ခိုင္ေအာင္ေအာင္
၀၃၊၀၂၊၂၀၀၉

သမိုင္းမွတ္တမ္းတိအရ ဘီစီ ၃၃၂၅ ခုႏွစ္ကပင္ သီးျခားလြတ္လပ္ျပီးေက အခ်ဴပ္အခ်ာအာဏာပိုင္ဆိုင္ေရ တိုင္းျပည္ တျပည္အျဖစ္ ကမၻာ့မ်က္ႏွာျပင္ထက္မွာ ကိုယ့္စံ ကိုယ္ဟန္ ကိုယ့္အားမာန္နန္ ့ ရပ္တည္ပါလတ္ေတ ရခိုင္ျပည္ေရ ေအဒီ ၁၇၈၄ ဒီဇင္ဘာလ ၃၁ ရက္နိန္ ့မွာ ေမာင္၀ိုင္းဦးေဆာင္ေရဗမာပေဒသရာဇ္တိ မတရားက်ဴးေက်ာ္ နယ္ခ်ဲ ့ပနာ သိမ္းပိုက္ျခင္းကို ခံလိုက္ရေရ။ ယင္းအခ်ိန္ကပင္ ရခိုင္ရုိ ့၏ႏိုင္ငံေရးပါ၀ါ (Arakanese Political Power)၊ မြီးရာပါလူ ့ အခြင့္အေရး (Fundamental Human Rights)၊ ကိုယ့္ကံၾကမၼာ ကိုယ္ဖန္တီးျပဌါန္းပိုင္ခြင့္ (Self-determination) နန္ ့ လူမွဳစီးပြါးဖြံျဖိဳးတိုးတက္မွဳတိ (Socio-economic growths and developments) အားလုံးဆုံးရွုံးလားခရေရ။ “လူမ်ိဳး တမ်ိဳးကိုတျခားလူမ်ိဳးတမ်ိဳးက ကိုလိုနီျပဳဖိႏွိပ္အုပ္ခ်ဴပ္ထားေက အအုပ္ခ်ဴပ္ခံ လူမ်ိဳးေရ တခါေလ့ဖြံျဖိဳးတိုးတက္လီဖို ့ မဟုတ္ ” ဆိုေရ စကားက လုံး၀မွန္ကန္ေၾကာင္းကို ဗမာစစ္ပေဒသရာဇ္တိ သြီးစုပ္ႏွိပ္စက္အုပ္ခ်ဴပ္နိန္ေရ အဂုေခတ္ ကာလရခိုင္ျပည္ အေျခအေနက သက္သီခံျပနိန္ေရ။

ႏွစ္ေပါင္းရာနန္ ့ခ်ီပနာ သက္တမ္းရွည္လာနိန္ေရ ရခိုင္ရုိ ့အျဖစ္ဆိုး (The tragedy of Arakan)၊ အစုလိုက္အျပဳံလိုက္ ဒုကၡေရာက္ရျခင္း (Mass of tormented)၊ စိတ္ေသာကဖိစီးမွဳ (Careworn)၊ အေၾကာက္တရား (Fear) နန္ ့ ၀ီခြဲမရ လမ္းစေပ်ာက္နိန္ရေရလူတိ (Bewildered human beings) ေဒပိုင္ဘ၀အနိ႒ါရုံတိက လြတ္ေျမာက္ေအာင္ ရုန္းကန္ၾကိဳး ပမ္းကတ္ရဖို ့စြာေရ သြီးစစ္ေတအမ်ိဳးသားေရးတာ၀န္နန္ ့ လူသားျဖစ္ျခင္း၏ ဂုဏ္သိကၡာကို ရယူလိုျခင္း ၀တၱရားပင္ျဖစ္ေတ။ လူစိတ္ေပ်ာက္နိန္ေရ ဗမာစစ္၀ါဒီတိနန္ ့ယင္းသူရုိ ့စစ္အုပ္ခ်ဴပ္ေရး ယႏၱရားေအာက္က ေဖာက္ ထြက္ပနာ ရခိုင္ရုိ ့ ကိုယ္ပိုင္ အနာဂတ္ခရီးသစ္ကိုလားႏိုင္ခါမွရာ ရခိုင္ရုိ ့ လူ ့ေဘာင္နန္ ့ မ်ိဳးဆက္တိကို ထိန္းသိမ္း လာႏိုင္ဖို ့။ေဒနိန္ရာမွာ အေရးၾကီးဆုံးက ရခိုင္တိအားလုံးဘက္ေပါင္းစုံက ေအာက္က်ေနာက္က် လူလုံးမ လွျဖစ္နိန္ ကတ္ေတအခ်ိန္မွာ ဇာပိုင္အင္အားနန္ ့ဗမာစစ္အုပ္စုလက္ေအာက္က ရုန္းထြက္ပနာ လြတ္လမ္း ရွာႏိုင္ဖို ့လဲ ဆိုေရ မိန္းခြန္းပင္ ျဖစ္ေတ။ ေဒမိန္းခြန္းကို အေျဖရွာဖို ့ သမိုင္းကပီးေရ သင္ခန္းစာတိကို ေလ့လာျခင္း နန္ ့ ႏိုင္ငံေရး ယိုင္ေက်းမွဳကိုျပန္ျပင္ျခင္း ဆိုေရ အပိုင္းေခ် (၂) ခု ခြဲပနာ သုံးသပ္တင္ျပခ်င္ေရ။


သမိုင္းကပီးေရသင္ခန္းစာတိကို ေလ့လာျခင္း

ရခိုင္ရုိ ့သမိုင္းကို လွန္ၾကည့္လိုက္ေက အလိမ္ခံရျခင္းစာမ်က္ႏွာတိနန္ ့ ျပည့္နိန္ေရ။ စီးပြါးေရးပ်က္ကိန္းဆိုက္ျပီးေက နန္းတြင္းအရွုပ္အထြီးနန္ ့ အခ်င္းခ်င္းသြီးကြဲပနာ ရခိုင္ျပည္ထိန္းမႏိုင္သိမ္းမရျဖစ္နိန္ေရ အခ်ိန္မွာ မဟာသမၼတရာဇာကို နန္းခ်ျပီးေက မင္းသားဟရီကို နန္းတင္ဖို ့ ေအမင္းသားကို ေထာက္ခံေရ ရြာစားျမိဳ ့စားတိက ဗမာပေဒသရာဇ္မင္း ဘိုးေတာ္ေမာင္၀ိုင္းနန္ ့လားျပီးေက မဟာမိတ္ဖြဲ ့ခကတ္ေတ။ သူခိုးကို ဓါးရုိးကမ္း ဒျမကို အိမ္တန္းခါးဖြင့္ဗ်ာယ္ၾကိဳမိ ခေရ အက်ိဳးဆက္ေၾကာင့္ ေျမာက္ဦးျမိဳ ့ထီးနန္းက်ပနာ ဗမာတိသိမ္းျခင္းကိုခံလိုက္ရေရ။ “ေနာက္ျမီးဆြဲစိတ္နန္ ့ သူတပါးကိုအားကိုးေရစိတ္ဟိေရ လူတိုင္း ေဒပိုင္အမွားမ်ိဳးကို က်ဴးလြန္တတ္ေတ။ အဂုေခတ္ ရခိုင္ရုိ ့ သတိထားစရာ ပင္ျဖစ္ေတ” လို ့ ရခိုင္အမ်ိဳးသားေခါင္းေဆာင္ဆရာစံေက်ာ္ထြန္းက သူရီးထားခေရ “ဇာလုပ္ကတ္ဖို ့ ေလး” စာအုပ္မွာ သတိပီးေျပာထားခစြာကို ဖတ္ရေရ။ ရခိုင္အမ်ိဳးသားေတာ္လွန္ေရးေခါင္းေဆာင္တေယာက္ျဖစ္ေတ ဗုံေပါက္သာေက်ာ္ ကေလ့ သူရီးခေရ “ေတာ္လွန္ေရးခရီး၀ယ္” စာအုပ္မွာ “ဂ်ပန္ကိုေတာ္လွန္ဖို ့ အဂၤလိပ္ကိုဆက္သြယ္ပနာ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ဖို ့အတြက္ ရခိုင္ျပည္ကေခါင္းေဆာင္တိနန္ ့ ဗမာတိလာလို ့တြီ ့ ဆုံေဆြးေႏြးကတ္ေတခါ ရခိုင္ေခါင္း ေဆာင္ရုိ ့က “ျဗိတိသွ်ဗားမား လြတ္လပ္ေက ရခိုင္ျပည္ကို သီးျခားလြတ္လပ္ေရးပီးရဖို ့လို ့ေတာင္းဆိုေရခါ ဗမာကိုယ္ စားလွယ္တိက အလြယ္တကူသေဘာတူကတ္ေတ။ ယင္းေလာက္နန္ ့မလုံေလာက္သိမ့္လို ့ ဗုံေပါက္သာေက်ာ္ ကိုယ္တိုင္ ရန္ကုန္ဖဆပလဌါနခ်ဴပ္မွာ ေဆြးေႏြးခါေလ့ ယင္းအတိုင္းသေဘာတူခ်က္ရခေရ။ ယင္းအတြက္နန္ ့ ဘုံရန္သူဖက္ဆစ္ဂ်ပန္ကို ေတာ္လွန္ေရးအတြက္ ရခိုင္ေခါင္းေဆာင္ရုိ ့ ဗမာေခါင္းေဆာင္တိနန္ ့ပူးေပါင္းခကတ္ေတ” လို ့ မွတ္တမ္းတင္ရီးထားခေရ။ ၁၉၄၈ အဂၤလိပ္ဘားက လြတ္လပ္ေရးရေရခါ ရခိုင္သားစြာ လြတ္လပ္ေတစာရင္း မွာမပါ။ ဗမာဘားမွာ အလိမ္ခံရပနာ ဗမာကိုလိုနီစစ္ကြ်န္ျဖစ္ပါလတ္စြာ ေအနိန္ ့ထက္ထိပင္ျဖစ္ေတ။

အထဲလားေကာက္က်စ္ေတ ဗမာပရိယာယ္မာယာနန္ ့ မဟာဗမာအမ်ိဳးသားေရး၀ါဒက ကမၻာ့ႏိုင္ငံေရးရာသီ ေခတ္စနစ္ တိလိုက္လို ့ အျပင္က သကာလူးထားပနာ ခ်ိဳခ်င္စြာပိုင္အကြန္ေဆာင္နိန္ေကေလ့ အထဲမွာအတြင္းအႏွစ္သား တမာအခါးတုံးက တခါေလ့နိန္ရာမေျပာင္းလမ္းမေစာင္းခ။ ဖားတပိုင္းငါးတပိုင္း ပါလီမန္ဗမာဒီမိုကေရစီ၊ ဗမာ့နည္း ဗမာ့ဟန္ဆိုရွယ္လစ္၀ါဒ နန္ ့ အဂု နအဖဗမာစစ္အုပ္စုေျပာနိန္ေရ သိပၸံနည္းက်အမ်ိဳးသားေရး၀ါဒ ေအယွင့္တိ အားလုံးကို ျခဳံၾကည့္လိုက္ေက အေျဖက ဗမာတိကရာ ႏိုင္ငံေရးအာဏာကိုလက္၀ါးၾကီးအုပ္ခ်ဴပ္ကိုင္ပနာ ဗမာမဟုတ္ေတလူမ်ိဳးတိကို ဗမာစစ္ကိုလိုနီကြ်န္ျပဳလားေရပင္ ျဖစ္ေတ။ မဟာဗမာက်ိဳင္းေျမာင္း လူမဆန္ေရ အမ်ိဳးေရး၀ါဒကို အေကာင္အထည္ေဖာ္လားေရးပင္ျဖစ္ေတ။ “ျပည္ေထာင္စုမျပိဳကြဲေရး” ဆိုေရ စကားလုံးကို တက်ာက်ာေအာ္နိန္စြာကို ၾကည့္ေက ဗမာတိ ဇာႏိုင္ငံေရးျခီလွမ္းနန္ ့ လားနိန္ကတ္ေလဆိုစြာကို ခန္ ့ မွန္းသိႏိုင္ေရ။ လူမ်ိဳးၾကီး၀ါဒယုံၾကည္မွဳနန္ ့အယူအဆလမ္းစဥ္တိ (Chauvinistic beliefs and doctrines)၊ လူမ်ိဳးေရးခြဲျခား မုန္းတီးမွဳ၀ါဒ (Racialism) နန္ ့ ရက္စက္ၾကမ္းတမ္းေရ စစ္စနစ္ပုံစံအမ်ိဳးသားေရး၀ါဒ (An aggressive and militaristic form of nationalism) တိ ေပါင္းစပ္ပနာ ေဒနိန္ ့ ဗမာတိက်င့္သုံးနိန္ေရ အမ်ိဳးသားေရး၀ါဒ ကို အဂၤလိပ္ပိုင္ (Expansionist nationalism) လို ့ ေခၚေရ။ ေအ၀ါဒကို အျခီခံပနာ ဗမာမွဳျပဳေရးေပၚလစီ(Burmanization Policy) ကို လက္တြီ ့က်က် အေကာင္အထည္ေဖာ္က်င့္သုံးနိန္ျခင္းပင္ျဖစ္ေတ။

ႏိုင္ငံေရးလိမ္လည္မွဳတိကို က်ဴးလြန္ပနာ ဗမာအက်င့္စရုိက္ယိုင္ေက်းမွဳအေတြးအေခၚတိက ေက်ာရုိးခံထားေရ ေဒနိန္ ့ ကာလ နအဖဗမာစစ္စနစ္ေရ အနည္းဆုံးေနာက္ထပ္ ႏွစ္ေပါင္း (၃၀) ေလာက္ ေအပုံစံအတိုင္းလားနိန္ဖို ့စြာက တန္းလို ့လွမ္းျမင္နိန္ရေရ။ အစိမ္းေရာင္ယူနီေဖာင္းကနိန္ ေခါင္းေပါင္းတိုက္ပုံေျပာင္းလားႏိုင္ေရ။ ေယေကေလ့ က်ိဳင္းေျမာင္းလူမဆန္ေရ ဗမာ၀ါဒက မေျပာင္းလားႏိုင္။ အျခီခံႏိုင္ငံေရးအေျပာင္းအလဲ (Fundamental Political Change) ျဖစ္လာဖို ့လမ္းစကေလ့ အ၀ီးၾကီး။ ေဒနိန္ ့ဗမာတိက်င့္သုံးနိန္ေရ ႏိုင္ငံေရးေပၚလစီက ဗမာအခ်င္းခ်င္း တီးလုံးတိုက္ပနာ ႏိုင္ငံေရးအာဏာကို ခ်ဴပ္ကိုင္လားေရး ေပၚလစီပင္ျဖစ္ေတ။ က်ိန္းသီနိန္စြာက ဗမာတိ၏ ႏိုင္ငံေရးအေျပာင္းအလဲေရ ရခိုင္တိနန္ ့မဆိုင္။ ဗမာတိေနာက္ကိုလိုက္ပနာ အေမာင္ ေတာင္မွန္း ေျမာက္မွန္း မသိလုပ္နိန္လို ့မျဖစ္။ အတိတ္သမိုင္းနန္ ့ေအနိန္ ့ထိေအာင္ ဗမာဘားမွာ အလိမ္ခံနိန္ရျခင္းကို သင္ခန္းစာယူလို ့ ရခိုင္တိလမ္းကိုရာ ရခိုင္တိလားပနာ ရခိုင့့္ႏိုင္ငံေရးအဆင့္အတန္းကို ျမွင့္တင္လားကတ္ရဖို ့ျဖစ္ေတ။အငွားကားကို တခါေလ့ တေယာက္ေလ့မဆီး (No one ever washes a rented car) ဆိုေရ စကားပိုင္ ရခိုင္ရုိ ့ကိစၥကို တေယာက္ ေလ့လာလုပ္ပီးဖို ့မဟုတ္။ ရခိုင္တိရာ လုပ္ကတ္ရပါဖို ့။


ႏိုင္ငံေရးယိုင္ေက်းမွဳကိုျပန္ျပင္ျခင္း

ရခိုင္သားတိဇ၀ီဇ၀ါျဖစ္နိန္စြာတခုက ဒီမိုကေရစီလို ့ေျပာေက ”ဗမာေနာက္လိုက္” လို ့ထင္နိန္ကတ္ေတ။ ကမၻာၾကီးမွာ ယိုင္ေက်းေရ လူမ်ိဳးတိုင္းက်င့္သုံးနိန္ေရ ေလဘရယ္ဒီမိုကေရစီစနစ္ကို က်င့္သုံးလိုျခင္းေရ ဗမာေနာက္ကိုလိုက္ျခင္း မဟုတ္လို ့ ေျပာခ်င္ေရ။ ေနာက္တခုက ဒီမိုကေရစီစနစ္စြာ ဗမာတိတီထြင္လိုက္ေတ ႏိုင္ငံေရးစနစ္တခုမဟုတ္။ ယေကေလ့ေဒနိန္ ့ ဗမာတိေျပာနိန္ေရ ဗမာ့နည္းဗမာ့ဒီမိုကေရစီေနာက္ကိုလိုက္ေကေတာ့ ေသခ်ာေရ ဗမာ ေနာက္လိုက္ျဖစ္လားႏိုင္ေရ။ ေအနိန္ရာမွာ အဓိကထားပနာေျပာခ်င္စြာက ရခိုင္နန္ ့ရခုိင္ၾကားထဲမွာ ဒီမိုကေရစီ အေတြးအေခၚယုံၾကည္မွဳတိကိုလက္တြြီ ့က်က်က်င့္သုံးလားလို ့ ရေရဆိုေရ စကားပင္ျဖစ္ေတ။

ယျပီးေက လြတ္လပ္ေရးနန္ ့ ဖယ္ဒရယ္ဒီမိုကေရစီမွာ ဇာလမ္းကိုလားကတ္ရဖို ့ေလးလို ့ ၀ီခြဲမရျဖစ္ပနာ ျငင္းနိန္ကတ္ စြာကိုတြီ ့ ရေရ။ ဒီမိုကေရစီ သို ့မဟုတ္ စီးပြါးေရးတိုးတက္မွဳမဟိခင္ တိုင္းျပည္တခုအရင္ဟိရဖို ့ (Before you can have democracy or economic development, you have to have a state.) ဆိုေရ စကားတခုဟိေရ။ ကိုယ္ပိုင္တိုင္းျပည္ႏိုင္ငံတခုမဟိပဲနန္ ့ ယင္းလူမ်ိဳးေရ ဒီမိုကေရစနစ္ကိုတည္ေဆာက္လို ့မရႏိုင္။ လြတ္လပ္ေရးနန္ ့ အခ်ဴပ္အခ်ာအာဏာေရ ႏိုင္ငံေရး၏အျမင့္ဆုံးတန္ဖိုးျဖစ္ျပီးေက ေအတန္ဖိုးကို ပိုင္ဆိုင္ထားခါမွရာ ယင္းလူမ်ိဳးေရ ကမၻာ့လက္ဟိႏိုင္ငံေရးစနစ္တခုျဖစ္ေတ ေလဘရယ္ဒီမိုကေရစီစနစ္ကို က်င့္သုံးလို ့ရလာႏိုင္ဖို ့။ လူမ်ိဳးတမ်ိဳး ၏အျမင့္ ဆုံးတန္ဖိုးျဖစ္ေတ လြတ္လပ္ေရးနန္ ့အခ်ဴပ္အခ်ာအာဏာကို ရခါမွရာ ကိုယ့္ကံၾကမၼာကိုယ္ဖန္တီးပိုင္ခြင့္ကိုရလာဖို ့ျဖစ္ ေတ။

အတိတ္ကာလမွာ အႏုေခ်ထြက္ခါစ ပင္လုံဖယ္ဒရယ္အိမ္မက္ကို ဗမာအမ်ိဳးသားေရး၀ါဒက နင္းျခြီဖ်က္ပစ္လိုက္ေတ။ ယင္းအတြက္နန္ ့ ႏိုင္ငံေရးအေျဖေကာင္းတခုျဖစ္ႏိုင္ေကေလ့ ဖယ္ဒရယ္စနစ္စြာ ေခတ္သစ္ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ သီလားျပီးသား ႏိုင္ငံေရးအိုင္ဒီယာတခုျဖစ္ပါလတ္ေတ (Although it can be a good political solution, the federal system is seen as an anachronism in the modern Burma). “ျငိမ္းခ်မ္းေရးနတ္သမီးရွိက စစ္ပြဲဆိုေရ တမန္ေတာ္ နတ္ဆိုးဟိေရ” ဆိုေရစကားပိုင္ တန္းတူညီမွ်ေရ ျငိမ္းခ်မ္းေရးရဖို ့ ထိုက္တန္ေရတန္ဖိုးေတာ့ ပီးကတ္ရဖို ့။ ဖဲသာတစ္ယူရုိနန္ ့ မာစီးဒီးကား၀ယ္စီးလို ့မရေရပိုင္ ဗမာက စစ္ေရးႏိုင္ငံေရးအင္အားတိသာနိန္ေရအခ်ိန္မွာ လူမ်ိဳး ေပါင္းစုံအတူတူလက္တြဲလို ့တန္းတူနိန္ႏိုင္ေရ ဖယ္ဒရယ္ဗဟုလူ ့ေဘာင္ကိုထူေထာင္ဖို ့ အမ်ိဳးသား၀ါဒနန္ ့ စစ္သြီးၾကြ နိန္ေရ ဗမာတိ စိုင္းစားဖို ့မဟုတ္စြာက လက္ဟိႏိုင္ငံေရးျဖစ္စဥ္နန္ ့ပကတိအေျခအေနလို ့ေျပာကတ္ရဖို ့။ ဗမာတိ အမ်ားစုနိန္ေရ တိုင္းတိမွာ ျပည္တြင္းစစ္ပီသေရ ျပည္တြင္းစစ္ပြဲတိျဖစ္ေကေတာ့ ဗမာဖက္က ဖယ္ဒရယ္ဆိုေရ စကားလုံးကို အယင္ပိုင္လိမ္ဖို ့ ပရိယာယ္တမ်ိဳးနန္ ့ေျပာလာႏိုင္ေရ။

ရခိုင္ျပည္ကို ဗမာတိလက္ထဲက ျပန္ပနာ ဇာပိုင္ရေအာင္ယူဖို ့ေလး ဆိုေရ မဟာဗ်ဴဟာအတြက္ နည္းဗ်ဴဟာ (၂) ခု ေတာ့ဟိေရ။

ပထမတခုက ရခိုင္လူထုကို အျခီခံပနာ ရခိုင့္လူထုလြတ္ေျမာက္ေရးတိုက္ပြဲကို ဆင္ႏြဲျခင္းပင္ျဖစ္ေတ။ ေအတိုက္ပြဲ အတြက္ ရခိုင္ျပည္အထဲနန္ ့အျပင္ ဟန္ခ်က္ညီညီ သြီးစည္းခိုင္မာစည္းလုံးညီညြတ္ဗ်ာယ္ ဗမာစစ္ကိုလိုနီ ေခတ္သစ္ ပေဒသရာဇ္ကို ေတာ္လွန္ကတ္ရဖို ့။ အႏုနည္းအၾကမ္းနည္းႏွစ္ခုစလုံးနန္ ့ထိုးစစ္ဆင္ဗ်ာယ္ လူစိတ္မဟိေရ ဗမာဒျမဂိုဏ္းစစ္သြီးၾကြတိကို ရခိုင္ျပည္ကေမာင္းထုတ္ကတ္ရဖို ့။ အဂုဗမာစစ္တပ္မွာ စစ္သားအင္အား (၅) သိန္းဟိေရ။ ရခိုင္ျပည္မွာ တပ္ခ် ထားစြာ အင္အား (၅) ေသာင္း ပတ္၀န္းက်င္ေလာက္ရာဟိေရ။ ရခိုင္သား (၃) သန္းမွာ (၅) ရာခိုင္ႏွဳန္း တစ္သိန္းခြဲ ေလာက္ လူထုအင္အားစုႏိုင္ေကေတာ့ ရခိုင္ျပည္ကို ဧကန္မုခ်ျပန္ရလာႏိုင္ေရ။ ေတာ္လွန္ေရးအစ ငတ္ျခင္းက ဆိုေရ စကားပိုင္ အားလုံးငတ္နိန္ကတ္ေတအခ်ိန္မွာ ေအပိုင္ေတာ္လွန္ေရးမ်ိဳးျဖစ္ လာတတ္စြာ ကမၻာ့သမိုင္းမွာ မွတ္တမ္းတင္ထားကတ္စြာတိကို ဖတ္ရေရ။ ယေကေလ့ ေအပိုင္ေတာ္လွန္ေရး အထေျမာက္ေအာင္ျမင္ဖို ့ ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံမဟာမိတ္ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံေတာ့လိုအပ္ေတ။

ဒုတိယတခုက မီးစင္ၾကည့္ကေရ နည္းဗ်ဴဟာလို ့ေျပာကတ္ရဖို ့။ မင္းသီေခတ္ေျပာင္းတတ္ေတ ဗမာရာဇ၀င္နန္ ့ အညီ နအဖစစ္ေခါင္းေဆာင္သန္းေရႊသီလို ့ အလွည့္အေျပာင္းကာလမွာ ရွစ္ဆယ့္ရွစ္ပိုင္ တတိုင္းျပည္လုံး လူထုအုံၾကြမွဳျဖစ္ လာေက ရခိုင္ျပည္ကို ရခုိင္တိ အသာေခ်ထိန္းယူပနာ လြတ္လပ္ေရးေၾကညာဖို ့ပင္ျဖစ္ေတ။ ေအပိုင္လုပ္ႏိုင္ဖို ့အတြက္ လူဦးေရ (၅) ေထာင္ေလာက္ဟိေရ ကိုယ္ေပ်ာက္စစ္တပ္ (Invisible Army) ကိုၾကိဳတင္ဖြဲ ့ စည္းထားဖို ့လိုအပ္ေတ။ ကိုယ္ေပ်ာက္စစ္တပ္ဆိုစြာ အေရးၾကဳံမွ လက္နက္ကိုင္ပနာ စစ္တပ္ခ်က္ခ်င္းဖြဲ ့ႏိုင္ေအာင္ စစ္ပညာကိုလွ်ိဳ ့၀ွက္သင္ယူ ထားျခင္းပင္ ျဖစ္ေတ။

ေအပိုင္ အထက္ကနည္းဗ်ဴဟာႏွစ္ခုစလုံးအတြက္ ရခိုင္သားမွာ အင္အားေတာင့္တင္းခိုင္မာေရ ႏိုင္ငံေရးမ်ိဳးဆက္သစ္ အုပ္စုတစုဟိဖို ့လိုအပ္နိန္ေရ။ ေဒပိုင္ႏိုင္ငံေရးမ်ိဳးဆက္သစ္တရပ္ေပၚလာဖို ့ လက္ဟိရခိုင္ရုိ ့ႏိုင္ငံေရးယိုင္ေက်းမွဳကို ျပန္ျပင္ရဖို ့ ျဖစ္ေတ။ အမ်ိဳးသားေရးခံစားခ်က္ေခ်တခုေဒးနန္ ့ႏိုင္ငံေရးလုပ္စြာထက္ ႏိုင္ငံေရးစနစ္အေတြးအေခၚ အယူအဆနန္ ့ ကမၻာ့အခင္းအက်င္းအေျပာင္းအလဲတိကို စနစ္တက်ေလ့လာပနာ ႏိုင္ငံေရးေတာ္လွန္ေရးေလာက ထဲမွာ ဘ၀ျမဳပ္ေဇာက္ခ်လုပ္လားဖို ့ စံမွီေရ ရခိုင္ႏိုင္ငံေရးသမားတိလိုအပ္ေတ။ ႏိုင္ငံေရးပါတီအဖြဲ ့အစည္းတိေလ့ သာမန္သမရုိးက် အဖြဲ ့ေခ်တိအဆင့္ကနိန္ စြမ္းရည္ျပည့္၀ေခတ္မွီေရ ပရုိဖက္ရွင္းနယ္ပါတီအဖြဲ ့အစည္းတိ ျဖစ္လာေအာင္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲဖြဲ ့စည္းလားကတ္ရဖို ့။ ဗမာတိ ကနိန္ကတ္ေတရာသီေပၚႏိုင္ငံေရးဇာတ္ကို ဆားမရ ရီမရအခ်ိန္ကုန္ထိုင္ၾကည့္နိန္ျခင္းထက္ ေရရွည္အနာဂတ္ကို ေမွ်ာ္မွန္းပနာ ကိုယ့္အင္အားကို ကိုယ္ရုိ ့တည္ေဆာက္ဖို ့ အလွည့္အေျပာင္းကာလတခုကိုေရာက္နိန္ဗ်ာယ္။ ဗမာတိက ပုံစံတက်မွိဳင္းတိုက္ထားလို ့ ပ်က္စီးနိန္ကတ္ရေရ ႏိုင္ငံေရးစရုိက္ပ်က္တိနန္ ့ သံသရာလည္နိန္ျခင္းကို အဆုံးသတ္ပနာ ႏိုင္ငံေရးအခင္းအက်င္းသစ္ကို ရခိုင္သားတိ ဖန္တီးကတ္ရဖို ့အခ်ိန္ေရာက္ပါလတ္ဗ်ာယ္လို ့ ထင္ေရ။ အဂုလက္ဟိအေျခအေနထက္အဆင့္ျမင့္ေရ ႏိုင္ငံေရး ယိုင္ေက်းမွဳကိုတည္ေဆာက္ကတ္ရဖို ့ စြာက ႏိုင္ငံေရးမ်ိဳးဆက္ျဖစ္ခ်င္ေရ ရခိုင္သားတိုင္း၏ တာ၀န္ ၀တၱရား ပင္ျဖစ္ေတ။


ရခိုင္ရုိ ့ႏိုင္ငံေရးယိုင္ေက်းမွဳကို ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမွဳလုပ္ဖို ့ ေလဘရယ္ (Liberalism) အိုင္ဒီယာကို က်င့္သုံးသင့္ေရလို ့ အၾကံျပဳခ်င္ေရ။ လူတဦးခ်င္းစီ၏အခြင့္အေရး၊ အရည္အခ်င္း၊ ဖြံ ့ျဖိဳးတိုးတက္ျခင္းကို ေဇာင္းပီးေရ ေလဘရယ္ အယူအဆကို အားေကာင္းေအာင္လုပ္ႏိုင္ခါမွရာ ရခိုင္ရုိ ့ႏိုင္ငံေရးအခင္းအက်င္းေျပာင္းလဲလာႏိုင္ဖို ့။ ေအနိန္ရာမွာ ရွုပ္ထြီးမလားစီခ်င္စြာက ေလဘရယ္ဒီမိုကေရစီစြာ ႏိုင္ငံေရးစနစ္ (System) ျဖစ္ျပီးေက ေလဘရယ္လီဇင္ (Liberalism)စြာ အိုင္ဒီယိုလိုဂ်ီ (Ideology) ျဖစ္ေတ။ ေလဘရယ္ဒီမိုကေရစီစနစ္ကို သီးျခားလြတ္လပ္ ေတတိုင္းျပည္ ႏိုင္ငံဟိခါမွရာက်င့္သုံးလို ့ရႏိုင္ေကေလ့ ေလဘရယ္လီဇင္ ကို လူတဦးတေယာက္ခ်င္းစီ၏မြီးရာပါကိုယ္ပိုင္အခြင့္အေရး (Individual rights) အတြက္ကိုယ့္ဒူးကိုယ္ခြ်န္ပနာ ကိုယ္စြမ္းကိုယ္စဟိျခင္းကို လိုလားေရ လူပုဂၢိဳလ္တိုင္းက က်င့္သုံးႏိုင္ေရ။ အေရအတြက္နန္ ့ အရည္အခ်င္းပါ အားနည္းနိန္ေရ ရခိုင္ရုိ ့အတြက္ အေရအတြက္အနည္းေခ်နန္ ့ အရည္အခ်င္းျပည့္၀ေရ ႏိုင္ငံေရးမ်ိဳးဆက္သစ္တရပ္ကို ျပဳစုပ်ိဳးေထာင္မြီးထုတ္ႏိုင္ခါမွရာ ရခိုင္ရုိ ့ လူပီသလြတ္လပ္ ေတဘ၀ကို ရယူပိုင္ဆိုင္ဖို ့ ႏိုင္ငံေရးတိုက္ပြဲကို ဆင္ႏြဲလာႏိုင္ကတ္ဖို ့။ ႏွစ္ေပါင္း (၂၅) ႏွစ္ကို အခ်ိန္သတ္မွတ္ပနာ ႏိုင္ငံေရးယိုင္ေက်းမွဳျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးနန္ ့ မ်ိဳးဆက္သစ္ေပၚထြန္းလာေရးကို အစီအစိုင္တက် အေကာင္အထည္ ေဖာ္လားေက ဗမာတိက်ခ်ိန္မွာ ရခိုင္တိတက္လာႏိုင္ပနာ ရခိုင္ရုိ ့အနာဂတ္ခရီးသစ္ကို လွမ္းလားႏိုင္ဖို ့စြာက အမွန္ပင္ျဖစ္ပါေရ။ ။ ။

အနာဂတ္လႈိင္းဘေလာ့မွ