“အေမွာင္ကိုခြင္း၊ အလင္းကိုေဆာင္၊ ရခိုင္အလင္းေရာင္။” စာပီျမင့္မွ လူမ်ဳိးျမင့္ေရ။ စာပီေပ်ာက္ေက လူမ်ဳိးေပ်က္ေတ။ ရခိုင္လူမ်ဳိးလြတ္လပ္ခ်င္ေက ရခိုင္စာကို အယင္သင္ကတ္။
ကၽြန္ေတာ္႐ို႕၏ “အေမွာင္ကိုခြင္း၊ အလင္းကိုေဆာင္၊ ရခိုင္အလင္းေရာင္”ဘေလာ့သည္ အိန္တာနက္ထက္မွာ တက္လာသမွ် ရခိုင္ဘာသာနန္႔ ေဆာင္းပါး၊ကဗ်ာ စသည္တိကို ႐ွာဖြီတင္ဆက္ဖို႔အတြက္ စမ္းသပ္ျပဳလုပ္နိန္ပါသည္။ လိုအပ္ခ်က္တိဟိပါက c'box မွာအမွာစာေရးထားခကတ္ပါ။ အတတ္ႏိုင္ဆံုး အေကာင္းဆံုးျဖစ္ေအာင္ ၾကိဳးစားနိန္ပါသည္။ ဆက္သြယ္ခ်င္ပါက alrevelation@gmail.com ကိုဆက္သြယ္ႏိုင္ပါေရ။

“ျပႆနာေရ လိုအပ္ေတ နတ္ဆိုးတေကာင္” (Problem is a necessary evil)

ခိုင္ေအာင္ေအာင္



ေဒနိန္ ့ကာလ အေနာက္ႏိုင္ငံတကၠသိုလ္ၾကီးတိမွာ ျပႆနာကိုအျခီခံပနာေလ့လာသင္ယူေရ (Problem- Based Learning) အဆင့္ျမင့္ပညာသင္စနစ္ကို က်င့္သုံးနိန္ကတ္ေတ။ ေအ ပီဘီအလ္(PBL) ဆိုေရ ခ်ဥ္းကပ္မွဳ ပုံစံသစ္ကို ကေနဒါႏိုင္ငံက မခ္မာစတာဆီးတကၠသိုလ္ေက်ာင္း (McMaster University Medical School) မွာ လြန္ခ ေရ ႏွစ္ေပါင္းသုံးဆယ္ခန္ ့ ၁၉၈၀ ပတ္၀န္းက်င္ေလာက္က စပနာက်င့္သုံးခေရလို ့ မွတ္တမ္းတိမွာ ေဖာ္ျပထားစြာတိ ကုိ တြိရေရ။ ေဒစနစ္၏လကၡဏာရပ္တိက ပညာသင္ၾကားေရးပုံစံစြာ စိန္ေခၚမွဳတိနန္ ့ျပည့္နိန္ေရ ၾကိဳး၀ိုင္းၾကီး တခုပိုင္ ျဖစ္နိန္ပနာ ခက္ခဲနက္နဲေရျပႆနာရပ္တိကို ျပဌါန္းထားျပီးေက ယင္းျပႆနာတိကို ေျဖရွင္းလာႏိုင္ေအာင္ ပို ့ ခ်သင္ ပီးျခင္းပင္ ျဖစ္ေတ။ ေက်ာင္းသားတိကို အုပ္စုေခ်တိ ဖြဲ ့ထားပနာ အခ်င္းခ်င္းညိွႏွိဳင္းအေျဖရွာ အလုပ္လုပ္ႏိုင္ေအာင္ ေလ့က်င္ပီးျခင္းနန္ ့ ဆရာက ေဘးက အကူအညီပီးေရ အဆင့္အေနအထားမ်ိဳးနန္ ့ရာနိန္ေရ စနစ္ျဖစ္ေတ။ ေက်ာင္း သားဗဟိုျပဳသင္ယူမွဳစနစ္ (Students-centered learning) တခုျဖစ္ျပီးေက ကိုယ့္အားကိုယ္ကိုးတတ္ေတ စိတ္ဓါတ္ နန္ ့ အရည္အခ်င္းအရည္အသြီးစြမ္းရည္တိျမင့္လာေအာင္ ျပဳစုပ်ိဳးေထာင္ပီးျခင္းပင္ ျဖစ္ေတ။လူ ့အဖြဲ ့အစည္းထဲမွာ အေဂါင္ေဂါင့္ျဖစ္နိန္ေရ ျပႆနာတိကို ေလ့လာဆန္းစစ္သင္ယူပနာ အေျဖရွာျခင္းပင္ ျဖစ္လို ့ ေအပိုင္ေလ့လာ ကတ္ျခင္းအက်ိဳးေက်းဇူးက ေက်ာင္းသားတိကို ျပႆနာ၏အရွင္သခင္ျဖစ္လာေအာင္ ေလ့က်င့္ပီးလိုက္ေတ။ ျပႆနာကို ဒူးေထာက္အရွုံးပီးပနာ ျပႆနာ၏သားေကာင္ မျဖစ္လားရေအာင္လမ္းညႊန္ျပပီးေရ။ ခက္ခဲ ရွုပ္ထြီးေရ ျပႆနာရပ္တိနန္ ့ရင္းႏွီးကြ်မ္း၀င္လာေအာင္လုပ္ပီးလိုက္ျခင္းက လက္တြိဘ၀မွာ ျပႆနာတိၾကဳံလာေက အဆင္သင့္ ရင္ဆိုင္ေျဖရွင္း၀ံ့ျခင္းပင္ ျဖစ္ေတ။
ေအစနစ္အတြက္ အဓိကလိုအင္က ျပႆနာပင္ျဖစ္ေတ။ယင္းအတြက္နန္ ့ ျပႆနာေရ လိုအပ္ေတ နတ္ဆိုးတေကာင္္ျဖစ္ပါလတ္္ေတ။ ျပႆနာရာမဟိေက ေဒစနစ္ကိုက်င့္သုံးဖို ့ေလ့ ျဖစ္လာႏိုင္ဖို ့မဟုတ္ပါဗ်ာယ္။ ယင္းပိုင္ဆိုေက ျပႆနာဆိုစြာ ဇာယွင့္ေလး လို ့မိန္းခြန္းထုတ္စရာျဖစ္ပါလတ္ေတ။ အဂၤလိပ္ပိုင္ ျပႆနာ (Problem) ဆိုေရ စကားလုံးေရ ဂရိ အေခၚအေ၀ၚ (Próblema) လို ့ ေခၚေရ စကားလုံးက ျမစ္ဖ်ားခံဆင္းသက္လာျခင္းပင္ ျဖစ္ေတ။ ေဒ ဂရိစကားလုံးအဓိပၸါယ္က အေျဖရွာဖို ့အတြက္ (For solving) ပင္ျဖစ္ေတ။ ျပႆနာတိုင္းက အေျဖကို ေတာင္းဆိုေရ။ ျပႆနာဟိလာေက ယင္းျပႆနာကို ဇာပိုင္ေျဖရွင္းဖို ့လဲ။ ဇာအေျဖက ယင္းျပႆနာအတြက္ အေကာင္းဆုံးျဖစ္ဖို ့လဲ အစဟိေရ ေထာင့္ေပါင္းစုံ အျမင္ေပါင္းစုံက ေလ့လာဆန္းစစ္ပနာအေျဖထုတ္ဖို ့ ၾကိဳးစား ၾကည့္ျခင္းေရ ျပႆနာကို ခ်ဥ္းကပ္ျခင္းအမွန္ပင္ ျဖစ္ေတ။ ရခိုင္ပိုင္ အႏွစ္ခ်ဴပ္ေျပာရဖို ့ဆိုေက ျပႆနာေရ မေျဖရွင္း ရသိမ့္ေရ ပုစာၦတပုဒ္ ပင္ျဖစ္ေတ။
လူသားသမိုင္းအစကို ေလ့လာၾကည့္လိုက္ဖို ့ဆိုေက ျပႆနာေရ လူတိနန္ ့အတူတူကပ္ပနာ မြီးပါလတ္ေတ ဖြားဖက္ေတာ္ပင္ ျဖစ္ေတလို ့ေျပာကတ္ရဖို ့ထင္ေရ။လူ ့သမိုင္းအစမွာ လူတိေစာ္ ၾကမ္းတမ္းေရသဘာ၀ရာသီဥတုဆိုး တိနန္ ့ ရင္ဆိုင္ကတ္ရေရ။ သဘာ၀ကပီးေရ ျပႆနာတိကို ရင္ဆိုင္ေျဖရွင္းပနာ လူ ့ယိုင္ေက်းမွဳတိကို တည္ေဆာက္ ပါလတ္ကတ္ေတ။ ေနာက္ပိုင္းလူတိဖန္တီးေရ ႏိုင္ငံေရး စစ္ေရးျပႆနာတိနန္ ့ၾကဳံတြိလာကတ္ရေရ။ ျပႆနာ အသစ္တိ တခုျပီးေကတခုေပၚပါလတ္ေတ။ အဂုေနာက္ဆုံးကမၻာ့အသစ္စက္စက္ျပႆနာက ေငြေၾကးအက်ပ္ အတည္း ျပႆနာ ပင္ျဖစ္ေတ။ ေဒျပႆနာက အသစ္ျဖစ္ေတပိုင္ အယင္နည္းေဟာင္းတိနန္ ့တခုပိုင္ေလ့ ေျဖရွင္းလို ့ မရေရ ျပႆနာမ်ိဳးျဖစ္နိန္ေရ။ ေယခါ ျပႆနာအသစ္အတြက္ ေျဖရွင္းနည္းအသစ္ကိုေလ့ ကမၻာ့ေခါင္းေဆာင္တိ အားလုံးေပါင္းပနာ အေျဖထုတ္ဖို ့စိုင္းစားလာကတ္ရေရ။
ရခိုင္ရုိ ့လူ ့ေဘာင္မွာေလ့ ႏွစ္ေပါင္းရာနန္ ့ခ်ီပနာ ကပ္ျငိျဖစ္တည္ပါလတ္ေတ ျပႆနာတိဟိနိန္ေရ။ ရခိုင္သားတိက ျပႆနာဆိုေရ အသံကိုၾကားေက ေၾကာက္ကတ္ေတ။ ျပႆနာကို အေျဖရွာကို မစိုင္းစား၀ံ့ပဲ ေရွာင္လားဖို ့ၾကိဳးပမ္းကတ္ေတ။ ျပႆနာကို ေရွာင္လားဖို ့ၾကိဳးစားလီလီ ျပႆနာက ပိုလို ့ၾကီးလာပနာ လူတိေနာက္ ကို တေကာက္ေကာက္လိုက္လာလီလီ ပင္ျဖစ္ေတ။ ေဒနိန္ ့ကာလမွာ ဟိနိန္ေရ ႏိုင္ငံေရး၊ လူမွဳေရး၊ စီးပြါးေရး၊ ပညာေရး ျပႆနာရပ္တိကို ေျဖရွင္းရဖို ့စြာကို စိုးရိမ္လို ့ ရခိုင္တိအမ်ားစုက သူရို ့၏စိုင္းစားေတြးေခၚမွဳတိကို အတိတ္ ကာလကို ပို ့ထားလိုက္ကတ္ေတ။ အဂုလက္ျငင္းရင္ဆိုင္နိန္ကတ္ရေရ ျပႆနာတိကို အတတ္ႏိုင္ဆုံးမိန္ ့ဖို ့ၾကိဳးပမ္း ပနာ ဥပကၡာျပဳထားဖို ့ အားထုတ္ကတ္ေတ။ ယင္းပိုင္နန္ ့ ရခိုင္သားတိစြာ ျပႆနာ၏ သားေကာင္ျဖစ္ ပါလတ္ ကတ္ေတ။ ျပႆနာ၏ၾကိဳးဆြဲကခိုင္းျခင္းကို ခံရပနာ သံပတ္ပီးျခင္းခံထားရေရ အရုပ္တိပိုင္ျဖစ္ပါလတ္ကတ္ေတ။ ျပႆနာကို အေျဖရွာဖို ့ နည္းမွန္လမ္းမွန္နန္ ့ခ်ဥ္းကပ္ျခင္းထက္ ေခါက္ရုိးက်ိဳးနိန္ေရ အေၾကာင္းျပခ်က္ဆင္ျခီ ဆင္လက္တိနန္ ့ အျပစ္တင္ျခင္းသံသရာထဲမွာ လည္နိန္ကတ္ေတ။
ဥပမာ- ရခိုင္တိရင္ဆိုင္နိန္ကတ္ရေရ ႏိုင္ငံေရးျပႆနာ။ ဗမာစစ္အုပ္စုက ရခိုင္ျပည္ကို စစ္ကြ်န္ျပဳပနာ ကိုလိုနီလုပ္ အုပ္ခ်ဴပ္ထားေရ ျပႆနာ။ ေဒျပႆနာကို အေျဖရွာႏိုင္ဖို ့ ရခိုင္တိ ႏွစ္ေပါင္းရာနန္ ့ခ်ီပနာ တိုက္ပြဲ၀င္ အားထုတ္ လာကတ္ေတ။ ေအနိန္ ့ထက္ထိ အေျဖမထြက္သိမ့္လို ့ေျပာကတ္ရပါဖို ့။ ပိုဆိုးနိန္စြာက ေအဂုေခတ္ကာလ ရခိုင္ရုိ ့ႏိုင္ငံေရးျပႆနာကို အေျဖရွာဖို ့ၾကိဳးပမ္းနိန္ေရ လမ္းေၾကာင္းက ဗမာနန္ ့ထိပ္တိုက္ရင္ဆိုင္တြိပနာ အေျဖရွာေရ အပိုင္းထက္ ရခိုင္နန္ ့ရခိုင္ၾကားထဲမွာ အခ်င္းခ်င္းရွုပ္ပနာ ညိွႏွိဳင္းလို ့မရေရအပိုင္းက ပိုမ်ားပါလတ္ေတ။ အားလုံးသိကတ္ေတအတိုင္း ႏိုင္ငံေရးျပႆနာစြာ သိမ္ေမြ ့နက္နဲေရ ျပႆနာတခုျဖစ္ေတပိုင္ အားလုံးသူ ပူးေပါင္း ပါ၀င္ပနာ အေျဖရွာႏိုင္ခါမွရာ အေျဖေကာင္းထြက္တတ္ေတ ကိစၥရပ္မ်ိဳးျဖစ္ေတ။ က်င္ကိုင္ေရပိုင္ က်င္သန္စိတ္ဓါတ္ နန္ ့ တေယာက္ တည္းလားပနာ ပြဲၾကမ္းပလိုက္လို ့မရေရ ျပႆနာမ်ိဳး ျဖစ္နိန္ေရ။ ပင္ကိုယ္ဓါတ္ခံ အမ်ိဳးခ်စ္စိတ္တိ ရခိုင္ရုိ ့မွာဟိကတ္ေကေလ့ ေအအမ်ိဳးခ်စ္စိတ္စြာ ခံစားခ်က္တခုရာျဖစ္လို ့ ေရရွည္မွာ အသြင္ေျပာင္းအေရာင္ေျပာင္း ပနာ နိဂုံးခ်ဴပ္လမ္းခြဲလားကတ္ရေရ အျဖစ္တိကိုေလ့ အမ်ားၾကီးတြိျမင္လာကတ္ရေရ။
အတိုခ်ဴပ္ေျပာရဖို ့ဆိုေက ႏိုင္ငံေရးျပႆနာစြာ ျပႆနာတိထဲမွာ အရွုပ္ဆုံးအခက္ဆုံးပုစၦာတပုဒ္ျဖစ္ျပီးေက ေအျပႆနာကို အေျဖရွာဖို ့ သာမန္ႏိုင္ငံေရးယမ္းကူးအျမင္နန္ ့ေတာ့ အေျဖထုတ္ႏိုင္ဖို ့မဟုတ္ပါ။ အမ်ိဳးခ်စ္စိတ္ (Patriotic Spirit) ကို တဆင့္ျမွင့္ပနာ ႏိုင္ငံေရးယုံၾကည္ခ်က္ (Political Conviction) ကို ေျပာင္းလို ့ ေရရွည္ အနာ ဂတ္မွာပါ မျဖစ္ ျဖစ္ေအာင္ အေျဖရွာလားဖို ့ဆိုေရ ႏိုင္ငံေရးဗ်ဴဟာနန္ ့ခ်ဥ္းကပ္ႏိုင္ခါမွရာ ေဒႏိုင္ငံေရးျပႆနာကို အ ေကာင္းဆုံးအေျဖထုတ္လာႏိုင္ဖို ့ပင္ ျဖစ္ေတ။ စစူးနနစ္ေလ့လာဆန္းစစ္လို ့ ရွုေထာင့္ေပါင္းစုံက ျပႆနာကို ခြဲျခမ္း စိတ္္ျဖာၾကည့္ပနာ တဆင့္ျပီးေကတဆင့္ စိုင္ဆက္မျပတ္အေျဖထုတ္ႏိုင္ခါမွရာ ျပႆနာ၏အရွင္သခင္ျဖစ္လာႏိုင္ပါဖို ့။ ျပႆနာ ဆိုေရ အသံကို ၾကားေကပင္ ေၾကာက္နိန္ကတ္ေတ စိတ္တိကို ေဖ်ာက္ပနာ ျပႆနာ၏ေပ်ာ့ကြက္အားနည္း ခ်က္တိကို ေဖာ္ထုတ္လို ့ ျပႆနာေရ လူသားတိေရွာင္လားလို ့မရေရအရာ လူတိဖြံ ့ျဖိဳးတိုးတက္မွဳ အတြက္လိုအပ္ ေတအရာတခုအျဖစ္မွတ္ယူထားျခင္းကရာ လမ္းမွန္သြီးစစ္ေတလူ ့ဘ၀လကၡဏာရပ္တခုတည္ဟိနိန္ျခင္းကို ပင္ကိုယ္ သဘာ၀အတိုင္း ၾကည့္ျမင္ျခင္းပင္ျဖစ္ပါေရ။ ။ ။

အနာဂတ္လႈိင္းဘေလာ့မွ

0 မွတ္ခ်က္:

“အေမွာင္ကိုခြင္း၊ အလင္းကိုေဆာင္၊ ရခိုင္အလင္းေရာင္” ဘေလာ့ကို တမင္တကာလာကတ္ေတျဖစ္စီ၊ လမ္းမွားလို႔ေရာက္လာကတ္ေတျဖစ္စီ ကၽြန္ေတာ္႐ို႕ “ရခိုင္အလင္းေရာင္” မိသားစုမွ အထူးပင္ေက်းဇူးတင္ပါေရ။ ေနာက္ထပ္လည္း လာလည္ကတ္ပါလို႔ ဖိတ္ေခၚပါေရ။