ခိုင္ေအာင္ေအာင္


ႏိုင္ငံေရး လူမွဳေရးနယ္ပယ္ရပ္၀န္းတိမွာ ဟိနိန္ကတ္ေတ ရခိုင္သားရုိ ့၏တိမ္းညြတ္မွဳက “သြီးစည္းညီညြတ္ျခင္းေရ ရခိုင္ရုိ ့အတြက္အဓိကလိုအင္္ျဖစ္ေတ” ဆိုေရ ခံယူခ်က္ပင္ျဖစ္ေတလို ့ သုံးသပ္ႏိုင္ဖို ့ထင္ေရ။ အတိတ္ကာလမွာ အခ်င္းခ်င္းညီညြတ္မွဳျပိဳကြဲျခင္းေၾကာင့္ အခ်ဴပ္အခ်ာအာဏာက်ဆုံးလားရျခင္းနန္ ့လူ ့အဖြဲ ့အစည္းၾကီး တခုလုံး ဖ်က္ဆီးခံနိန္ရျခင္းက ရခိုင္ရုိ ့အတြက္ မမိန္ ့ႏိုင္ေရ သမိုင္းသင္ခန္းစာ ျဖစ္နိန္ေရ။ ညီညြတ္ျခင္းအင္အားကရာ ရခိုင္ရုိ ့ ေခတ္ကို ျပန္ပနာဆန္းသစ္လာႏိုင္စီဖို ့ဆိုေရ အေတြးအေခၚေရ မွန္ကန္ေရ အျမင္ေခ်တခုျဖစ္ေတလို ့ ေျပာခ်င္ေရ။ ယေကေလ့ ယုံၾကည္မွဳ ဆိုေရ “စင္” ခံထားခါမွရာ ညီညြတ္ျခင္းရြက္ႏုတိ ဖူးသစ္လန္းဆမ္းသီးပြင့္လာႏိုင္ဖို ့လို ့ ထင္မိ ေရ။ တေယာက္ကိုတေယာက္ မယုံေက တေယာက္နန္ ့ တေယာက္ညီညြတ္ဖို ့ဆိုစြာ လုံး၀မျဖစ္ႏိုင္ပါ။ ယင္းအတြက္ နန္ ့ ညီညြတ္ေရးစကားလုံးကို သုံးေက ယုံၾကည္မွဳဆိုေရ စကားလုံးကိုအရင္ ပလႅင္ခံပနာေျပာကတ္ရဖို ့ လို ့ ယူဆမိပါ ေရ။ ေယမွရာ သြီးစစ္ေတညီညြတ္ျခင္းနန္ ့ ပန္းဖူးကိုေရာက္ႏိုင္ေရ အင္အားကို ရလာႏိုင္ဖို ့ျဖစ္ေတ။


ယုံၾကည္မွဳကို ခြဲျခမ္းစိတ္ျဖာၾကည့္လိုက္ေက အေကာင္းျမင္ယုံၾကည္ျခင္းနန္ ့အဆိုးျမင္
ယုံၾကည္ျခင္းတိကို တြီ ့ကတ္ ရေရ။ အေကာင္းျမင္၀ါဒကရာ အနာဂတ္ေကာင္းတခုကို ဖန္တီး
ဖို ့အတြက္ မဟာဗ်ဴဟာတခုျဖစ္ေတ (Optimism is a strategy for making a better future)။ ယင္းပိုင္မဟုတ္ပဲ အဆုိးျမင္မွိဳင္းတိစြဲကပ္ဗ်ာယ္ အနာဂတ္စြာ ေကာင္းလာ ႏိုင္ဖို ့မဟုတ္လို ့ ယုံၾကည္လိုက္ေကအနာဂတ္ကိုရုပ္လုံးေဖာ္တည္ေဆာက္ဖို ့အင္အားဇြဲလုံ ့လတိကို တခုေလ့မလုပ္ခင္ အယင္ျဖဳန္းတီးဖ်က္ဆီးပစ္လိုက္ျခင္းပင္ ျဖစ္ေတလို ့ဆိုရပါဖို ့။ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မဟိလို ့ ထင္ျမင္မိေက ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ဟိ လာဖို ့မဟုတ္လို ့ အာမခံလိုက္ျခင္းပင္ ျဖစ္ေတ (If you assume that there is no hope, you guarantee that there will be no hope)။ “တခုေလ့ျဖစ္မလာႏိုင္ေ၀း” ဆိုျပီးေက ကိုယ့္ဦးေႏွာဏ္ကို တန္းခါးပိတ္ပနာ ျဖစ္ႏိုင္ျခင္းတိ ကိုရွာဖို ့လမ္းတိကိုေဖ်ာက္ပစ္လိုက္ျခင္းက ရခိုင္ရုိ ့ၾကားထဲမွာ စိမ့္၀င္ပ်ံ ့ႏွံ ့နိန္ေရ မိမိကိုယ္ကို ယုံၾကည္မွဳေပ်ာက္နိန္ ျခင္း အိုင္ဒီယာပိုင္းဆိုင္ရာအက်ပ္အတည္း (Ideological crisis) တခုပင္ ျဖစ္ေတလို ့ ေျပာရဖို ့ထင္ေရ။ နာေမၾကီး လူမွဳသိပၸံံပညာသွ်င္ ဖရန္စစ္ ဖူကူယားမား(Francis Fukuyama) က ယုံၾကည္မွဳစြာ လူ ့ေဘာင္တိုးတက္ဖြံ ့ျဖိဳးဖို ့ အေျခခံအက်ဆုံး အလိုအပ္ဆုံးနန္ ့အေကာင္းဆုံး လူမွဳစံတန္ဖိုး (Social virtue) တခုပင္ျဖစ္ေတလို ့ ဆိုဖူးေရ။ ယုံၾကည္မွဳနန္ ့အယူအဆအားေကာင္းလာခါမွရာ ႏိုင္ငံေရးယုံၾကည္ခ်က္(Political conviction) ခိုင္မာေတာက္ပလာဖို ့့ ျဖစ္ပါေရ။


လူ ့အဖြဲ ့အစည္းညီညြတ္ေရးအတြက္ ယုံၾကည္မွဳပိုင္ အာရုံစိုက္အေလးထားသင့္ေရ ေနာက္တခုကေတာ့ေက လူမွဳရင္း ျမစ္ (Social capital) ပင္ျဖစ္ပါေရ။ လူမွဳေဗဒပညာရွင္ ဂ်ိမ္း(စ္)ကိုး(လ္)မန္ (James Coleman) က လူမွဳရင္းျမစ္ကို “အသင္းအဖြဲ ့ အုပ္စုတိထဲမွာ အလုပ္အတူတူလုပ္ႏိုင္ေရ လူတိ၏စြမ္းရည္” လို ့အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုဖူးပါေရ။ ဖရန္စစ္ဖူကူ ယားမား ကေတာ့ေက “မွ်၀ီထားကတ္ေတ စံနန္ ့တန္ဖိုးတိဘားမွာ အေျခခံပနာ ဘုံရည္မွန္းခ်က္ပန္းတိုင္ကိုလား ကတ္ဖို ့ ေပါင္းစပ္လက္တြဲအလုပ္လုပ္ျခင္း” လို ့ လူမွဳရင္းျမစ္ကို ရွုျမင္ပါေရ။ စီးပြါးေရးပညာသွ်င္တိက တိုင္းျပည္လူ ့ ေဘာင္တိုးတက္ျခင္းေရ လူသားရင္းျမစ္ (Human capital) ျဖစ္ေတ အသိပညာနန္ ့စြမ္းရည္ (Skills and Knowledge) တိဘားမွာရာ မူတည္နိန္ေရလို ့ နားလည္လက္ခံထားကတ္ေကေလ့ ေဒ အသိပညာနန္ ့စြမ္းရည္ျပည့္၀ ေရ လူတိအတူတူလက္တြဲအလုပ္လုပ္ႏိုင္ဖို ့ လူမွဳရင္းျမစ္ လိုအပ္သိမ့္ေရ လို ့ ဂ်ိမ္း(စ္)ကိုး(လ္)မန္ က ေထာက္ျပေျပာ ဖူးခပါေရ။


ေဒနိန္ရာမွာ စီမံခန္ ့ ခြဲမွဳနည္းပညာနန္ ့ လူမွဳရင္းျမစ္ကို မွားပနာ မျမင္မိဖို ့အေရးၾကီးပါေရ။ စီမံ
ခန္ ့ခြဲမွဳက နည္းပညာနန္ ့ အသင္းအဖြဲ ့ တိ၏ ျပဳမွဳလုပ္ေဆာင္ခ်က္သေဘာဆန္ပနာ လူမွဳရင္းျမစ္က က်ယ္ျပန္ ့ေရလူ ့အဖြဲ ့ အစည္းအတြင္း ပိုင္းက ယုံၾကည္မွ်၀ီနားလည္မွဳတိ ျဖစ္ပါေရ။ ရခိုင္သားတိမွာ လူမွဳရင္းျမစ္နန္ ့စီမံခန္ ့ ခြဲမွဳနည္းပညာပိုင္းမွာပါ အား နည္းနိန္စြာကိုတြီ ့ျမင္နိန္
ကတ္ရေရ။အသိပညာနန္ ့စြမ္းရည္အားမေကာင္းျခင္းကပါ ခိုင္မာေရအသင္းအဖြဲ ့ အေဆာက္ အအုံၾကီးတိ (Institutions) မတည္ေဆာက္ႏိုင္ေအာင္ ဟန္ ့တားထားေရလို ့ ေျပာကတ္ရပါဖို ့။ ဘုံႏိုင္ငံ ေရးအျမင္နန္ ့ သြီးစစ္ေတ အမ်ိဳးသားေရးစိတ္ဓါတ္တိ ရခိုင္သားတိုင္းမွာ ရွင္သန္နိန္ကတ္ေကေလ့ ႏိုင္ငံေရး ေတာ္လွန္ ေရးအဖြဲ ့ အစည္းတိနန္ ့ႏိုင္ငံေရး သမားေတာ္လွန္ေရးသမားရုိ ့၏ စည္းရုံးမွဳနန္ ့ ေခါင္းေဆာင္ႏိုင္မွဳအရည္ အခ်င္းညံ့ ဖ်င္းနိန္ျခင္း ၏အက်ိဳးဆက္က ႏိုင္ငံေရးမွာ ရခိုင္လူထု၏ထဲထဲ၀င္၀င္လုပ္ေဆာင္လာကတ္ျခင္းက က်ဆင္း နိန္ေရ။ ကိုယ္မယုံၾကည္ ေရ ႏိုင္ငံေရးသမားကို မေထာက္ခံစြာက လူသားရုိ ့သဘာ၀လို ့ေျပာရဖို ့ထင္ေရ။ လူမွဳရင္းျမစ္ ကို အားေကာင္းေအာင္ အရင္တည္ေဆာက္ျပီးခါမွရာ ရခိုင္လူထု၏ပူးေပါင္းမွဳ ျမင့္မားေရ ႏိုင္ငံေရး နယ္ပယ္တခုကို တည္ေဆာက္ႏိုင္ဖို ့လို ့ ေျပာခ်င္ေရ။


ယေက လူမွဳရင္းျမစ္တိ အားေကာင္းေမာင္းသန္ျဖစ္လာေအာင္ ဇာပိုင္လုပ္ကတ္ရပါဖို ့လဲ။ အသိပညာကို တူးေဖာ္ ျခင္းကရာ လူမွဳရင္းျမစ္ကို အားေကာင္းေအာင္လုပ္ဖို ့ အဓိကလမ္းေၾကာင္းမွန္ပင္ျဖစ္ပါေရ။ ယျပီးေက ေခါင္းေဆာင္ မွဳစြမ္းရည္ျပည့္၀ေရ ႏိုင္ငံေရးမ်ိဳးဆက္သစ္တိမြီးထုတ္ပီးျခင္းနန္ ့ လူကိုအေျခမျပဳပဲ မူ၀ါဒေရးရာဘားမွာ အေျခခံေရ လူမွဳေရးႏိုင္ငံေရးအဖြဲ ့အစည္းတိ (Principles based social and political organizations) ဖြဲ ့ စည္းတည္ေထာင္ ျခင္းကရာ ရခိုင္ရုိ ့လူမွဳအခင္းအက်င္းသစ္ကို ဖန္တီးလာႏိုင္ဖို ့လို ့ ယူဆမိပါေရ။


လူခ်င္းတူေကေလ့ လူစြမ္းလူစ ကြာျခားနိန္ျခင္းေၾကာင့္ အနာဂတ္မွာ ၾကဳံတြီ ့လာႏိုင္ေရ စိန္ေခၚမွဳတိကို ရင္ဆိုင္ေျဖ ယွင္းလားဖို ့ ကမၻာ့ရြာထက္မွာဟိေရ လူ ့အဖြဲ ့အစည္းတိုင္းအတြက္ ေခါင္းေဆာင္ဆိုစြာ ရက္ျပတ္လိုအပ္နိန္ေရ အရာတခုျဖစ္နိန္ဖို ့စြာက လူသား
ရုိ ့၏သဘာ၀နိယာမတရားတခုလို ့ယူဆမိေရ။ စုေပါင္းေခါင္းေဆာင္မွဳ၏အက်ိဳးရလဒ္ ကရာ လူ ့အဖြဲ ့ အစည္းတခုလားနိန္ေရ အနာဂတ္လမ္းေၾကာင္းကို အေကာင္းဆုံးလမ္းညႊန္ျပပီးႏိုင္ေရ ထင္မိေရ။ ေသခ်ာနိန္စြာတခုက ရကၡိတရုိ ့ အနာဂတ္ကို လွမ္းျမင္ၾကည့္ႏိုင္ဖို ့ ပစၥကၡကာလမွာ ၾကိဳတင္ျပင္ဆင္တည္ေဆာက္ ကတ္ဖို ့လိုနိန္စြာက အမွန္ပင္ျဖစ္ေတ။ လူမ်ိဳးတမ်ိဳး၏အနာဂတ္စြာ ယင္းလူမ်ိဳး၏ႏိုင္ငံေရးဆိုင္ရာအခြင့္အေရး ျပည့္ ျပည့္၀၀ရဟိျခင္းမွာ မူတည္နိန္ေရျဖစ္ေတအတြက္ အေျခခံႏိုင္ငံေရးအေဆာက္အအုံတိ အားေကာင္းလာေရးကို ဦးစားပီးလုပ္ေဆာင္လားပနာ လူစြမ္းလူစဟိေရ ႏိုင္ငံေရးမ်ိဳးဆက္သစ္ေခါင္းေဆာင္တိ္ကို ျပဳစုပ်ိဳးေထာင္ပီးျခင္းကရာ ေနာင္တခ်ိန္မွာ ရခိုင္ရုိ ့အနာဂတ္ကို ရခိုင္တိရာ ပိုင္ဆိုင္လာႏိုင္ဖို ့လို ့ ယုံၾကည္မိလိုက္ပါယင့္။ ။ ။

အနာဂတ္လႈိင္းဘေလာ့မွ