ရခိုင္သားက ရခိုင္စာကို မရီးျခင္းေရ ကိုယ့္ကိုမြီးထုတ္ပီးလိုက္ေတ အမိအဖ သမိုင္းစိုင္ဆက္ထိန္းသိ္မ္းပါလတ္ေတ ရခိုင္ရို ့ယိုင္ေက်းမွဳ (အဂၤလိပ္ပိုင္ Civilization) ရိုးရာအမြီအႏွစ္ စာပီဂီတ လူ ့အျခီခံအသိစိတ္ ကိုယ္က်င့္တရား လူ ့ေဘာင္နီတိ အစဟိေရ လူျဖစ္ျခင္း၏အဆီအႏွစ္တိ အားလုံးကို လက္ခံဖို ့ျငင္းဆန္လိုက္ျခင္းပင္ ျဖစ္ေတ။ တိရစာၦန္တိစြာ အစာစားတတ္ေတ၊ အိပ္တတ္ေတ၊ ကာမမွီ၀ဲတတ္ေတ။ ေယေကေလ့ ယင္းသူရို ့မွာ စာ မဟိ။ ယင္းပိုင္ဗ်ာယ္ ကိုယ့္မွာဟိေရ ရခိုင္စာကို မရီးေရ ရခိုင္သားစြာ တိရစာၦန္ဘ၀ကို ဖဲသာပီးစရာမလို ေအာ္တိုေရာက္လားကတ္ရဖို ့စြာက က်ိန္းသီနိန္ေရ။

ရခိုင္ရို ့သမိုင္းကို စာမ်က္ႏွာတရြက္ေခ်ေလာက္ လွန္ၾကည့္လိုက္ဖို ့ဆိုေက ရခိုင္သားတိမွာ စာဟိစြာ ထိုဖက္ကမ္းကိုေတာင္ေရာက္လားသိမ့္ေရ။ ဗမာတိ လူမျဖစ္ခင္ကပင္ ရခိုင္သားတိ တိုင္းျပည္ႏိုင္ငံထူေထာင္ပါလတ္စြာ ႏွစ္ေပါင္းေထာင္ခ်ီလားခဗ်ာယ္။ ဗမာတိလူလို ့စျဖစ္ေတ အခ်ိန္ ေအဒီ 849 ပုဂံကို ထူေထာင္ေရ ကာလမွာ ရခိုင္သားတိစြာ ပထမဓည၀တီ ဒုတိယဓည၀တီ စိုင္းျဒားေခတ္ ေ၀သာလီ စေရ ေခတ္ၾကီးေလးေခတ္ကို ထူေထာင္ပနာ နိန္ပါလတ္ကတ္ဗ်ာယ္။ ေဒပိုင္ သမိုင္းပုံရိပ္ၾကီးခကတ္ေတ ရခိုင္သားတိ ေဒနိန္ ့ကာလမွာ ကိုယ္ရို ့အဖိုးအဖီးတိ ထားပစ္ခေရ ကိုယ္ရို ့စာကို ရီးကတ္ဖို ့ ဖင္ကခ်ီးထြက္ေအာင္ ေအာ္ေျပာနိန္ရစြာ ႏြားတိကို ဟဲဗီးမယ္လ္ေတလ္ ေတးျခင္းလားဆိုျပနိန္ပိုင္ ျဖစ္နိန္ရေရ။


ရခိုင္သားက ရခုိင္စာကို တန္ဖိုးမထား မရီးကတ္ျခင္း၏ ဆိုးက်ိဳးတိ

(၁) စာပီေပ်ာက္ျခင္း (စာပီေပ်ာက္ေက လူမ်ိဳးတုံးလားဖို ့စြာက ေဗဒင္မိန္းစရာ မလို။)
(၂) သမိုင္းယိုင္ေက်းမွဳ အစိုင္အလာ ဓေလ့ထုံးတမ္းစိုင္လာ မ်ိဳးရိုးဗီဇ အေတြးအေခၚ အျမင္ ယုံၾကည္ခ်က္ တိ အားလုံးေပ်ာက္လားျခင္း (ေအခ်င့္တိအားလုံးကို စာနန္ ့ရာမွတ္တမ္းတင္လို ့ရေရ။)
(၃) ဗမာစာကို လားရီးနိန္ကတ္ျခင္းက ကိုယ့္သီတြင္းကို ကိုယ္လားတူးပိုင္ျဖစ္နိန္ပနာ ခြီးထက္အဆင့္နိမ့္ေရ ဗမာဘားမွာ ကြ်န္ျဖစ္နိန္ရစြာကို ေပ်ာ္ပါေရ လို ့ ၀န္ခံျခင္းနန္ ့လားတူနိန္ေရ။

ရခိုင္စာမရီးခ်င္ေရ ရခိုင္သားရို ့၏ဆင္ျခီ

(၁) အေခ်ခါ ေက်ာင္းမွာ ဗမာပိုင္သင္လာရလို ့ ရခိုင္ပိုင္ မရီးတတ္လတ္။ (အဂုေဒစာကို ရီးနိန္ေရ ေျမာက္ဦးကဘီလူးေလ့ အေခ်ခါ ေက်ာင္းမွာ ဗမာခြီးစာကို မသင္ခ်င္ပဲနန္ ့ အားဓမၼသင္လာရစြာပါရာ။)
(၂) ရန္ကုန္မွာ အနိန္မ်ားလို ့ ရခိုင္စာမရီးတတ္ပါ။ (အဂုစာရီးနိန္ေရ ေျမာက္ဦးကဘီလူးေလ့ ရန္ကုန္မွာ အေကာင္းဆုံးတကၠသိုလ္တခုမွာ (၇) ႏွစ္ေလာက္ ေက်ာင္းတက္ခေရ လူပါရာ။)
(၃) ဗမာအပါအ၀င္ က်န္ေရ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးတိပါ ဖတ္စီခ်င္လို ့ ဗမာပိုင္ ရီးေရလတ္။ ေအပိုင္ ရီးျခင္းကို အျမင္က်ယ္ေရလို ့ ေျပာကတ္သိမ့္ေရ။ (လက္တြိအေျခအေနမွာ ဗမာခြီးစာကို က်န္ေရ ကခ်င္၊ ကယား၊ ကရင္၊ မြန္၊ ရွမ္း၊ ခ်င္းတိ တေယာက္ေလ့ မဖတ္ကတ္။ သူရို ့မွာ သူရို ့ကိုယ္ပိုင္ ဘာသာစကားစာဟိေရ။ သူရို ့စာကို သူရို ့ခ်စ္ျမတ္ႏိုးကတ္ေတ။ သူရို ့၀က္ဆိုဒ္တိကို သူရို ့စာ
နန္ ့ရီးကတ္ေတ။ မယုံေက ေအာက္မွာလားၾကည့္ကတ္ပါ။)

http://kachinnews.com/kachin/

http://www.monnews-imna.com/monindex.php

http://www.kwekalu.net/>

http://www.mongloi.org/

http://www.kaowao.org/mon/


ဗမာဆိုေရ ခြီးတိကေလ့ သူရို ့ဗမာတိရီးေရ ဗမာစာကိုရာ လားဖတ္ေတ။ ရခိုင္တိ ဆီဆြတ္ခ်င္ေရစိတ္နန္ ့ရီးထားေရ ဗမာစာကို ဗမာတိစိတ္မ၀င္စား။ လူမ်ိဳးေရးမုန္းတီးခြဲျခားဆက္ဆံခ်င္ေရစိတ္ အဟိဆုံးလူမ်ိဳးစြာ ဗမာျဖစ္ေတ။ ရခိုင္သားတိ ခံစားနိန္ရေရ အေၾကာင္းအရာတိကို ဗမာကိုလားေျပာနိန္လို ့မရ။ ခြီးကို နိဗၺာန္ေရာက္ေၾကာင္းတရား လားေဟာျပပိုင္ျဖစ္နိန္ဖို ့။ နာဂစ္ျဖစ္ေတခါ ဟိုင္းၾကီးကြ်န္းက ရခိုင္တိကို ဗမာတိလားျပီးေက အကူအညီမပီးပါ။ ရခိုင္ျဖစ္နိန္လို ့ လတ္။ ဧရာ၀တီတိုင္းက ကရင္ရြာတိကိုေလ့ လားျပီးေက အကူအညီမပီးကတ္။ ကရင္ျဖစ္နိန္လုိ ့ပါလတ္။ ယင္းအတြက္နန္ ့ ကိုယ့္ကိုယ္ကို အျမင္က်ယ္ေရလို ့ထင္ပနာ ဗမာစာကို လားရီးနိန္ေရ ရခိုင္သားတိစြာ အျမင္က်ယ္စြာက မဟုတ္ ဆီဆြတ္စြာမ်ားလားလို ့ ဖင္က်ယ္နိန္ျခင္းရာ ျဖစ္ေတ။ အေဂါင့္ေဂါင့္ အျမင္က်ယ္ခ်င္ေက ကမၻာသုံးဘာသာစကား (၅) မ်ိဳးထဲက တမ်ိဳးမ်ိဳးကို အလွပလတတ္ေအာင္သင္.. ေယျပီးေက ရခိုင္ျပည္မွာ ျဖစ္ပ်က္နိန္ေရ အေၾကာင္းအရာတိကို ယင္းဘာသာၾကီးတိနန္ ့ ရီးပါ။ ရခိုင္သားတိ ဗမာကြ်န္ဘ၀မွာ ငရဲက်နိန္စြာကို ကမၻာ့ယိုင္ေက်းေရအသိုင္းအ၀ိုင္းတိသိေအာင္လုပ္ႏိုင္ျခင္းကရာ သြီးစစ္ေတ အျမင္က်ယ္ျခင္းလို ့ လက္ခံရပါဖို ့။

ရန္ကုန္မွာေက်ာင္းတက္ေတ အခ်ိန္ကဆိုေက ဗမာတိက ဘီလူးကို ေျပာေရ “ဗမာစကား မပီလတ္”။ ေယေက ဘီလူးက ဗမာတိကို ျပန္ေျပာေရ “ငါကား ဗမာက မဟုတ္ ရခိုင္ရာ။ ဇာျဖစ္လို ့ ဗမာစကားပီရဖို ့စြာလဲ။ ဗမာစကားပီေက မင္းရုိ ့ညီမတိကို တက္ခြလို ့ရ
ဖို ့လား... မင္းရို ့ အျပန္အလွန္အသိဥာဏ္ဟိေက ရခိုင္စကားေျပာၾကည့္ ရဖို ့လား”။ ေအပိုင္ျပန္ေျပာလိုက္ခါကပင္ တခါေခ်ေလ့ ဗမာစကားမပီလို ့ ပဇာ့မဟ၀ံ့ကတ္ဗ်ာယ္။

ကိုယ့္စာကို ကိုယ္မေလးစားျခင္းေရ မိမိကိုယ္ကို အသိအမွတ္မျပဳျခင္းနန္ ့ အတူတူဗ်ာယ္။ ေဒစာကို ဆင္ျခီတိပီးပနာ ဗမာစာရီးနိန္ကတ္ေတ ရခိုင္သားတိ ဖတ္ျပီးေက ဆင္ျခင္ႏိုင္ကတ္ပါစီ။ ။ ။


( စိတ္ကူးေျခာက္ပိႆာနန္ ့ ေျမာက္ဦးကဘီလူး )