းျဖစ္ႏိုင္သည္။ မီးေရာင္ဟိရာအသက္စြန္႔ၿပီး သစ္ကိုင္းသစ္ငုတ္မ်ားကိုဖယ္၍ ေခ်ာင္းေျမာင္းၾကည့္ရာ ခ်င္းေတာင္ေတာင္ယာတခု၌ လက္နက္မ်ားကို၀ွက္ၿပီး အရပ္သားအ၀တ္၀တ္ျဖင့္ ေျပာင္းစိထမင္းခ်က္စားနီေသာ ခိုင္အာဏာနီ၊ ဇာနီခိုင္၊ ေရာင္းရင္းစိုးႏိုင္၊ ခိုင္မ်ိဳး႐ိုင္း၊ ခိုင္မင္း႐ို႕အား မသီမေပ်ာက္တြိရသည္။ ၀မ္းသာလံုးဆို႔ရသည္။ အင္အားစုစုေပါင္း (၁၆) ေယာက္ျဖစ္လား၍ အားတက္မိသည္။
ခ်င္းေတာင္ယာပိုင္သွ်င္ကို ေျပာင္းစိမ်ားေရာင္းရန္ ဖဲသာျဖင့္ပီး၀ယ္သည္။ ခ်င္းမ်ားက ဖဲသာမယူမေရာင္းခ်င္ ေဂါင္းခါသည္။ ပိုင္သွ်င္မေရာင္းေကလည္းငတ္နီသျဖင့္ အားဓမၼဖဲသာထုတ္ပီးၿပီး ေျပာင္းစိမ်ားကိုယူခရသည္။ စိတ္မေကာင္းပါ။ အားလည္းနာပါသည္။ သနားလည္းသနားပါသည္။ မတတ္ႏိုင္။ ငတ္ျခင္းေၾကာင့္ ၀မ္းတင္းဖို႔ကအေရးႀကီးသည္။ လူႏွင့္မပါးေတာႀကီးထဲမွာ အသက္ဆက္ႏိုင္ေရး ခရီးဆက္ႏုိင္ေရးအတြက္ ေျပာင္းစိရိကၡာမ်ားကို ႏိုင္သေလာက္ယူၿပီး ေတာင္ယာကိုေနာက္ခိုင္းထားခရသည္။ ညည့္သံုးယံမွာ ႏွစ္ယံခရီးဆက္ၿပီးေညာင္းလာသျဖင့္ ကုန္းျမင့္တခုကၿခံဳတခုတြင္ ခို၀င္ယင္းအိပ္စက္ရသည္။ ရန္ကင္းအေစာင့္ထားေကလည္း ကင္းသမားက အိပ္ေပ်ာ္နီမည္မလြဲ။
ဘံုး-ဘံုး-ဒိုင္း-ဒိုင္း-ဂ်ိန္း-ေဘာင္း
မိုးထက္ (၄) ခ်က္တီးေလာက္မွာ ရန္သူ၏အဆက္မျပတ္ ပစ္ခတ္မႈကိုခံရသည္။ ဥကၠဌႀကီးကို တစထိမွန္လားသည္။
“ဥကၠဌႀကီး ရွိက ေျမာင္အတိုင္းဆုတ္ပါ။ အကၽြန္ေတာ္ခံပစ္ထားပါမည္”
“ဒိုင္း-ဒိုင္း-၀ုန္း-ဒိုင္း”
လက္နက္မ်ာက မိုးသီးေပါက္ပိုင္က်သည္။ ေရာင္းရင္းစိုးႏိုင္တေယာက္ ညာဖက္မ်က္လံုးႏွင့္ ဘယ္ဖက္ေပါင္ကို က်ည္မွန္သည္။ ေပါင္း႐ိုးက်ိဳးက်လားသည္။
“ေဒါင္း-ေဒါင္း-ေဖာင္း-ေဖာင္း”
ကာပိုင္က်ည္ဆန္မ်ား ေဂါင္းထက္ကျဖတ္၊ ေဘးကျဖတ္၊ နံကျဖတ္ ျဖတ္သည္။
“ေက - စိုးႏိုင္ မင္းဒါဏ္ရာကလည္းမ်ားေရ။ ေနာက္လူတိလည္း ဆုတ္လားခပ်ာ္။ မင္းစိတ္ကိုတင္းထား။ လက္ပစ္ဗံုးႏွစ္လံုးယူထားလိုက္။ ရန္သူမၾကာခင္ မင္းပါးကိုေရာက္လာလိမ့္မည္။ လက္ပစ္ဗံုးႏွစ္လံုးႏွင့္ရာ ယွင္းလီဖိ”
စိုးႏိုင္မ်က္စိတဖက္မွ သြီးမ်ားဒလေဟာဆင္းၿပီး က်န္တဖက္ကမ်က္ရည္က်လွ်က္ “ခိုင္နီေရာင္ င့ါကိုပစ္ထားခဖို႔ေယလား” ဟူေသာစကားကိုၾကားပါလွ်က္ ေနာက္ခိုင္းခရသည္။ ႀကီကြဲမႈ၊ စိတ္မေကာင္းမႈ၊ ၀မ္းနည္းမႈမ်ားစြာျဖင့္ ရွိလူမ်ားဆုတ္ခြာလားသည့္ေျမာင္အတိုင္း ၿပီးဆင္း၍လိုက္ရွာရသည္။ လွ်ိဳေျမာင္အေကာက္ (၁၀-၉) ခု ေျမာက္ေသာအခါ ရန္သူကို စိုးႏိုင္လက္ပစ္ဗံုးျဖင့္ခြင္းသံ ၾကားလိုက္ရသည္။ ေနာက္ဆံုးအသက္ငင္နီစဥ္မွာပင္ တိုင္းျပည္ႏွင့္လူမ်ိဳးအတြက္ သမိုင္းပီးတာ၀န္ သူက်ီခသည္။
ေျမာင္အထပ္ထပ္ကိုေက်ာ္ျဖတ္ကာ ရွိကဆုတ္ခြာလားေသာရဲေဘာ္မ်ားကိုရွာဖြီယင္း စိုးႏိုင္စကားက မိမိစိတ္ကိုႀကီးစိုးနီသည္။ စိတ္ထဲထြင္လည္း မိမိကိုမိမိ ခြင့္လႊတ္ခ်င္စိတ္မဟိ။ တဦးတည္းတေယာက္တည္း ထမ္းပိုး၍လည္းမႏိုင္။ “ခိုင္နီေရာင္ ငါ့ကိုပစ္ထားခဖို႔ေယလား” စကားကိုၾကားေယာင္နီသည္။ ယူက်ံဳးမရျဖစ္မိသည္။ အေဖာ္မ်ားကိုရွာယင္း ရိကၡာျပတ္။ ငတ္ျပတ္။ သစ္ဥသစ္ဖုတူးစားရသည္က လံုခ်င္းတည္း။ နိရက္မရြီတြက္ႏိုင္ပ်ာ။ ရန္သူဖီးမွလြတ္ေအာင္ၿပီးနီရသည္။
“ယႊီ - ယႊီ”လက္ပုလီမႈတ္သံ ေျမာင္တခုအနားမွၾကားရသျဖင့္ သတိထားနီရာယူလိုက္သည္။ ေသေသခ်ခ်ာစိုက္ၾကည့္လိုက္ရာ ဥကၠဌႀကီးခိုင္မိုးလင္း၊ ဒုဗိုလ္သီဟ၊ ဒုဗိုလ္ေက်ာ္ထူး၊ ဇာနီခိုင္၊ မ်ိဳး႐ိုင္း၊ ခိုင္သန္းေက်ာ္၊ ခိုင္မင္းလတ္႐ို႕ကို အရွင္လတ္လတ္တြိရသည္။ ကေကာင္း၀မ္းေျမာက္မိသည္။ ကဗ်ာကယာ အ႐ိုအေသျပဳၿပီး ဗိုလ္မွဴးႀကီးဒါဏ္ရာအမ်ားပါလား - စိုးရိမ္တႀကီးမီးလိုက္သည္။ ေပါင္ကိုခ်န္လားခစြာရာဟုေျဖသည္။
(၈) ေယာက္မွ်ေသာလူႏွင့္ ရခိုင္ျပည္ကိုခ်ီတက္ရန္ အမိန္႔ပီးသည္။ ယင္းနီရာမွ ေတာေတာင္မ်ားကိုေက်ာ္။ ဂ်ိဳင့္အထပ္ထပ္ကိုျဖတ္၍ တီးတိန္-ဖလန္းကားလမ္းသို႔ အေရာက္ခ်ီတက္ကတ္ရသည္။ တီးတိန္ဖလန္းကားလမ္းကိုေရာက္သည္။ နိအခါေက်ာ္ျဖတ္၍မျဖစ္။ ညည့္ကိုေစာင့္ရသည္။
“အေ၀းညီေခ် - စိတ္ဓာတ္မက်ကဲ့ႏွမ္း”
“ဟုတ္ပါေရ။ စိတ္ဓာတ္မက်ပါ ဗိုလ္မွဴးႀကီး”
“ငါမွားေရေ၀း။ အိႏၵိယနယ္စပ္ကလားေက လြတ္ေတ။ လြတ္ဖို႔”
“ငါ့ညီေခ်႐ို႕ေျပာစကားကို နားမေထာင္လိုက္၊ ၀ီလ်ံခ်င္းစကားကိုယံုလို႔”
ဥကၠဌႀကီးခိုင္မိုးလင္း မ်က္ရည္ပင္က်သည္ဟုထင္သည္။ ၀မ္းနည္းပက္လက္ျဖစ္နီသည္။ အိပ္ကပ္မွာ အသင့္ပါလာေသာ လက္ကိုင္ပု၀ါျဖင့္ မ်က္ႏွာကိုသုတ္လိုက္သည္။ တဖန္ အိပ္တြင္ပါေသာ ခ်ီေဂြဘားရား၊ က်ဴးဘားႏိုင္ငံမွ ကတ္စထ႐ိုဓာတ္ပံုမ်ားကို ထုတ္ျပသည္။
“ေဒပံုကိုၾကည့္ကတ္ - ငါ့ညီ႐ို႕”
ေအေဂါင္းေဆာင္ႀကီးကတ္စထ႐ိုေရ ေအပိုင္ဒုကၡခံၿပီးမွ လြတ္လပ္ေရးကိုရေရ။ အခုလည္း ငါ႐ို႕ရခိုင္ျပည္ကို အေရာက္ခ်ီမည္။ ရန္သူဘားမွာ လံုး၀ဒူးမေထာက္၊ လက္မေျမႇာက္က့ဲ။ အမ်ိဳးသိကၡာက်ေရ။ သီေကေအပိုင္ ရခိုင္ဘတ္တံဆိပ္ကိုျပလို႔သီ။ ငါလံုး၀ဒူးမေထာက္ လက္မေျမႇာက္။ စိတ္ရာခ်။ လက္နက္ဖက္လို႔သီခ်င္သီပတ္စီ။ ငါ့အတြက္ မလြဲမေယွာင္သာေက က်ည္သံုးေတာင့္ႏွင့္ ကိုယ့္စြာကိုယ္အဆံုးစီရင္လားဖို႔။ တီးတိန္-ဖလမ္းကားလမ္းၿခံဳေတာေဘးမွာ ဥကၠဌႀကီး၏ေနာက္ဆံုးမိန္႔ခြန္းျဖစ္သည္။
(၁၉၇၇) ခုႏွစ္ ဇြန္လ ႏွစ္ရက္နိ ညည့္ (၆) ခ်က္တီးအခ်ိန္။ နီမင္းႀကီး အေနာက္ေဂါယာယြန္းခ်ိန္။ ေတာပုဇိုင္းသံမ်ားဆူညံနီသည္။ ညည့္ (၉) ခ်က္တီးအခ်ိန္တြင္ ကားလမ္းကိုျဖတ္ကူးသည္။ ယင္းလမ္းေဘးတြင္ ပင္ပမ္းသျဖင့္ ရဲေဘာ္ခိုင္သန္းတေယာက္ အိပ္ေမာက်က်န္ခသည္။ အာသံမဏိပူရဆိပ္ကမ္းသို႔ေရာက္သည္။ တညည့္လံုးစမ္းတ၀ါး၀ါးခရီးဆက္သည္။ အလင္းေရာင္ေရာက္သည္ႏွင့္ တီးတိန္ၿမိဳ႕နယ္ ေမာ္ဘိန္းရြာေတာင္ဖက္ (၈) မိုင္အကြာ ၀ါးပတၲလားတန္းထသို႔ေရာက္သည္။
ဥကၠဌႀကီး၏ထိုဖက္ကူး အမိန္႔သံထြက္လာသည္။
“နီဟုသိမ့္တခ်က္ေခ်။ ေအမွာ ရန္သူစစ္ဖိနပ္ရာတိ အမ်ားႀကီးတြိရပါေရ”
“ထိုဖက္ကမ္းမွာ ရန္သူေရာက္နီပ်ာ ထင္ပါေရ”
“အေ၀းေရာင္နီ - မင္းေၾကာက္ေကေနာက္ဆုတ္။ စကားမရွည္ကဲ့”
“ထိုသို႔ေျပာနီစဥ္ ဒုဗိုလ္သီဟ၊ ဒုဗိုလ္ေက်ာ္ထူး ခ်ီတက္လားသည္။ စာရြီးသူသည္ ဥကၠဌႀကီးရွိတြင္ ဖိနပ္ႀကိဳးပ်င္ဟန္ျပဳ၍တားစဥ္ ညီေခ်လားေ၀း - ေအမွာ သီဟေက်ာ္ထူးႏွစ္ေယာက္ တန္းထအလယ္ကို ေရာက္နီပ်ာထင္ေရ”
“ဘုန္း-ဘုန္း-ဒိုင္း-ဒိုင္း”
ရန္သူ႔က်ည္ဆန္ႏွင့္အတူ ဒုဗိုလ္သီဟႏွင့္ ဒုဗိုလ္ေက်ာ္ထူး ေခ်ာင္းထဲရြင့္က်လားသည္။ ဥကၠဌႀကီး၏ ဒူးတည့္တည့္ကိုမွန္သျဖင့္ ပ႐ုန္းန႐ုန္း အလွ်င္ဆြဲယူကာ ကုန္းထက္သို႔ၿပီးရသည္။
အခ်ိန္ ဇြန္လ (၄) ရက္နိ မိုးထက္ေျခာက္ခ်က္တီး။
“ညီေခ် ခိုင္နီေရာင္”
“ဘုရား”
“ငါ့ဒူးဆစ္ ဒိုးလက္မဟိယာေ၀း”
“ထမ္းယူပါမည္ ဗိုလ္မွဴးႀကီး”
ဥကၠဌႀကီး၏ဒူးဆစ္မွ ဒရေဟာက်နီေသာသြီးမ်ားသည္ ပတ္၀န္းက်င္တခြင္ရဲရဲနီနီ၏။ ၾကည့္နီ၍ကားမျဖစ္။ ဥကၠဌႀကီးအားထမ္းကာ မဏိပူရျမစ္ေၾကာင္းအတိုင္းၿပီးရသည္။ ရန္သူမ်ားအားဖိ၍တိုက္သည္။ ေသနပ္သံ၊ စိန္ေျပာင္းသံ၊ အေျမာက္သံမ်ားက တေတာလံုးဆူညံနီသည္။ ရန္သူတပ္ဖြဲ႕မွ ေလာ္စပီကာအသံထြက္လာသည္။
“ခိုင္မိုးလင္းလက္နက္ခ်လိုက္။ ခင္ဗ်ားကိုမသတ္ဘူး”
မဏိပူရျမစ္႐ိုးတေလွ်ာက္ ဥကၠဌႀကီးကိုထမ္း၍ၿပီး၍ (၁) နာရီေလာက္ၾကာေသာအခါ
“ငါ့ညီ႐ို႕ ငါ့ကိုခ်။ အမိန္႔ပီးသည္”
“ဥကၠဌႀကီးကို အသာေခ်ေအာက္သို႔ခ်လိုက္သည္”
“ငါ့ညီ႐ို႕ - ငါ့ကိုထားခကတ္။ ရွိကိုတက္။ လံုး၀လက္နက္မခ်ကဲ့”
ပါလာသည့္ဖဲသာမ်ားကို မီးလွ်ိဳ႕လိုက္သည္။ နာရီကိုထုၿခီလိုက္သည္။ (AK) လက္နက္ကိုဖ်က္ဆီးၿပီး အနား၀န္းက်င္သို႔ လႊင့္ပစ္လိုက္သည္။
“ငါညီ႐ို႕ - ရွိတက္။ အမိန္႔ကိုနာခံ”
စာရြီးသူ႐ို႕ အနားမွာနီခြင့္မရ။ အမိန္႔ကိုနာခံရသည္။ ဖာလံု၀က္ တဖာလံုေလာက္အ၀ီးေရာက္ေသာအခါ ပစၥတိုသံသံုးခ်က္ၾကားရသည္။ စာရီြးသူႏွင့္အားလံုး ဥကၠဌႀကီးဟိရာၿပီးလားေသာ္လည္း ရန္သူ၏အင္အားႀကီးမႈေၾကာင့္ အခြင့္မသာဘဲ ရန္သူႏွင့္အၿပိဳင္လုယင္း ရန္သူရလားသည္။
ဥကၠဌႀကီးခိုင္မိုးလင္းသည္ မသီခင္ကပင္ “ဒူးမေထာက္လက္မေျမႇာက္။ က်ည္သံုးေတာင့္ ငါ့အတြက္” ေျပာစကားအတိုင္း သမိုင္းပီးတာ၀န္က်ီသည္။
(၁၉၇၇) ခုႏွစ္ ဇြန္လ (၄) ရက္နိ မိုးထက္ (၆) ခ်က္တီး။ တီးတိန္ၿမိဳ႕နယ္ ေမာ္ဘိန္းရြာေတာင္ဖက္သွ်စ္မိုင္အကြာ မဏိပူရျမစ္အနားတြင္ ဒဏ္ရာရသည္။ ယင္းမွတနာရီခန္႔အၾကာတြင္ ပစၥတိုသံုးခ်ိန္းျဖင့္ မိမိကိုယ္ကိုမိမိအဆံုးစီရင္လားသည္။
ရခိုင္ျပည္ႏွင့္ရခိုင္လူမ်ိဳး ကၽြန္ဘ၀မွလြတ္ေျမာက္ႏိုင္ေရးအတြက္ ပါတီတပ္မေတာ္ကိုထူေထာင္ကာ ဆင္းရဲဒုကၡမ်ိဳးစံု အသက္သြီးေခၽြြးအရင္းအႏွီးျပဳလွ်က္ တိုက္ပြဲေပါင္းေျမာက္မ်ားစြာယွဥ္ၿပိဳင္တိုက္ခိုက္၍ နီထြက္ရာအရပ္မွ နီ၀င္ရာအရပ္ျဖစ္ေသာ အဖရခိုင္ျပည္သို႔ တႏွစ္နီးပါး မိုးလင္းရာဇာစစ္ေၾကာင္း ဇြဲသတၱိစြမ္းအား သစၥာအဓိဌာန္မပ်က္ကြက္ဘဲ အာဇာနီလူစြမ္းေကာင္းပီသစြာျဖင့္ ကရင္ျပည္၊ သွ်မ္းျပည္ ေျမာက္ပိုင္း၊ အလယ္ပိုင္း၊ ေတာင္ပိုင္း၊ ကခ်င္ျပည္မ်ားကိုျဖတ္ေက်ာ္ၿပီ ခ်င္းျပည္လမ္းခုလပ္အေရာက္တြင္ ရခိုင္သူရဲေကာင္း (၅၃) ဦး ခ်င္းျပည္တြင္လည္းေကာင္း၊ ကရင္ျပည္၌ (၃၁) ဦး ရခိုင္ျပည္လြတ္လပ္ေရးအတြက္ သြီးခင္းစေတးခသည္ကို အစဥ္သတိရဂုဏ္ျပဳလွ်က္ ဤစာတမ္းသမိုင္းမွတ္တိုင္ကို စိုက္ထူလိုက္ပါသည္။
ခိုင္နီေရာင္ (ကိုယ္တြိ)
(ရခိုင္လြတ္လပ္ေရးစာေစာင္မွ)
(ဂနိန္ရခိုင္ျပည္ဘေလာ့မွ)
Posts
0 မွတ္ခ်က္:
Post a Comment